Suðurland - 12.01.1911, Page 2

124
SUÐURLAND.
SUÐURLAND
kemur út vikulega (minst 52 blöð á ári). Verð
árgangsins o kr., er borgist fyrir 1. nóv. Upp
aögn skrifleg fyrir 1. nóv. og því aðcins gild, að
kaupandi sé þá skuldlaus.
Ritstjóri og ábyrgðarm.: Oddur Oddsson,
gullsmiður, Reginn, Eyrarbakka. Og skulu
allar ritgerðir, sem í blaðið oiga að koma
sendast honum.
Gjaldkeri: Jón Jónatansson, búfræðingur
á Asgautsstöðum.
Prentarar: JÓN HELGASON og KARL H. BJARNARSON
Þeir veita móttöku öllum auglýsingum, sem í
blaðið eiga að koma.
Afgroiðsla blaðsins er i prentsmiðjunni,
utanáskrift: Afgreiðsla Suðurlands, Eyr-
arbakka.
mmm »—»—»»»»»»»—«»»»»»»*■■
ekki á nafn. Höfundurinn segir: „að eins
verður hann“ (þ. e. bóndinn), „að taka ráð
í tíma ef útlit er fyrir að hitinn ætli að
verða yfir hárnarkOg ennfremur: „Þeg
ar hitinn hefir náð hámarki og ieita þarf
ráða til að draga úr honnm, er oftast ekki
um annað að gera en nfa upp“.
En hvert er þetta hitahámark? varð
mér að spyrja, og likt mun fleirum fara.
Og sökum þess að þetta er mjög mikils
vert atriði, þegar um heyverkun er að
ræða, en að likindum fáum Jjóst, þá ætla
eg með fáum orðum að skýra frá skoðun
minni á því, er byggist á nokkrum athug-
unum, enda þótt og viti að hinn heiðraði
greinarhöf. hefði verið mér færari að rita
um þetta, ef eg get rétt til.
Varhugavert tel eg það, að hleypa hita
í töðu upp fyrir 50° á R. En sé taða með
50° hita leyst rækilega upp í tæka tíð, og
geilarnar ekki byrgðar fyr en nokkurnveg-
inn er orðið kalt í heyinu, verður það
Jjósbrúnt í sárið að vetrinum, og eigi mjög
skemt til fóðurs, en vafalaust laklegc til
mjólkur. Einusinni gerði eg þá tilraun,
að leysa ekki upp töðu, sem hitnaði upp
í 60° á R. Var hún dökkbrún í sárið að
vetrinum, en þó stráheil vel. Taldi eg
hana mikið skemda.
Athuganir þessar eru aðeins gerðar tvö
sumur — oftar hefi eg ekki haft tækifæri
til þess —, og eru að ýmsu leyti ófull
nægjandi, en geta þó gefið nokkrar bend-
ingar er fara má eftir. Fróðlegt væri ef
aðrir, er gert hafa Jíkar athuganir vildu greina
frá sinni reynslu. Hvað taða má hit.na,
án þess að tapa gæðum, er mér ekki fylli
lega ljóst, en þó hygg eg að 25—30° sé
nærri sanni.
Úthey hefi eg aldrei haft tækifæri til að
athuga á þennan hátt, en sennilegt þykir
mér að um það gildi sömu reglur.
Arni Arnason.
----—<o-«o«>o--
Hið gengna og hið fengna.
„Det Vundne og det Svundne,
(eða: Kjære Aften, med din stille Hygge).
—o—
Blíða kvöld með kyrrleiks-unun þína!
kyrð á hug minn færir þú í tómi.
Eriðarsöng mjer finnst að ró þín ómi.
Eagrar stjörnur geguum húm þitt skína.
Mínar beztu minningar nú vakua,
minningar um góða vini horfna,
minningar hins marga kæra forna.
Minningunum held eg enn — og sakna.
Angurblíðu margoft minning vekur.
Margt er kært í straumi tímans gengið.
Gott og mikið er þó aftur fengið.
Ekki neitt þá gleð' frá mjer tekur.
Sál mín! Guði þakka þú hið f e n g n a.
Þar við nú í róuni kvöldsins undu.
Bið þú hann, og brátt úr þinni lundu
burt mun rætast söknuður hins g e n g n a.
Br. J. þýddi.
Yið uppsprettulind.
(Vid en kálla. Eftir Runeberg).
— o —
í spcgil-djúp þitt, logntær lind!
eg Jít. og hjá þjer Bezt;
sje, leidda huldri hendi, mynd
af liraðri skýja-lest:
Á rósrautt ský eg horfi lijer:
það heilsar brosi með;
ei stanzar, kveður strax og íer.
I’ess stað fær enginn sjeð.
Þó eftir fylgir annað ský,
sem ennþá fegur skín.
En eins er skamvinnt yndi’ af því:
það eins fljótt hverfur sýn.
Og enn eitt. — I’að fer hvergi hart
að hafa burtu sig.
En, lind! Það ský er Jjótt og svart,
°g lcggur myrkva’ á þig.
Og, lind! mín sál, hún Jíkist þór:
eg lít þar skýið margt,
sem furðanlega fagurt er,
en framhjá horfið snart.
En margt eitt ský þó myrka nótt
á Muna-himiu ber,
sem yfir kemur ærið fljótt,
en — ó hve seint það fer!
En hvgr, sem lestin hefst og þver,
um hitt eg veit þó, lind!
af tómum skýjum sál míu sjcr
í sínum spegli mynd.
Og birta’ og dimma lienni hjá
þó háð er skýjum þeim!
0, lind! nær verður endir á
þeim órólega sveim ?
Br. J. þýddi.
---------------
Sinnaskifti.
— 0—
Það eru til fleiri sinriaskifti en þessi sem
leikin voru í höfuðstaðnum, og mest var
hossað í blöðunum hérna um árið. í’ó
sumum þyki, að við Geirmundur nágranni
heilsum hvor öðrum helzt of oft í Suðurl.,
Jangar mig þó að segja frá því, þegar hanh
tók sinnaskiftin siðustu, karlsauðurinn; það
gerðist ekki alls fyrir löngu. í næstu sveit
við okkur (við búum í Kítingshreppi, eg
og hann Geirm.) bjó fyrir mörgum árum
Jiann Andrés í Gröf; hann bjó þar i átta
ár að mig minnir. Oft var þröngt í búi
hjá Andrési, hann byrjaði með lítil efni og
börnin mörg. Síðasta árið sem hann bjó
í Gröf voru börnin 7 á ómagaaldiinum.
Sveitarstjórnin leit fremur hornauga til
hans — enda var það Játið klyngja í eyr-
um hennar að „bráðum kæmi hann Andrés
á sveitina með allt hyskið." Harðindavor-
ið mikla svarf að hjá Andrési; þá ieitaði
hann fyrst á náðir hreppsnefndarinnar.
„Þau sporin voru þung,“ sagði Andrés
einhverntíma seinna við mig. Nú var
hreppsnefndinni nóg boðið. Hún settist á
rökstóla. „Já,“ sagði Bjarni oddviti, „svona
ætlar hann að hafa það hann Andrés karl-
inn, það verður lagleg súpa sem hann
kemst í bráðum. — AJt dótið auðvitað á
sveitina!" „Og það er svo sem ekki við
öðiu að búast,“ sagði Ari hreppsnefndarm.,
saug uppí neflð tók upp pontuna og t.roð-
fyllti báðar nasirnar með baðtóbaki. —
Svo var rætt fram og aftur um það, hvað
gera skyldi við Andrés. „Eg sting upp á
því,“ sagði Atli hreppsnefndarm., „að við
„spanderum" 6—800 kr. af hreppsfé og
komum honum og öllu hans hyski til
Ameriku, þá er maður þó laus við þetta
sífelda betJ.“ Þetta var samþykt í einu
hljóði. Andrési var tilkynnt þetta snjall-
ræði hreppsnefndarinnar nokkru seinna.
Hann félst á það, að þetta væri bezt, einn-
ig fyrir sig og sína. Eg man ennþá eftir
því, þegar það fréttist í Kítingshrepp, að
sveitin ætlaði að kosta harrn Andrés í Gröf
til Ameriku, man enn þá eftir því, að
Geirmundur sagði eitthvað á þá leið, að
Jretta væri rétta meðferðin á þessum bann-
settu sveitarlimum. Pað er ekki að orð-
lengja það, að Andrés fór til Ameríku með
konuna og 7 börn. Siðan eru nálægt 15
ár. Hreppsskuldina borgaði Andrés þegar
hann hafði verið 8 ár i Ameriku. Honum
vegnar þar vel, á 5 börn á lifi, öll hin
mannvænlegustu, sem óefað hefðu getað
orðið fósturjörðinni til uppbyggingar, hefði
rétt verið áhaldið í tæka tíð. — Nú er
um seinan að fást um það.
í hitt eð fyrra kom einn sona Andrésar
heim til gömlu átthaganna, 24 ára gamaJJ,
vasklegur piJtur. Eg fylgdi honum spölkorn.
Við mættum Geirm. nágranna, hann var
að fara á hrossamarkað með draghalt tryppi
i eftiidragi. Eg sngði honum, hver föru-
nautur minn væri. Þá sagði Geirm.: „Já,
þetta sagði eg altaf að börnin hans And-
résar myndu verða mannvænleg og dugandi,
þegar þau kæmust á legg. Mikil fásinna
er þetta að hlúa ekki sem bezt að þeim,
sem eiga þröngt í búi, — einkum blessuð-
um barnamönnum — það fæst oftast
rnargendurgoldið i framtíðinni." Geirm.
hefir 'íklega tekið eftir því að eg fór að
brosa. — Hann sló nú í reiðskjótann og
hottaði á halta trippið og svo skildum við.
En eg fór að hugsa um það á eftir, að
þarna hefði Geirm. karlinn tekið greiniJeg
sinnaskifti — og kunni eg honum þökk
fyrir það.
Ásmundur.
ísl. málverk í Noregi.
(Eftir Lögréttu 21, des. f. á.)
—o—
„Lögrétta hefir áður getið þess, að þeir
Ásgrímur Jónsson og Þórarinn Þorláksson
málarar sendu nokkur málverk á sýningu
i Kristjaníu í haust
Nú hafa henni borist nokkur blaðaum-
mæli, úr Kristjaníublöðunum, um þessi ís-
lenzku málverk. í eitt blaðið, „Morgen-
posten" frá 25. f. m., skrifar Chr. Krogh
málari urn þau. Hann hrósar mynd Ás-
giíms af Heklu, segist áður hafa haldið