Vestri - 23.08.1914, Blaðsíða 2

VESTRI
•36
Ásgeir Guðmundsson
á Ariigerðareyri.
Ásgeir Guðmundsson var fæddur
á Arngerðareyri 22. septbr. 1849.
Voru foreldrar hans Guðmundur
bóndi Ásgeirsson, bróðir Ásgeirs
ka«pm. Ásgeirssonar (eJdra) og kona
hans Dagbjört Sigurðardóttir, sýslu-
manns Guðlaugssonar, prófasts
Sveinssonar i Vatnsfirði.
Ásgeir heit. ólst. upp hjá for»
eldruin sínum, og kvæntist rúmlega
tvítugur, 18. oktober 1872, Margréti
Jónsdóttur, Halldórssonar frá Arn<
ardal, og byrjaði næsta ár búskap
á Arngerðareyri og bjó þar siðan.
Margrét kona hans lést, 25. apríl
1895 og höfðu Þau Asgeir átt 6
börn; dóu 4 ung, en 2 synir eru
á lifi: séra Asgeir í Hvammi og
Bjarni söðiasmiður í Túnsbergi í
Noregi. Aftur kvæntist Asgeir
20. febr. 1897 Aðalbjörgu Jónsdótt*
ur, ekkju Jochums Magnússonar
verslunarstj, og liflr húu mann
sinn ásamt 4 börnum: Margréti,
Jochum, Jóni og Geirþrúði. Börn
Aðalbjargar og Jochums eru 2 á
lífi: Magnús stud. mag. við hái
skólann í Khöfn og Sigríður heima
á Arngerðareyri.
Ásgeir ól alian aldur sinn á
Arngerðareyri og hafði nú í vor
búið þar í 41 ár. Hafði hann bætt
jörðina mikið með túnsléttum,
útrækt og girðingum kringum
túnið, svo töðufall mun þar nær
helmingi meira en þegar hann
byrjaði búskap.
Jörðin er í rauninni engin kosta'
jörð, svo jafnan varð hann að
kaupa ítök i öðrum jörðum, en
með frábærum dugnaði og hagsýni
búnaðist honum svo, að hann var
jafnan með bestu bændum sinnar
aveitar.
Gestagangur hefir alla jafna verið
á Arngerðareyri, eins og mest er
annarstaðar hér á landi. Fyrst
lengi vel var öllum veittur beini
og gisting fyrir enga borgun, en
síðan að eins seld næturgisting.
En jafnan var þar fádæmagestanauð
þvi allir ferðamenn úr nálægum
sveitum þektu Asgeir á Arngerðar-
eyri. En þrátt fyrir það stóð hagur
Asgeirs jafnan mjög vel, og kostaði
hann þó allmiklu ti) náms barna
sinna og stjúpbarna.
Mun það mál kunnugra manna,
að eigi hefði verið á allra færi að
feta í fótspor Asgeirs i útsjón og
fyrirhyggju allri.
Við sveitastjórn var hann jafnan
mikið íiðinn. Hreppstjóri hafði
hann verið rúm 20 ár, sáttamaður
um 20 ár, auk umfangsmikillar
bréfhirðingar og margra annara
trúnaðarstarfa.
Dannebiogsmaðurvarbhann 1907.
Sveitaverslun byrjáði Asgeir á
Arngerðareyri laust fyrir 1890 og
rak hana í nokkur ár, en lét síðan
í hendur Aageiri írcenda síaum,
A. Asgeirssonar verslun, er hefir
rekið þar verslun siðar. Síðan var
hann meira og mmna riðinn við
kaupfélag, sem var um nokkur ár
i Inn-Djúpinu.
Sveitungar Asgeirs báru jafnan
bið besta traust til hans, og ætíð
var til hans leitað fyrst og fremst.
Góðvild hans og hjálpfýsi var alt
af eins, hvernig sem á stóð
Asgeir var skynsamur vel og
fylgdist jafnan vel mcð öllum Þjóð-
málum og hafði ákveðna skoðun.
Iðjumaður var hann svo mikill
að hnnum féll nálega aldrei verk
úr hendi, og gekk hann löngum
að allri vinnu sjálfur. Dugnaður
hans, útsjón og fyrirhyggja skipaði
hoDum i iöð fremstu og bestu
bænda.
fá var ekki minna um vert. hve
góður maður hann var í orðsins
fylsta skilningi. Stilling hans og
dagfarsprýði var að ágætum höfð
bæði á heimili og utan þess, enda
var hjúskaparlíf hans ávalt hið
besta.
Á Arngerðareyri er að vonum
stórt autt skarð við fráfall hans,
eigi að eins fyrir vandamenn hans,
heldur og fyrir alla aðra er kynni
höfðu af honum. Og þeir eru
margir, sem hafa kynst Ásgeiri á
hinum langa búskapartíma hans á
Arngerðareyri, —. eigi að eins úr
nærsveitunum, heldur og úr miklum
hluta þriggja nærsýslanna. Og allir
ljúka upp einum munni um greið-
vikni hans, iipurð, góðvild og ljúf-
mensku, enda munu fáir jafn vin*
sælir og hann var.
Asgeir andaðist úr taugaveiki 7.
þ. m. og hafði oft verið þungt
haldinn, en annars verið heilsu-
hraustur allaæfl. Hann var jarðaður
að Kirkjubóli í Langadal 18. þ. m.
að viðstöddu fjölmenni, sem sýndi
að þar var sæmdarmaður og hér<
aðshöfðingi til grafar genginn.
Er Liittich tckfn?
í sænsku blaði frá 11. þ. m.
(Göteborg Ilandels och Sjöfartstid. ?)
sem barst til Akureyrar í vikunni,
er sagt að Þjóðverjar hafi tekið
Lúttich 7. þ. m., og hið sama kvað
staðfest í blöðum, sem borist hafa
til Reykjavíkur.
En hinsvegar er svo að sjá sem
þeir hafi enn ekki náð virkjunum
kring um þá borg, — þótt ekki sé
gott um það að segja —, Því
skeyti, sem hingað berast, fara ðll
í gegn um hendur Breta, og má
ef til vill búast við að þeir geri
minna úr sigrum Þjóðveija en rétt
er.

L.ög' frá alþingi.
1. Um breytingu á póstlögum
16. nóv. 1907. Á eftir stafl. b.
í nefndum lögum komi:
c. Þegar skaðinn stafar af
hernaði eða borgarastyrjöld.
Stjornarráðið getur gert undan-
tekning frá þessu ákvæði með
reglugerð.
2. Um viðauka við lög nr. 30
22. okt. 1912 um vörutoll.
Allar íslenskar vörur, setn
endursendar eru til landsins
frá útlöndum eru undanþegnar
vörutolli; þó verða þær að vera
í hinum sömu umbúðum, sem
þær voru sendar í frá landinu.
3. Um undanþágu trá ákvæði
1. gr. i siglingalögum frá 22.
nóv. 1913.
Heimilað að tveir menn afsjö
í stjórn Eimskipafélags íslands
mega vera búsettir í Vesturheimi,
þótt eigi fullnægi þeir fyrrihluta
téðrar greinar.
4. Um lögreglusamþ. fyrir
Hvanneyrarhrepp.
5. Um breyting á Iögum nr.
45 16. nóv. 1907 um skipun
prestakalla.
6 Um afnám tátækratíundar.
Fátækratíund af fasteign og
lausafé er úr lögum numin.
Upphæð þeirri, sem sveitarsjóður
missir í við lagabreyting þessa
skal jafoað á hreppsbúa eftir
efnum og ástæðum, sem öðrum
sveitarútsvörum.
7. Um breyting á lögum nr.
86 22. nóv. 1907.
Borgarstjóri (Reykjavíkur) skal
kosinn at atkvæðisbærum borg'
urum kaupstaðarins til 6 ára.
50 kjósendur að minsta kosti
skulu mæla með kosningu hans.
8. Um ráðstafanir til að
tryggja landið gegn hættu, sem
stafað geti af ótriði í Norðurálfu.
All Iangur lagabáikur.
Lögin voru staðfest af konungi
1. þ. m.
9. Um ráðstafanir á gulltorða
íslandsbanka, innstæðufé í bönk-
um og sparisjóðum og á póst<
ávisunum.
Staðfest af konungi 1. ág.
10. Um viðauka við lög 1. ág.
1914 um ráðstafanir til að tryggja
landið gegu hættu sem stafað
geti af ótriði í Norðurálfu.
11. Um heimiid fyrir iands-
stjórnina til þess að ábyrgjast
fyrir hÖnd iandssjóðs x/4 hluta
skipaveðláns sem h.f. Eimskipa<
félag íslands tekur í erlendum
bönkum til þess að kosta smíði
2ja skipa sinna að upphæð 600
þús krónur. Lánið endurgreiðist
á 12 árum með jöfnum afborg-
unum og sé trygt með 1. veðrétti
f umræddum skipum.
12. Um löggilding verslunar*
staðar að Stóra Fjarðarhorni við
Kollafjörð f Strandasýslu.
13. Um breyting á lögum og
viðauka við lög nr. 25 11. júlí
4.
i
■vi, '‘íHttimutt.t < JÍÁ* 'A&nauA v,«<.-%•/
35- tbL
1911 um atvinnu við vélgæslu
á íslenskum skipum.
14. Um eignarnámsheimild
fyrir Hvanneyrarhrepp (Siglufj.)
á lóð og mannvirkjum undir
hafnarbryggju.
15. Um beitutekju.
[Framh.]
PÍUB páfi X.« sem nú er
látinn, var tæplega áttræður að
aldri, f. 2. júní 1835. Hann hót
að slcírnainafni Giuseppi Sarto og
var kjorinn páfi 4. ág. 1903, eftir
lát Leós páfa XIII.
EDginn sköruDgur þóttihanD sem
páfl, — en vinsæll var hann og vel
metinn —, enda er páfavaldið ekki
orðið nema svipur hjá sjón hjá því
sem það var áður.
A dögum Piusar páfa fór og páfa-
valdinu hnignandi við aðskilnað
rikis og kirkju 1 Frakklandi og
endaði með því að franska stjórnin
sleit sáttmála þeim, er Napoleon
I. gerði við páfastólinn fyrir 100
árum.
Síðast^ verk páfans hefir líklega
verið áskorun hans til Vilhjálms
f’ýskalandskeisara um að hlutast
til um að þjóðverjar ryddust eigi
með her inn í hlutlaus ríki.
Ókunnugt er um hvernig andlát
hans hefir aðborið.
BpusbbI tekln. 1 sim-
fregnum er sagt, að Jr’jóðveijar hafl
tekið Biússel, höfuðborg Belgiu.
Eftir því að dæma virðast Þjóði
verjar hafa mikinn framgang þar.
Brtlssel hefir um 600 þús. ibúa.
Eru þar listasöfn mikil og merkis-
byggingar margar, enda er borgin
Bögð einkar fögur.
Pólland fær loforð um sjélf-
stjórn. í sfmfregnum hér f blað-
inu, er sagt trá að stjórn Rússa
hafi lofað Pólverjum sjálfstjórn,
ef Þjóðverjar yrðu sigraðir f
ófriðnum.
Pólland hefir Iotið Rússlandi
nú um öld og oft verið hart
leikið af rússneskum kúgurum,
sem jafnan hafa með grimd og
gerræði bælt niður ailar frelsis*
hryefingar þeirra, en við það
hefir hatrió og hefndarhugurinn
þróast hjá -Pólverjum, svo nú
hafa þeir hugsað sér gott til
glóðarinnar að sleppa úr þræla-
klóm Rússa. Þetta hefir óetað
leitt til þess að Rússastjórn hefir
flýtt sér að heita á Pólverja, svo
ekki þyrfti að óttast uppreisn
þar, og ef til vill i herliði Rússa
þar sem Pólverjar væru.
Munu nú flestar þjóðir heims-
ins óska þess að Pólverjar verði
við áheitinu, þótt vant sé að vita
hverjar efndirnar verði hjá Rússi
um.