Dagur - 23.12.1997, Qupperneq 5

ÞRIÐJUDAGUR 23.DESEMBER 1997 - S
FRÉTTIR
L
Söluhæstu
bækumar
Unglingar á götuimi
eru óbekkt stærð
Marsibil Sæmundsdóttir hjá Mótorsendlum sést hér ihinu nýja húsnæði. Skiptar skoðanir eru á hversu „götubörnin" eru
mörg og hversu þörfin er brýn um hátíðarnar.
Eru heimilislaus ung-
menni á höfuðborgar-
svæðinu allt að 80
eða 10 til 20? Erþörf
in fyrir hjálp hrýnust
um jólin eða einmitt
minnst?
„Þessar tölur um heimilislaus
ungmenni á götunni eru afstæð-
ar. Við höfum talað um 60 ung-
menni á Reykjavíkursvæðinu, en
þá erum við að tala um 10 til 20
einstaklinga sem eru gjörsamlega
á götunni, en þess fyrir utan eig-
um við við hóp ungmenna sem
hrekjast af heimilum sínum
vegna drykkju og barsmíða að-
standenda og hafa ekki í önnur
hús að venda,“ segir Marsibil
Sæmundsdóttir hjá Mótorsendl-
um, en aðstandendur félagsins
standa fyrir átakinu „Jól á göt-
unni“. Unglingaathvarf Mótor-
sendla að Skeifunni 11, Götu-
smiðjan, opnaði í gærkvöld.
„Markmið okkar er að hjálpa
því unga fólki sem er heimilis-
laust og illa statt til að hjálpa sér
sjálft. Við hugsum þetta ekki sem
bráðabirgðalausn og viljum ein-
beita okkur að ungmennum 16
ára og eldri. Við vitum auðvitað
af góðu starfi Rauða kross Is-
lands, sem er með mikið af yngri
einstaklingum á sinni könnu.
Vandamálin eru í raun mjög ólík,
þótt grunnurinn Iiggi nær alltaf í
Bjartsýnir á
beitukóngiim
Fyrirtækið Ishákarl í Stykkis-
hólmi hefur verkað beitukóng í
haust og hefur vinnslan gengið
áfallalítið, en verkuð hafa verið
um 1.500 tonn upp úr sjó, eða
um 250 tonn af afurðum.
Pétur Agústsson, fram-
kvæmdastjóri Ishákarls, segir að
það hafi verið mjög kostnaðar-
samt að þróa veiðar og vinnslu á
beitukóngi, en veiðarnar hafa
farið fram á Breiðafirði. Vinnsl-
an er mjög vélvædd sem er for-
senda þess að hún beri sig. Lít-
ils háttar tilraunir hafa verið
gerðar með veiðar í Faxaflóa
sem lofa góðu. Beitukóngurinn
er fullsoðinn og síðan tekinn úr
skelinni, hreinsaður og frystur
og aðallega fluttur á markað í
Kóreu, en einnig lítilsháttar á
Evrópu. Nokkrar blikur eru á
lofti með markaðinn vegna efna-
hagsörðugleika í Kóreu.
„Þetta er enginn sérstakur
lúxusmatur í Kóreu eins og t.d.
ígulkerahrogn, sem miklu hærra
verð fæst fyrir, heldur matur
sem notaður er með öðru. Eg tel
að beitukóngsvinnsla sé komin
til að vera, enda búið að Ieggja í
þetta milda vinnu og fjármuni.
Markaðsaðstæður á ígulkera-
hrognum hafa verið þannig að
við höfum ekki unnið neitt, því
veldur m.a. ofveiði. Einnig
stendur gengið á japanska yen-
inu mjög lágt. Við erum að
kanna möguleika á að stunda íg-
ulkeraveiðar yfir tvo bestu mán-
uðina þegar hrognafylling er
mest, þ.e. í byrjun næsta árs,“
segir Pétur Agústsson. — GG
erfiðri æsku,“ segir Marsibil.
Ólöf Helga Þór, forstöðumaður
Neyðarathvarfs Rauða krossins,
segist ekkert hafa við athvarf
Mótorsendla að athuga. „Við
hins vegar könnumst ekki við
þessar háu tölur sem nefndar
hafa verið um heimilislaust ungt
fólk, að þar séu 60 til 80 ein-
Forstjóri Trygginga-
stofnimar haimaði
tryggingalækmun að
sinna eihkaörorku-
mati fyrir aðila úti í
hæ, í kjölfar skoðunar
Rikisendurskoðunar.
Tryggingastofnun ríkisins (TR)
sinnir ekki upplýsingaskyldu
sinni gagnvart hinum almenna
skjólstæðingi nægilega vel, að
mati Ríkisendurskoðunar í
skýrslu um stjórnsýsluendur-
skoðun læknadeildar TR. Ríkis-
endurskoðun átelur forstjóra
stofnunarinnar fyrir að taka ekki
fyrr í taumana varðandi
„einkapraxís" læknanna í stofn-
uninni. En í kjölfar þessarar end-
urskoðunar hafi hann tilkynnt að
frá 1. desember sl. hættu lækn-
arnir örorkumati fyrir aðila utan
stofnunarinnar, ef sjúklingur sé
þegar eða sé líklegur til að verða
bráðum skjólstæðingur hennar.
Viðvera lækna er sögð í samræmi
við samninga, með tveim undan-
tekningum. En auðvelda mætti
fólki aðgang að þeim með endur-
skipulagningu símaviðtalstíma.
staklingar á ferðinni. Og reyndar
er það okkar reynsla að þörfin
fyrir athvarf sé ekki brýnust sjál-
fa jóladagana, því það er einkum
þá sem það tekst að sætta ágrein-
ing og sameina þ'ölskyldur. Dag-
arnir milli jóla og nýárs geta hins
vegar orðið erfiðir fyrir mörg
börn. Ég vil síður úttala mig um
Karl Steinar Guðnason, forstjóri Trygg-
ingastofnunar ríkisins, brást, snöggt við
ábendingum Ríkisendurskoðunar.
Misskilningur skjólstæðmga
afar algengur
Stjórnsýsluendurskoðun þessa
gerði Ríkisendurskoðun að
beiðni forstjóra Tryggingastofn-
unar, til að kanna hvort eitthvað
væri hæft í ásökunum Lífsvogar
á hendur stofnuninni. Ríkisend-
urskoðun segist hafa farið yfir
ásakanir samtakanna Lífsvogar á
hendur TR lið fyrir lið. Ekkert
hafi komið í ljós sem bendi til
starfsemi Mótorsendla og læt
nægja að benda á að við teljum
að okkar þjónusta hafi reynst vel
með vel þjálfuðu og menntuðu
starfsfólki," segir Ölöf Helga.
Neyðarathvarf RKI að Tjarnar-
götu 35 er opið öllum 18 ára og
yngri alla daga ársins, allan sólar-
hringinn.
óheimillar fjártöku (mútu-
greiðslna) núverandi trygginga-
lækna.
Athugasemdir eru gerðar við
tvö þeirra sex mála sem athuguð
voru. I þriðja málinu virðist hug-
takanotkun valda misskilningi.
„Slíkur misskilningur er afar al-
gengur meðal skjólstæðinga
Tryggingastofnunar, enda er hér
um afar flókinn og lítt aðgengi-
legan málaflokk að ræða fyrir
hinn almenna skjólstæðing
stofnunarinnar." Varðandi
örorkumat fyrir Iífeyristryggingar
þykir Ríkisendurskoðun ástæða
til að settar verði verklagsreglur
um helstu matsþætti, sem séu
ekki aðeins læknisfræðilegir
heldur líka; félagslegir, fjárhags-
legir og landfræðilegir. Engar
slíkar verklagsreglur séu nú til.
Mikilvægt hvar aðgerð fer
fram
Þá er bent á mismunandi réttar-
stöðu sjúklinga eftir því hvort
einkaaðgerð læknis sé fram-
kvæmd sem ferliverk á spítala -
sem geti gefið rétt til bóta úr
sjúklingatryggingum almanna-
trygginga - eða á einkastofu
læknisins, sem gefa engan slíkan
rétt, þótt um sams konar aðgerð-
ir sé að ræða. - HEI
Penninn og Eymnndsson
1. Fótspor á himnum, e. Einar
Má Guðmundsson.
2. Bert og baðstrandagellurnar,
e. Sören Olsson og Anders
Jacobsson.
3. Nokkrir góðir dagar án
Guðnýjar, e. Davíð Oddsson.
4. Útkall TF-LÍF, 60 menn í
hættu, e. Óttar Sveinsson.
5. Með bros í bland, e. Magnús
Óskarsson.
6. Englajól, e. Guðrúnu Helga
dóttur.
7. Einar Benediktsson, e. Guð-
jón Friðriksson.
8. Það var rosalegt, e. Hákon Að-
alsteinsson og Sigurdór Sig
urdórsson.
9. Díana - aevi hennar og arf
leifð, e. Anthony Holden.
10. Nýja ísland, e. Guðjón Arn-
grímsson.
Mál og meituing
1. Fótspor á himnum, e. Einar
Má Guðmundsson.
2. Nýja ísland, e. Guðjón Arn-
grímsson.
3. Nokkrir góðir dagar án Guð-
nýjar, e. Davíð Oddsson.
4. Faðir, móðir og dulmagn
bernskunnar, e. Guðberg
Bergsson.
5. Einar Benediktsson, e. Guð-
jón Friðriksson.
6. Bert og baðstrandagellurnar, e.
Sören Olsson ogAnders Jac-
obsson.
7. Englajól, e. Guðrúnu Helga-
dóttur.
8. Kínverskir skuggar e. Oddnýju
Sen.
9. Híbýli vindanna - lífsins tré,
e. Böðvar Guðmundsson.
10. Vatnsfólkið, e. Gyrði Elíasson.
Hagkaup
1. Veislubók Hagkaups.
2. Nokkrir góðir dagar án Guð-
nýjar, e. Davíð Oddsson.
3. Bert og baðstrandagellurnar,
e. Sören Olsson og Anders
Jacobsson.
4. Kökubók Hagkaups.
5. Það var rosalegt, e. Hákon Að-
alsteinsson og Sigurdór Sig-
urdórsson.
6. Með bros í bland, eftir Magn-
ús Óskarsson.
7. Útkall TF-LÍF, e. Óttar
Sveinsson.
8. Stafakarlarnir, e. Bergljótu
Arnalds.
9. Sálumessa syndara, e. Esra
Pétursson og Ingólf Margeirs
son.
10. Fótspor á himnum e. Einar
Má Guðmundsson.
Bókabúð Brynjars á
Sauðárkrókí
1. Það var rosalegt, e. Hákon Að-
alsteinsson og Sigurdór Sig-
urdórsson.
2. Skagfirsk skemmtiljóð, e. ýmsa
höfunda.
3. Bert og baðstrandargellurnar,
e. SörenOlsson og Anders Jac-
obsson.
4. Nokkrir góðir dagar án Guð-
nýjar, e. Davíð Oddsson.
5. Með bros í bland, e. Magnús
Óskarsson.
6. Fótspor á himnum, e. Einar Má
Guðmundsson.
7. -8. Af ráðnum hug, e.
Danielle Steele.
7.-8. Sundur og saman, e. Helga
Jónsson.
9. Útkall TF-LÍF, e. Óttar Sveins-
son.
10. Margt býr í myrkrinu, e. Þor-
grím Þrárinsson.
Tölvutækl-Bókaval, Akureyri
1. Það var rosalegt, e. Hákon
Aðalsteinsson og Sigurdór Sig-
urdórsson.
2 Útkall TF-LÍF, e. Óttar Sveins-
son.
3. Bert og baðstrandargellumar,
e. Sören Olsson ogAnders
Jacobsson.
4. Fótspor á himnum, e. Einar
Má Guðmundsson.
5. Nokkrir góðir dagar án Guð-
nýjar, e. Davíð Oddsson.
6. Kaili segir frá.
7. Hverjir eru bestir, e. Guðjón
Inga Eiríksson og Jón Hjaltason.
8. Sundur og saman,
e.Helga Jónsson.
9. Margt býr í myrkrinu, e.
Þorgrím Þráinsson.
10. Nýja ísland, e. Guðjón Arn-
grímsson.
Bannað að stunda
einkaörorkiunat