Fréttablað Morgunblaðsins og Vísis - 04.01.1920, Blaðsíða 2

farið var fram á, og að kaup
»hlaupavinnumatina« hækki upp
í kr. 18.00 á dag.
Viðvíkjandi Bamningstímabilinu
er prentarar vildu láta gilda til
1. júlí þ. á. kröfðust prentsmiðju-
eigendur að samið yrði til eins
árs, eins og áður heflr tíðkast.
Svo sem séð verður hafa prent-
smiðjueigendur gengið svo að
segja að öllum kröfum prentar-
anna. Það sem nú aðallega ber
á milli er stytting vinnutímans.
En hún er óframkvæmanleg eins
og nú standa sakir, og má það
undarlegt heita að prentarar skuli
hefja verkfall vegna þess atriðis,
sem líkur eru þó til að sarakomu
lag mundi verða um þegar á
næsta ári.
Viðvíkjandi kröfunni um fult
kaup fyrir alt að 12 veikinda-
daga á ári, hefir það hingað tll
tíðkast, að prentarar fengu það
fyrir jafnvel hluta úr degi. En
nú vilja prentsmiðjueigendur því
aðeins greiða kaupið, að verka-
maðurinn sé veikur samfleitt 12
daga eða lengur.
Prentarar hafa alla jafna feng-
ið kaup sitt goldið í vinnutíman
um, en prentsmiðjueigendum finst
eigi viðeigandi að slíkt standi í
samningum, enda mun það hvergi
vera venja.
Prentsmiðjueigendur krefjast
þess að hvor aðili selji tryggingu
fyrir því sektarfé, sem samningur
tiltaki fyrir broti á samningnum.
Til fróðleiks skal hér tekið fram
að kaop prentara hér í bæ var i
ófriðarbyrjon 20 krónur á vikn.
Síðan hafa þeir fengið kaup sitt bætt
sem bér segir:
i. apríl 1916 — 25 %
1. apríl 1917 — 55 %
1. jan. 1918 — 6 1/4 °/o
1. jan. 1919 — 35 0/0
1. sept. 1919 — 30%
Og nú hefir verið samþykt 40 %
hækkun á kaupinu. Lágmarkskaupið,
sem þó mjög fáir prentarar hafa,
(flestir fá 3—j kr. á viku fntmyfii)
er því komið upp í 99 krónur á
viku úr 20 krónum í stríðsbyrjun.
Og síðan i janúar 1919 nemur hækk-
unin 45 krónum á viku fyrir hvern
prentara.
Sem stendur verður ekkert sagt
um það hve lengi verkfall þetta muni
standa. En það er vonandi að sam-
komulag komist á hið bráðasta, þvi
mjög er verkfall þetta bagalegt öll-
um almenningii
^>€9
Gengi erlendrar myntar
1 O ■!
Sænskar krónur (ioo) II2,2J
Norskar — (IO°) 106,25
Mörk (ioo) 10,50
Sterlings pund 19,75
Frankar (ioo) 48,00
Dollar 5,27

VeSrið í gær.
Reykjavík. Á. gola, hlti -1-6,6.
ísafjörður: Logn, hitl -4-4,3.
Akureyri: S. andvari hiti 6,2
Seyðisfjörður: N. kaidi, hiti 5,0.
Grímsstaðir: Logn, þoka, hiti 5,0
Þórsh., Færeyjar: Logn, hiti 1,0
»Guilfoss« fór hóðan á þriðjudag
stðdegis áleiðis t,il útlanda. Farþegar
voru: Ivrist,ján Torfason kaupmaður,
Jón Loftsson fulltrúi, A. Andersen lyf-
sali ‘Irá Stykkishólmi með fjölskyldu,
írú Margrét Zoega, frú Sigríður Jac-
obsen, Jón Björnsson kaupmaður, Jak-
cb Möller ritstjóri, ungfrú Hulda Stef-
áiisdóttir /rá Akureyri, Theódóra
Daðadóttir, Jón Esphólín vélfræðing-
ur, Sigurjón Jónsson verzlm., Jensen
ritari í fjármálaráðuneytinu danskn,
A. Bentsen kaupmaður, Gunnfr. Þór-
láksdóttir, Sig. Sigurz kaupmaður, Jón
Búason eand. polit., O. Arnar, J. Feng-
er stórkaupm., Geir Thorsteinsson,
Chr. Havstein, Þórólfur Sigurðsson
ritstjóri, Magnús Thorberg útgerðar-
rcaður, Sveinn Einarsson kaupmaður
o. fl.
Mjölnir kom hingað í gær að norð-
an.
Þýzkt saltskip kom hingað f gær.
—0—
Brezkur botnvörpungnr kom hing-
að í gær til þess að sækja þrjá menn',
sem hann skildi eftir veika fyrir nokkru.
Nýárssundið fór ekki fram á ný-
ársdag eins og venja hefir verið að
undanförnu. Hefir því verið frestað
um óákveðinn tíma.
Látnir landar vestanhafs. Davfð
Valdemarsson frá Engidal í Suður-
Þingjarsýslu lózt að heimili sínu Bi'g
Polnt hjá Manitobavatni. í sama mán-
uði lézt Guðbjörg Guðmundsson kona
Einars Guðmundssonar frá Gimli. Hún
var ættuð úr ísafjarðarsýslu.
Orðabókarstarfið. Samkv. ályktun
síðasta þings, áttu orðabóþarhöfund-
arnir af skifta með sér verkum. Héldu
þeir því fund 28. des. og skipuðu sér
í nefnd til þess að koma samræmi og
festu í starfið. Síra Jóh. L. L. Jóhanns-
8on er form. nefndarinnar.
Báti bjargað. Undir kvöld á gaml-
ársdag var símað frá Lágafelli til
Hafnarskrifstofuunar og hún beðin að
senda mótorbát til hjálpar manni, sem
var á leið út í Þerney á litlum báti,
en lenti f lagís og hrakti fyrir stranmi
og stormi. Var þá brugðið við og
sent inn eftir og tókst greiðlega að
bjarga bátnum og manninum ásamt
barni, sem hann hafði með sór.
Póstmenn hafa neltað að taka við
launum sínum að þessu sinni. Þykj-
ast eiga að fá hærra kaup, en þeim
átti að borga og bera það fyrlr sig,
að kaupið eigi aamkvæmt lögum að
fara þækkaði eftir því sem þeir gegna
starfinu lengur.
Knldar miklir hafa verið um alt
land undanfarna daga og stórhrfðar
fyrir norðan.
Anstnrrfskn börnin. Búist er við
þvf að fyrsta sendingln, 50 börn, komi
hingað með Gullfossi og seinni helm-
ingurinn, önnur 50 börn, komi hingað
um mánaðamót. Heflr enn eigi verið
gefið loforð um að taka fleiri börn,
enda þótt nefndinni hafi borist tilboð
um töku fleiri barna. Innan fárra
daga tekur nefndin ákvöfðun um það,
< hvaða staði fyrstu þörnin eiga að
fara. — Tilboð eru enn að berast
nefndinni utan af landi vfsvegar um
töku barna, en ekki víst að hún sjái
fært að senda þau langan veg um
hávetur, Þó er búist við því, að fleiri
en 100 börn verði tekin.
Nýrskveðja kom hingað frá ritstj.
Yísis og öðrum farþegum á Gullfossi
á nýjársdag. Það var sent á gamlárs-
kvöld og var skipið þá í hafi milli ís-
iands og Færeyja.
Trúlofnð eru ungfrú Guðrún Sig-
urðardóttir (Hafliðasonar) á Sandi og
Elías Hólm,- forstöðum. »Hótei Island.i
Fundur í „Stjörnufélaginu' ‘ sunnu-
daginn 4. jan., kl. 3% síðdegis.
Þórður Þorsteinsson - snikkari lief-
íi nýlega gefið Heilsuhælisféiagsdeild
líeykjavíkur 110 krónur.
Aí’lvél er verið að setja í þilskipið
^eagull, eign Duus-vefzlunar. Tekur
Eriðrik Oliifsson, sem áður var - ki]>-
stjóri á „Asu“, er strandaði í vet-
ui', við skipinu með ’næstu vertíð.
Júlíus Havsteen yfirdómsiögmaður
er skipaður settur sýslumaður í Eyja-
fjarðarsýslu og bæjarfógeti á Akur-
tyri frá 1. janúar að telja.
Hæstiréttur gctur að líkindum ekki
íekið til starfa fyr en í febrúar. Er
iiúsnæði það, sem honum hefir verið
ætiað á efri hæð hegningarhússins. ckki
lilbúið enn. Er verið að gjörbreyír "llri
liæðinni og eiga þar að vera. 4 her-
'irrgi fyrir hæstarétt en tvö handa
t.æjarþingi.
„Ayo“, skonnortan sem lá lengst í
himasessi hér í liaus't kom til Storno-
way á sunnudaginn var, mjög itiluð.
Dað á ekki úr að aka fyrir henni með
óiiöppin.
Ffá bæjarsti.fundi
3 þ. m.
Fasteignanuál.
I þvi máli var rætt um samþykt þá
er fastei&tnanefnd hafði gert, um er-
indi Fr. Olsen að fá að breyta tún-
bletti. um bygdngarlóð, hafði nefnd-
i failist á að sy&ja u beiðoina,
vegua þess að, »ekki sé hægt að
breyta i byggingarióð einstakri spildu
sem liggur svo langt frá Öilum göt-
um,« Jón Þorláksson taldi i!Ia far-
ið, að ekki væri hæ..t að verða við
s ona beiðuum, þvi bæaum yrði
það mikíll gróði að geta breytt tún-
um i byg iugarlóðir. Spurði hann
hvort ekki arri von á eiuhverjum
tillö. u'Ti i þ , tt fr : ast lignariefud
að bænum væn leyft að brevta túú-
spldum á þennan hátt. Og hvað
þessa umræddu spildu snerti, þá var
ákv. ðin gótugerð á þessu s æði.
Borgst ,!jóri svaraði á þá leið, að
það vært t lætlun fasíeiga inefndar
a ki m? því s o fyiir, þegar þess-
•r túnspiídur væru gerðar að lóðum
að þær bypðust þi i éðfram götum
Ann rs þy fú að leg. ja g tu langan
^eg he i', að ein• takri lóö og yrði
það altof dýrt. Vom ramþyktar
tii ögur í xná'inr, til þess að flýta
undirbúuiagi þessi máls.
Httfuarnál.
í þvi aútli var ætt unn eiindi frá
ve kstjórnfél gi Reykjavíkur, þar sem
farið er f am á aðsto tti þess að
ð ko a upp kýli d hentugum stað
niður v:ð höf .iria til afnota fyrir
verkamenn þá, er þar vtnna. Hafn-
aruefud kvuðst ált þe su hlynt,
en þóttist ekki sjá tök á að koma
því í fratnkvasmd öðruv sj en í sam-
bandi ’ið stærri byggingu. Jón
Þoilál'ssóti kvið t.ndariegi ■ að hafn-
a nefnd liti þmnig á naálið. Taldi
h nn L.'-.u-n ðsyr.i t að kowa upp
skýli íyri: verk'iruenn. Væri það
báðnm aðilj 'in til hks betra, vinnu-
veitendum og veik ’mönnutn. Taldi
hann jafonauðsyulegt os. eðlilegt að
taka lófir u: dir s/ooa byggingu
og tindir skúra :;em bygdr væru i
þ.iifir ei.r.vers a» vinuureksturs. Hafo-
amef d ætti ekki að gerast »Lóða
rpekúlant* f íú væri ástæðan, að
húu sæi efiir „v'aisk.ka undir svo
þarfa byr: í gu og þessn. Höfnin
mundi ei i svo íila stodd fjárhays-
le :i, .i hú'. þyrfti . ð skera loðir
sínar o viö t eglu sér. B t u hann
d :;.ð nik ta k >:;t •• æ-i. þrð ekki of-
mikið rrert t'yrir . aireun þó hafn-
an'i d leiiði i , húsi, seno hún nú
h-f i v.C' höfoii . 0« t--e ði að lok-
utt þá fy iispun iivort haf, amefnd
hef'i hagsr.ð fy r lóð und.r sjö-
rnanrn! æ ;, s'tr. yrðt .*.ð láta
■ f höndum 1 ánus. .< frárnttð. Borg-
'Stjóri gaf þ;er upplý iingar, tð hafn-
arnefnd teldi aauðsynlégt, að skýlið
yrði reist, en vi di fyrst ráðfæra sig
við verkstjórafélagið, áðor en ákvarð-
r.n væri teknar. Og heizt kysi hafn-
arnefrd að koma upp myndarlegn
skýli þ.ri tem væri greiðssa'a. Gat
þe s j.fuf. imt, að iacgt væri siðan
hugsað hefði veiið um lóð nndir
sjómannahæíi, þótt eun væri hún
ekki ákveðin. •
Tillaga var sautþ. um það að verk-
mannaskýli skyldi reist.
í saf oldarprentsm ið j a
>
4