Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.1983, Blaðsíða 20

20
DV. MIÐVIKUDAGUR 30. MARS1983.
Menning Menning Menning Menning Mer
Kirkjulist nefnist umfangsmikil
sýning sem nú stendur yfir á
Kjarvalsstöðum. Sýningin hefur
verið lengi í vinnslu en undirbúning
hennar hafa annast þeir Bjöm Th.
Björnsson, dr. Gunnar Kristjánsson
og J óhannes S. Kjarval.
Sýningin íslensk kirkjulist er afar
yfirgripsmikil og spannar hún hvorki
meira né minna en einar 10 aldir.
Nefndin hefur því greinilega haft úr
mörgu aö velja og eflaust er enn efni
í aðra sýningu.
KIRKJUUST Á
KJARVALSSTÖÐUM
Kirkjulistinni, sem þekur báða
sali Kjarvalsstaða, er skipt í tvennt.
Annars vegar er um aö ræða sögu-
lega kirkjulist sem sótt hefur verið í
kirkjur og minjasöfn landsins og hins
vegar eru það samtíma listaverk
sköpuö út frá trúarlegum
forsendum.
Fátækleg listasaga
Þegar litið er yfir „sögulegu list-
ina” og þá sérstaklega altaris-
töflurnar rennur upp fy rir manni hve
við Islendingar eigum fátæklega
kirkjulistarhefð. Hér er umfram allt
um að ræða altarismálverk sem eru
vart annaö en lélegar stælingar á
FLUGOGBÍLL •
Akstur að vild í 1 - 4 vikur.
Fjöldi bílategunda úr að velja.
Brottför vikulega mars - október.
ö)
0
&
£
o
X
Frá Luxemborg er fjöldi
fallegra leiða til margra
áugaverðustu staða álfunnar.
Bæklingur um akstursleiðir
í Mið-Évrópu fæst á skrifstofunni.

ODæmi um verð:
Hjón með Ford Fiesta í 2 vikur:
Kr. 9.385,- fyrir manninn, =
Kr. 18.770.- fyrir bæði
Hjón með tvö börn 2-11 ára og Ford
Fiesta (B flokkur) í 2 vikur:
I Kr. 25.014,- fyrir alla.
^ ^ eða:
2 x fullorðnir @6.886.- = 13.772.-
2 x barn @ 4.386,- = 8.772,-
Kaskótrygging = 1.720.-
4 x flugvallarskattur_= 750.-
Allskr. 25.014,-
Innifalið: Flug Keflavík-Luxemborg-
Keflavík. Flugvallarskattur. Bíla-
leigubill með ótakmörkuðum akstri í
tvær vikur. Ábyrgðar- og kaskótrygg-
ing. Söluskattur. Ekkert aukalega
nema bensínkostnaður.
V.OÍe<^3Öt»
pr. gengi 1.4.1983

við Austurvöll S26900
Umboðsmenn um allt land
— handiðnaður og list
erlendum fyrirmyndum og flokkast
aðeins undir aö vera þokkalegur
handiðnaöur. Þannig vitna þessar
töflur fyrst og fremst um andlega
fátækt, ófrumleika og klaufaskap
íslenskra kirkjulistarmanna á 17.18.
og 19. öid. Þessi sögulega kirkjulist
sýnir okkur svart á hvítu hve lítið
samband íslenskir listamenn hafa
haft við umheiminn á þessum tíma
og einnig að þeim hefur ekki tekist að
vinna persónulega list úr þeirri hefö
sem var fyrir í landinu. Þeir gera
ekki annaö en endurtaka
fullkomlega andlausa, staönaða og
löngu liðna list frá Evrópu. Og ekki
vottar fyrir þjóðlegheitum. I raun
hafa flestir þessir sögidegu munir
ekkert að gera meö list eða listfræði
og því er nær að skoöa þá í gegnum
sjónpípur fornieifafræðinnar, þ.e.
sem ákveðnar upplýsingar um
fortíöina, burtséð frá öllum fagur-
fræðilegum og listrænum forsendum.
Hér virðist því sem nefndin hafi
fullkomlega ruglað saman listfræði
og fomleifafræði sem er tvennt
gerólíkt.
Inni á milli má þó finna nokkur
verk sem virka innileg eins og t.d.
altarisklæöi úr Berufjarðarkirkju
frá 1684 og altaristafla úr
Grímstungukirkju þar sem trúar-
Myndlist
Gunnar B. Kvaran
leg einlægni situr í fyrirrúmi og viö
megum ekki rugla saman við list-
ræna ásýnd.
IMútímaverk =
uppljómun
Nútímalistaverkin hér á sýning-
unni eru því sannarlega uppljómun.
Þau eru í flestum tilfellum
raunveruleg listsköpun þó svo við
getum andspænis nokkrum þeirra
efast um hiötrúarlega inntak.
Eins og gefur að skilja eru lista-
verkin æði misjöfn að gæðum og
eflaust hefði dómnefndin mátt vera
enn strangari en raun ber vitni.
Þeir listamenn sem bera af list-
rænt séð og fylla hvað best út í
kirkjulistarhugtakiö eru án nokkurs
vafa Einar Hákonarson, Magnús V.
Guðlaugsson, Gunnsteinn Gíslason,
Leifur Breiðfjörð og Þorbjörg Páls-
dóttir.
Nýlistamaðurinn Magnús V.
Guðlaugsson sýnir okkur hefbundinn
Krist á krossinum sem hann dregur
upp samkvæmt nákvæmri skólasýn
en andmælir um leið meö glanna-
legri lit- og efnisáferð að hætti nýja
málverksins.
ÖUu byltingarkenndari eru myndir
Einars Hákonarsonar sem brýtur
upp venjubundna ásýnd kirkju og
biblíumynda og færir trúarsenuna í
nútímalegan búning. I myndinni „Á
Valhúsahæð” (1982) eru þaö hvers-
dagslega klæddir nútímamenn —
með hálsbindi — sem taka frelsar-
ann niöur af krossinum og þaö í
Reykjavík. I þessari mynd renna
þátíð og nútíð, trúin og hversdags-
leikinn saman í eitt. Með sinni per-
sónulegu expressionísku skrift og
sviðsetningu tekst listamanninum að
rjúfa hefðina og endumýja sýn
okkar á grundvaUaratriði kristinnar
Magnús V. Guðlaugsson: Kristur á krossinum.
„Haustkonzert” af
betrí endanum
Tónleikar Tónlistarfólagsins í Austurbœjarbíói
19. mars.
Flytjendur: Bodil Kvaran, Gunnar Kvaran, Gtsii
Magnússon og Ólafur Vignir Albertsson.
Á efnisskrá: verk og sönglög eftir: Henry
Eccles, Joan Sibelius, Antonin Dvorák,
Johannes Brahms, Hafliða Hallgrímsson, P.E.
Lange-MUIIer og Peter Heise.
Fyrir ekki svo ýkja löngu þótti það
æðsta hnoss tónUstarmanns frá
íslandi aö komast að við halUmar
glæstu úti í hinum stóra heimi. Hér
heima var ekki að jafnmiklu að snúa
og í alvöru óttuðust þeir sem góðum
árangri náðu í námi, að heimför
þýddi listræna stöðnun. Heima vom
tækifærin svo fá og tónlistarlífið meö
útkjálkasvip.
Tónlist
EyjólfurMelsted
En hlutimir eru ekki lengi að
snúast við. Lýsingin hér að framan
gat átt við fyrir hálfum öðrum
áratug en síðan hefur orðið mikil
breyting á. Og nokkrir þeirra sem
höfðu höndlað hnossið í útlandinu og
náö að ávinna sér virðingu fyrir frá-
bæran leik og ötuUeik við kennslu
sneru heim, þar á meðal Gunnar
Kvaran.
Eftir heimkomuna hefur Gunnar
Kvaran unnið við að móta seUó-
leikara framtíðarinnar í Garöabæ og
Reykjavík með athygUsverðum
árangri. Aðeins einn ljóö er hægt að
finna á ræktarsemi Gunnars viö
kennslustörfin — hann spilar of lítið
sjálfur, opinberlega, að manni
finnst. En með því meiri eftirvænt-
ingu bíður maður þess að fá að hlýða
á Gunnar leika. Hann valdi ekki nein
virtúósastykki í þetta sinn heldur
gætti, af smekkvísi sinni, samræmis
í efnisvali. Og öUu skilaöi hann með
1
I