Ingólfur - 18.11.1909, Side 4

172
INGÖLFUR
að framkvæmdaratjóri „Thore“-félagsina
mætti eigi láta sínar eigin vörur ganga
fyrir annara, og eigi heldur hagnýta
aér meira en þriðjung af farrými akip-
anna. Ég er mér þeaa sem aé meðvit-
andi, að ég hefi jafnan, undantekning-
arlauat, látið annara hagamuni og ann-
ara vörur ganga fyrir mínum, og tel
ég alikt vantraust óþarft af hálfu stjórn-
arráðaina.
Það fyrirkomulag, sem stjórnarráðinu
heppnaðist að fá framgengt, er ’ svo
haganlegt fyrir íaland, að mikla blindni
þarf til þeas, að geta ekki séð það.
Sérstaklega vil ég benda á, hver hagn-
aður það er fyrir landið, að stjórnin
hefir hönd í bagga með millilandaferð-
um leggja félaganna, án þess að sam-
keppnin milli félaganna hœtti, og að
trygging er fyrir því, að „Thoreu held■
ur Íslandsferðunum áfram í 10 ár,
þar aem ella gat hugsast, að félagið sæi
sér haganlegra að taka að aér aðrar
siglingar, er betur horfðiat á um vöru-
fiutninga.
Til þeas að hægt væri að ætlast til,
að félögin gjörðu nokkuð til að bæta
ferðirnar, var óhjákvæmilegt að semja
við þau bæði fyrir 10 ár í senn. Eða
mundi nokkurt félag láta smíða tvö ný
strandferðaskip, og eiga svo á hættu
að samningnum yrði sagt upp eftir 2
ár og skipin ónýt?
Tillagið, sem „Thore“, er lætur smíða
2 ný strandferðaskip, fær, er einmitt
jafnhátt og það sameinaða vildi hafa
fyrir að halda ferðunum áfram með
gömlu skipunum. Það vildi hafa
100,000 kr. fyrir allar ferðirnar —
40,000 kr. fyrir millilandaferðirnar, og
60,000 kr. var á skilið fyrir strandferð-
irnar. — Fyrir síðari upphæðina tekur
„Thore“ eigi að eins að sér strandferð-
irnar með nýjum skipum með kælirúmi
m. m., heldur veitir það einnig trygg-
ingu fyrir minnst 20 ' millilandaferðum,
er stjórnarráðið hefir áhrif á, hversu
hagað verður, og tekur þar að auki að
sér Hamborgarferðirnar, en fyrir þœr
einar, og það að eins tvœr á ári, áskildi
sameinaða gufuskipafélagið sér 5000
kr. aukreitis.
Hvað það snertir, að reynt hefur
verið að ráðast á stjórnarráðið fyrir
það, að „Thore“-félagið hefur í samn-
ingnum áskilið sér sömu þóknun, sem
að undanförnu fyrir póstflutninga út úr
landinu (að Hamborgarferðunum undau-
skildum) sem sé 6000 kr. á ári — en
þar aí gengur reyndar nálægt helm-
ingnum til ábyrgðargjalds m. m. — þá
lýsir þetta svo mikilli vanþekkingu á
því, hvaða endurgjald íslenzku póstlög-
in ákveða fyrir póstflutuing með milli-
landaskipunum, að furðu sætir.
Hin lögákveðna borgun er 10 aurar
fyrir hver 3 pd. fyrir hverjar 50 sjáv-
armílur (þ. e. 12‘/a mílu) af beinni
fjarlægð, og sé fjarlægðin talin 1200
sjávarmílur að meðaltali, þá verður
flutningsgjaldið um 80 aura fyrir pundið.
Milli ísafjarðar og Kaupmannahafnar
yrði það t. d. 1 kr. fvrir pd. Á seinni
árum hefi ég aldrei látið fara minna en
40 póstferðir á ári og póstflntningurinn
hefur í einstökum ferðum verið yfir
7000 pd. Það þarf ekki miklar gáfur
til þess að sjá, hversu óhæfilega lágt
endurgjaldið er.
Oss skal því vera það hin stærsta
ánægja, að taka við borgun eftir taxta,
eða að láta alveg vera að flytja póst,
því að þar sem vér fáum eDgan styrk
til millilandafsiðanna, (nema Hamborg-
arferðanna) þá er oss það alveg í sjálfs-
vald sett, að neita að flytja póstinn
fyrir minni borgun. Ég gjörði það í
bezta tilgangi, til að spara landinu
stærri útgjöld, að sýna þá ósérplægni,
að láta mér nægja hina sömu, allt of
—= D. D. P. A.
Yerð á olíu er í dag:
5 off 10 potta brúsar 16 aura pr. pott „Sólslcær Standard Whlte“,
5—10— — 17 — — — „Pennsylvansk Standard Whlte“.
5 — 10— — 19 — — — „Pennsylvansk Water White".
1 eyri ódýrari potturinn í 40 potta brúsum.
Brúsarnir léðir skiftavinum ókeypis!
Menn eru beðnir að gæta þess, að á brúsanum sé vorumerki vort bæði á hliðunum og tappanum.
Ef þið viljið fá góða olíu, þá biðjið um þessi merki hjá kaupmðnnum ykkar.
lágu borgun frá íslandi, sem að undan-
anförnu. En nú er þetta einnig notað
til árása. Engin vopn virðast ofléleg,
þegar um það er að gjöra, að ráðast á
félag, sem á 10 árum hefur tvöfaldað
gufuskipaferðirnar styrklaust, og forðað
Islandi frá þeirri 'ogæfu, að eiga allar
millilandaferðirnar undir einu félagi,
með öðrum orðum, láta það hafa ein•
okun á samgóngunum.
Þar sem „Thore“ lætur nú langt um
meira í té fyrir tillagið, en mögulegt
var að fá hjá þvi sameinaða, þá er ó-
skiljanlegt, að á það skuli vera ráðist
með skömmum og vanþakklæti. Ég fel
það þó rólegur heilbrigðri dómgreind
landa minna, að meta þessar árásir að
verðleikum, og skal ég jafnframt taka
það fram, að þetta verður í fyrsta og
síðasta skifti, sem ég tek þátt í blaða-
deilum um þetta mál.
Kaupmannahöfn 1. nóvemher 1909.
Þórarinn Tulinius
framkvæmdarstjóri „Thore“-félags.
* *
*
Þótt Ingólfur birti grein þessa, er
það eigi svo að skilja, að hann ætli að
fara að gefa sig meir við íslenzkri
„pólitík" en áður. En hann vill ekki
syDja greinarhöfundinum um að birta
hana vegna þess, að hún er með fullu
nafni og öllum því ljóst að hverjum
þeir eiga aðganginn. Á mál það, sem
hún fjallar um, leggjum vér engan
dóm. Það munu lesendur greinarinnar
einfærir um.
* Bitstj.
Eyíirzk draugasaga.
Að H— í Eyjafirði hefur löngum verið
talið reimt. Gjörðist þar sumarið 1908
atburður sá, er hér fer á eftir. Sögu-
maður segir svo frá.
Við vorurn tveir saman, unglingspiltar
úr Eyjafirðinum, er komum að H— síðla
dags og báðumst gistingar. Var hún
okkur heimil, og sváfum við hvor í sínu
herbergi um nóttina. Þegar ég var ný-
vaknaður morguninn eftir og lá í rúmi
mínu, fannst mér allt í einu eins og
tekið væri um nef mér og höku og
munnurinn glenntur sundur, þar til mig
tók að verkja í munnvikin. Var mér
ómögulegt að láta aftur munninn, enda
gat ég hvorki hreift legg né lið. Meðan
ég lá í þessum stellingum var ég að
hugsa um það, að leiðinlegt væri, ef
einhver kæmi að mér meðan ég væri
þannig á mig kominn. Leið þetta smátt
og smátt frá aftur og klæddist ég þá
hið skjótasta og fór yfir í herbergið til
félaga míns. En er ég kom inn úr
dyrunum, sá ég mér til mikillar undr-
unar, að hann lá í rúminu með opnum
augum og uppglenntum munni, og að
öllu eins á sig kominn og ég hafði
verið fáum mínútum áður. Stóð ég um
augnablik sem höggdofa af undrun, en
er ég loks ávarpaði hann lokaðist
munnur hans óðara, og hann lá þá
glaðvakandi í rúminu. Sagði hann mér
þá strax, áður hann heyrði sögu mína,
að er hann var nývaknaðnr hefði allt
í einu glennst upp á sér munnurinn,
og lýsti að öðru leyti ásigkomulagi
sínu meðan á þessu stóð þannig, að
engi vafi gat á því verið, að hið sama
hafði fyrir okkur báða komið. Kvaðst
hann hafa legið þannig dálitla stund
áður enn ég kom inn til hans. Hafði
hann strax séð mig, er ég kcm inn úr
dyrunum, en ekki getað hreift sig fyrri
en ég ávarpaði hann.
Frá Eskimóum.
Eskimóarnir eru ekki enn þá komnir
langt á hinni svo nefndu menningar-
braut. Halda þeir fast við fornar venjur,
þrátt fyrir þann snefil af Európn-mennt-
un, sem smámsaman loðir við þá. Hafa
þeir Peary og Nansen ritað allnákvæm-
lega um háttu þeirra. Geta þeir þess
meðal annars, að þótt konan sé ekki
annað en þræll manns síns, sé það
sjaldgæít, að þeir fari illa með þær.
Mega þeir þo fara með þær eftir eigin
geðþótta. Þeir mega reka þær burtu,
leigja þær öðrum, selja eða gefa, öld-
ungis eins og þær væru búshlutir og
annað ekki. — Meðal Eskimóanna er
stöðugt mikil eftirspurn eftir konum,
því þar er miklu fleira af karlmönnum,
og piparmeyjar eru þar engar. Konur
eru þar bráðþroskaðri enn karlar og
er eigi óalgengt, að ekkjumenn taki
ungu stúlkarnar að sér þar til unnust-
ar þeirra hafa náð því þroskastigi, að
þeir geti kvongast.
Einkennilegt er það, að hjá Eskimó-
um tíðkast sá siður að kvongast „til
reynslu“, og skifta menn þá um konur
þar til bæði eru ánægð. Og kvað þau
bjónabönd verða affarasæl. t þessu lítur
út fyrir, að þeir séu á undan sinni
samtið. Því á siðustu árum hafa með-
al monningarþjóð&nna heyrst ýmsar
raddir um endurbætur á hjónabandinu,
og því meðal annars talað um „hjóna-
bönd til reynslu", til eins, tveggja ára
o. s. frv. En sennilega verða skoðanirn-
ar skiftar um það fyrst um sinn, hvort
það sé í alla staði heppilegt.
33 ggort Olaesseu
yflrréttarmálaflutninffsmaður.
Póstliústsræti 17. Venjulega heima kl. 10-11
og 4—5. Talsími 16.
r ******
$Sveinn Björnsson
’ yfirréttarmálaflutningsmaöur
Hafnarstræti 16.
4 ynrret
lýij kaupeadur
fá
FÁTÆKTINA, krónubók,
skemtilegurstu sögu
og
Pjóösögur
þorsteins Erlingssonar,
og Ingólf frá 1. óktóber
til nýárs.
Af því að lítið er eftir orðið af báð
um þessum bókum ættu þeir að hraða
sér, sem ant er um að ná í þær. Verða
látnar meðan hrekkur. Hvorug fæst
hjá bóksölum og ekki heldur í lausa-
kaupum.
Mc Dougalls baðlyf.
Köku-baðlyf, sem leyst er upp í
heitu vatni.
Fljótandi baðlyf, sem blandað er
köldu vatni.
Eru hin fyrstu og beztu óeitruðu
baðlyf.
fjártoaölyf.
Þau lækna og verja fjárkláða, eyða
öllum óþrifum og auka ullarvöxtinn.
Baðlyf þessi eru nauðsynleg til þess
að baða í hross og nautgripi.
Stórsölu umboðsmenn
Carruthers, Son & Co.
Glasgow. Scotland.
Fæst fyrir milligöngu :
Eeykjavík og Lelth.
l5 ^aupendur ,Ingólfs‘
lr 'Cll hér í bænum, sem
skifta um bústað, eru vin-
samlegast beðnir, að láta af-
greiðslumann hans vita það
sem fyrst.
F élagsprentsmiðjan.