Dagur - 26.01.1999, Blaðsíða 7

ÞRIDJUDAGUR 26. JANÚAR 1999 - 23
Xfc^ur.
LIFIÐ I LANDINU
MEINHORNIÐ
• Meinhyrning-
ur getur ekki
skilið hvers
vegna prófkjör
þurfa endilega
að snúast upp í
þá óvægnu bar-
áttu og blokka-
myndun sem
þau oft virðast
gera. Það er
eins og ekki sé
hægt að halda
prófkjör þar
sem hver og
einn stendur
fyrir sig, kynnir
sig og sín bar-
áttumál og læt-
ur þar við sitja.
Að kjósendur
fái síðan að
velja í friði virð-
ist borin von því
inn í prófkjörið
fléttast per-
sónulegar deil-
ur, gamlar og
nýjar, svæða-
pólitík og margt
fleira sem gerir
það að verkum
að þegar upp er
staðið eru allir
sárir og langan
tíma tekur að
stilla saman
strengina
þannig að fólk
sem situr á
sama lista fyrir
kosningar er
varla búið að ná
sér af prófkjörs-
slagnum þegar
alvöruslagurinn
hefst.
• Meinhyrningi
leiðist að yfir-
leitt skuli vega-
lengdir frá
Reykjavík út á
Iand teljast
lengri í hugum
Reykvíkinga en
vegalengdir
utan af landi til
Reykjavíkur í
hugum lands-
byggðarfólks. Er
ekki eitthvað
bogið við það?
xfeS“r'
FOLKSINS
„Það eru meiri líkur á að fleiri kaupi mjóik og mjólkurvörur, efþeir fá að velja. En það má ekki
vera svo dýrt, að barnafólk hafi ekki efni á að kaupa þær. Mjólkurstöðvarnar tapa ekki og
heldur ekki bændur, efsvo yrði. í mörgum nágrannalöndum okkar, hafa neytendur val.“
Fyrirspum til
mj ó lkiirviiinsliistö ð va
KRISTIN R. MAGNÚSDÓTTIR
SKRIFAR
Strandgötu 31, 600, Akureyri
Þverholti 14,105 Reykjavík
Sími umsjónarmanns
lesendasíðu:
460 6122
Netfang: ritstjori@dagur.is
Símbréf: 460 6171/551 6270
Óskað er eftir að bréf til
blaðsins séu að jafnaði hálf til
ein vélrituð blaðsíða, 1000-1200
tölvuslög. Dagur áskilur sér rétt
til að stytta lengri bréf.
Ef kálfum er gefin gerilsneydd mjólk,
dragast þeir upp og drepast, ef ekki er
skipt nógu fljótt yfir í þeirrn mjólk.
1. Hvers vegna er mjólkin fitusprengd?
2. Hvað vinnst með því?
3. Nýtist kalk og önnur steinefni, líköm-
um okkar (manna og dýra, annarra en
kálfa), eftir fitusprengingu (þ.e. nýt-
um við steinefnin)?
4. Hvers vegna getum við ekki fengið að
kaupa lífrænt ræktaða mjólk, ógeril-
sneydda?
5. Hvers vegna er verið að gerilsneyða
mjólkina úr heilbrigðum kúm?
6. Hvers vegna fáum við ekki val, hvort
við kaupum ógerilsneydda og ófitu-
sprengda mjólk, annað hvort eða
bæði, eins og hver vill?
7. Er rjóminn fitusprengdur?
8. Er undanrennan fitusprengd?
,?Sveitamjólk“
Ég veit sem betur fer, svarið við sumu,
en læt það ekki uppi hér. Eg veit líka að
margir hugsandi bændur, vilja að við
neytendur fáum val. Það eru meiri líkur
á að fleiri kaupi mjólk og mjólkurvörur,
ef þeir fá að velja. En það má ekki vera
svo dýrt, að barnafólk hafi ekki efni á að
kaupa þær. Mjólkurstöðvarnar tapa ekki
og heldur ekki bændur, ef svo yrði. I
mörgum nágrannalöndum okkar, hafa
neytendur val. Frændi minn einn, sem
býr í Sviss, fer út í næstu búð með brúsa
og kaupir „sveitamjólk". Það sparar
pappaumbúðir. Það mætti hugsa sér að
mjólkurstöðvarnar ættu litla (50, 100
eða ? lítra) mjókurkælitanka, sem tengd-
ir yrðu við rafmagn verslunarinnar og
mjólkurstövarnar skiptu svo um tank og
sæju um þrifin á þeim. Eða að verslunin
ætti sjálf tankana, (eða einn), en þegar
mjólkurstöðin sendir annan, tekur þá
hinn og þrífur hann. Þeir hafa allar
græjur til þess. Líka má hafa
eitthvað af mjókinni í fern-
um. Þessi mjólk ætti ekki að
þurfa að vera og má ekki vera
dýrari, en hin þessi venju-
Iega. Aðeins yrði tekin mjólk
frá þeim bændum, sem eru
alltaf með 1. flokks mjólk, lyfjaleyfa-
lausa.
Þegar bannað var á sínum tíma að
selja ógerilsneydda mjólk, voru berklarn-
ir alls ráðandi. Kýrnar handmjólkaðar og
þrifnaður í lágmarki og eftirlit lítið eða
ekkert. En núna er allt öðruvísi, manns-
höndin kemur ekki nálægt heilbrigðu
júgri, nema til að þvo það fyrir mjaltir.
Alls staðar eru rörmjaltakerfi og timbur
varla sjáanlegt í fjósum. Samviskusamir
bændur gæta þess að fyllsta hreinlætis
sé gætt, gestir verða t.d. að klæðast
hreinum stígvélum og hreinum slopp,
áður en gengið er í ljós, fóðurbætisgjöf
sjálfvirk o.s.frv. kýr og fjós þrifaleg, farið
vel með kýrnar, bæði andlega og líkam-
lega. Þessar kýr framleiða sterka og heil-
brigða mjólkursýrugerla, sem vinna á ut-
anaðkomandi bakteríum. Og þessir
bændur eiga að fá að selja ógerilsneydda
mjólk. Sonur minn, sem býr í Þýska-
landi, getur keypt ógerilsneydda og eða
ófitusprengda mjólk.
Bemþynning
Það er dálítið einkennilegt, að bein-
þynning hefur aukist gífurlega á sama
tíma og flest af þessu gamla fólki, drekk-
ur mikla mjólk. Mig langar til að fá upp-
gefið hjá mjólkurvinnslustöðvunum allt
vinnsluferli mjólkurinnar og hvers vegna
það er gert svona. Eg iæt þessu þá lokið
núna og vonast til að svörun verði frá
mjólkurvinnslustöðvunum og að svör
þeirra verði birt í Degi.
PS. A Rás 1 einhverntímann á árun-
um 1990-96 var viðtal við hjarta- og
æðasérfræðing og var verið að ræða um
blóðfitu. Eftir smá umræðu segir lækn-
irinn: „Ef bóndinn drekkur mjólkina
beint úr kúnum sínum, þarf hann ekki
að óttast of hátt kólesteról í blóði, þ\4
fitukúlurnar í mjólkinni hreinsa æða-
veggina að innan, en þegar búið er að
fitusprengja hana, klessist hún innan í
þær (æðarnar) og stíflar þær.“ I öðrum
þætti líka á Rás 1, stuttu eftir að farið
var að framleiða AB-mjóIk, var viðtal við
mjólkurfræðing og sagði hann eitthvað á
þá Ieið, að þessir mjólkursýrugerlar, kall-
aðir AB-gerlar, væru okkur nauðsynlegir
í meltingarveginum, en væru drepnir við
gerilsneyðinguna. Svo mörg voru þau
orð.
Leiðrétting
1 Degi þann 6. janúar sl. var rang-
Iega sagt að þau Iris Dögg Inga-
dóttir og Einar Georgsson hefðu
verið gefin saman í Akureyrar-
kirkju þann 22. ágúst sl. Rétt er
að það var í Skútustaðakirkju sem
þau voru gefin saman þann dag.
Þá er heimili þeirra í Kópavogi en
ekki á Akureyri einsog ranglega
var sagt. Eru brúðhjónin beðin
velvirðingar á þessari leiðu mis-
sögn.
VEÐUR
Veðrið í dag...
Austlæg átt, víðast kaldi eða stinniugskaldi.
É1 einkum með suönr og austurströndinni.
Frostlaust með Suðausturströndiuni
en annars 0 - 8 stiga frost,
kaldast í inusveitum norðanlands.
Hiti -5 til 1 stig
Blönduós
Akureyri
ra
:R ■, ■ - 8 ■, ■
,aa_

\ *\j
Egilsstaðir
Bolungarvík
°C) mrr ,0L C) mm
-10 ; 5-
1 ’l m i ■ -0 i -5- ■ ■ i ■ i
MAn Þri
V/'
Fim Fös
\ N ~ j
Reykjavík
Þri Mið FHn Fðs Lau
'S-V \/'~m J^
Kirkjubæjarklaustur
Cj mr J 1 . -15 ; 10x -10 í 5- C) mm
. m m. 1 ■■ II 1 1 1 -5 I 0- -0 j -5- 1 m ,1 IJjrB 1.
Fðs Lau
Þri Mið F|m Fðs
Stykkishólmur
1 1
- ;:rd 1 fl.B.l 1 LjJI
ll
li.ll.ll
Mán
v

^ VEDURSTOFA
V ÍSLANDS
Veðurspárit
25. 1.1999
Línurit: Lofthiti, spágildi fyrir miðnætti og hádegi.
Súlurit: Úrkoma, uppsöfnuð i 12 klst.
Vindörvar: Vindur blæs inn að punkti. Vindhraði er táknaður
með skástrikum; heilt strik táknar 5 m/s en hálft 2.5 m/s.
Þríhyrningur táknar 25 m/s.
k
Dæmi: * táknar norðvestanátt, 7.5 m/s.
Færð á vegum
Allir helstu þjóðvegir landsins eru færir. Skafrenningur er
með norðurströndinni, á Siglufjarðarvegi, í Víkurskarði og
með ströndinni austan Húsavíkur. Fært er orðið um
Möðrudalsöræfi og á Vatnsskarði eystra til Borgarfjarðar
eystri. Skafrenningur er á fjallvegum á Norðaustur- og
Austurlandi. Víða er hálka á þjóðvegum landsins.
66’N
SEXTIU
OG
SEx
NORÐUR