Vestri - 04.07.1903, Page 1

ÍSAFIRÐI, 4. JÚLÍ 1903.
II. árg.
GOÍSÍR MYNDIR!
Gott verðl
Undirskrifaður tekur ljósmyndir ept-
ir öðrum myndum, minnkar og stækkar
myndir eptir ósk hlutaðeigfanda fyrir ept-
irfarandi verð:
6 »Carte de visile< myndir Kr. 3,00
12 — — — — Kr. 3,oo
6 »Cabinet< — — Kr. 6,00
12 — — — — Kr. 10,00
Myndirnar verða sendar hlutaðeig-
anda að kostnaðarlausu hvert á land sem
óskað er. Sá sem pantar myndir fyrir
25 krónur eða stendur fyrir svo hárri
pöntun fær í kaupbætir eina stÖ3?a.
mynd af sjer eða ástvinum sínum, sem
venjulega kosta 5—6 krónur. Engin
mynd verður afgreidd nema að pening-
ar fylgi pöntuninni.
Ljárskógum, 24. júní 1903.
JÓN GUÐMUNDSSON, ljósmyndari.
pr. Hjarðarholt.
Ritfregn.
—»o<---
Guðmundur Finnbogason:
Lýðmexmtiin., hugleiðingar
og tillögur. Kostnaðarmenn Kol-
beinn Arnason og Asgeir Pjetursson.
Bók þessi er 230 bls. og kostar inn-
hept 2 kr. Hún er prentuð í prentsm.
Odds Björnssonar á Akureyri, og er, eins
og allt er þaðan kemur, mjög lagleg og
snotur að ytra áliti. En eins og bókin
er snotur útlits, þá er hinn »innri mað-
ur< hennar, efnið, ekki síður íiðlaðandi
og' meðferð þess hin bezta og skemti-
legasta.
Höfundurinn hefir eins og kunnugt
er haft styrk frá síðasta þingi til þess
að kynna sjer menntamál nágrannaþjóð-
anna og gera tillögur um menntamál
vor. Árangurinn af starfi sínu og tillög-
ur sínar leggur höfundurinn nú fram fyr-
ir þingið í sumar, en bók þessi er eins
og höfundurinn kemst að orði í formál-
anum rituð til þess »að þjóðin í heild
sinni gæti sem fyrst kynnt sjer árang-
urinn af starfi < hans og kveðið upp
dóm sinn.< Bókinni er skipt niður í 15
kafla og er niðurröðun etnisins þannig:
i. menntun, 2. móðurmálið, 3. saga, 4.
landafræði, 5. reikningur, 6. teikning', 7.
handavinna, 8. leikfimi og íþróttir 9. söng-
ur, 10. kristindómsfræðsla, n.skólar, 12.
bókasöfn, 13. stjórn og umsjón lýðskól-
anna, 14. kennaraskóli, 15. niðurlag.
Fyrsti kafli bókarinnar er nokkurs-
konar inngangur að bókinni, og gerir
höfundurinn þar skýra grein fyrir hvað
menntun sje. 2—10 kafli er hugleiðing-
ar höfundarins um hinar einstöku náms-
greinar, sem þeir eru um, og hvernig
eigi að kenna þær. Hugleiðingar þess-
ar eru ljósar og skemmtilegar, og enda
þótt margt af þeim sjeu »gamlir gestir<
sem lesendurnir kannast við er framsetn-
ingin svo lipur og skemmtileg að mönn-
um verður efnið að nokkru leyti nýtt.
Endurtekningar á sömu atriðum eru þó
helzt til miklar, og stafar það eflaust af
tímaleysi höfundarins. En málið er svo
ljett og liðugt, og andinn svo síglaður
og leikandi að lesandanum leiðist ekki
þótt sama vísan sje opt kveðin.
11.—13. kaflinn eru jöfnum höndum
hugleiðingar og tillögur um lýðskólana
og fyrirkomulag þeirra. Það er mjög
erfitt og umfangsmikið efni, sem eflaust
hljóta að verða mjög skiptar skoðanir
um og er ekki rúm til þess að fara út
í það hjer. Aðal-tillögur sínar í mennta-
málinu, leggur höfundurinn fyrir þingið
í sumar. En tillögur þær sem höf. drep-
ur á í bókinni eru að eins lauslegar.
Auk þess sem bókin er mjög skemti-
leg er hún og nauðsynleg bók fyrir alla.
Rauði þráðurinn, sem gengur gegn um
alla bókina, er það að sýna hve mennt-
unin er afarnauðsynleg fyrir velmegun
og velgegni þjóðarinnar. Hún er því
hin bezta hvatning fyrir almenning í því
efni, og gefur sömuleiðis foreldrum og
heimilisfeðrum, hinar beztu bendingar
um uppeldi og menntun barnanna og er
þess sízt vanþörf því eins og háttar er
heimilismenntunin sú undirstöðumenntun
sem margir verða enn að byggja ofan á
sjálfir.
Höfundurinn á þakkir skilið fyrir að
hafa lagt þennan árangur af starfi sínu
upp í hendurnar á þjóðinni, og útgef-
endurnir eiga miklar þakkir skilið fyrir
að hafa ráðist í að gefa hana. út. Jeg
vona og óska að þeir fái þá áhættu
endurgoldna og ræð almenningi til að
taka á móti henni tveim höndum, kaupa
hana, lesa og hagnýtiu X.
Veigalítið vottorð.
í 21. tbl. Þjóðv. 15. maí þ. á. hefir
ritstj. með venjulegri kurteisi heilsað
upp á sýslum. H. Hafstein. Vjer hugð-
um að hr. H. Hafstein myndi máske
svara grein þessarri, en þar eð þc.ð hefir
enn ekki orðið, viljum vjer að eins minn-
ast á eitt atriði hennar. Hin önnur at-
riði álítum vjer ekki svara verð.
Sk. Th. hefir í nefndri grein vitnað
Nr. 35.
í vottorð tvegg ja manna, er hann kveðst
hafa í höndum sem geti verið all ó-
þægilegt fyrir sýslum. H. Hafstein. Það
virðist því ekki úr vegi að skýra almenn-
ingi frá hvernig vottorð þetta er tilkom-
ið og hve mikill veigur er í því.
Eptir að nefnt »Þjóðv.<-blað kom
út hafa báðir þessir vottorðsgefendur
gefið ný vottorð og skýrir annar þeirra
frá því að Sk. Th. hafi sjálfur stílað eða
látið stíla vottorðið og beðið sig að skrifa
undir það, hafi hann að eins lesið upp
fyrir sig nokkurn hluta þess, og jafn-
framt segir vottorðsgefandinn að sjer
hafi skilist á Sk. Th. að hann (vottorðs-
gefandinn) gœti ekki fengið fyrirhafn-
arlaust útborgaðann sildarhlut er hann
átti inni, ef hann þverskallaðist við
að skrifa undir vottorðið. Sömuleiðis
getur hann og þess að orð þau sem
»þjóðv.< hefir tilfært að standi í nefndu
vottorði sjeu uppspuni og ósannindi og
að hann ekki mundi hafa skrifað undir
þau, ef hann hefði heyrt lesið upp allt
vottorðið eða tekið eptir að þau stóðu
þar.
Hinn vottorðsgefandinn hefir vottað
að Sk. Th. hafi beðið sig að skrifa und-
ir vottorðið eptir að tyrri vottorðsgef-
andinn hatði verið búinn að skrifa und-
ir það. Hann þekkir að vísu að það
er sama vottorðið og minnst er á í
»þjóðviljanum< en segist hafa skrifað
undir það í hugsunarleysi og fljótfærni
af því hitt nafnið hafi verið komið áður,
vitandi að vottorðið var ekki rjett, sjer-
staklega tekur hann því fram að hann
muni ekki eptir að hafa heyrt H. Haf-
stein minnast einu orði á nokkra hefnd.
Báðir vottorðsgefendurnir hafa tekið fram
að Sk. Th. hafi misbrúkað vottorð þetta
og notað það cðruvísi enn þeir nokkurn-
tíma hafi leyft og báðir hafa þeir beðið
sýslum. H. Hafstein fyrirgefningar á þessu
glappaskoti sínu.
Það sjest því á þessu hvað mikið
er að byggja á vottorði því sem Sk. Th.
hefir í höndum, eins og marga þegar
mátti renna grun í, sem kunnir eru að-
förum Sk. Th. frá fyrri tíma.
Frjettir írá utlöndum.
—»0« —
(Eptir norskum blöðum frá tb.- • 17. júní.)
Frá stjórnarbyltingunhi í Serbíu.
Hinir kjörnu þjóðfulltrúar í Serbíu
hafa kosið sjer til konungs Peter Kara-
georgevies og hafa sent honum svo-
hitandi hraðskeyti:
»1 þessu augnabliki hafa hinir kjörnu