Lögrétta - 20.08.1930, Blaðsíða 3

4
LÖGRJBTTA
Alþjóðaskákþing
og þátttaka Islendinga.
Sjöunda alþjóðaskákþingið fór
ur sagt Lögrjettu, að hann telji
árangur Islendinga samt góðan
og betri en menn höfðu gert sjer
vonir um, þegar þess sje gætt,
að þeir taki nú þátt í þinginu í
fram í Hamborg 13. til 27. júlí og , fyrsta sinn og sjeu andstæðing-
sóttu það fulltrúar frá 18 þjóð- 1 um sínum ókunnir og tiltölulega
Drottningrarpeðsleikur. 16. Rf7Xh6f Kg8—g7 26. e4—e5 dbXeó
Hvitt Svart 17.Rh6—f7 Bc8Xe6 27. Rf3Xe5 De8 -d8
E. Gilfer. Sultan Khan. 18. Rf7- -gft Be6—d7 28. Kgl —hl Dd8—c7
>—i P- 1 P- 4»- Rg8—f6 Svartur er í vandræð- 29. Re5Xc6 Dc7Xc6
2. Rgl—f3 e7—e6 um með þennan biskup 30. Rc3—d5 Re7Xd5
3. c2—c4 b7- -b6 sinn. - Stóru meistararnir 31. c4Xd5 Dc6—d7
4. e2—e3 Bc8—b7 segja: í taflbyrjun er 32. Bb2Xf6! Hf8Xf6
5. Bfl- -d3 Rf6— e4 nauðsynlegt að hugsa um 33. Hel —e6 Hf6Xe6
«. 0—0 f7—fó að leika manni aðeins 34. d5Xe6 Dd7—d4?
7. Rf3—eó Re4-f6 einu sinni þangað til all- 35. Hal—el Rh6—g4?
Th V- 1 1 :>! «4- X Bf8—e7 ir mennirnir eru komnir 36. h3Xg4! Kg8—g7
9. Rbl—c3 0--0 út á borðið. [Sá sem á 37. Khl—h2 Ha8 —h8f
10. Ddl—c2 d7—d6 fyrsta leikinn getur fyrst 38. Kh2—g3 g6—g5
11. Reó—f3 c7—có og fremst hugsað um 39. Dc2—d2 Hh8—h4
Það lá ekkert á þess- þetta]. - Sem sagt bisk- 40. g4Xf-r> Hh4Xf4
um leik, því riddarinn upnum er nú búið að 41. Hel—e4!
getur eins farið til d7 Ieika fjórum sinnum! Alveg öruggur leikur.
eins og c6. Hjereftir fœr 19. b2—b3 Rb8—c6(!) 41. Hf4Xe4
hvítur ef til vill betra 20. á2—a3 Rf6—g4 42. Dd2Xgðf Kg7—f8
tafl. 21. Rg5—f3 Be7—f6 43. Bd3Xe4 Dd4Xe4
12. Rf3—gó! Bb7—e8 22. Hfl- -el Rc6--e7? 44. Dg5—f6f Kf8—g8
13. d4—d5 g7—g6? 23. h2—h3 Rg4—h6 45. eö—e6 De4—e3f
14, dóXeö h7—h6 24. Bcl —b2(l!) Bd7—c6 46. Kg3—h2 De3—f4f
15. Rg5—f7 Dd8—e8 25. e3—e4 Kg7—g8 47. Kh2—h3 gefið.
um, 4 frá hverri og 1 varamaður.
Meðal þátttakendanna voru ýmsir
helstu skákmenn heimsins, þ. á
m. heimsmeistarinn, Aljechin,
sem var varamaður Frakka, Ru-
binstein, Tartakower, Marocki,
Flohr o. fl. Islendingar tóku nú í
fyrsta sinn þátt í slíku þingi og
fóru hjeðan þeir Eggert Gilfer,
Einar Þorvaldsson, Jón Guð-
mundsson og Ásmundur Ásgeirs-
son og Garðar Þorsteinsson cand.
jur. var fararstjóri og jafnframt
varamaður. Svo fóru leikar á
þingi þessu, að Pólverjar urðu
hlutskarpastir, fengu 481/2 stig,
þá Ungverjar með 46st. og
Þjóðverjar með 441/2 st. Af eín-
stökum þátttakendum hafði Ru-
binstein flesta vinninga, 15 í 17
skákum og þá Flohr 14*4 af 17.
Aljechin tefldi 9 skákir og vann
þær allar. íslendingarnir fengu
22 stig og urðu því nokkuð neð-
arlega í röðinni, en lægri en þeir
voru Norðmenn, Finnlendingar
og Spánverjar. Fararstjórinn hef -
lítið æfðir. Þeir unnu einnig í
viðskiftum sínum við ýmsa merka
og öfluga erlenda skákmenn. T.
d. vann Eggert Gilfer Indvierjann
M. Sultan-Khan, sem er Englands- j
meistari og sömuleiðis vann hann ^
Ahues, sem er Þýskalandsmeist-
ari. Einar Þorvaldsson vann
Richter, Hamborgarmeistara og
Macht skákmeistara Lithauens
og Jón Guðmundsson gerði mjög
góðan leik við Tartakower. Næsta
alþjóðaskákþing fer fram í Praha
að ári og væri æskilegt að ís-
lenskum skákmönnum gæfist færi
á því að sækja það og æfa sig vel 1
þangað til.
Lögrjetta flytur nú skák þeiiTa
Eggerts Gilfer og Sultan Kahn
og mun í næsta blaði flytja skák
Einars og Macht. En áhugi á skák
og þekking á henni er svo mikil
hjer nú að ætla má að margir hafi
gaman af að kynnast þessu og
prófa leikina sjálfir. — Athuga-
semdirnar í þessari skák eru eftir
Eggert Gilfer.
Iijettar fregnir og rangar. Ýms-
ar vitlausar fegnir af Alþingis-
hátíðinni koma í erlendum blöðum
og ganga hjer manna á milli og
flest þykjast blöðin hafa danskar
heimildir. Það gefur annars engan
vegin rjetta hugmynd um erlend
blaðaummæli um Alþingishátíðina
að halda helst á lofti slíkum grein-
um, þótt margir hendi gaman að
þeim. I flestum helstu blöðunum,
bæði á Norðurlöndum og í Frakk-
landi, Bretlandi, Þýskalandi og
Hollandi eru góðar greinar um
hátíðina og vingjamlegar en ýms-
ar athugasemdir þeirra um ástand
og menningu hjer eru athugaverð-
ar og fróðlegar, þótt menn muni
greina á um þær ýmsar. Lögrj.
mun segja frá ýmsum þeirra.
Síldveiðin. Fiskifjelagið segir að
16. þ. m. hafi verið saltaðarl23i;-2
þús. tunnur, sjerverkaðar rúml.
53 þús. tn. og settir í bræðslu 468
þús. hektólítrar og eru það alt
hærri tölur en á sama tíma í
fyrra.
Fridtjof Nansen. — Rússneska
stjómin ætlar að reisa honum
minnismerki, sem Lutzky mynd-
höggvari á að gera.
Tónlistarskóla hefir Hljómsveit
Reykjavíkur stofnað og tekur
hann til starfa í haust.
Vigfús Grænlandsfari meiddist
nýlega nokkuð á höfði af því ao |
hestur sló hann er þeir fjelagar !
voru að flutningum upp á Græn- ;
landsjökla. Hann var aftur að j
verða ferðafær er af honum frjett"
Vikið úr embætti Dóms- og
kirkjumálaráðh. hefur vikið Öl-
afi Stephensen-prófasti í Bjamar-
nesi úr embætti og gefið honum !
að sök að hann hafi komið ósæmi- j
lega fram í jarðarsölumáli þar
eystra, sem þeir ráðherra og pró-
fastur hafa deilt um. Sagt er að
prófastur ætli að leita til dómstól-
anna um það, hvort frávikningin
sje lögmæt.
Sæluhús hefur Jakob Thoraren-
sen reist fyrir Ferðafjelagið, við
Hvítárvatn. ,
Deutsche Islands-Forschung 1930
heitir myndarlegt tveggja binda
rit sem þýskir fræðimenn hafa gef
ið út vegna hátíðarársins og em í
því ýmsar greinar um íslenska
náttúru og íslenska menningu.
Landgöngubann I Grænlandi. —
Stjóm dönsku Grænlandsverslun-
arinnar hefur bannað frönskum
vísindaleiðangri á norsku skipi að
stíga á land í Grænlandi og falið
varðskipinu þar að aðstoða við að
framfylgja banninu ef á þyrfti að
halda. Stjómin segir að foringi
leiðangursins hafi áður brotið lof-
orð og ákvæði um landvist í Græn-
landi.
Gróðurathuganir. — Steindór
Steindórsson hefur í sumar athug-
að gróður og gróðrarbreytingar á
Flóaáveitusvæðinu. Þar er sagt
nóg vatn alstaðar, — 30 cm. djúpt
í hverju hólfi.
Bann á ísafirði. Margir ísfirð-
ingar hafa tekið sig saman um það
að engin skip skuli afgreidd, sem
selja áfengi þar í bænum, en
drykkjuskapur af völdum aðkomu
skipa var, að sögn, oft mikill og
atvinnurekstri bæjarins stundum
til trafala.
Verklýðsblaðið heitir blað sem
kommúnistar eru famir að gefa
út hjer í bænum og vegur bæði
að ,kapitalistum“ og „socialdemo-
krötum“. Brynjólfur Bjamason
kennari er ábyrgðarmaður.
Stauning forsætisráðherra Dana
er nýlega farinn til Grænlands til
þess að kynna sjer ástandið þar.
Sogsvirkjunin. Tvö tilboð hafa
komið í hana, frá sænska fjelaginu
Elektro-Invest (7676350.00 kr.) og
frá Siemens Bauunion í Berlín
(8436604.00 kr.), en þykja bæði
óhagstæð og mun hærri en við
var búist og einnig vantaði tilboð
um fje til virkjunarinnar. Henni
mun því frestað enn um emn.
Þjóðleikhúsið. Nú mun eiga að
fara að halda áfram byggingu þess
í grunninum sem grafinn hefur
verið fyrir ofan Safnahúsið við
Hverfisgötu, en deilur hafa verið
töluverðar um þann stað. Ráðgert
er að alt húsið kosti eina miljón
og 300 þúsund kr., og á nú fyrst
að ganga frá kjallaranum og skólp-
veitum til sjávar. Lægsta tilboð í
það var frá Komelíusi Sigmunds-
syni, 148 þúsund kr., það hæsta
(frá Magnúsi Jónssyni) nam 2G8
þús. kr. og 6 tilboð önnur kcmu,
það næstlægsta 172 þús. kr.
„Gef jun“. Samningar standa nú
yfir um það að Samband ísl. sam-
vinnufjelaga kaupi klæðaverksm.
„Gefjun“ á Akureyri.
Flensborgarskólinn. ögmundur
skólastjóri lætur af starfi sínu í
haust, en við því tekur sjera
Sveinbjörn Högnason á Breiða-
bólsstað. Kennarar verða Lárus
Bjarnason frá Akureyri og sr.
Þorvaldur Jakobsson, en Sig.
Guðjónsson sem kent hefur þar í
mörg ár, fer frá skólanum.
Söguprófessorinn. Um sögu-
kennaraembættið við háskólann
sækja þessir: Árni Pálsson bóka-
vörður, Hallgrímur Hallgrímsson
bókavörður, Þorkell Jóhannesson
skólastjóri, Barði Guðmundsson,
Guðni Jónsson, Guðbrandur Jóns-
son, Sigurður Skúlason og Jón
Dúason. Samkepnispróf mun eiga
að fara fram, en mörgum þykir
einkennilegt hversvegna það er
dregið fram á vetur, en ekki látið
fara fram í sumar, þar sem það
væri þátttakendum þægilegra og
betra fyrir deildina sjálfa að fá
skipað í stöðuna sem fyrst.
Hjónaband. Nýlega voru gefin
saman í hjónaband í Edinburgh í
Skotlandi frk. Guðrún S. Jakobs-
dóttir hjeðan úr bænum og Mr.
Alastair MacGilp Watson lögfræð-
ingur.
Talmyndir ætla bæði bíóin hjer
að fara að sýna 1. september.
Tækin til þess kváðu kosta um 80
þús. kr.
Gustav Neckel prófessor frá
Berlín er kominn hingað og flytur
nokkra fyrirlestra hjer í háskól-
anum í haust.
Frá Hafnarfirði til Reykjavík-
ur hljóp Magnús Guðbjömsson
nýlega í kapphlaupi við tvo aðra
á 48 mín. og 19 sek. M. G. hefur
unnið sama hlaup 6 sinnum áður
og einu sinni farið hraðar, á 45
mín, 34 sek.
„Banatilræði við konunginn*. I
mjög mörgum erlendum blöðum
hefur mikið verið skrifað um Al-
þingishátíðina og æríð misjafnt.
Til dæmis um þann samsetning,
sem sum þeirra bera á borð má
geta um grein í Parísarblaðinu La
Liberte, sem á að vera frá frjett.a-
ritara blaðsins í Kaupmannahöfn
27. júlí. Þar segir, að áður en
konungurinn fór í tslandsferð
sína hafi hann fengið mörg hót-
unarbrjef frá tslendingum, en af
því, að hann sje hugrakkur mað-
ur hafi hann samt lagt af stað,
en haft með sjer öflugt danskt
lögreglulið. Það kom einnig í góð-
ar þarfir, ásamt íslensku lögregl-
unni, því að á Þingvöllum varð
vart við þrjár grunsamlegar per-
sónur, og ein var kona, úr heldri
manna stjett og tilheyrandi sjálf-
stæðisflokknum, sem vill slíta öllu
sambandi við Dani 1947 (sic ).
t fórum þessa fólks fundust
skambyssur og vítisvjel, sem þó
var ekki í lagi, og með þessu átti
að ráða konunginum bana. En
snari-æði lögreglunnar fjekk kom-
ið í veg fyrir þetta og var reynt
að þagga það niður eftir mætti.
En eftir á afsa'kaði landsstjór-
inn þetta leiðinlega atvik við
hans hátign og þannig komst
kóngurinn sjálfur að þessu og
nokkur blöð gátu einnig komist að
því sanna í málinu og hafa sagt
frá því í Danmörku! — Ameriskt
blað sagði um svipað leyti frá
komu konungsins á þann hátt,
að enginn hefði tekið á móti hon-
um í Reykjavík og að á Þingvöll-
um hefðu flestir líka sneitt hjá
honum, uns greinarhöfundurinn
sjálfur gaf sig á tal við hann.
Sagði kóngur honum sínar farir
ekki sljettar, því hann hefði átt
að fá 12 þúsund dollara á ári fyrir
að vera kóngur Islendinga, en þeir
væru ekki merkilegri í viðskiftum
en svo, að þeir væru hjer um bil
ekkert farnir að borga sjer enn-
þá. — Ekki er öll vitleysan eins.
Pioneers of Freedom (Braut-
ryðjendur frelsisins) heitir allstór
bók, sem nýlega er komin út í
Boston eftir Sveinbjöm Johnson
sem lagadeild háskólans hjer
sæmdi doktorsnafnbót á Alþingis-
hátíðinni. Bókin fjallar um ís-
lenska menningu á lýðríkistíma-
bilinu 874—1262 og er vel skrifuð.
Prentsmiðjan Acta.