Þjóðviljinn - 22.05.1937, Page 1

2. ARGANGUR
VILJINII
Símar
kosningaskrifstofu
2761 og
LAUGARDAGINN 22. MAI 1937
117. TOLUBLAÐ
K.F.I.
4757
Hlé á orastnm vid Bilbao
Þýskir fangar, fyrir rétti í Bilbao, Ijósta upp um páttöku
Þjóöverja í Breiðfylkingunni. — Málið vekur mikla athygli.
Hitaveitan.
Ihaldinu gengur illa með
kosningamálið sitt
Það verðnr að ftindra að folkinu sé
Viðurkend sem eini samningsaðili fyrir verkafólkið
í einum stærstu verksmiðjum stáliðnaðarins í U.S.A.
Frá herstjórnantöðvvwi Francos. Márahermenn fyrir utan ráohúsið í Salamanca.
LONDON I GÆRKV.
John Lewis, og nefnd hans til
skipulagningar iönaðinum, hefir
LONDON 1 GÆRKVÖLDI
1 Jtilliao cr nú mest talað um mál tveg-g-ja Þjóðverja, sem þar cru
íyrir rétti. I*:• ir voru báðir teknir til fanga 5. apríl á Baskavígrstöðvun-
um. Er annar þeirra l'lugmaður, en hinn vélamaður. Báðlr liafa. verið
S þýska flugflotanum, en liaida því fram að þeir liafi verið gcngnir úr
honum nokkru áður en þeir gáfu sig- fram tll Iierþjónustu á Spúui. I»eg-
ar flugmaðurinn var spnrður að því, hvort liann væri ineð því, að I»jóð-
verjar veittu Spánverjum hernaðarlega hjálp sagðl liann: »Ekki á Baska-
vígstöðvunum«. I»á var liann spurður að því, hvort liann kannaðist við að
þýskir hermenn hefðu vcrið sendir frá Þýskalandi til Spánar og kvað
hann já við. Ennfremur kom það fram í réttinum, að hinir þýsku her-
inenn liafa fenglð laun sín greidd í þýskum peningum.
Yélamaðurinn bar það fyrir réttinuin, að í þeirii deild sem hann til-
heyrffi, hefðu verið 22 flugvélar, og að allir flugmennlrnir hefðu verið
JÞjóffverjar og allai' flugvélai'nar þýskai'.
Þjóðverjarnir tveir, scm verið liafa fyiir rétti í Bilbao undanfarna
daga, liafa verið dœmdir til dauða. Kviðdómurinn var í cina klukku-
stund að komast að niðurstöðu um dómiun. Forseti Baskaiýðveldisins
Vinir Morgniibladsiiis
fá hirtingu hjá kirkjunnar mönnum í Ameriku
kirkjunnar
LONDON I GÆR.
Leiðtogar Congregationalkirkj -
unnar, Methodista biskupakirkj-
unnar og Gyðinga í Chicago hafa
allir lýst því yífir, að þeir standi
hlið við hlið með erkibiskupinum
af Chicago, gegn afskiftum rík-
isins af málum kirkjunnar. En
erkibiskupinn af Chicago er sá,
sem réðist á Hitler og stjórn
rómversk-kaþól.sku
þar í landi.
(F.O.)
Líiib cll i slarnir
íhaldið og Alþýðuflokkur-
inu raða á landlista sína.
Vilm. Jónsson og Sigur-
jón Jónsson, frambjóð-
endur í N-Isafiarðarsvslu
unnið einn sinn stærsta sigur,
við atkvæðagreiðslu sem hefir
farið fram meðal starfsmanna
við stálverksmiðjur Jones &
Laughlin í Pittsburg. Greitt var
atkvæði u,m það, hvort. starf's-
mennirnir vildu að hinn róttæki
félagsskapur »American Stieel
Workers Union« (ameríska stál-
iðnaðarmannasambandið) yrði
viðurkent við verksmiðjur Jones
& Laughlin sem hinn eini samm
ingsaðili fyrir alla verkamenn-
ina, Með því greiddu atkvæði
17000 starfsmenn, en 7000 móti.
(F.O.)
látiö blæda fyrir slóöaskap þess
Ihaldið. hefir altaf ætlað sér
að draga framkvæmdirnar í hita
veitumálinu, til þess að nota mál-
ið sem. kosningabeitiUk Það hefir
þverskallast við tillögum Komm-
únista og annara vinstri flokka í
bæjarstjórninni um að flýta mál-
inu.
Og n,ú er drátturinn orðinn
glæpsamlegur. Eftir að. fyrst er
búið að draga innkaup borsins
altof lengi, er sleifarlagið við að
nota ha.nn ófært. Enginn árang-
ur er fenginn enn, nema að þessi
þýski bor sé slæmur!
Svona getur það ekki gengið.
Fólkið, sem) vill hitaveituna,
heimtar hana og heimtar burt
m.eð þessa íhaldssemi og deyfð,
sem stendur í veginum fyrir öll-
um fyrirtækjum, semi til almenn-
ingsheilla horfa.
Stórsigur róttæku verka-
mannasamtakanna í Ameriku
hefir vald til þess að náða þá, með
samþykhi ráðlierra sinna.
(F.t.)
hans,. vegna málaferla þeirra,
sem nú fara fram í Þýskalandi
afsala sér uppbótasætum.
LONDON 1 GÆRKV.
Munguia verst ennþá fyrir
uppreisnarmönnum. Uppreisnar-
menn segjast hafa sótt fram unr
sjö mílu,r vegar á sjö mílna
breiðu svæði milli Munguia og
strandarinnar.
Baskar standa illa að vígi
vegna skorts á flugvélum, en
uppreisnarmenn hafa fjölda
flugvéla og nota þær óspart.
Uppreisnarmenn, ,hafa ekki
enn sest. að í Amóre Vieta, vegna
el.ds- og sprengingahættu.
Uppreisnarmenn á Spáni telja
sér nokkra sigra á Baskavíg-
stiöðvu.num í dag, en Baska-
stjómin ber á móti þeim, frétt-
um og segir að hersveitir henn-
ar hafi hrakið uppreisnarmenn
til baka í grend við Munguia, en
á þeim hluta vígstöðvanna hafa
þeir komist næst innri varnar-
línu Baskahersins umhverfis
Bilbao. Það virðist, nú hafa orðið
hlé á bardögu.num í grend við
Bilbao u,m stundarsakir.
Negrin, hinn nýi forsætisráð-
herra Spánar, hefir borið á móti
þeimi fregnum, að hin nýja
stjórn myndi fús til að hefja
sáttaumleitanir við uppreisnar-
menn. »Vér erum lögmæt stjórn,
sem hefir það viofangsefni að
bæla niður uppreisn í landinu.
Frá því sjónarmiði geta engar
sáttaumleitanir komið til
greina«, segir forsætisráðherr-
ann.
Arthur Koestler, hinn breski
blaðamaður sem nýlega var lát,-
inn laus eftir aö' hafa .setið í
fangelsi hjá uppreisnarmönnum
s:ðan Malaga féll, kcm til Ply-
mouth í Englandi í gær. Hann
sagðist ennþá, búa að fangelsis-
vistinni, og myndi hann aldrei
geiymó þeim hörm,u,ngum, er
hann þoldi og var sjónarvottur
að. (F.Ú.)
gegn allmörgum kennimönnum
Thérsctror Spénar
betla um bjálp Mussolin-
is gegn föðurlandi sinu
London í gœrkveldi.
Ileiiiisbiöðln leiða ýmsum get-
um að því, livert sé eriiuli liertojr-
ans ai' Alba, Don Juan March og
ýmissra spánskra . aðaismanna og
auðmanna til Italíu mn þessar
mundir. Marcli er nú á Ieiöinni til
Hómaboi'gaj', í annað skiíti á (i
vikum. f lióm cr sagt, að ekkert
sé vitað um erindi þeirra, en ýms-
ir setja það í samband við þann
orðróin, að' Mussolini œtli að sviíta
Franco stuðniiigi sínuiu. (F.t.)
MHIlMMga’aiBKsm
Landskjörstjórn gekk í gær
frá listunum. Allir landslistar
flokkanna voru teknir gildir. 2
flokkanna hafa rnðað landslista
sínum: Ihaldið sett Þorstein Þor-
steinsson efstan, en að. öðru leyti
óraðað. Eru það launin við Þ. Þ.
fyrir að láta Þorsteini Briem eft-
ir sætið í Dalasýslu. Alþýðu-
flokkurinn settii Jón Baldvinsson
efstan, að öðru leyti óraðað.
Þannig á að tryggja Jóni þing-
sæti þrátt fyrir hrakför, sem
hann fer á Akureyri, en þangað
er hann auðsjáanlega sendur til
þess eins að reyna að koma í-
haldinuí að.
Tveir menn hafa afsalað séi'
uppbótarþingsætum, ef þeir
ættu tilkall til þeirra, en kæmust,
ekki að í kjördæmi. Eru það
keppinautarnir í Norður-lsa-
f jarðarsýslu: Vilmupdur Jónsson
landlæknir og Sigurjón Jónsson,
bankastjóri.
Síðast, þegar Þjóðviljinn birti
tölur um söfnumna, voru komn-
ar í sjóðinn kr. 1715.44.
1 fyrradag söfnuðust 125.00
kr. og í gær 227,20 kr. Alls hafa
því safnast 2067,64 kr.
Nú ríður á þúí að halda söfn-
uninni áfram með fullum krafti,
og láta hana ekki fara niður úr
200,00 lcr. á dag.
Vmnutíminn í
bæjarvinnunni
Þjóðviljinn vakti urn daginn
máls á því, að lengja yrði vinnu-
daginn í bæjarvinnunni. Er afar
mikil óánægja meðal verka-
manna með 6 tírna vinnudaginrt
og sultardaglaunin. En Dags-
Framhald á 3. síðu.