Verkamaðurinn - 28.12.1927, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
margt fleira en þetta, sem lagfæra
þarf í lögunum, en hér ræðir um
þau ákvæði þeirra, sem tiðustum
ásteitingi valda. Og þar sem tveggja
ára reynsla er þegar búin að fletta
ofan af átakanlegustu axarsköftun-
um, verður að treysta Alþingi —
eins og það nú er skipað — til að
bæta lögin, svo að gagni verði.
Verður verkalýðurinn að fylgja
málinu úr hlaði á þingmálafundum,
og fulltrúar verkalýðsins á Alþingi
að veita því atbeina til framgangs.
Hér er um svo stórt mál að
ræða, sem allir geta verið sam-
mála um, að bið á lagfæiing stærstu
gallanna er óþörf og óheppileg.
Hér gildir það sama og svó viða
annarstaðar, að ekki skal geyma
það til morguns, sem gera má í
dag.
-----o------
Bingham Öldungaráðs-
maður og kynrembing-
urinn.
Hiram Bingham öldungaráðsmaður
frá Connectieut, er natfntogaður fyrir
margra hluta sakir. Hann fór margar
rannsóknarferðir til Suður-Ameríku á
árunum 1909—1915. Og frá árunum
1905—1924 hefir hann kent ýmist sögu
landafræði og stjómmálasögu við
Princeton, Yale og John Hopkins há-
skólana í Bandaríkj unum.
En hann vakti þó mýlega meiri eftir-
tekt en ef til vill nokkru sinni áður.
Hann var þá gestur landsstjórans á
Hawaiieyjum, W. E Farrington. Bing-
ham er sjálfur fæddur í Honolulu. Nú
var hann staddur þar á heimleið frá
Kína.
Hann var beðinn að halda ræðu, og
sagði þá að haxm myndi vera eini amer-
íski stjórnarfulltrúinn, sem nokkum-
tíma hefði neitað að ganga inn fyrir
dyrastaf Her- og Sjóliðsklúbbsins í
Manila. Síðan skýrði hann við hvað
hann átti. Hann hafði á leiðinni komið
til Filipseyja og herforingjaklúbburinn
ákvað að heiðra hann með samsæti.
Hann spurði hvort helstu leiðtogum
Filipseyjanna, t. d. forseta öldungaráðs-
ins Manuel Quezon og leiðtoga sjálf-
stjórnarmanna, Sergio Osmena öldunga-
ráðsmanni hefði verið boðið.
»Auðvitað ekki!« fnæsti ritari klúbbs-
ins, og bætti við, að engum Filipseyja-
manni — þeir eru malavisk þjóð —
leyfðist að stíga fæti inn fyrir vébönd
klúbbsins, nema þjónunum.
»Þá þykir mér leitt að þurfa að skýra
ykkur frá því, herrar mínir«, sagði
Bingham, »að eg get ekki þegið heiðurs-
boð yðar«.
Þetta atvik notaði hann svo til að á-
fellast þunglega oflátungshátt, dóna-
skap, drembilæti, sérplægni, græðgi
hræsni og frekju þá, er hann kvað
fjölda trúboða, hermanna og kaupsýslu-
manna sýna af sér í Austurálfu. Hann
mintist t. d. á skemtigarðinn í Shang-
hai, þar sem stendur yfir hliðinu: »Kin-
verjum og Hindúum bannaður aðgang-
ur«. Hann sagði einnig frá því að hann
hefði farið inn í banka í Shanghai á-
samt vini sínum, hámentuðum Kínverja,
og þar hefði ensk bankaloka bolvað
Kínverjanum eins og hann væri rakki,
S£gt honum að fara til helvítis, af því
hann kom þar að er hvítir menn gerðu
viðskifti sín. Sagði Mr. Bingham að
Bretar qg Bandaríkjamenn væru jafnir
í þessu tilliti. Og endaði ræðu sína á
því að segja að það væri þegar farið að
bóla of mikið á þessum anda »hér á
Sandwicheyjum«. — Gesti setti hljóða
um stund; er sagt að landstjóri hafi
drepið höfði til samþykkis.
(Hkr.).
-------o-----
Gyðingahatrið í Ungverjalancli.
Þjóðrembingsmenn í Ungverja-
landi vilja banna Gyðingum að
nema við háskóla þar; halda við
banni því, er felst í hinum svokall-
aða »numerus clausus«. Stjórnin vill
þó afnema þessi ólög og hefir orðið
hörð deila við háskólana, því Gyð-
ingahatararnir (Antisemitar) hafa
beitt ofbeldi og hent Gyðingastú-
dentum út. Hafa orðið götubardagar
í sumum háskólabæjum og lögregl-
an orðið að berja á sumum æsinga-
mönnunum.
Frá útlöndum.
Afvopnunarfundiirinn í Genf.
Á afvopnunarfunduinum verða,
auk fulltrúa þeirra landa, sem í
»ÞjóðabandáIaginu« eru, einnigfull-
trúar ráðstjórnarríkjanna. Kommún-
istastjórnin sendir þangað þá Lit-
winow, Lunatscharski, Ugarow og
Pugatschew. Bandaríkjaforseti lýsir
því samt yfir samtímis, að Banda-
ríkin séu »neydd« (!) til að auka
lofther og flota. »FrjálsIyndu« blöð-
in í Englandi telja nú þegar væntan-
lega tillögu Rússa um algera af-
vopnun innan 4 ára óframkvæman-
lega.
Það sést nú þegar, hvernig áform-
að er að blekkja aljiýðu aika ianda,
svíkja friðarþrá mannkynsins einu
sinni enn. •
England og Indland.
Enska stjórnin hefir nýlega sett
nefnd, skipaða eintómum Englend-
ingum, til að koma fram með tillög—
ur um breytingu á stjórnarháttum
Indlands. Vekur það óánægju í Ind-
landi, að Indverjar skuli ekki eiga
fulltrúa þar. Skora þeir á Verka-
mannaflokkinn, að taka ekki þátt !
nefndinni og í Indlandi eru haldnir
fjölmennir fundir, til að mótinæla
þessari nefnd. Virðast allir flokkar
Indlands standa þar saman gegn
því, að láta Englendinga skamta sér
stjórnfrelsi úr hnefa.
Bratianu dauður.
Bratianu, forsætisráðherra Rú-
meníu, einn mesti auðmaður lands-
ins og stjórnandi hins volduga
bankahrings, er ræður þar næstum
lögum og lofum, er dáinn. Hefir
»frjálslyndi flokkurínn«, auð-
mannaflokkurinn rúmenski, þar með
mist mikið og líkindi eru nú til, að
fylgi Carols krónprins, sem rú-
menski fascisminn gerir nú að dýr-
lingi sínum, vaxi núkið. Uarlism-
anum« fylgja í Rúmeníu afturhalds-
mennirnir, stórjarðeigendurnir, her-
foringjar margir, og nú eru líkur tif,