Vestri - 25.07.1904, Page 2
50
ESTRI.
38. BL.
>Öllum er það kunnugt, af orðum
og gjörðum yðar Hátignar, að yðar Há-
tign starfar ötult að því, að viðhalda
friðnum. Þar, sem jeg einnig heh varið
til hins sama öllum mínum kröptum, bið
jeg Guð að leggja liðsinni sitt starfi voru
svo því verði framgengtU
Meðal ýmsra velvalinna orða í ræðu
Játvarðar var þetta:
>Yðar Hátignar göfugu ummæli um
mitt óþreytandi starf til að viðhalda friðn-
um hrifu mig mjög og sú fullvissa að
yðar Hátign ynni að sama takmarki:
Óska jeg af alhug að fánar okkar fái
um ókomnar aldir að vera samhliða, sem
í dag, til að viðhalda friði og farsæld,
ekki einungis okkar ríkja, heldur einnig
allra þjóðak
Ef hjer hefir hugur fylgt máli, ætti
ekki að þurfa að óttast alheims stríð
fyrst um sinn.
Hinn nýi landsijóri á Finnlanci.
Rússakeisari hefir nú skipað prinz
IvamObolensky, sem eptirmann Bobrí-
koffs. Hann er fæddur 1845 og hefir unnið
sjer það helzt til frægðar, að vera talinn
einhver hinn grimmasti yfirmaour í öllu
Rússlandi og er þá mikið sagt. — I
Agúst 1902 var gerð tilraun til að myrða
^ hann vegna grimmdarverka hans, en
hann slapp með litla skeinu. — Þess er
getið, að í skipunarbrjefi hans sje hon-
um lagt það ríkast á hjarta, að áminna
Finna um að minnast þess, að þeir heyri
tij Rússum og framtíðar-velferð þeirra
sje undir því komin, að þeir sjeu þess
minnugir.
Framanritaðar fregnir bárust hingað
með botnvörpungnum >The Duke of
) Wellington,< frá Grimsby, er kom hjer
inn rjett sem snöggvast 18. þ. m., til að
laga eitthvað, er bilað var í vjelinni. —
Hafði hann ensk blöð til 6. þ. m.
Skipstjóri hjet Árni Árnason, ís-
lendingur, ættaður af Suðurnesjum. —
Búinn að vera í Englandi um 5 ár. Tal-
ar þó móðurmál sitt enn alveg óbjagað
og er slíkt sjaldgæft um sjómenn, sem
eingöngu umgangast útlendinga. Hann
varð fyrst skipstjóri í vor og var nú að
fara heim með þriðju hleðsluna. Taldi
sig myndi hafa um pund sterling (um 18
kr.) á dag að meðaltali, úr þes ari ferð.
— Slíkt má kalla fljóttekinn auð. Skyld-
um vjer Islendingar sjálfir, þá aldrei verða
þeir menn, að ausa úr auðlindum hafs-
ins kringum land vort, líkt og útlendir
yfirgangsseggir gera nú?
Mislingar.
Eptir D. Sch. Thorsteinsson, hjeraðslæknir.
Mislingarnir hafa hjer í sýslu valdið
þeim eldi, sem vansjeð er hvar eða
hvenær verður slökktur.
Þeir hafa verið aðalumtalsefnið hjer
í sýslu — og máske víðar— nú um síð-
astl. 6 vikna tíma, og margt veiið um
þá skrafað - misjafnlega rjett hermt
sumt — eins og gengur, og ætla jeg
mjer ekki að fara að eltast við það mál-
skraf allt í þetta sinn. — í blöðunum
ha.fa líka komið um þá ýmsar greinar, t.
d. Isafold, En þótt það kunni ef til vill
að þykja borið í bakkafullan lækinn að
minnast á þá frekar, ætla jeg þó að 1 ita
um þá greinarkorn.
Mislingar koma eins og kunnugt er
frá útlöndum, farmgjaldslaust og toll-
gjaldslaust, — og ekki eru þeir pantaðir,
— en þeir koma samt. Þeir hafa kom-
ið hingað til lands fleirum sinnum á þess-
ari öld, en aldrei breiðst út um allt land
nema árin 1846 og 1882.— í hin skiptin
hafa þeir orðið stöðvaðir eptir að þeir
hafa — optast nær að minnsta kosti —
gert meiri og minni usla og óskunda —
valdið manndauða og fjártjóni.
1 ár hafa mislingar komið upp í
Norður-ísafjarðarsýslu á tveim stöðum:
á Hesteyri og á Langeyri. Frá hitium
síðarneínda stað hafa þeir borist út um
sýsluna og máske lengra — og skal
jeg síðar skýra frá atvikum sem þar að
lig'gja.
En jeg hafði hugsað mjer að gera
nokkrar athugasemdir um sóttvarnir gegn
mislingum >frá almennu sjónarmiði«, og
ætla jeg þá fyrst að minnast á misling-
ana á Hesteyri. Þeir bárust þangað í
vor með Norðmönnum, er þar hafa hval-
stöð. Jón hjeraðslæknir Þorvaldsson sótt-
kvíaði hvalastöðina þegar í stað er hann
varð var við veikina, og barst hún ekki
út þar í kring. Frá þessu hefir áður
verið skýrt í blöðunum og er rjetl hermt,
það sem það nœr.
En fleiri manna verður að geta til
sögunnar. Með Norðmönnum þcssum
hafði komið upp íslendingur einn, B ...
að nafni. Hann rjeðist sem háseti á há-
karlaskipið >Emma«, sem gengar hjeðan
úr kaupstaðnum (frá Tang’s verzlun) og
var lögskráður á það skip seint í apríl.
Var þá ekki orðið vart við veikina á
Hesteyri. — En íáum (3?) dögum eptir
að hann var lögskráður á skipið sendi
Jón hjeraðslæknir Þorvaldsson hingað
hraðboða til sýslumarmsins útafmisling*
um, sem þá höfðu komið upp úr kafinu
þar á hvalastöðinni, og ritaði jaínframt
stjórnarráðinu um málið, sóttkvíaði hvaia-
stöðina, — gerði með öðrum orðum all-
ar lögboðnar sóttvarnarráðstafanir.
Og allir óvinir mislinganna klöppuðu
lof í lófa og hjeldu að mislingadraugur-
inn væri kveðinn niður til fulls og vel
geymdur og tryggilega undir innsigli
laganna.
En nokkru síðar barst sú fregn
hingað að hákarlaskipið Emma hefði
hleypt við illan leik inn á Dýrafjörð, og
lægju flestir skipverjar í mislingum. —
Þetta reyndist því miður satt. Andrjes
hjeraðslæknir Fjeldsted skoðaði skipverja,
gaf þann úrskurð að þeir hefðu mislinga,
sóttkvíaði skipið fyrst um sinn þar á höfn
eins og lög skipa fyrir og sendi það
síðan hingað til ísatjarðar. Hingað kom
það á 2. hvítasunnudag-, lagðist fyrst á
skipalagið, en var þegar í stað látið færa
sig á afvikinn stað og sóttkvíað (sótt-
varnarveifa, samgöngubann o. s. frv.)
Voru skipverjar síðan sótthreinsaðir eptir
hætilega langan tíma og fóru síðan á
hákarlaveiðar aptur. En hvernig' höfðu
þeir fengið mislingana? Af B ... þeim,
sem fyrri er nefndur. Hvar hafði hann
tekið veikina? A Hesteyri, eða á leiðinni
hingað til lands. Hverjum verður nú
gefin sök á þessu? Engum manni. Jón
hjeraðslæknir Þorvaldsson er alsýlcn af
því máli. Hann gerði fullkomlega skyldu
sína sem embættismaður samkv. lögum
31. jan. 1896. — Er þá ekkert athuga-
vert við þetta? Að því verður vikið
síðar.
2. maí var um kvöldið læknirinn í
Isafjarðarhjeraði (D. Sch. Th.) sóttur að
Langeyri til ao skoða Norðmann, sem !
veikur var þar á hvalveiðastöðinni. Það
sem að manninum gekk reyndust vera
mislingar. Var formanni hvalstöðvarinn-
ar þegar í stað tiikynnt þettu, hinn sjúki
einangraður í herbergi, sjerstakur maður
fenginn til að gæta hans, og hvalstöðin
Langeyri lýst 1 sóttkví þá þeg-ar um kvöldið,
Sóttvörn þessi var síðan samþykkt at
lögreglustjóra, verðír skipaðir o. s. frv. og
stjórnarráðinu tilkynnt þetta. Með brjefi
dags. 11. maí var þessi sóttkvíun enn-
jremur staðjest aj stjórnarráðinu.
Nú leið og beið. Jeg var tvívegis
á ferð í Alptafirðinum á tímabilinu frá 2.
maí til 11. s. m., kom í bæði skiptin á
Langeyri til að vita hvernig liði, og stóð
þá allt við sama, engir fleiri veikir. Vörð-
inn sá jeg að minnsta kosti í annað skipt-
ið — Þ. 16. var jeg sóttur að Eyrardal,
— næsta bæ við hvalstöðina. Þar var
muður veikur, en mislinga gat jeg ekki
sjeð á honurn, og frjetti ekkerl um út-
breiðslu þeirra*. Síðustu vikuna af maí
fóru að berast hingað til ísafjarðar ýms-
ar ógreinilegar frjettir um kvefsóttí Alpta-
firði, og voru annað veifið bornar til
baka og gert lítið úr — læknir aldrei
sóttur. Fyrstu dagana af júní fór kvisið
að verða meira, og- var mjer loks sagt þ.
5. júní, að heyrst hefði að einhver, sem
»kvefið« fjekk, hefði orðið rauður um
kroppinn. — Allan síðarihluta maímán.
og eins framan af júní hafði jeg haft svo
miklar annir við sjúklinga hjer út frá —
bæði útlenda og innlenda, að jeg hafði
ékki komist til að fara inneptir til þess
að leysa Langeyri úr sóttkvíun og ann-
ast um framkvæmd á sótthreinsun eins
og þó hafði staðið til að gert yrðieptir
þ. 23. maí. Þ. 6. júní fór jeg loks inn
* Eptir þv í sem siöar hoíir komiö i ljós,
nj-;n þessi m.ður jió að ölium likindum
hafa fergið mislingana, og mundi jeg hafa
gei gið úr skugga um það e.f jeg heíði átt
þar heima. — En enga minnstu fYðingu
hefir þetta hvað sóttvörnii a snertir, því að
þ 'tt Eyrardalur hefði verið sóttkviaður þ.
16. hefði það verið gagnslaust eptir því
sem siðar heiir komið fram, því þá hefir
sóukveikjan þegai vcrið komiu um allan
fiörðinn og jeínvcl itm i Seyðisfjörð, og
hver geiur ragt hvaö langt? — Höf.
.V