Gjallarhorn - 19.01.1911, Side 2
6
OJALLARHORN.
V
••••••
» • • »<
til atvinnulausra manna, þó svo, að
allar styrkveitingsr yrðu veittar sem
jafnast eftir ástæðum og maklegleik-
um. Mest af atvinnuleysi stórbæjanna
stafaði af ófyrirsjáanlegu misstreymi í
viðskiftalífi fabrika og stóreignamanna,
sem líkja má við veðra- og straum-
breytingar náttúrunnar.
Ingersoll, hinn alkunni »prestahat-
ari« (eða typtunarmeistari) Ameríku-
manna, gat komið rækilega við kaun
auðmannanna. Einu sinni flutti hann
ræðu fyrir ríkisfólkinu í Nýju-Jórvík,
og mælti meðal annars: »Þið, sem
eigið 20 millíónir og þar yfir, og er-
uð þó ekki ánægðir, þið líkist manni,
sem ávalt er að kaupa sér nýjar og
nýjar spjarir, sem hann endist ekki
til að nota, t. d. 100,000 hálsbindi,
200,000 sokkabönd, 300,000 skyrtur,
400,000 skó á hvorn fót og 500,000
vesti. En þegar hann hefir eignast
þetta og haft það út með öllum brögð-
um, er hann engu nær. Enda fer svo
að lokum, að mannskepnan fer í rúm-
ið og þarf úr því hvorki skó né skyrtu.«
M. J.
Landar erlendis.
Höfn 5. des. ’io.
íslendingajélag hélt fjölsóttan fund
1. þ. m., voru þar saman komnir
undir 100 íslendingar. Skemtu menn
sér við söng, upplestur, sumbl og
dans. Þar söng meðal annars írú
Herdís Matthíasdóttir; er frú Herdís
nú að Ijúka við nám sitt í söngfræði-
skóla hér (Musik-konservatorium) og
er talin mjög efnileg söngmær.
Einar Jónsson myndhöggvari. Um
hann og list hans er alilöng ritgerð
í frægu þýzku tímariti: »Illustrierte
Zeitung« í Leipzig. Ritgerðina hefir
ritað Dr. phil. M. Gruner Halensee,
Berlín. Lýkur doktorinn miklu lofs-
orði á hina sérkennilegu list íslend-
ingsins og hið íslenzka í list hans.
Ráðgjafinn hefir dvalið um tíma f
Suður-Englandi í London og Öxna-
furðu.
Jónas Guðlaugsson hefir nýskeð lokið
við þýðingu sína á hinni frægu bók
I. P. Jakobsens: María Grubbe. Bókin
er komin út (hjá Gyldendal).
Jóhann Sigurjónsson skáld er að ljúka
við leikrit, er nefnist: »Fjalla-Eyvind-
ur«. Hefir Þjóðleikhúsið (Folketeatret)
hér keypt það af honum og er í ráði
að það verði leikið hér í vetur.
Hraparlegar slysfarir.
Kona verður úti á Mývatnsheiði.
Á sunnudagsmorguninn var, fór ung-
lingspiltur frá Stóraási á Mývatnsheiði,
með sauðfé til beitar, þar á heiðina,
en þegar leið að hádegi skall á stór-
hríð, svo dimm, að lítið sást fyrir,
og varð þá móðir piltsins hrædd um
hann. Lagði hún á stað út í hríðina
með dóttur sína uppkomna, sér til
fylgdar, til að leita að syni sínum,
en — árangurslaust, þær fundu hann
ekki. — Pilturinn komst með naum-
indum heim til sín um kveldið, og
frétti þá til ferða þeirra mæðgna. Brá
hann strax við og fór aftur út í stór-
-♦-♦ ♦ ••-♦-♦- •-<
»••••♦♦♦•♦••♦
hríðina að leita þeirra, en það kom
fyrir ekki, og kom hann svo búinn
heim um morguninn eftir.
Litlu síðar kom systir hans heim
og sagði svo frá ferðum þeirra, að
þær urðu fljótt viltar vegar og ráfuðu
víða um heiðina þar til gamla konan
uppgafst af þreytu og kulda. Lögðust
þær þá fyrir og ætluðu að láta fyrir-
berast þar til hríðinni slotaði, en hún
hélst alla nóttina, og er á leið nótt-
ina andaðist móðirin. Um morguninn
lagði svo dóttirin á stað til bæja, eftir
að hafa hagrætt líkinu og sett á sig
hvar það lá.
Var þá farið til næstu bæja að út-
vega karlmenn til að sækja líkið, og
fanst það fljótlega, eftir tilsögn stúlk-
unnar, síðan var sent eftir lækni að
Breiðumýri til að reyna björgunartil-
raunir, en ]?að reyndist árangurslaust.
Hvort dóttirin er kalin til skemda, eru
ógreinilegar fréttir um.
Kona þessi hét Kristín Bergvins-
dóttir, og hafði verið atorku- og ráð-
deildar kona.
Ráðherra
hjá
»dönsku mömmu«.
Endemis sleikjuháttur.
Dýpra og dýpra —
Áður en Björn Jónsson fór frá
Höfn, hafði hann farið til helztu
blaðaþar og ,frætt' þau um ýmislegt
viðvíkjandi íslenzkum stjórnmálum,
og þrætu íslendinga við Dani og
var þetta hið helzta:
að ekkert mark væri takandi á
landvarnarmönnum,
að enginn mundi minnast á skiln-
að á næsta þingi,
að engum íslendingi detti í hug
að hreifa sambandsmálinu fyr en
danska stjórnin vilji leggja fram
frumvarp um það,
að íslendingar yrðu hæst ánægð-
ir, ef Danir vildu slaka dálítið til
frá „personal-union".
Þennan vísdóm birti blaðið »Póli-
tiken" fyrst eftir Birni. Sama kvöld-
ið flytur „Berlingur" samhljóðandi
skýrslu eftir honum og bætir því
við, að Björn hafi margbeðið sig að
þeg'ja yfir þessu, sem blaðið seg-
ist ekki sjá ástæðu til, eftir að Póli-
tiken hafi birt þessi ummæli hans.
Daginn eftir fluttu öll helztu blöð
Dana þessi tíðindi eftir Birni og
gátu þess öll, að hann hafi vandlega
beðið að þegja yfir þessu.
Sennilega hefir Björn ætlað að
fá dönsku blöðin til að flytja þessi
tíðindi, en án þess að láta sín getið
við.
Vonandi verður þetta síðasta skift-
ið sem Björn Jónsson fær tækifæri
til, sem ráðherra, að skríða fyrir
Dönum.
(Símfrétt).
Danskur leikaraflokkur frá Árósum,
leikhússtjóri Fritz Boesen, hefir í huga
að heimsækja ísland í vor og sýna
þar leiki eftir Ibsen, Björnson og Ho-
strup í 2 mánuði, apríl og maí.
Ingólfur kom loks til Reykjavíkur
í nótt og með honum Björn ráð-
herra.
Pingmálafundur
var haldinn á Seyðisfirði í gær.
Mætti á honum fjöldi kjósenda og
var samkomulag yfirleitt gott, því
helztu forsprakkarnir flokkanna höfðu
áður komið sér saman um tillög-
urnar í öllum aðalmálunum.
Um sambandsmálið var samþykt
þessi tillaga:
„Verði sambandsmálið tekið til
meðferðar á þessu þingi, skorar
fundurinn á þingið, að gæta vel
sjálfstæðis íslands og sjá um, að
sambandsmálinu verði aldrei ráðið
til lykta á einu þingi, heldur verði
með það farið sem stjórnarskrár-
breytingu, eða lagt fyrir þjóðfund."
Aðflutningsbannið. Par stóð þing-
maðurinn einn uppi að heita mátti
og var samþykt með nær öllum
atkvæðum að fresta aðflutningsbann-
inu.
Bankamálið geymdi þingmaður-
inn þangað til í fundarlok og voru
þá margir farnir af fundi, en allur
þorri þeirra er eftir voru lýsti óá-
nægju sinni yfir aðförum ráðherr-
ans í því máli og skoruðu á alþingi
að rannsaka það mál rækilega.
Fjöldi annara mála var tekinn til
umræðu og gjörðar um þau fundar-
samþyktir.
Kvöldskemtun.
Síðastliðið sunnudagskvöld var fjöl-
sótt kvöldskemtun haldin í Goodtempl-
arahúsinu. Söngflokkur undir stjórn
Sigurgeirs söngkennara söng þar nokk-
ur lög og þótti takast ágætlega. Er
Sigurgeir mesti smekkmaður í allri
söngstjórn, og er það furða hve vel
honum hefir tekist a§ æfa söngflokk
sinn til að hlýða hverri bendingu takt-
sprotans. Sérstaklega tókust vel lög-
in: »Máninn hátt á himni skín« og
»Hvile ved denne Kálla«. Þá sungu
þeir Steingrímur læknir og Sigurður
dýralæknir Einarsson nokkura tví-
söngva en frú Kristín Matthíasson lék
undir með venjulegri vandvirkni og
þótti góð skemtun að. Steingrímur
læknir er áður vel þektur hér fyrir
söng sinn, en Sigurður kynti sig svo
í þetta skifti, að áheyrendum þótti
þar bænum hafa aukist góður söng-
kraftur, því Sigurður hefir bæði hljóm-
þýða og lipra rödd. En skaði var það
að læknarnir skyldu ekki syngja nein
lög með íslenzkum textum. Það eru
ekki nema lærðu mennirnir sem skilja
Þýzku og Sænsku. Jæja, ekki verður
á alt kosið. Þá las Vilhelm Knudsen
upp æfisögu einfeldnings, sem út úr
einfeldni sinni og bjánaskap flæmdist
af landi burt, kostaður af sveit sinni,
til Ameríku og er hann úr sögunni. —
Bebense, Jón ívarsson og Hjalti Sig-
tryggsson skemtu ennfremur með sam-
spili lúðra og slaghörpu (fortepiano)
og hefði getað hepnast betur. Að lok-
um skemti unga fólkið sér við dans
fram á dimma nótt.
Guðmundur Friðjónsson skáld frá
Sandi kom hingað til bæjarins sem
snöggvast og hélt fyrirlestur f leik-
húsinu í gærkvöld um »SkóIamenning
(árás á hana), listagildi, lífsgildi og
manngildi«, og var gerður að honum
hinn mesti rómur. Umræður voru tals-
verðar á eftir og tóku þátt í þeim
þjóðskáldið Matthías Jochumsson, Stef-
án Stefánsson skólameistari og Karl
Finnbogason kennari, og andmæltu
þeir Guðmundi, en hann svaraði jafn-
harðan röggsamlega, og var að lokum
kvaddur með mesta lófaklappi í leik-
húsinu. Hann fór heimleiðis í dag,
þurfti að flýta sér á sýslufund Þing-
eyinga.
Kensla.
Frá 1. febr. nk. geta stúlkur, sem
vilja læra útsaum, fengið tilsögn
með mjög góðum kjörum hjá undir-
ritaðri, sem kennir Kúnstbróderí,
Baandbróderí, Rrosssaum, Hedebo- og
Hardangersyning, Enskt bróderí og að
teikna og sauma fangamörk með
rnargvíslegu móti. Einnig hekl og
að bronsera á flauel og fl.
Þær stúlkur, sem vilja sæta því
að læra þessar hannyrðir, ættu að
tala við mig sem fyrst.
Virðingarfylst.
ýlnna Magnúsdóttir,
Lækjargöfu 3.
iikœri
lítil og lagleg duttu úr
vasa Steingríms 'læknis.
Finnandi skili.
PANTIÐ SJÁLFIR FATAEFNI VÐAR
beint frá verksmiðjunni. Stórkostlegur sparnaður. Hver maður getur fengið gegn eftir-
kröfu, burðargjaldsfrítt, 4 mtr. 130 cm. breitt svart, blátt, brúnt, grænt eða grátt, vel
litað fínullarklæði í fallegan og haldgóðan kjól eða útiklæðnað (Spadseredragt) fyrir
einar 10 kr. (2/so pr. meter). Eða 3'/4 mfr. 135 cm. breiff svart, dökkblátt eða grá-
möskvað nýfízkuefni í haldgóð og falleg karlmannsföt fyrir að eins 14 kr. 50 aura.
Séu vörurnar ekki eins og óskað er eftir, þá verður tekið við þeim aftur. Þykk uilar-
mikil ferðateppi 2x3 al. að eins 5 kr. Gráleit hestateppi mjög þykk 2 x 23/í al. að
eins 4 kr. 50 aura.
Aarhus Klædevæveri, Aarhus, DanmarH.
Framvegis verður tómum steinolíufötum veitt móttaka á joriðju-
dögum og fimtudögum, í húsi hins danska steinolíufélags
á Oddeyrartanga, frá kl. 11 til 1; að færu veðri, sömu-
leiðis verður afhent steinolía á þessum tíma, og eru bæj-
armenn vinsamlega beðnir að nota þenna tíma, svo framarlega
sem kostur er á.
Munið eftir að hjá hinu danska steinolíufélagi eru til átta teg-
undir af steinolíu, svo þar geta allir fengið steinolíu til hverra af-
nota sem vera skal.
Akureyri 10. janúar 1911.
Garl F. Schioíh.
Prentsmiðja Odds Björnssonar.