Þjóðviljinn - 22.07.1937, Síða 2

Fimtu:daginn 22. júlí 1937.
PJOÐVILJINN
»Ber er liver ad baki
nema bródnr eigi«
Varnarskpif Alþýdubl. fyrir póliíík spænskra trotskista
AlþýðubL birti fyri'r skömmu
grein u,m framtíð bylting-
arinnar á Spáni. Grein þessi er
algerlega u,nnin úr trotskistísk-
u,m »heimildum« og svo svívirði,-
leg og öfuggeng við allar stað-
reyndir, að mestri furðu gegnir,
að blað sem á 'að vera, málgagn
íslenskrar alþýðu skuli dirfast
að birta hana. Þar er þeirri
túlku,n hampað að Sovétríkin
sem og Alþjóðasamband komm-
únista, séú á móti baráttu
spænsku, alþýðunnar og kjósi
heldu,r sigur Francos en valda-
nám spænsks verkalýðs. Það er
Stalin, sem þessu ræður sem öliu
oðrui í þeim. herbúðum, hann
þarf að smjaðra. sig u.pp við
franska auövaldið(!j.
Síðan kemu,r útlistunin á bar-
áttujnni innan þjóðfylkingarinn ■
ar spænsku Hún er í stuttu máli
þessi: Þjóðfylkingin er ein sam-
hangandi svikakeðja við hags-
muni verkalýðsins, kommúnistar
og sósíalistar (e. t. v. að undan-
skildum fylgjendum Caballeros)
erui þegar orðnir liðhlaupar við
málstað fólksi'ns — og flokkar
lengst til hægri, hinsvegar eru
trotskistar (P.O.U.M.) og anar-
kistar hinir einu sönnu bylting-
arflokkar, sem, leiða málstað
verkalýðsins til sigurs(H).
Hvernig eru svo þessar skoð-
anir undirbygðar og hvaða stað-
reyndnm er teflt fram þeim til
stuðnings?
Hér er ýmist um að ræða blá ■
berar staðhæfingar, án þess að
nckkur viðleitni sé sýnd til að
styðja þær, eða þá að sú viðleitm
birtist í því einu, að umjjúga og
öfugtúlka atriði', sem öllum eru:
kunn og hafa hvarvetna meo
dómbærum og ábyrgum mönn-
um fengið alt annan dóm.
Yinna Sovétríkin og Al-
þjóðasamband kommún-
ista á móti bagsmunum
spánskrar alþýðu?
Staðhæfingin um, að Sovétrík-
in og Alþjóðasamband kommún-
ista sén á móti sigri alþýðufylk-
ingarinnar er svo. hláleg, að það
er varla þess vert að el.ta óla-r
við. Hitt er þó á allra vitorði að
Sovétríkin hafa sent spænskri
alþýðu vopn meðan mátti, flug-
vélar og flugmenn, brynvagna
og sérfræðinga. Og síðan vopna-
bannið var sett á. hefir hvert
.scvétskipið af öðru fært
spænskri alþýðu, vistir og föt, að
gjöf. Allir ráðamenn spænsku
stjórnarinnar hafa hvað eftir
annað lýst því yfir að stuðning-
ur Sovétríkjannahafi verið þeim
svo mikils virði, að óvíst, væri
hversu farið hefði, ef hans hefði
ekki við notið. Caballero, Del
Yayo, Negrin, Mia,ja hafa hvað
eftir annað tjáð Sovét-lýðveldun-
u,rh þakklætí spænsku, alþýðunn-
ar í yfirlýsingum og opinberum
ræðum. Fulltrúi Sovétríkjanna
hefir ailra manna best stutt
málstað spænsku, stjórnarinnar
bæði í Þjóðabandalaginu, og hluít-
leysisnefndinni. Og Alþjóðasam-
bandið, sem. rithöfundur Alþbl.
segir ,að ,sé aðeins verkfæri1 Stal-
ins í baráttunni gegn spænskri
aiþýðu, hvað hefir það gert,? Það
hefir m. a. gengist; fyrir stór-
kostlegri f jársöfnyn til spænska
verkalýðsins um öll lönd. Það
hefir átt fru,mkvæðið og mestan
þátt í sköpun Alþjóðaherdeildar-
innar. Það eru fyrst og fremst
kommúnistar úr öllum löndum
heims sem eru, kjarni þess liðs,
sem bjargaði spænska lýðveld-
iniy þegar mest syrti að um síð-
uistu áramót. 1 Frakklandi gerðu
kommúnistarnir alt, sem unt var
til að sveigja, Blumstjórnina til
jákvæðari afstöðu, til baráttu,
hinnar þjáðu spænsku þjóðar —
og loks hefir svo Alþjóðasam-
band kommúnista hvað eftir
annað boðið Alþjóðasambandi
jafnaðarmánna til samvinnu um.
að hjálpa spænskri alþýðu gegn
árásum fasismans, en a,ftur-
haldsklíkur þess hafa enn getað
tafið, að því boði væri tekið. Og
svo verður manni á að spyrja
.hverni'g stendur þá á, að Stalin,
»hinn voldugi vinur Fra,ncos«
setu,r ekki eitt, af sínum frægu
»Stalin stoppum« á allan þennan
ótvíræða, og örlagaríka stuðning
»u,ndirm,anna sinna« viðspænsku
alþýðuna. Það verður víst að eft-
irláta hinni alkunnu sannleiks-
ást og rökvísi eins Alþýðublaðs-
ritstjórans að samræma þessi
atriði.
Þá kemur túlkun þessa herra
á skoðanamismuninum innan
spænsku þjóðfylkingarinnar.
Þar er málstaður spænsku
trotskistanna og hinna ýmsu öf-
ugugga, sem spænsku,r verkalýð-
ur einu, nafnii nefnir »Inkontrola,-
dos« (þ. e. hina óviðráðan- og
óútreiknanlegu) gerður að yfir-
lýstum, málstað Alþýðublaðsins.
Athafnir þessara fínu, herra eru
svo skildar frá lýðskru,m.inu og
blæju sakleysis og sanngirm
brugðið yfir málstaðinn og tii
að gera svo lesendunum þetta
enn þá gómsætara er reynt að
krydda yfir alt. saman með na.fni
Caballeros; hann, sem að vísu
hefir sýnt ofmikla linkend í bar-
áttuinni við öfuguggana., er gerð-
ur að samábyrgum málsvara
trotskista og »öfugugga«.
Höfuyidur reynir a,ð láta líta,
svo út, að þjóðfylkingin sé í
sjálfu, sér svik við verkalýðinn,
að rangt. hafi verið, að lögreglu-
valdið hafi verið tekið a.f verka-
lýðsfélögunum og herinn settur
undir eina sameiginlega stjórn.
Þjóðfylkingarstjórnin, hafi í
raun og verui ekkert. framkvæmí
af stefnumálum verkalýðsins og
sú hætta. sé yfirvofandi, að
borgaraflokkarnir svipti alþýð-
una öllum völdum. og kjarabót-
um,. Skulu, nú athugaðar hér lít-
illega þessar staðhæfingar og
þær staðreyndir spænskra stjórn
mála, sem öllum eru ku,nnar, er
vita vilja.
Hvað hefir spáuska stjórn-
in gert fyrir alþýðuna?
Hvað hefir stjórnin gert fyrir
málstað spænskrar alþýðu,
hvaða hagsbætur cg öryggi hefir
þjóðfylkingin, þegar fært fólk-
inu?
1. Jörðin hefir verið gerð að eign
fátækra bænda og vinnulýðs.
Tugþúsundir manna, sem, áð-
u,r þjáðust undir ánauð lands-
.herra og kirkju eiga nú sína
eigin, jörð — og ráða sjálfir,
hvort þeir vilja heldur aðhyll-
ast einkarekstur eð,a sam-
yrkju.
2. Verksmiðjurnar, sem voru í
eign aftu,rhaldsseggjanna og
fasistanna hafa flestar verið
gerðar ríkiseign og standa
undir eftirliti verkalýðsins.
3.. Bankarnir og fjármagn þjóð-
arinnar hefir verið tekið úr
höndum stórlaxanna og er nú
undi'r stjórn og eftirliti ríkis
og verkalýðs.
4. Atvinnulegt og pólitískt veldi
kirkjunnar hefir verið brotið
á bak aftur, eignir fasistískra
biskupa og klerka afhentar al-
þýðunni.
5. Vopnin eru, í höndum verka-
mannanna sjálfra, — leiguher
og lögregla yfirstéttarinnar af-
numin. Vopnin eru á valdi
fólksins sjálfs og það er í senn
skilyrði þess að sigur fáist yf ■
ir fasismanum. og jafnframt
trygging fyrir áframhaldandi
yfirráðum verkalýðsins.
6. Stjórnim er í samræmi við
vilja f'ólksins cg studd af öll-
uim. flokkum lýðveldisins.
Hefir þá ekkert áunnist?
Eru, þá ÖU þessi atriði
verkalýðnum einskisvirði.
Liggúr ekki í augurn uppi, að
þær eru, flestar í samræmi við
stefnuskrá spænsku samfyl.k-
ingarimnar, og trygging þess, að
hægt. sé að berjast árangurs-
ríkri baráttu, gegn fasi,smanu,m
og byggja uipp ríki verkalýðsins,
þegar borgarastyrjöldinni er lok-
ið. Eru, það ekki hinar vinnandi
stéttir Spánar, sem, nú hafa
vopnin í sínum höndumi, er það
ekki trygging jress, að hagsmun-
ir fólksins verði ekki fyrir borð
bornir?
Það, sem deilt var um í Kata-
loníu, var fyrst. og fremst þetta.
Á að sundra þjóðfylkingunni,
slíta, verkalýðinn úr öllumi tengsl-
um við smáframleiðendur og
frjálslyndari borga.ra og hefja,
cpið innbyrðisstríð mitt, undir á-
rás innlendra og erlendra fas-
ista? Eiga. aðeins fagfélögin að
hafa lögreglumálin áfram, með
höndum, láta, anarkista, trotsk-
ista og aðra öfugugga. vaða uppi
vegna skorts á skipulagningu og
ábyrgri yfirstjórn? Á her Kata-
loníu, framvegis að vera dreifð-
ar sveitir, sem. lítið eða ekkert
samband hafa sín á milli, enga
yfirstjórn, lítinn aga? Á vopna-
framleiðslan að ganga á sömu
tréfótu<num og agaleysimu,? Þetta
var sem sé barist, um. Þetta
heimitaði P.O.U.M. og öfugugg-
arnir í formi »byltiingarsinn-
aðra,« slagorða, alt. í nafni Marx
og Engels. Þessu börðust allir
flokkar þjóðfylkingarinnar gegn.
Þeir heimtuðu áframhaídandi
þjóðfylkingu, sköpun skipulegs
lögreglu.valds, fasts og agaðs
hers, skipulag, einbeitni og aga
jafnt á vígstöðvu,nu,m sem. vinnu,-
stöðvum, Alþbl.-ritarinn vill láta
líta svo út aö vinstri armur sos-
íalistaflokksins hafi hér verið á
einu máli og P.O.U.M. Þetta er
algerlega rangt, meira að segja
Caballero va,r ekki á stefnu
þeirra, þó að hann sýndi óþarfa-
linkend í þessui m.áli og Del Vayo
einn aðalforingi vinstra armsins
og fylgismenn hans stóðu, alger-
iega við hlið kommúnistanna:I:).
Hversu ástandið í Kataloníu,
var örlagaríkt, fyrir borgara-
styrjölidina verður ljósast af
ræðui, er Miaja hershöfðingi hélt
í vor. Hann sýndi þar fram. á
hversu lítinn þátt Katalomía eitt
auðugasta og þéttbýlasta hérað
Spánar tæki í borgarastyrjöld-
inni. Hvernig hægt. hefði verid
að hefja þaðan sterka, og þýð-
ingarmikla sókn, sem losað hefði1
getað um Madrid og flýtt mjög
fyrir sigri stjórnarinnar. En alt
þetta strandaði á skipulagsleysi
stjórnarvaldanna og skemdar-
starfsemi P.O.U.M.
Dálætið á trotskistunum
Að lokum reynir svo Alþ.bl.
ritarinn að þvo POUM af trotsk-
istunum;, ,se:m hann. er reynd-
ar áður búi’nn að staðhæfa að
séu þar og þó enn meir af hinni
uppljóstuðu njósnarstarfsemi
þess fyrir fasistana. Þetta eru,
heiöarlegir verklýðssinnar,
*) Þjöðviljinn mun síðax skrifa
nánar um afstöðu Caballero bæði til
þessara, mála og hinnar fyrirhuguðu
sameininga.r spænsku verkalýösflokk-
anna,.
■^r í ftivr voru liðin luiudrað ár síð-
an elsta járlibrauta.rstöð Lundúna-
borgar var opnuð'. Hún hafði þá ver-
ið bygð utarlega, í borginni, á landi
þar sem fáum árum áður var rekinn
landbúnaður. Nú er h,ún langt innan
við ta.kmörk borgarinnar.
Þegar járnbrautarstöðin va,r vígð,
lagði þaðan af sta,ð járnbrautarlest
með fjórtán vögnum, er dregnir voru
af tveimur eimvögnum, en þriðji
eimvagninn ra.k lestina,. Þessi lest
fór með tuttugu og einnar míla
hraða. á klukkustund og er í blöðum
frá þeim tíma. sagt þannig frá þess-
um atburði, að járnbrautarlestin hafi
brunað áfram með leifturhraða. (F.
Ú.).
Dronning Alexandrine lagði af
sta.ð frá Kaupmanna.höín á mánuö.
va,r áleiðis til Islands, með 150 far-
þega, þar’ á meða.1 vísindalei.ðangur
dr. Lauge Kochs og ta.ka. þátt í hon-
um vísindamenn frá átta löndum. Þá
er einnig með skipinu deildarstjóri
hinnar íslensku og dönsku deildar
Rotary-klúbbsins og hefir hann með-
ferðis hinn danska Rotary-fána, er
hann ætlar að færa, íslenska, klúbbn-
um a,ð gjöf. (F. ú.).
sem bara ha,fa aðrar saklaus-
ar skoðanir iim hvað gera beri.
En hér1 e:r ekki gott í efni. Njósn -
ir trotskilstanna eru, sannaðar
með óræku,m gögnum, flest
neimsblöðin hafa, neyðst. til aö
játa þetta og ja,fnaðarm.annablöð
eins og norska. »Arbeiderbladet<c
og spænska blaðið »Adelante:«,
málgagn Caballeros staðhæfa,
það fujlum fetum, Adelante seg-
ir m. a. í grein 19. júní u,m þessi
mál: »Ennþá hefir lögreglan tek-
ið m,arga meðlimi nýfu.ndins
njósnarfélags fasta. Þar á meðaj
eru margir m.eðlimir P.O.U.M.,
sem eru flæktir í þessi mál«.
Það er öllum hugsandi mönn-
um ljóst, a.ð það, sem. er megin-
mál spænskrar alþýðu í dag, er
að brjóta fasistaherjana á bak
aftur. Takist það, þá heíir alþýð-
an þegar í höndum öll þau skil-
yrðii, sem íil þess þarf að reisa.
þar sitt eigið ríki. Takist. það
ekki, er alt sem, þegar er búiö
að framkyæma, að engu, gert og
fólkið hnept. í kúgun og ána,uö
um ófyrirsjáanlegan tíma. Með
roínup þjóðfylkingarinnar og
innbyrðisstyrjöld mi'lli fylgjenda
hennar væri sigurvon alþýðunn-
ar gegn herferð fasism.ans gjör-
samlega þrotin eins og alt, er í
haginn búið á Spáni.
Uppreisn trotskistanna í
Barcelona
Hin blóðuga uppreisn í Barce-
lona,, sem trotskistar og ábyrgð-
arlausir anarkistar voru. upp-
hafsmenn að, var táknandi fyrir
þá póJitík sem, rekin yrði ef þess-
ir »sönnu m.arxista,r« fengju, að
ráða, Á sama degi og Franco þótt-
ilst mundu taka, Bilbao hófu, þeir
a.ð undirlagi fasistanna blóðuga
uppreisn gegn stjórn lýðveldisins
— uppreisn. sem ekki átti að tak-
FRAMH. Á 3. SIDU..