Lögrétta - 12.01.1927, Blaðsíða 2

2
LÖGRJETTA
11 ■■■ ■-■■ —..... 'I
LÖGRJBTTA
Utgefandi og ritstjóri
Þorsteinn Gíslason
Þingholtsstræti 17. Simi 178.
Innheimta og afgreiðsin
i Þingholtsstræti 1. Simi 185.
| ------------------------------il
svo að þeir geti fengið verkfærin
nógu snemma fyrir vorið.
Jeg vil svo að síðustu þakka
Alþingi og stjóm Búnaðarfj elags
Islands fyrir þá styrki, sem mjer
hafa verið veittir til utanfarar
og smíði á þessum verkfærum.
Reykjavík 10. janúar 1927.
(Miðstræti 6).
Lúðvík Jónsson.
----o---
Hjálpin að handan.
I.
Um daginn fjekk jeg frá hin-
um ágæta skörungi Sir Arthur
Conan Doyle, sendingu, sem mjer
þótti verulega vænt um. Varð
mjer við, þegar jeg reif upp
brjefið og sá hvað það hafði
að geyma, nokkuð líkt og jeg
býst við að mundi verða manni
sem verið er að kvelja, ef slakað
er á pindingunum, svo að hann
hefir viðþol um stund. En i brjef-
inu var grein sem stendur í viku-
blaðinu The Two Worlds, 15. okt.
sl., s. 618.; og það sem gladdi
mig svo er að greinin sýnir
hversu nú er að koma fram aðal-
atriði, sem jeg hef sagt fyrir.
Höfundur greinarinnar, T. P.,
hefur ásamt vini sínum, verið að
leita sambands við það sem þeir
hugðu andaheim. Fá þeir þá sam-
band við framliðinn, sem notar
rittæki þeirra af miklum krafti.
Fer það sem skrifað er, mjög í
bága við skoðanir vinanna. These
statements are entirely outside
Sigbjörn Obstfelder:
Krossinn.
G. A. Sveinsson þýddi.
----- Nl.
Æ, nú kemur hún aftur þessi
ljóta hugsun, sem stundum sótti
að mjer — hún kom að mjer
eins og mara, þegar jeg lá í
rúmi mínu, þótt jeg reyndi að
hrinda henni burt: Að drýgja
synd, drýgja synd móti þ j e r,
einmitt móti þ j e r, og þá mynd-
ir þú slá mig, þ ú, þ ú einn, og
jeg skyldi liggja á knjánum
frammd fyrir þjer dag hvem
fram í dauðann og biðja þig fyr-
irgefningar, — þig — guð minn.
Því að mjer er ekki unt, að
hugsa mjer neinn annan guð.
] n nú get jeg aldrei sjeð þig
framar. Jeg myndi heldur ekki
afbera það, ekki einU sinni nú,
að þú smánaðir mig, ekki afbera,
að þ ú gerðir það. Jeg myndi
heldur ekki geta lifað án þess að
horfa í augun þín, stjömur
mínar.
.Jeg er orðin alveg róleg. Nú
stendur það alt skýrt fyrir mjer
our preconceptions, segir T. P.
Hinn framliðni kveðst hafa lifað
í Mið-Afríku fyrir 400 ámm, en
nú eigi hann heima á jarðstjömu
sem heiti Varim, og sje hann
engu síður líkamleg vera en með-
an hann lifði hjer á jörðu. Lifn-
aðarhættir vorir eru eins og yð-
ar, segir hann, vjer nærumst og
elskum eins og þjer. Veikindi eru
engin hjá oss, en slys geta komið
fyrir. Þegar lýkur dvöl manna á
stjörnunni Varin, koma þeir fram
á stjörnu, sem heitir Mora, og
fara síðan stjömu af stjömu, til
vaxandi fullkomnunar. Eins og
vikið var á, gengur þeim vinun-
um illa að trúa þessu, og spyrja:
er þessi hnöttur þinn áþreifan-
legur veruleiki, í sömu merkingu
og jörðin er það? Hinn fram-
liðni svarar þessu af nokkurri
óþolinmæði. Vissulega, segir
hann; jeg hef þegar tekið það
fram. Ykkur gengur auðsjáan-
lega illa að átta ykkur á einföld-
um sannleikanum.
H.
Þama er þá loksins svo langt
komið, að framhðinn hjeðan af
jörðu, sem nú á heima á öðrum
hnetti, og hefur fengið þar nýan
líkama, getur sagt, beinum og
bemm orðum, þetta sem jeg hef
nú um allmörg ár verið að berj-
ast við að fá menn hjer og hvar
út um alla jörð til að skilja. Og
það er ekki neitt smámál þetta
sem hjer ræðir um. Framtíð
mannkynsins er undir því komin,
hvort tekst eða ekki, að hafa
það fram. Án þeirrar þekkingar,
sem hjer er verið að koma fram,
er engin leið, að lengra komnir
íbúar annara stjama, geti veitt
oss þá hjálp, sem vjer getum ekki
án verið til að sigrast á hörmung-
um mannlífsins. 0g ekki þarf að
efa, að máli þessu mun framgengt
verða. Aðeins er ástæða til að
spyrja, hve lengi þetta geti dreg-
ist enn; en það er mjög undir
og nú ætla jeg að reyna að skýra
þjer frá því, svo að þú eigir hæg-
ara með að skilja, hvemig jeg
er, þá muntu, ef til vill, geta
fyrirgefið mjer einhverntíma. Já,
jeg veit, að þú munt fyrirgefa
mjer, einhvemtíma. Því að þú
v e r ð u r að gera það.
Jeg hef verið þannig skapi
farin, elsku vinur minn, að jeg
hef altaf trúað því, að það hlyti
að vera til fegurð í lífinu, dásam-
leg fegurð. Frá blautu bamsbeini
hef jeg aldrei verið í rónni, altaf
hugsaði jeg sem svo: Nú er hún,
ef til vill, komin til mín,' fegurð
lífsins. Og því gekk jeg út í alt
með lífi og sál. En æfinlega var
það mjer til sárrar sorgar.
Þegar jeg hitti þig, var jeg
hrædd. Því hvemig gat jeg trúað
því, að það gæti orðið?
Jeg vildi ekki hugsa um þig.
Jeg gerði alt til að komast hjá
að gera það. En það var eins og
jeg væri knúin til að koma til
þín, og því fór jeg og drap á
dyr hjá þjer, þó að fótur minn
hreyfðist móti vilja mínum.
Ov * * * * vá varð jeg óttaslegin, er
mier skvldist, að það varst þ ú,
s'-n guð hafði skapað handa
því komið, hversu lengi sumir
menn láta tjóðrast af fyrirfram-
sannfæringum, sem meir miða til
að gera þá að uxum en heimspek-
ingum. Og í aðalatriði er málið
einfalt. Það er sannað, að með
tilstyrk miðils má ná sambandi
við mann sem (vanalegast) ligg-
ur og sefur, án þess að það virð-
ist gera nokkum verulegan mun,
hvort hinn sofandi maður er
hinumegin við götuna, eða hand-
an við hin stærstu höf. Liggur
þá mjög nærri að álykta, að slíkt
samband geti eins átt sjer stað,
þó að hinn sofandi maður sje
miljónir eða biljónir kílómetra í
burtu. Og að vísu eru til óteljandi
athuganir, sem beinast er að skýra
einmitt þannig. Og nú hefir þá
loks þessi ágæti Afríkumaður, sem
hjer segir af, getað komið því
fram, að hann liggi eins og sof-
andi heima hjá sjer, á annari
stjömu, á sama tíma sem hann
er að nota rittæki hér á jörðu,
á þann hátt sem áður var sagt.
Oss er óhætt, að líta til fram-
tíðarinnar með mikilli eftirvænt-
ingu, því að þegar þessu máli
verður komið í rjett horf, þegar
jörð vor verður komin í hið mikla
stjörnusamband (The grand cosm-
ic Union of Stars) þar sem visk-
an er sest í hásætið, og miskunn-
semin við hlið hennar, þá fyrst
hefst vorið fyrir lífið í þessu
heimkynni voru. En þó er því
miður einnig ástæða til að líta
fram með nokkrum ótta vegna
þess að hættumar verða því
stærri, því lengur sem það dregst,
að sannleikurinn sigri. Og ef það
drægist fram til miðrar þessarar
aldar, þá mundu verða verri tíð-
indi en nokkur, sem orðið hafa
enn í sögu mannkynsins. Látum
oss öll óska þess af öllum hug,
að það verði sannleikurinn sem
vjer Ijáum fylgi vort, en ekki
lygi og villa.
Á nýársdag 1927.
Helgi Pjeturss.
mjer. Því að mjer fanst alt vera
orðið um seinan og gat ekki
vænst þess, að jeg ætti enn ólif-
að fegurð lífsins.
I hvert skifti óttaðist jeg, að
þú myndir spyrja mig einhvers.
Og jafnvel þótt þú spyrðir ein-
skis, hlautst þú þó að hafa hug-
boð um það.
Það er óhugsandi, að þú sem
segist ekkert hafa ratað í fyr,
hafir fundið sömu tilfinninguna
sem jeg fann, þegar það samt
reyndist meira en hugarburður
og öll brjefin komu frá þjer. Það
var dásamlegt. Jeg trúi því fast-
lega, að j e g hafi verið sælli en
þú.
Þú hlýtur að hafa háð harða
baráttu. Jeg hef elskað þig fyrir
það svo stjómlaust, að brjóst
mitt ætlaði að springa.
— Svo kom eirðarleysið yfir
þig aftur. Eða ætii það hafi kom-
ið fyrst að mjer? Var það hjá
mjer, að það átti upptök sín? Jeg
man það, að jeg var búin að
gleyma öllu mínu böli. En svo
kom að mjer þessi hugsun: Jeg
á 11 i alt það, sem jeg vildi gefa
þjer. Mjer var ekki unt að vera
það, sem jeg átti að vera: Brjóst
Islendingasögur.
1 neðanmálsgrein í Politiken 6.
f. m. skrífar Gunnar Gunnarsson
um dönsku þýðinguna á ýmsum
íslendingasögum, Islændemes
færd hjemme og ude eftir N. M.
Petersen. Hefur hún komið út
fjórum sinnum og hafa prófess-
orarnir Finnur Jónsson og Dahl-
erup nú síðast sjeð um útgáfuna.
Þessi þýðing segir G. G. að sje
ólesandi og óboðleg, morandi af
vitleysum og smekkleysum, en
kvæðaþýðingamar (hann tekur
Sonatorrek sem dæmi), sem eru
eftir Olav Hansen, renni út í
„dansk taage og dump pölse-
snak“. Segir hann að íslendinga-
sögur eigi að gefa út á dönsku
samkvæmt kröfum nútímans, svo
að þær geti orðið lifandi liður í
danskri nútímamenningu. I þessu
megi vel taka til fyrirmyndar
ríkismálsþýðinguna norsku, sem
gerð sje af Sigrid Unset, Fr.
Paasche o. fl., enda sje sjálfsagt,
að þýðing, sem fást eigi almenn-
ingi í hendur, eigi að bera fleiri
merki skáldlistar en vísinda. En
norska þýðingin nýja virðist með
öðm fleiru vera merkilegt tím-
anna tákn um það, að Norðmenn
sjeu eftir langa þjóðlega útlegð,
að finna sjálfa sig á fornnorræn-
um grundvelli og sje það bæði
heillavænlegra og merkilegra
menningarspor, en hinn pólitíski
norski alríkis- og yfirráða glamr-
andi, sem alið sje á í Noregi af
dr. Tommessen í Tidens Tegn að-
allega, einkum í sambandi við
Grænland og á íslandi af eins-
konar hálf-Tommesen, sem sje
Einari Benediktssyni. En þeir
rugli reitum sínum og geri gæl-
ur við hina andlegu Eskimóa
meðal samlanda sinna og hina
líkamlega Eskimóa á Grænlands-
ísnum. Þótt mest beri oft á slík-
um hávaða um stundarsakir, sje
það þó alls ekki hann, sem mark-
mitt var ekki ungt lengur. Jeg
fann, að jeg var hvorki flekk-
laus gagnvart þjer nje gæfunni.
Jeg var ekki eins há, nje eins
fögur og jeg vildi vera.
Getur þú skilið, hve beisk og
sár sú hugsun er?
Og skilur þú, hve óttalegt það
var, að mjer var fyrirmunað, að
afmá mína liðnu æfi? Hún myndi
æfinlega standa sem ókleifur
hamar millum okkar.
Ó, jeg furða mig á því, að þú
skyldir geta komið mjer til að
gleyma því öllu. Heilir sólarhring-
ar liðu, og heilar vikur, svo að
hvergi dró ský fyrir sólu. Ó, jeg
þakka þjer.
Jeg er öldungis róleg. Jeg
fagna yfir því að jeg á að
deyja, þú munt líka fagna, því
þá mun alt bölið verða bætt. 1
sál minni rikir nú djúpur friður,
mjer finst jeg varla eiga heima
á jörðinni lengur.
Annars heims hlýtur
það alt að mega verða.
Heldur þú það ekki ? Annars
heims hlýt jeg að geta endur-
fæðst hrein, svo að ekkert skilji
okkur að. Jeg fyllist hreinni, sælli