Dagsbrún - 04.08.1917, Side 4

58
DAGSBRÚN
Piano op Harmoiiam
væntanleg í þessum mánuði.
Hljóðfærahús Reykjavíkur.
hvern farþega og póstflutnings-
gjaldið væri ekki nema 1 kr. 40 au.
fyrir tvípundið.
Fyrirlesarinn hvatti mjög til þess,
að það yrði nú þegar komið á
föstum flugvélaferðum, og það
ekki dregið þar til stríðinu væri
lokið, og Þjóðverjar gætu tekið
þátt í samkepninni.
í umræðunum tók þátt Cow-
dray lávarður, flugmálaráðherrann,
og sagði að hinu opinbera væri
skylt að veita slíkum flugferðum
styrk fyrst í stað. Gerði ráð fyrir
að aflur kostnaður við flugvél væri
nú 5 shillings (ca. 4 kr. 50 au.)
fyrir hverja enska mílu sem hún
færi.
Työ félÖK;.
I maí 1917 skeðu þau býsn, að
stofnað var hér í Reykjavík and-
banningafélag í þeim eina tilgangi,
að fá sem fyrst afnumin bannlög-
in, einmitt þegar flestar aðrar
þjóðir Norðurálfunnar eru sem
mest að takmarka áfengisnautn
hjá sér.
Á sama misserinu og íslenzka
þjóðin heldur kostnaðarsamt auka-
þing til þess að ráða fram úr
vandræðunum, sem yfir oss vofa
vegna erfiðleika á öllum aðdrátt-
um til landsins, gangast *nokkrir
menn hór í Reykjavík fyrir fé-
lagsstofnun, til þess að berjast
fyrir innflutningi á áfengi.
Á sama misserinu sem alþingi
íslendinga kýs sér 3 ráðherra, af
því að það sér fram á, að einn
muni ekki geta annað öllu sem
gera þarf til þess að sjá lands-
mönnum fyrir nægum matvælum
og koma í veg fyrir, að atvinnu-
vegir landsins fari í kalda kol
vegna skorts á nauðsynjum, koma
nokkrir sjáifboðar fram á vígvöll-
inn hér í Reykjavík, fullir áhuga
og ættjarðarástar(I), er ekki sjá
önnur vandræði meiri en bannlögin,
og halda að öllu væri borgið ef
nóg væri áfengið í landinu.
Um sama leyti og Eimskipafélag
íslands, augasteinn þjóðarinnar,
missir helminginn af skipastól sín-
um og boðar til nýrrar hlutafjár-
söfnunar, til þess að reyna að bæta
skaðann og geta haldið uppi milli-
landaferðum, æpa bannfjendur:
„samkepnin lifi“, og safna fé til
til að eyða í undirskriftasmölun
undir áskoranir til þingsins um að
afnema sem fyrst bannlögin, svo
að þeir geti svalað brennivíns-
þorsta sínum.
Og fyrir þessum fjelagsskap
standa nokkrir af mentamönnum
þjóðarinnar, brjóstbörnum landsins.
Þegar ættjörðin kemur til þessara
sona sinna, sem hún hefir mest
hampað, og biður þá að sýna svo-
litla sjálfsafneitun, til þess að
komast hjá freistingunum, bregðast
þeir reiðir við. Og það er í meira
lagi afkáralegt, að sjá þessa menn,
sem fengið hafa sérstaka hand-
leiðslu frá barnæsku og fram undir
þrítugt, ókeypis kenslu í lægri og
og æðri skólum, námsstyrk og
embætti í ofanálag, sitja nú á
grænni grein og garga til hinna:
„Sjálfur leið þú sjálfan þig“.
Um líkt leyti og Andbanninga-
félagið var stofnað, gengust nokkrir
menn fyrir því að koma hér á
félagi til verndar bannlögunum.
Bannvinir berjast fyrir því að
bannlögin fái að njóta sín til fulls.
Bannlögin gefa íjölda manna
fyrsta tækifærið til þess að bregða
gamalli veikleikavenju og temja
sér betri siði.
Bannlögin þerra tár mæðra og
eiginkvenna drykkjumanna og
lækna hjartslátt þeirra, er þær
sitja einar heima um nætur, úr-
vinda af svefni og eirðarlausar, af
því þær vita af syninum eða bónd-
anum druknum úti, og óttast, að
hann verði fyrir slysum.
Bannlögin gefa fjölda barna færi
á að fá betra uppeldi og aðbúð
og aftra því, að þau komist á
vonarvöl vegna drykkjumanna-
dauða föðursins.
Alt þetta eiga bannlögin að gera,
og gera og þeim mun betur, sem
þeim er betur framfylgt.
Bannvinafélagið berst nú fyrir
því, að þessi lög komi íslensku
þjóðinni að fullum notum,
Hvort félagið er betra? Hvort
félagið finst góðum mönnum og
konum meiri ástæða til að styrkja?
s. 6.
Úr bréfi.
». . . Mér hefir fundist Dags-
brún hafa þagað ofmikið yíir
aðferð þeirri, sem landssjóður
hefir beitt, við kaup og sölu á
landssjóðsvörunum. T. d. að
auðga umboðsmenn í Reykja-
vík með því að láta þá annast
innkaupin á vörum landssjóðs
og síðan að láta kaupmenn
ganga fyrir hreppsfélögum með
kaup á þeim og gefa þeim 3gja
eða jafnvel 6 mánaða líðun á
andvirðinu, en sveitafélög hafa
orðið að greiða þær á höfn
óuppskipaðar og óséðar; ekki
fengið sjálf að annast uppskip-
un á þeim, nema þær væru
borgaðar áður! Þannig var það
í hittifyrra, en kaupmaðurinn
mátti skipa þeim í land í hús
hjá sér og taka þá uppskip-
unarborgun sem honum sýnd-
ist og yfir höfuð hjálpa lands- j
stjórninni til að gera hrepps-
félaginu það sem erfiðast. . .«
DAGSBRÚN
kemur út á laugardögum, og er að
jafnaði 4 síður aðra vikuna en 2 hina.
Árg. kostar kr. 2,50. Borgist fyrirfram.
Afgreiðsla og innheimta á Laugavegi
4 (Bókabúðinni).
Betra skipulag^.
Eins og menn muna gerðu þeir
Jón Þorláksson og borgarstjóri
mikið úr því að Mjólkurfélagið
ætlaði að koma betra skipnlagi
á mjólkursöluna, og þingnefndin
sem mjólkureinkasölumálinu var
vísað til þótti það mikið höfuð-
atriði í málinu að borgarstjóri
hafði sagt að Mjólkurfélagið ætl-
aði að ^ koma betra skipulagi á
mjólkursölumálið. Nú er Mjólkur-
félagið byrjað að koma „betra
skipulagi“ á mjólkurmálið, og
þetta betra skipulag er í því
fólgið að setja mjólkina upp
um fí aura, upp í hk aura
pottinn.
Að setja upp mjólkina núna á
miðju sumri er tvímælalaust ok-
ur á líjsnauðsgnjum, sem nú
liggur víða erlendis þung rtfsing
við.
Reykvíkingar eiga von á góðu
þegar Mjólkurfélagið með haustinu j
kemur enn þá „betra skipulagi“ á
mjólkurmálið.
frikirkja - þjóðkirkja,
fyrirlestur eftir Jónas Þorbergsson,
fæst í Bókabúðiimi á Laugav. 4.
„AU8TRI“
er lesinn á nærri hverju heimili
á Austurlandi. 1 honum ættu
því allir þeir að auglýsa, sem
afla vilja viðskifta á Austurlandi.
Auglýsingnni í Dagsbrún
veitt móttaka í Bókabúðinni,
Langavegi 4 og í Gutenberg
(uppi)-
Prentsmiðjan Gutenberg
Hringur soldánsins.
58
»Á eg að kveikja?« spurði hann.
»Bíðið ögn.«
Þau gengu nú kringum borðið og stúlk-
an rak sig á veggtjöld. Ef til vill voru
þar dyr, ef til vill voru þau framan við
rúm hins sofandi manns. Þau héldu
áfram en fundu engar dyr, en andar-
dráttur hins sofandi manns heyrðist
greinilegra og greinilegra.
»Kveikið!« hvíslaði stúlkan.
Borgar kveikti, og eldspílan lýsti í
nokkrar sekúndur herbergið. Þau sáu
borð, stól og hólfið með veggtjaldinu
fyrir. Á borðinu stóð olíulampi málm-
fat og diskur. Beint á móti dyrunum
sem þau höfðu komið inn um voru aðr-
ar dyr. í fleti á gólfmu lá manneskja,
en hvort það var maður eða kona sáu
þau ekki því eldspítan var útbrunnin
áður.
Þau béldu nú í áttina til dyranna er
þau höfðu uppgötvað. Borgar gekk á
undan, og þar eð hann þóttist viss um
stefnuna, var hann ekki nógu gætinn og
rak sig á eitthvað sem úr málmi var
gert, og féll það á gólfið með töluverðu
harki. Borgar krossbölvaði í hljóði á
íslenzku, en stúlkan gaf honum bendingu
59
um að vera kyr með því að taka fast
um hendi hans. Þau heyrðu að mann-
eskjan í fletinu vaknaði og fáum augna-
blikum síðar var barið hart á útidyrnar.
Maðurinn í fletinu varð nú glaðvakandi
og kallaði í geðillum róm, og spurði
hvað gengi á, og heyrðu þau þá að það
var karlmaður. En útifyrir var kallað til
hans að hann skyldi tafarlaust opna.
Maðurinn skreið nú fram úr fletinu,
gekk að borðinu og tók að þukla um
það. Þau stóðu kyr sem myndastyttur,
en Borgar átti bágt með að hlægja ekki
því maðurinn var auðsjáanlega að leita
að eldspítunum, sem hann hélt á. Útifyrir
var nú á ný kallað að það ætti tafar-
laust að opna hurðina, og gekk maður-
inn bölvandi til dyranna. Borgar opnaíjí
nú með hægð, en í skyndi bakhurðina
og ætlaði að fara að halda út um hana,
en þá rykti stúlkan í hann; hún hafði
fundið betra ráð, óg dró hann með sér
inn í hólfið bak við veggtjaldið, og skeði
þetta í sama mund og útihurðin var
opnuð.
Borgar heyrði mennina við dyrnar
talast við, en skildi þá ekki, af því þeir
töluðu Arabisku, og beið því með óþreyju
60
hvað kynni að ske, en stúlkan heyrði að
mennirnir sem barið höfðu heimtuðu í
nafni soldánsins að fá að koma inn.
»Við erum að leita hér í húsinu að
tveimur njósnurum« sagði einn þeirra.
»Eg er tryggur og trúr þegn soldánsins«
svaraði húsráðandi.
Það var nú kveikt á eldspítu, og með
henni á lampanum. Élúsráðandi stóð einn
andspænis þremur mönnum. »Eg er einn
hér í húsinu« sagði hann.
»Karlmaður og kvenmaður sem við
erum að elta hurfu hérna við hús þitt.
Ekki hafa þau klifrað upp veggina, og
ekki hefir jörðin gleypt þau, og við
heyrðum að hurðin hérna á húsinu
gekk.«
»Eg hefi sofið og einskis orðið var-
En ykkur er velkomið að leita í húsinu.«
Foringi mannanna leit i kring um sig»
og datt jafnvel í hug að gá á bak við
tjaldið þar sem þau stóðu og kreistu
sköft rítinganna, en í því kom dtagsúg'
ur hurðinni til að marra, sem Borgar
hafði skilið við hálfopna, og athygl*
mannsins beindist þangað.
»Þennan veg hafa þau sloppið« kallað*