Baldur - 28.11.1907, Blaðsíða 3

BALDUR, V. ár, nr, 38.■
VÖLSKUk. Flest kvennfólk
er hrætt við völskur, og sumir
karlménn Ifka. Þó þeir hoppi ekki
upp á stóla eða borð eins og kvenn-
fólkið, þegar þeir sjá völsku, þá er
það ckki af þvf að þá langi ekki til
þess. Það eru margar og eftir-
tektaverðar sannanir til fyrir þvf,
hve hrædd sum dýr verða þegar
þau sjá völsku eða mús Ffllinn,
ljónið og tígrisdýrið, sýna ekki
meira hugrekki en kvennfólkið,
þegar þau sjá völskur,
Einu sinni var lftil valska Iátin
inn f búr þar sem ffll var inni.
Þegar fíllinn sá hana, varð honum
fyrst svo' bilt við að hann stóð al-
veg kyr, svo stappaði hann niður
fótunum af öllu afli, fór út í eitt
hornið og fól höfuð sitt svo hann
sæi ekki vðlskuna.
Stórt og fallegt tígrisdýr frá
Bengal varð ennþá hræddara þeg-
ar það sá völsku inni hjásjer. Þeg-
ar valskan var látin inn lá dýrið,
fyrst horfði það nákvæmlega á
völskuna, stóð svo upp á framfæt-
urna og orgaði, stóð svo alveg upp,
gekk yfir í fjarlægasta hornið á
búrinu og hjelt áfram að orga.
Einhverju sinni voru tværvölsk-
ur látnar inn f búr hjá tveimur
ljónum. Völskurnar rjeðust strax
á Ijónin, sem auðvitað hefðu getað
drepið þær strax, en það var öðru
nær en að þau reyndu það, þau
lögðu strax á flótta og hlupu hring-
inn f kring f búrinu, unz önnur
valskan af tilviljun varð undir fæti
annars ljónsins, og var þá hin
valskan tekin úr búrinu frá þeim.
Þó undarlcgt sje, þá eru það að
eins stóru rándýrin sem eru svona
hrædd við mýs og völskur. Hin
minni dýr breyta alveg eins við
völskuna og kötturinn.
Enda þótt menti kalli þessa
hegðun stóru dýranna gagnvart
nagdýrunutn hræðslu, þá er þó Ifk-
legra að það sje viðbjóður, álfka
tilfinning og margar manneskjur
hafa fyrir ýmsum piiddum.
VASAKLÚTARNIR eru ekki
eins gamlir eins og menn skyldu
ætla. Það er á fyrstu 25 árunum
af 13- öldinni að þeirra er fyrst
getið, og er þaðJ fyrirskipun frá
dögum Friðriks 2. Prússakonungs.
Þar skipar konungnr svo fyrir, að
allar konur, stúlkur og börn, sem
að einhverju leyti sje f sinni þjón
ustu, skuli fá vasaklúta, sem þæ'r
eigi ávallt að bera á sjer. Þetta
bcndir á að þá fyrst sjc farið að
brúka vasaklúta af æðri stjettum
manna, svo hafa væntanlcga lægri
stjettirnar farið til þess lfka fram
úr þvf. Hvernig menn hafa áður
komist af án vasaklúta, verður ef
til vill erfitt að skilja fyrir suma á
þessum tfmum, f byrjun 20. ald-
arinnar.
Þjófur var að lcsa f dagblaði og
segir: ‘Nei, nú er jeg hissa, en
hvað þeir Ijúga geypilega. lljer
segir blaðið að stolið hafi verið frá
Lárusi kaupmanni 325 dollurum f
fyrri nótt. Það var t.ú einmitt
jeg sem tæmdi pcningaskúfíuna,
og þar var ekki eitt cent umfram
39 dollara. En þessi Lárus þarf
auð.vitað að grobba*.
RÆKTUN STRÚTSFUGLA.
Kvennfólkið f Amerfku brúkar
kvenna mest af fjöðrum til að
prýða hattana sfna með. Árið
1903—1904 voru innfluttar fjaðrir
til Amerfku $2,292,515 virði.
Vegna þessa eru Amerfkumenn
sjálfir farnir að rækta strútsfugla,
og telst svo til að nú sje alls 2,500
fuglar til, þar af 1740 í Arizona.
Af hinum 310 eru flestir f Kali-
fornfu, en þó eru strútsfuglabú
bæði f Florida og Arkansas. Flest-
ir af fuglum þessum eru afkomend-
ur fugla þeirra, sem fluttir voru
til Arizona 1891. Þar scm beiti-
land er gott, verða innfæddu fugl-
arnir stærri en þeir aðfluttu.
Fullvaxinn strútur er 400—500
punda þungur, og 7—10 feta hár.
Þeir þrffast bezt í þurru og hlýju
loftslagi, og þegar rigning er, verð-
ur að hafa til hús handa þeim að
vera inni f. Sömuleiðis verður að
verja þá kulda. Húnfuglinn getur
farið að verpa eggjum, sem ungað
verður út, 3—4 ára gamall, en
I hannfuglinn er ekki tingunarfær
fyr en hann er 4—5 úra garnall.
Þegar fuglarnir eru ársgamlir, eru
húnfuglar og hannfuglar aðskildir;
um það aldurstímabil þeirra, er
ekki ráðlegt að ganga inn tilþeirra
nema maður hafi prik eða barefli f
hendinni, þvf þó þcir sjeu oftast
hræddir við mcnn, kemur það fyr-
ir að þeir reiðast og ráðast á þá.
Þegar fuglarnir eru tingunarfærir
orðnir, verður að girða utan um
hvert par, þar sem næg fæða er
fyrir þá og nægilegt vatn, þvf þó
strútar geti verið án vatns um lang-
an tfma, er þeim það hvorki hollt
nje eðlilcgt.
Það er sagt að strútar geti orðið
gamlir, en f þvf efni er engin vissa
fengin enn.
6 mánaða gamall strútur er 100
dollara virði hjcr í Ameríku. 4
ára gamalt par, sem farið er að
unga út eggjum er $800 virði.
Þegar strútar eru 6 mánaða gamlir,
eru þeir f fyrsta sinn sviftir fjöðr-
um, og eftir það með 8 mánaða
millibili. Dýrastar og beztar eru
fjaðrir hannfuglsins. Fuglar þess-
ir gefa af sjer 1 '/• pund af fjöðrum
ár hvert, sem eru $30 virði, og
*
auk þess 40—90 egg, sem eru á-
gæt fæða, þegar þau eru ekki not-
uð til útungunar.
Hreiðrið búa þeir til á þann hátt
að mynda dálitla lægð f jörðina.
Fyrst skiftir hún sjer ekkert af
eggjunum, en þá tekur hann þau
og vcitir þeim f hreiðrið, en þegar
komin eru 3 eða 4 eggf það, verp-
ir hún viðbótinni hjá þeim, unz
komin eru 12—16 egg f hreiðrið,
þá leggst hún á þau til að unga
| þeim út, sem hún þarf 42 daga til.
I Vanalega verpur hún einu eggi
annarihvorn dag.
Kvennmaður nokkur vaknaði
snemma morguns á gistihúsi einu,
þaut ofan úr rúminu og kallaði
hátt : ‘Það er karlmaður inni hjá
rrijer1. Þetta var Ifka satt, en hún
hafði glevmt þvf að hún gifti sig
kvöldið áður og að þctta var mað-
urinn hennar.
Kj
rt
U
rö
>
C
C
rt
C
rt
>©
Ö
£
b/5
o
3
C
rt
*o
o
6
3
c
c
:o
X
V
£
3
K>
3
3
n-
3
:s ^
50 1
51 1
>
X
rt 4_j
> £
C -C
S g
f §
bfl jz
o
c s?
• — Q
<U V)
•s
>
J3
bÆ
v
u
3
u
0
>
*G
rt
X<
<e
X
•■n
rt
g
•©
3
c
*S
js:
H
rt
*o
Cu
O.
3
S
O »
bfl
o
G
n!
js
£
(tf 3
3 <
• • —
*r *©
o s
vs 2
rt cn
3
3

3 • *-“» fcfi rt £ <!> X « O V)
fcfi >, »© 'í? | V? G
X
£ »0 O 4-4
3 -0 rt V) </5
X .52
’u *© X
’> u £
3
c
c
»0
X
CJ
&
^o
o
c
c
rt
S
.52 g
"Ö 3
U r-
3 c
£
3
X©
V-
’fcfi
O
X
ft w
u
fclO
%
o
>.
fa
■8
*S
o
>
a
’C
ps
■8

rt
£
s
jrt
rt
I 6
rt 5
V
JC
&
M
V)
3
X
*o
bfi
■8
>
pC
c
S
O
w j/í
fcfi
c
3
3
tO
rt
rt
rt
jC
3
J*
*8
3
C
c
:©
JjL
o
*© <5
rt Ǥ
u >
.« £
<Ji

t:
<D
J<
V
o
X
bjo
o
V)
.£
'0
rt
4->
rt
<3
C
3
H
£ 1
rt «0
x: :
rt
u
<
o
V
V)
,rt

O
3
o
c
c
J*
J4
o
J4
u
O
>
W
JZ
O
c
S
o
bJO X
A c
rc ©
J* %
m c
tfi cS
v x
44
: cn
S
s
t r~
E ! 2
3
3
*E
3
4-4
ö
o
rt
C
c
rt
J<
u
W
>
S
3
15
J4
V
rt u
©
« 45
•8
<?
44 3
c
c
rt
œ
o
>
■8
>
K
& .1
V)
rt
rt
•c 1
.'2. O
t/) >4
1 3
41
-tí rt

.C
rt
rt
C
c
rt
J=J
rt >
cn JZ
JO
rt
bö c
o c
£
3
u
>>
•o
rt
?©
rt
<3
£
s
g
’ji
s
rt
o
O
rt
A
»3 *©
rt ó)
.bp *<g
p E
S 1
tS _
u c
xi c
&
00 —
m ** rí
s
C 2
*C rt
ch *
4-»
4-J
> o
x, O
t-0
o .1:
rt n
> -
CO
rt
Q
j<
j<
V
X,
rt
rt
•c
*o
rt
-c
E
o
JC
bfi
O
c
c
o
>
:o
JJ
*rt
>
#0
rt
3
4—»
• —»
o
lc'
S .U)
’33
/P rt
rt í©
-C o
c
E
rt
-C
rt
v-
’S
•^ rt
H
i-
c
rt
>
«
rt
S
3
ÍP
-C
- S
rt
S 2 -
§ §
bfl tí
c o
j* O
c <3
c
rt
c
rt
rt
C
rt
JC
li?
«
•c £
£ «
LJ —
*©
rt
C
rt
■8
3
>
C
c-
rt
c A
rt
>
2
*rt
£
4-»
4-»
O
O
♦3
u
«•
bo
c
«0
o
>
V)
o, V.
o. ‘Z3
o C-
Jí:
«
c
c
rt
X
£
3
u
js;
o
« c
0 *£
M—. C
> o
A* -C
J©
«
fcfl
O
ceT
c
rt
c Æ
C JJ
o íý
•C CíQ
O
<6 rt
Jc*
bo 4-s
c
<í
fs w
12
rt
KO
rt
rt
c
c
rt
*8
J3
3
bc
c
0
bo
3
rt
120
O
c
c
fco
fco
2
c
rt
rt
70
'S
c
rt
Jaá
O
O
_
fco fcC
c
c
o
•c
X
o
■VJ
c
8
rt
<
fco
s
3
1
rt
rt
£
©
x 2
*© rt
rt >
3 *-*
§ c-
x w
•s g
C rt
«4 ffi
^bC
•o 0
c *•*
Æ «
fcO Jfc
o
o
O
<3
u- aj
o
4->
O
•r to

bo
u
rt
rt
s
*8
fcO
C
c
©
3
C
o
JZ
X
c
rt
4-»
-*-•
O
a.
c?

AO U
O
w'G
V.
V3 3
.5 t®
« §
.5? §
rt ^
£ g
O £
c
rt .3
*8 *
c
CJ 3
rt
•3 «
A O
rt
fcC
rt
•c
£
rt
fcC
c
>0 c
>. *s
-V O
V)
fcc 12
© -w
o
fc£)
o
o
•m cn
o I
c
> «
2
ct
b/3
*8
*© pQri
rt
■8
V)

3 » ;
« x 4
cð rt
fcdO c
o 3
45 is*
- -S.
vr>
10
O
’wT
6
rt
rt
V-
<
fO
rt
tc
fc/3
fcc
*©
O
£
E
3
c
rt
Jií
Jí
rt
<8
X
C
c
o
rt
Ja:
Ji
rt
E
o
tf)
c
c
rt
£
j© .3
c
c
rt
«c
u
JC
rt
X
w .ít
w Íá
«5 s
«
c
fcc fcfi
u o
»—* TC
4-»
T' E
E
3
C
cö
ho
3
X
J£
c?
rt
O
o
rt
3
rt
A
rt 3, £ C3 3
U fcfi j© 'C fcfi 0 X xn fcfi 4-» O tn M O >
V4 U rt > c c E u O *© rt O i—. <ð E Xtí «3 C C
C • U * X O
c rt X u rt 3 C 15 *© 3 O fO rt > X rt X 4-4 .LS rt u X < vT ut O
tfi O Xh rt X <8 0“ X O u 0 X
£ fcC
.■*= o
o ^
fcc
o
fco
o
£
3
c
o
#©
rt
C *TD
C *rt
»o o
rt rt
»© ^ o
•2 fp *«?
4J ..
« ^ £
4-4 c
»5
rt
*o
rt
fcJO
c
rt
A
fcfc
O
«
JC
O
c
o
J3
*©
o
£
rt
*rt
V-.
X)
<ð
g
3
2
5
4-J
to
*o
rt
>
J3
rt
<3
£
o
E
rt
1 «
C v-
« X
x ^
1
C -3
w *D
4-4
CL —
2 á
\
\
c
o
V)
V)
C
0*
o
*D
rt
»©
rt
fcC
o
rt
fcfi
o
tfi
O 'O
•U' £
O 3
o
'O
«D
3
O
c
fcíD
.«5
O
>
3
rt
At,
CJ
X
C
o
u
3
»o
<3
O
o
>
*©
fco
rt
© >>
S £i
rt ^
*5o -
o c
vj C
*© ♦—<
rt *J—,
♦©
o
jfi
*©
NO
fcc
fcí)
c
c
o
fciD
rt
-O 3
3 O
C
o
£
o
vn
, O
‘O
' 44>
rt ^
‘55 ^
X
O
*©
rt
A
C
Ö
X
o
‘S ?
rt *
fco
rt
X. rt
2 c rt
u- 0 r-
rt > X
X fcc yj C 0 >
X 5
0 tc W) C
4-4 M E rt rt
O 0 X X
•3 tn ♦© fcfi O rt »©
?© rt ”—1 4-» tn 0 1
rt C
4-J <3 tn
O 1 «x 3 V-
> 1 u O U rt
fcfi u 3 *•—> E £
\ •© <ð > fcfi O
l E 0 X V)
c V-. rt C
« 13
c 2
c 5
trr rt
v. £
O o
E »©
*© >
cð
tc o
E ‘E
O
>
v
tC
o
X
X
rt
V.
X
E -
o
>
3
X
rt
V)
3
rt
- rt
ts 2
iS £
%o
X
o
x
X
o
V.
3
§
E
£
3
•5
c
rt
m
fcfi
3
X
*©
^O
<ð
s
o
X
X
o
fcfi
„ * rt
íi s
o
o
fcfi
o
fcfi
o
C3
X
Vo
fcfi
rt
X
X
O
w<
rt
fcfi
3
t3
*D
rt
C
W
fcfi
o
3*
C
o
X
■o
»©
rt
fcfi
B
’tfi
15
x ,
_ * *8
5 bí ^ A
fcfi w,
’fcfi
V
&
ö
>
U
Ö
rt
.r^
H '
tn
>
bfi
rt
O
fcfi
S
u.
ÍE
2
E
o
‘c
c
rt
£
V}
*«M
c
c
X
X
o
A
X
X
rt
o -
0
2 c
^ o
&
£ §
fcfi
>©
’E
c
rt
X
♦© )©
rt rt
X, X,
fcfi
o
V3
c
C
C
rt
£
©
x ro
*© C
o
>
«
u
o
»©
rt
■ Q,
fcfi
8
X
X
rt
rt
c
c
rt
c
u
rt
X
o
e
rt
X
•6
c
cc
58
bo
fcfi
o
>
v?
’u? >©
rt
.fcfi X
‘vi
Ufc
o
* V?
fcfi
o
o
X
X
X
Ö
3
4-J
«
e
rt
X
•o
c
X
£
8
X
I©
rt
re
c
X' c
o
X
X
X
o
u
«
bfi
3
ro
>
A
c:
u
<ð
x
-8
O
’vT
X
o
6fi
■t
o
i t;
u O
«J > S3
> x e
<rt
o «
s
o
4«
u
-ÍJ4
í/)
~o o
c W.
bfl 2
B O
X X
rt
tfi
G
ro
X
ro
u
X
<
fcfi
rt
1ti
C
X
vT
rt
c
c
o
X
*©
o
‘ö -
§ 2
V) ro
V)
e 4_.
Jfi 2
4 X
3 <
£
ro
*©
o
*o
>
rt
fcfi u
ro
£ I
rt «
o
-> jT
»<* J a
bfl o
'5 x tií
I .1 S
*© 3
E o
tn X
1©
«c

*©
rt
X
X
ö
V©
rt
'i©^
O
fcfi
£
3
E
3
£
rt
fcfi
o
rt
X
X
X
fcfi
£
rt
•S
S
x
<
fO
rt
V©
rt
»/>
>
X
n
* I o
tt i g
fcfi
c
c
rt
X

KO
rt
3
f©
O
u
O
>
X,
■8
*©
X
2
o
£
rt
G
O
cn
<n
eo
á
o
>