Lögrétta - 10.12.1930, Blaðsíða 3

4
LÖGRJETTA
_A_"ba.ila.rcL og
Vitur, snjallur, hvatur hann.
Heillar þjóðar aðdáð vann.
Æðra mannhug enginn fann
í öllu Fránkaveldi.
Mælskan hans af munni rann
meður snild og eldi.
Landsins bömum gyltan sannleik seldi.
Sveina og meyja muna til sín feldi.
Væddur öflgum orðabrandi
óður sóknar brautir tróð.
Lagði að fótum láð og þjóð.
Lukkan gekk í vitrings bandi.
— Riddari með muna mæki
mannsnild allri bauð á hólm.
Lund var prúð, en oflátsólm:
allir til hans hrakför sæki,
að velli leggist fyrir andans fræki!
Allir lofa ’ann einum rómi.
Af honum stóð glæstur ljómi,
líkt og hæstu hreystigörpum.
Huganum svo beitti ’ann skörpum.
Vitskujöfur láðs að lýða dómi!
Hann var öm. — En hún var dúfa.
Hafði lundu fagurljúfa.
Listarprýði og fríðleik fáð.
Fanst ei æðri mær um láð.
Sál var hrein. Og sólskær bjarmi
sífelt skein af hennar barmi,
aljafnt lágum eins og háum.
Unnu heimi fljóð óg menn.
Valin bæði og vitur senn.
Vinur fáum; ylglóð smáum.
öfunduð af illum kvendum
einum; vart þó hafði að fjendum
ýta neinn, því allir fundu
algullið í hennar lundu.
Líkt og heilög lafði væri
lifði þessi svanni skæri;
eður: lilja í aldingarði,
sem aldinn fóstri af magni varði.
Svo hún ólst í sælu skjóli,
í sólskini hjá fríðu bóli;
dáð af þjóð — í drauma blundi:
drottningin í sínum lundi!
Hann var manna hugar-þengill.
Hún var blíður friðar-engill.
Hún var balsam. Hann var stál.
— Hnigu saman andi og sál. —
Verða að einu mær og maður.
Munabmni funahraður
af sjer höftum öllum sviftir,
óskabjörgum þungum lyftir.
Fálla saman gulli roðnar giftir.
Eins og samfoss sælla .strauma,
HEeloise.
ségul-faðmlag bjartra drauma,
heiðgylt glóband hljómatauma:
þannig sálir sáman renna,
í sunnumóð og lífglóð brenna.
Hann var máni, — hún var stjama;
hann til sókna bæði og varaa;
hún til yndis, óska, prýði:
æskufríðust rós hjá lýði!
------En gift er svift, að greipum lögum
grimmlegum á vígadögum.
Ulur fóstri í óðum móði
andarhetju rýður blóði,
saurgar garp með limaláti:
lýstur unga fóstra gráti;
særir hana, að syndir á sig játi.
Vist er svift um stað og stundu.
En styrkurinn í beggja lundu
helst með föstum heillatökum,
hvergi spyr að lýða sökum;
yfir tíðar atvik brúar
upp á leið til hærri trúar;
brúar yfir undir nauða,
— yfir jarðlíf bæði og dauða.
Hetja og svanni í hetju ranni
hvíla bæði í fró og næði:
saman hjörtun hnigin þreyttu,
sem heiminum eitt sinn birtu veittu.
Dreyma liðinn óskar-unað,
endurborinn fegri munað,
vist í sigursölum hæstum
signda af helgiskara glæstum.
— Alhinst sálir ástarbaraa
ætla jeg verði: tvöföld stjama,
sem að snýst uni sjálfs sín gleði,
svipuð yndi á vígslubeði,
sólartrú í sælutæru geði;
geislar út um geiminn dýrðar-straumum,
glöðum, fegurð þrangnum eilífs-draumum!
Ahailard og H<doise voru heimskunnar franskar per-
sónur á 12. öld. Abailard er meðal helstu manna kirkju-
sögu. Einn alslingasti hugsnillingur miðalda. Heloise varð
námsmær hans og síðar unnusta (þótt 20 ár væri á millih
Fóstri hennar, tiginborinn, ijet fanta ráðast að Abailard á
fömum vegi og skaðmeiða hann. Hvarf hann þá úr
heimsglaumi og gekk í klaustur. En óðara rann frægðar-
orð hans upp að nýju, og hjeltst skarðlaust fram að
dánardægri. Voru þó rit hans bannfærð á kirkjuþingi af
mótstöðumönnum. Milli hans og Heloise hjeltst æfilöng
andans ást. þau hvila bæði samt í kirkjugarði í París, og
má enn, að sögn, sjá móta fyrir leiðum þeirra.
Þorsteinn úr Bæ.
((,,socialdemokrata“) segir svo:
„Eina ráðið til þess að losna við
stefnu socialdemokratanna úr
verklýðshreyfingunni, stefnu und-
anhaldsins og ósigranna, er að
verkamenn myndi sjálfir verk-
fallsnefndir“, en í socialdemokrat-
iskum verklýðsfjelögum á að
stofna minnihlutahópa til að
veikja fjelögin og grafa undan
leiðtogunum.
Að stofmm flokksins kváðu
standa 8 kommúnistafjelög, en
ekki er getið fjelagatölunnar, en
þau munu vera fámenn. Aðalleið-
togi flokksins er Einar Olgeirsson
framkvæmdarstjóri, en aðrir
helstu menn hans eru Haukur
Björnsson verslunarmaður, Jón
Rafnsson sjómaður og frúmar
Ingibjörg Steinsdóttir og Dýrleif
Ámadóttir cand. phil.
Guðm. Einarsson myndhöggv-
ari og málari hefur að undan-
fömu haft sýningu í Listvina-
húsinu á ýmsum munum úr ís-
lenskum leir, sem hann hefur
mótað og brent. Fjekk hann
brensluofn og öll tæki, sem nauð-
synleg eru til þessa, frá Þýzka-
landi í sumar, og þýzkur maður,
sem lært hefur verkið, vinnur nú
að þessu hjá honum. Tilraunimar
hafa tekist vel, og Guðmundur
telur íslenska leirinn gott efni.
Þarna eru nú búnir til bollar,
diskar, könnur og ker af ýmsum
gerðum, myndir og ýmislegir
munir úr brendum leir. Hefur
Guðmundur reynt 14 tegundir af
leir með ýmsum litum, og er hann i
tekinn til og frá um land, en flest- i
ar tegundimar eru úr Borgarfirði. |
Hjer er um að ræða merkilega
byrjun á nýrri iðnaðargrein, sem
án efa getur átt hjer framtíð. Dá-
lítinn styrk fjekk Guðmundur hjá
síðasta Alþingi til þess að kaupa
brenslutæki og byrja á verkinu.
Háskólinn. Heimspekisdeild og
háskólaráð hafa nú úrskurðað
ómerka kæra þá, sem Barði Guð-
mundsson sendi þeim um hlut-
drægni nefndarinnar, sem dæma
á um ritgerðir þeirra, sem keppa
um söguprófessorsembættið. Þyk-
ir ekki ástæða til að ætla, að
nefndin hafi beitt vísvitandi
hlutdrægni, enda hafi ekki kært
nema 1 af keppendum og það
ekki undir eins og verkefnið kom
fram, heldur þegar liðið var mik-
ið af tímanum, sem ætlaður var
til samningar ritgerðarinnar.
Styrkur til skálda og lista-
manna. Umsóknir um hann eiga
að vera komnar til Mentamála-
ráðsins fyrir 15. jan. næstk.
Tog’ari ferst.
Það er nú talið víst, að tog-
arinn Apríl, eign Islandsfjelags-
ins, hafi farist í stóiviðrinu 1. þ.
m. á leið frá Englandi. Hann átti
ekki langa leið: ófarna til Vest-
mannaeyja, er menn á öðrum
skipum höfðu síðast fregnir af
honum. En síðan hefur ekkert til
hans spurtst. Varðskipin bæði,
óðinn og Ægir, hafa lengi leitað
hans, en árangurslaust. Á honum
voru 15 skipverjar og 2 farþegar.
Skipverjar voru:
Jón Sigurðsson skipstjóri, Jón
Ó. Jónsson, 2. vjelstjóri, Kjart-
an Pjetursson, háseti, Helgi
Guðmundsson, háseti, Pjetur Ás-
bjömsson, háseti, Magnús Bryn-
jólfsson, háseti, Einar Guðmunds-
son, háseti, Kristján Jónsson,
kyndari, Páll Kristjánsson, há-
seti, Sigurgísli Jónsson, há-
seti, Theodór Ólafsson, loftskeyta-
maður, Einar Eiríksson, 1. vjel-
stjóri, Magnús Andrjesson, há-
seti, Eggert Ketilbjamarson,
kyndari, Þórður Guðjónsson, mat-
sveinn.
Annar farþeginn var Pjetur
Hafstein lögfræðingur og bæjar-
fulltrúi, sonur Marinós Hafsteins
fyrv. sýslumanns, en nafn hins
mannsins hefur Lögr. ekki heyrt.
-------------o---
Morðtilraun
í danska þinginu.
Það gerðist í gær í danska
þinginu, er Steinke ráðherra lagði
þar fram „social“-frumvörp sín,
kl. nál. 4, að skotið var úr
skammbyssu á áheyrendabekkj-
unum og miðað á ráðherrann. En
um leið var- slegið undir hönd
þess, sem skaut, svo að skotið
fór í loft upp og náði engum
manni. Hafði eitthvert hvis
heyrst um það á undan, að eitt-
hvað óvenjulegt stæði til, og var
því leynilögreglumönnum dreift
um áheyrendabekkina, og þáð
var einn þeirra, sem sló hönd til-
ræðismannsins, er hann miðaði á
ráðherrann. Tilræðismaðurinn
heitir Charles Nielsen og er garð-
yrkjumaður. Hann er kommún-
isti. Hefur hann verið tekinn
fastur ásamt 5 öðrum mönnum
úr fjelagi einu, sem nefnist „Fje-
lag húsnæðislausra manna“.
----o----
Doktorsritgerð ætlar Halldór
læknir Kristjánsson, sonur Krist-
jáns heitins Jónssonar dómstjóra,
að verja við Khafnarháskóla nú
eftir áramótin. Hún fjallar um
berklaveiki í börnum.
Gjafir til Hallgrímskirkju (afh.
sjera Einari í Saurbæ): Frá Sv.
H. í Kjós 3 kr., frá N. N. á Akra-
nesi (í rjettunum) 10 kr., frá
stúlku í Hvalfjarðardölum(áheit)
5 kr. Samt. 18 kr.
Núpsskólinn. I hann hefur verið
leitt rafmagn nú í -haust og hefur
Bjarni á Hólmi bygt stöðina. Vjel-
arnar eru af nýjustu gerð og
hefur stöðin, að sögn, kostað 28—
30 þús. kr.
Prentsmiðjan Acta.