Njörður - 19.10.1917, Blaðsíða 3
NJÖRÐUR.
127
var nokkuð við aldur, íeitur vel
og góðmannlegur.
„Gott kvöld“, mælti komumaður.
„Get ég fengið einn kaífibolla?u
Síðan settist hann við lítið borð
úti i horni, þar sem skugga bar á,
svo ógjörla sá í andlit honum.
Gestgjafinn kom sjálfur með kaff-
ið: „Gerðu svo vel. — Þetta er
ljóta veðrið. — Ertu langt að?“
Gesturinn svaraði engu, drakk
kaffið þegjandi, tók siðan vindling
úr vasa sínum og fór að reykja.
Þannig sat hann góða stund og
virtist vera í þungu skapi.
„Heyrðu“, sagði hann loks án
þess að líta upp. Gestgjafinn gekk
til hans: „Vantar þig nokkuð!
Er kaffið ekki gott?“
„Jú, það er ágætt. En, heyrðu,
heitirðu ekki Kristján?“ Það var
ekki laust við að hann væri skjálf-
raddaður.
„Jú, þekkirðu mig“.
„Ég — óg hefi heyrt þin getið“.
„Ég fer að verða forvitinn“,
mælti gestgjafinn. „Hvað heitirðu?“
Hermaðurinn hugsaði sig stund-
arkorn um, svo stóð hann upp,
snóri andlitinu að birtunni og sagði:
„Þekkirðu mig ekki?“
Það var engu likara en gamli
maðurinn sæi afturgöngu; harm
hröklaðist nokkur skref aftur á bak
og stamaði: „Ert það þú, Karl?
Ertu það virkilega sjálfur, Karl?“
„Já, frændi, það er ég sjálfm“.
Gamli maðurinn settist á stól
og strauk hendinni um ennið; hon-
um var sýnilega mikið niðri fyrir.
„Eáðu þér sæti drengur. — Viltu
meira kaffi? Ekki það. — Svo þú
ert kominn aftur. — Hvar hefirðu
verið þessi 5 ár?“
„5 ár?, já, það munu vera 5 ár
síðan“, tautaði hermaðurinn fyrir
munni sér.
„Já, nú erh það rótt 5 ár. Hvers
vegna leyndist þú svona burtu og
lóst okkur öll halda að þú værir
dáinn?“ Gamli maðurinn þagði
um stund, en hólt svo áfram hörku-
legur á svip: „Það var illa gjört,
skammarlega; að hlaupa þannig frá
konu og börnum? Hvaðkomtil?
Hvers vegna fórstu?“
„Eg veit ekki. — Ég gat ekki
við því gjört; mór leiddist og—“,
tautaði hermaðurinn niðurlútur.
„Þú hefir reyndar altaf verið
undarlegur, en þetta skil ég ekki.
Það var afleitt, hreint afleitt“, og
gamli maðurinn brýndi röddina.
„Ég skil það heldur ekki, frændi.
— En — en — veistu nokkuð um
Maríu? Hvar á hún heima? Eru
börnin hjá henni? Hvernig liður
henni?
„Já, þeim líður öllum vel“.
„Heyrðu, frændi, þú skilur mig
sjálfsagt ekki; en ég var ungur
og mór fanst svo þröngt hór heima.
Ég vildi skoða mig um, sjá og
heyra eitthvað nýtt. Mér fannst
ég ekki lengur frjáls maður, kon-
an og börnin binda mig. — Ég
vildi sjá aðrar sveitir og annað
fólk — Ég — “
„Og þú vildir hitta þessa drós,
eða var ekki svo? Þú ættir að
skammast þín“, og gamli maður-
inn barði í borðið.
„Þetta er ekki satt. Ég fór bara
af því óg gat ekki annað. Það
var i mór íerðalöngun, eirðarleysi.
En svo leiddist mér líka alt það
nýja, sem ég fann og sá, mér hef-
ur altaf leiðst og liðið illa síðan“.
„Nú, því komstu þá ekki heirn
aftur?“
„Mér var það ómögulegt; óg
skammaðist mín svo mikið. Þú
veist ekki hve mikið mig hefir
langað hingað heim, en óg hefi
ekki getað, ekki þorað að koma“.
„Þvi kemurðu þá núna?“
„Ég kom bara við hjá þér til
að fá fréttir. — Þegar stríðið hófst
var ég erlendis, en óg flýtti mér
heim og —.“ Hann þagnaði því
hurðinni var lokið upp og ung,
ljóshærð kona kom inn; hún kveikti
á lamþanum, tók fiík af stólbaki
og gekk út síðan, án þess að yrða
á þá.
Hermaðurinn hafði sest niður og
snúið sér frá ljósinu, er konan
kveikti. Hann var náfölur.
„Er hún hérna; hefur þú tekið
hana?“ spurði hann.
„ Jú, þú getur voDandi skilið, að
ég vildi ekki láta konu systurson-
ar míns og börn hennar deyja tir
sulti. Blessaðir litlu angarnir,
senn fara þau að stauta; þau kunna
margar vísur og sögur. — Hún er
ráðskona hjá mór, en ég hefi tvær
vinnukonur, skaltu vita“.
Kari stóð upp og tók í hönd
frænda sins; honum var ervitt um
mál: „Þú ert góður maður, frændi.
Þakka þér fyrir. — En — veistu
— veistu hvort hún hefursóttum
skilnað?“
„Skilnað! Hvaða bull“.
„Minnist hún nokkurn tíma á
mig?“
„Nei, aldrei; mór finst þú held-
ur ekki geta búist við því, eða
hvað?“
„Nei, það er ekki von. — Já,
óg flýtti mér heim og gekk í her-
inn og nú er ég á leið til vígvall-
arins. Herdeildin mín verður hór
á næstu grösum í nótt.
Gestgjafinn varð mýkri á svip.
„Viltu ekki að óg láti konuna
þína vita af þór, svo þú getir kvatt
hana?“, spurði hann.
„Nei, nei; það máttu ómögulega.
Ég kom bara til að fá fréttir hjá
þér, en hafði enga hugmynd um,
að hún væri hér. Það er best hún
fái ekkert um það að vita. Hún
þekti mig ekki“.
„Það var ekki von; þú varst í
skugganum og svo ertu kominn
með skegg“.
„Nei, óg vil ekki valda henni
meiri sorgar en komið er. Von-
andi er hún hætt að hugsa um
mig, heldur mig dáinn, er búin
að fyrirgefa mér, orðin róleg og
ásátt með lífið. En þyki henni
enn vænt um mig og fái hún að
vita, hve breyttur ég nú er orð-
inn, þá veit ég að hún fær enga
rólega stund, að vita af mór í stríð-
inu. Og ef eitthvað kæmi fyrir
mig,; þá væri eins og hún misti
mig i annað sinn. Nei, það erbest
að láta hana ekkert vita“.
„Það er liklega réttast, drengur
minn, en komdu hér þegar þú kem-
ur aftur og þá — —“.
„Nú þarf óg að fara. Við leggj-
um á stað enemma í fyrramálið.
Segðu henni ekkert, mundu mig
um það; en sendu mér linu við
og við“.
„Það skal óg gera. Vertu nú
sæll, guð fylgi þér og lofi mór að
sjá þig aftur heilan á húfi“.
„Vertu sæll, frændi“.
Þeir tókust, þétt í hendur, gamli
maðurinn opnaði hurðina og Karl
fór út í myrkrið.
Það var hætt að rigna, en nið-
dimt. Karl gekk hægt niður á
veginn, þar staðnæmdist hann,
horfði um stund á ljósið í glugg-
anum og stundi við.
Þá vissi hann ekki fyrri til en
mjúkir konuarmar vöfðust um háls
honum, tárvot kinn lagðistað vanga
hans og rödd, sem hann síðustu
5 árin aðeins hafði heyrt í draumi,
hvíslaði í eyra hans:
„Ég ann þér, það máttu vita;
gjöri það æfinlega, hvað sem fyr-
ir kemur“.
Svo hvarf hún, en hann stóð
eftir, með kinnina vota af hennar
tárum. (H. G. þýddi.)