Verkamaðurinn - 16.06.1967, Qupperneq 6

Þjóðhátíð á Akureyri
Á morgun er 17. júní, þjóð-
hátíðardagur okkar íslendinga.
Um allt land er dagsins minnzt
á einhvern hátt, en víðast frem-
ur með innantómu glensi og
gamni einu heldur en þeim al-
vöruþunga samfara góðri
skemmtan, sem ætti að vera að-
alsmerki þessa dags.
Á þj óðhátíðardag ætti það að
vera skylda forystumanna að
minna á það t. d., að nú nálg-
ast óðfluga sú stund, að ísland
geti sagt sig úr því hernaðar-
bandalagi, sem það því miður
gekk í á sínum tíma, árið 1949.
Sú stund er senn komin, að hægt
sé fyrir okkur að losa okkur úr
þessu bandalagi, sé það vilji
meirihluta þjóðarinnar, en kann
ski er það ekki, a. m. k. benda
úrslit alþingiskosninganna til
þess, að meirihlutinn vilji áfram
vera í stríðsbandalagi. En eftir
er þá að kanna, gegn hverjum
við eigum að stefna geiri, gegn
hverjum við viljum láta herina
snúast, hverra blóð á að renna?
Sjálfir eigum við engan her,
og allflestir-virðast sammála um
það, að við eigum engan her að
hafa. En hvað erum við þá að
gera í bandalagi stríðsþjóða?
Spurningunni er raunar auð-
svarað. Erlend ríkí hafa krafizt
þess af aumingjum, sem með
stjórn landsins fara, að fá að
hafa hér herbækistöðvar. Sú ein
nauðsyn rekur þessi erlendu ríki
til herstöðvabygginga hér, að
með því að herstöðvarnar séu í
okkar landi, þá geta þau fremur
komizt hjá loftárásum á eigin
þegna í fyrstu lotu styrjaldar, ef
til kæmi. — Andstæðingarnir
myndu byrja á að beita atom-
sprengjum sínum gegn þeim
stöðvum, sem næst þeim væru
og hættulegastar teldust. Þannig
getum við slegið því föstu, að
kæmi til styrjaldar milli Sovét-
ríkjanna og Atlantshafsbanda-
lagsins svonefnda, þá myndi
fyrstu sprengjum þeirra Sovét-
manna vera beint gegn Keflavík
og Hvalfirði. Svona rétt í leið-
inni myndu Reykjavík, Kópavog
ur, Hafnarfjörður, Mosfellssveit,
Akranes og allar nærliggjandi
byggðir þurrkast út. Þeir westur
í Bandaríkjunum myndu gráta
þá hermenn, sem þeir eiga hér
og óneitanlega myndu farast all-
ir með tölu, en þeir myndu jafn-
framt gleðjast, því að stórborgir
þeirra stæðu enn heilar meðan
verið væri að murka lífið úr ís-
Iendingum.
Þessar staðreyndir og aðrar
svipaðar ber að minna á 17.
júní. Það er ekki aðeins, að ein-
stakir ræðumenn eigi að flytja
viðvörunarorð, heldur ber 17.
júní-nefndum á hverjum stað að
hafa forgöngu um að taka mál
þessi til meðferðar. Þær eiga að
gera kröfur um algert frelsi ís-
lendingum til handa. Þær eiga
að krefjast þess, að allir atvinnu
morðingjar verði reknir burtu
úr landinu. Þær eiga að krefj-
ast þess, að ísland verði á ný
lýst hlutlaust ríki. Því að hvað
á smæsta þjóð veraldar, her-
manna- og hergagnalaus, að vera
að flækjast í hernaðarbanda-
lagi? Og hví á að stofna lífi ís-
lendinga í hættu í hugsanlegum
átökum stórvelda um mál, sem
við myndum sjálfsagt nær ekk-
ert vita um? Hví eigum við ís-
lendingar ekki að vera frjáls
þjóð í frjálsu landi? Hví eigum
við ekki að hugsa um það éitt,
að efla eigin hamingju og ann-
arra?
Á götuauglýsingum 17. júní-
nefndar á Akureyri skortir alveg
svör við þessum spurningum. —
Þar eru tilkynningar flestar mið-
aðar við það, að flytja skemmt-
un börnum bæjarbúa. Er það út
af fyrir sig nokkurs virði, en það
er ekki nóg. Lýðveldisræða verð-
ur að vísu flutt, og nýstúdent
minnist Jóns Sigurðssonar, for-
seta. En þar með er upptalið hið
menningarlega innihald dagskrár
innar 17. júní, að undanskildu
þó móti íþróttamanna.
17. júní eiga menn að stíga
á stokk og gera heitstrengingar.
Menn eiga t. d. að heita því,' að
reka glæpamenn úr landi. Við
höfum ekkert við þá að gera. Og
að okkar dómi hljóta allir þeir,
sem geit hafa manndráp að at-
vinnugrein sinni, að vera glæpa-
menn.
Við lýstum yfir stofnun lýð-
veldis 1944, en áður, 1918, höfð
um við lýst því yfir, að ísland
væri frjálst og fullvalda ríki. Yf-
irlýsingar eru góðar svo langt
sem þær ná, en þær eru einskis
virði, sé þeim ekki fylgt eftir.
Við eigum að strengja þess heit
hvern 17. júní-dag, að gera allt,
sem í okkar valdi stendur til að
staðið verði við þær yfirlýsing-
ar, að Island sé frjálst og full-
valda ríki, frjálst og fullvalda
lýðveldi, engum háð nema þegn-
unum sjálfum. En höfum við
gert þetta? Skoðum hug okkar,
hvert og eitt, á morgun, 17. júní
1967.
DAGURINN Á MORGUN -
Samkvæmt götuauglýsingum
þjóðhátíðarnefndar á Akureyri
skulu hátíðahöld á morgun hefj-
ast með því, að fánar séu dregn-
ir að hún klukkan 8 að morgni.
Er full ástæða til að minna á
þetta, því að margir vilja gleyma
þessu. Og víst eiga þeir sína af-
sökun. Það stendur enginn ljómi
í kringum 17. júní á meðan frelsi
lands og lýðs er gleymt.
Næsta atriði er það, að blóma
bíll ekur um bæinn. Sjálfsagt
góð skemmtun fyrir yngstu borg
arana. Væntanlega verður séð til
þess, að frá bílnum hljómi fög-
ur íslenzk ættjarðarlög.
Eftir hádegið hefst samkoma
á Ráðhústorgi. Samkomuna set-
ur Jón Ingimarsson. Síðan talar
sr. Birgir Snæbjörnsson, varar
vonandi við ófriði og bendir á
hlutleysi íslands. Karlakórinn
Geysir syngur. Hjördís Daníels-
dóttir flytur ávarp Fjallkonunn-
ar.
Frá Ráðhústorgi ætti að
hlj óma hvellum rómi og samtaka
krafan um brottför améríska hers
ins, sem í landinu dvelst, eitrar
menningarlíf þess og ógnar til-
veru þjóðarinnar.
Klukkan 15 hefst samkoma á
Iþróttasvæði bæjarins. Þar tal-
ar Heiðrekur Guðmundsson
skáld og ennfremur Einar Karl
Haraldsson nýstúdent. Og að
loknum ræðum verður íþrótta-
keppni. Verður þetta tvímæla-
laust mennilegasti þáttur dag-
skrárinnar.
Klukkan 17 verður samkoma
fyrir börn á Ráðhústorgi. Og kl.
20.30 verður enn skemmtun á
torginu. Þar verður söngur og
ýmiss konar grín.
NEFNDIN OG BLÖÐIN
Þjóðhátíðarnefndin á Akur-
eyri hefur beðið blöðin að koma
því á framfæri, að hún biðji eig-
endur verzlana að skreyta búða-
gluggana, ennfremur hefur nefnd
in beðið um að koma því á fram-
færi, að hún óski eftir, að bæjar-
búar drekki sem minnst af brenni
víni á morgun.
Hvort tveggja er þetta gott,
svo Iangt sem það nær. En um
önnur atriði hefur nefndin ekki
óskað að hafa samband við blöð.
Hefði þó ekki verið óeðlilegt,
að blöðin hefðu verið beðin að
kynna helztu atriði dagskrárinn-
ar og vekja kröftuglega athygli
á því, að 17. júní á að vera ann-
að og meira en skemmtidagur
Framh. á 4. siðu.
Til Alþýðubðndolagsmonna
I Mrl.kjördniii cyttro
Kæru samherjar!
Eg vona, að þessi verði skammt að bíða, að ég geti
rætt ýtarlega við ykkur um nýafstaðnar kosningar og
þau stórfelldu verkefni, sem bíða stj órnmálahreyfingar
okkar og allra heiðarlegra vinstri manna í landinu, að
þeim afstöðnum. Að sinni læt ég nægja að segja þefcta:
ÞEGAR Á ALLT er litið, álít ég, að kosningamar hér
í kjördæminu hafi raunverulega verið stærsti sigur, sem
við höfum unnið til þessa, og að við getum því vel við
úrslit þeirra unað fyrir okkar leyti.
Sigur okkar ber að þakka dómgreind ykkar, stjórn-
málaþroska og frábæru starfi, og hann er sérstaklega
dýrmætur vegna þess, að hann var unninn með vopn-
um, sem enginn blettur hefur á fallið. Hann mun því
auðvelda okkur aðra stærri og meiri sigra í næstu fram-
tíð.
Að þessu sinni reyndi óvenjulega mikið á meðfram-
bjóðendur mína, og þá sérstaklega þá Hjalta, Benóný,
Gunnar, Frey og Angantý, og við megum vissulega
vera stolt af allri framgöngu þeirra og allra hinna, sem
höfðu með höndum erfið verkefni og leystu þau af
frábærum dugnaði og fórnfýsi fyrir sameiginlegan mál-
stað.
Það traust, sem þið sýnduð mér og meðframbjóðend-
um mínum í þessum kosningum, fáum við seint full-
þakkað, en það mun verða okkur æfinleg hvatning til
að vinna ykkar og okkar málefnum eftir því sem við
frekast megum.
Með beztu kveðjum til ykkar allra.
BJÖRN JÓNSSON.
Veriur Brekhugoton endurkyggi!
Fyrir nokkru síðan sendi Jón
Ingimarsson, bæjarfulltrúi, bæj-
arráði eftirfarandi tillögu:
„Eg undirritaður leyfi mér að
bera fram þá tillögu, að bœjar-
ráð samþykki að láta endur-
byggja, breikka og púkka Brekku
götuna í sumar og síðar mal-
bika.“
Tillögunni lét Jón fylgja svo-
hljóðandi greinargerð:
„Brekkugatan er ein af elztu
götum þessa bæjar, var og er enn
mikil umferðargata og var um
tíma eini keyrsluvegur út úr bæn
um, er tengdist þjóðveg suður
á land.
Samt sem áður hefur þessi
mikla umferðargata verið í hinni
mestu vanhirðu og viðhaldið
sama og ekkert, enda forarvilpa
á vorin og einnig stundum í vot-
viðrum.
Suðurhluti Brekkugötu er að
vísu malbikaður, en það er lang-
tímum árs þannig, að mjög illt
er yfirferðar og raunar stórhættu
legt bílaumferð.“
Full ástæða er til að taka und
ir þessa tillögu Jóns Ingimars-
sonar. Brekkugatan er óneitan-
lega ein af mestu umferðargöt-
um bæjarins, en jafnframt einna
verst yfirferðar mestan hluta árs.
Syðri hluti hennar, sem kallast
malbikaður, er oft ekki betri
hinum hlutanum, og jafnvel stór-
hættulegur bifreiðum vegna
dælda, sem myndast í götuna,
þegar frost eru, og þessar dældir
haldast mestan hluta ársins, að-
eins dálítið breytilegar.
Nyrðri hluti götunnar er mal-
borinn, en í rigningum veðst
hann upp svo að vandræði verða
af. Er þvi brýn þörf á, að öll
þessi gata verði endurbyggð og
malbikuð, eins og tillaga Jóns
gerir ráð fyrir. Á það má benda,
að allar aðrar götur út frá mið-
torgi bæjarins hafa nú verið mal
bikaðar, en Brekkugatan hefur
verið látin sitja á hakanum.
Brekkugatan er m. a. fjölfarin
strætisvagnaleið, og fjöldi þess
fólks, sem vinnur á verksmiðjum
SÍS og fleiri verksmiðjum á Gler
áreyrum, á þarna leið um. Mikil
þörf er á breikkun götunnar frá
Oddfellowhúsinu að Klapparstíg.
Á þessu svæði er oft lagt svo
miklum fjölda bíla, að erfitt er
fyrir bíla að mætast. Eftir breikk
un yrði sá vandi úr sögunni.
Meðferð bæjarráðs á tillögu
Jóns var sú, að henni var vísað
til umsagnar bæjarverkfræðings.
Yonandi svæfir hann ekki málið,
heldur gerir hið fyrsta ákveðnar
tillögur um framkvæmdir í þessu
aðkallandi máli.
oo
Trúlofunar
hringnr
Gullsmiðir
Sigtryggur og Pétur
Brekkugötu 5 . S(mi 1-15-24