Dagur - Tíminn Reykjavík - 14.01.1997, Page 8

8 - Þriðjudagur 14. janúar 1997
Jlagur-®útröm
ÞJÓÐMÁL
|Dagwr-®ímrmt
Útgáfufélag:
Útgáfustjóri:
Ritstjóri:
Aðstoöarritstjóri:
Framkvæmdastjóri:
Skrifstofur:
Símar:
Netfang ritstjórnar:
Áskriftargjald m. vsk.
Lausasöluverð
Prentun:
Grænt númer:
Dagsprent hf.
Eyjólfur Sveinsson
Stefán Jón Hafstein
Birgir Guðmundsson
Marteinn Jónasson
Strandgötu 31, Akureyri,
Garðarsbraut 7, Húsavík
og Þverholti 14, Reykjavík
460 6100 og 563 1600
ritstjori@dagur.is
1.600 kr. á mánuði
kr. 150 og 200 kr. helgarblað
Dagsprent hf./lsafoldarprentsmiðja
800 70 80
Fax auglýsingadeildar: 462 2087 - Fax ritstjórnar: 462 7639
Leiklistargagnrýnandi
í fyrsta lagi
Það er til marks um hve aum íslensk blaðamennska er
að eini verulega óvinsæli íjölmiðlamaðurinn skuli vera
tiltölulega hófstilltur leiklistargagnrýnandi. Blaða-
mennska gengur ekki út á að afla sér vina og viðhlæj-
enda. Vinsældasókn og viðskiptahyggja í fjölmiðlun
hefur því miður ruglað marga í stéttinni í ríminu. Og
fleiri, sem utan hennar standa, en eiga við hana að
etja. Einn þeirra er Þjóðleikhússtjóri. Hann á ekkert
með að ofsækja gagnrýnanda Sjónvarpsins á hátíðar-
stund íslenskrar leiklistar. Fólk í opinberu lííi verður
bara að taka því að fá á sig gagnrýni. Líka leikhúsfólk.
öðru lagi
Jón Viðar Jónsson er einn alltof fárra íjölmiðlamanna
sem íslenskur almenningur getur treyst að segi álit sitt
undanbragða- og umbúðalaust; hann er sjálfum sér
samkvæmur og lætur ekki stjórnast af neinu elsku-
vinafélagi. Honum getur skjöplast, en við hin erum
nógu sæmilega gefin til að átta okkur á því þegar það
gerist. Það er manndómsmerki hjá yfirmanni dag-
skrárdeildar að standa við hlið Jóns Viðars fyrr og nú;
það er sæmdarbragur af því hjá útvarpsráði að bera af
honum högg Þjóðleikhússtjóra.
í þriðja lagi
Þjóðleikhússtjóra er margt vel geíið, en sá mæti maður
virðist ekki átta sig á hlutverki frjálsra fjöimiðla (líka í
opinberum rekstri) og mikilvægi gagnrýnenda. Það er
óviðurkvæmilegt af stjómanda opinberrar menningar-
stofnunar að kveinka sér undan einum gagnrýnanda,
og hrein móðgun við heilbrigða skynsemi að líkja hon-
um við eitur í íslensku menningarlífi - „hönd dauð-
ans.“
Engum heilvita manni dettur í hug að einn gagnrýn-
andi geti drepið íslenskt leikhúsh'f í dróma. Vel gefinn
maður eins og Stefán Baldursson á ekki að láta svona.
Stefán Jón Hafstein.
V________________________________________________________)
daxfAÍtiA
Er raunhæft að flytja inn ferðamenn á útsölur?
Magnús Oddsson
ferðamálastjóri
Það má segja að flestar
hugmyndir sem upp
koma í þessum efnum
séu tilraunarinnar virði.
Menn hefðu t.d. ekki trúað
því í eina tíð að hingað
kæmu þúsundir ferða-
manna um jól og áramót.
Ég þekki ekki forsendur,
s.s. samanburðarverð-
kannanir en ég tel hug-
myndina þess virði að
kanna hana og grundvöll-
inn fyrir henni.
Helgi Pétursson
Samvinnuferðum
Landsýn
*
Eg held að það sé
raunhæft að kynna
Reykjavík sem versl-
unarborg og þá kemur
þessi útsölutími ágætlega
til greina. Almennt finnst
mér að leggja eigi mun
meiri áherslu á Reykjavík í
verslunarlegu tilliti fyrir
ferðamenn, sérstaklega
hvað varðar dýra merkja-
vöru sem er ódýrari hér en
víða annars staðar. Það
hefur lengi loðað við okkur
að hér séu litlir möguloikar
á hagstæðum innkaupum
en það er alls ekki rétt.
♦

Guðmundur Birgir
Heiðarsson
Upplýsingamiðstöð fyrir
ferðamenn á Akureyri
Eg hef ekki kynnt mér
máhð en ég tel alla
tilbreytingu í aðdrátt-
arafli fyrir ferðamenn vera
jákvæða. Hér á Akureyri
versla ferðamenn mikið og
eflaust er enn hægt að
auka það. Ég veit þó ekki
hvort nokkrir komi hingað
í þeim aðalerindagjörðum
að versla en þó er ekki
hægt að vísa því á bug. í
Skandinavíu tii að mynda
er vöruverð víða töluvert
hærra en hér.
Benedikt Kristjánsson
formaður Kaupmanna-
samtakanna
Já. Samkvæmt saman-
burði á verði í helstu
samkeppnislöndum
okkar kemur ýmis sérvara
og þá sérstaklega merkja-
vara hér vel út. Þegar
ferðamenn eiga síðan kost
á 15% endurgreiðslu virð-
isaukaskatts lítur þetta vel
út fyrir erlenda ferða-
menn. Við ættum að leggja
áherslu á að markaðssetja
ísland sem viðskiptaland
hvað þetta varðar, það yrði
til góða fyrir alla - verslun-
ina sem ferðaþjónustu í
heild.
Grœnmyglað en samt reynt
að plata því ofan íjólagest-
ina....
„Málið var að við hjónin keypt-
um rauðvín í versluninni til
þess að nota á aðfangadags-
kvöld og þegar við opnuðum
flöskuna fundum við strax á
lyktinni, og sáum raunar að
tappinn var myglaður. Við
ákváðum samt að sjá til og sjá
hvort ekki væri hægt að drekka
mjöðinn og helttum víninu í
glös gestanna. í ljós kom að
vínið var ódrekkandi."
- E.S. í lesendabréfi til DV, sármóðg-
aður að fá ekki endurgreiðslu hjá
ÁTVR út á galtóma rauðvínsflösku.
En ætli flestir aðrir, horfandi á
myglutappann, hefðu nú ekki reynt
að smakka á víninu sjálfir áður í stað
þess að reyna að plata það ofan í
jólagestina sína.
Hœpinn Hagkaupsgróði
Bubba
„Ástæðan fyrir sölutregðunni (á
nýjustu Bubba-plötunni) telja
flestir vera hagkaupsauglýsing-
una, en þar tíundaði verkalýðs-
hetjan gæði Hagkaupsveldisins.
Margur gamall aðdáandinn
snéri baki við goðinu og lét nýju
plötuna fram hjá sér fara. Óvíst
er að þóknun Bubba fyrir aug-
lýsinguna vegi upp á móti tregri
sölu en mesta áfallið hlýtur þó
að felast í miklum álitshnekki
gömlu aðdáendanna sem fylgt
hafa sínum manni í 17 ár,“
- segir Vikublaðið.
í umboði einnar þjóðar
eir sem fjalla um þjóðmál í ræðu
og riti festa sig oft í orðaleppum,
sem eru misnotaðir svo óspart, að
þeir verða marklausir og detta út úr
umræðunni og nýir frasar taka við.
Þessar vikurnar eru flestir þjóðmála-
skúmar fullir upp með það, að tvær
þjóðir búi í landinu og eru mörg dæmi
og mismunandi tekin til að sýna fram á
réttmæti fullyrðingarinnar.
Sumir halda því fram að konur og
karlar séu af sitt hvoru þjóðerninu og
kæri sig jafnvel lítið um sameiginlegan
ríkisborgararétt. Svo eru ungir af ann-
arri þjóð en fullorðnir og fullorðnir til-
heyra ekki sama þjóðflokki og aldraðir.
Þeir sem búa í þorpunum á Innnesj-
um er önnur þjóð en sú sem byggir
dreifbýlið, að því að haldið er fram, og
einstæðir foreldrar búa í allt öðru sam-
félagi en giftir foreldrar. Tekjuskipting-
in skiptir mannfólkinu í tvær þjóðir,
ekki síður en heilsufar, aldur og vaxtar-
lag.
Landsins gæði
Þeir sem eiga kvóta eru önnur þjóð en
hinir sem ekki hafa fengið kvóta gefins
og þeir sem eiga mömmur og pabba,
sem eiga kvóta, eða önnur stórverð-
mæti eru ekki af sömu þjóð og þeir sem
þurfa að taka námslán og gefa út hús-
bréf. Og lífeyrismálin skilja atkvæðin að
í gagastæðar fylkingar. Svona má telja
nær endalaust og eru þjóðirnar orðnar
ærið margar sem landið byggja séu þær
allar taldar. Einfaldast væri samt að
skipta þeim aðeins í tvennt. Ilagsmunir
þeirra sem eiga og þeirra sem skulda
eru svo gagnstæðir
að þar skilur á milli
hvorri þjóðinni menn
tilheyra, ef á annað
borð er hægt að rétt-
læta allar fullyrðing-
arnar um að fleiri en
ein þjóð búi á íslandi
og nýti gæði lands og tilheyrandi fiski-
slóðar aðeins einni þeirra til hagsbóta.
Fyrir langalöngu var talað um Þjóð-
ina að Þórsgötu 1. Þar var kaffihús sem
sótt var af þeim sem biðu óþreyjufullir
eftir komu Sovét-íslands. Málpípur
þeirra voru sífellt að kreíjast þessa eða
hins í nafni þjóðarinnar og þóttust
ávallt tala máli hennar gagnvart þeim
„minnihluta" sem voru á andstæðri
skoðun. Þjþðin á Þórsgötu 1 viður-
kenndi helst ekki að vera af sama þjóð-
erni og stéttaóvinirnir sem réðu lögum
og lofum í flestum öðrum plássum.
Margar vistarverur
Einu sinni var sagt að ef menn slitu í
sundur lögin væri friðurinn einnig slit-
inn sundur. Þá var þjóðin að skiptast í
heiðna menn og kristna og vildu hvor-
ugir játast undir
sömu lög og sið. Þá
var stöðunni bjargað
í horn með vel
kunnri leikfléttu.
Eitthvað er farið
að rakna úr henni
síðan, því enn og aft-
ur er verið að fullyrða að fleiri þjóðir
búi í landi og ekki gildi sömu leikreglur
fyrir þær allar. Til að mynda hirðir rík-
isvaldið eina verðmætustu þjóðareign-
ina af miklum meirihluta íbúanna og
gefur fáeinum útvöldum.
Er síðan sagt að þetta sýni að tvær
þjóðir búi í landinu, kvótaeigendur og
hinir. En þetta er ekki alls kostar rétt,
því að allir þeir (jölmennu „hinir“ sætta
sig við það kosningar eftir kosningar,
að eigur þeirra séu gefnar og að kvót-
inn sé tryggilega gerður að einkaeign
þeirra sem stjórnvöldin líta með vel-
þóknun til.
Það eru því lýðræðislegar ákvarðanir
að sumir skuli eiga auðlindir og verð-
mæti til lands og sjávar og að hinir
borgi skattana. Það er augljóslega ein
og sama þjóðin sem gefur og þiggur
landsins gæði og auðlegð sjávarins.
Talið um að fleiri þjóðir byggi fsland
er út í hött. Atkvæðin gefa stjórnendum
umboð til að mismuna og ráðskast með
auð og skattpeninga að vild og kvarta
svo og kveina yfir að ójöfnuður ríki og
halda sum hver að einhver dularfull
sameining jafnaðarfólks muni færa
þeim réttlæti og lífshamingju. En þegar
allt kemur til alls er allur lýður af húsi
Davíðs, en er aðeins búnar þar mis-
munandi vistarverur. Þar eru nokkrir
innstu koppar í búri en aðrir nopra í
kulda og trekki frammi við dyr og sjá
aldrei hvernig þeir fara með atkvæðin
sín. OÓ