Þjóðviljinn - 08.10.1937, Blaðsíða 3

í> JOÐ VIL JINN
Föstudaginn 8. oktáber 1937.
Alyara eda ordhengil§hátfur?
Hvad felst að baki þeim úrslitakostum sambaudsstjóruae Alþýðuf lokks-
ius að lýdræðid og allar aðgerðir verkalýðsius verði takmörkuð við
m
»lög og þiugræði« borgarastéttariuuar ?
Eítir Brynjólf Bjarnason, formann Kommnnistaflokks íslands.
þlÓOVIUINN
iSfelrara ííoraoiftal.ntaflolifc
IdsBás.
Kitctjðrl: Eísiar Olgetrason.
jmíttjórai Sergstaðastrseti 30
*lmi 2270.
Aírreíðsla or auiiýsjngaskrifisa
íiattgavœi; S8, RÍtni 2184
Kðtnar út aUa £ag«, nema
mAntiáaga.
A.*kriftarKjaJd á tnánuðt:
Keykjavlk og nfigrenni kr. 2.01
Anrs&rsstaSar € landinu kr. 1,25
í laos«s51a 10 aintakið.
py*ntsmiðja J&tí Mslgaaonar,
BergstaðaBtrsstl 2?. aími 4200.
Fylking gegn fas-
isma og stríði.
Athygli sú, sem hin mikla
ræða Roosevelts Bandaríkjafor-
seta, hefir vakið, er ekki óverð-
skulduð.
Um allan heim, hefir þessi
ræða verið skilin svo, að Banda-
ríkin hafi í hyggju að blanda sér
meira og beinna í rási viðbuirð-
anna í stjórnmálum heimsins, en
hingað til. Og ræðan hefir gefið
ákveðnar vonir um að Banda-
ríki Norður-Ameríku, hið vold-
uga lýðveldasamhand, muni að
meira eða minna leyti ganga inn
í fylkingar þeirra ríkja, sern
miða alla sína, stjórnarstefnu. við
verndun heimsfriðarins, við
verndun menningarinnar fyrir
villimensku fasismans og styrj-
aldanna.
Og svona skorinorð ræða, fluitt
af æósta manni Bandaríkjanna,
getur beinlínis gripið inn í
flækjur stjórnmálanna, getur
bent; hinum stríðsóðu fasistafor-
ingjujm í Þýskalandi, Italíu og
Japan ál það, hvoru megin Banda
ríkin verði, ef þeir ætli að halda
áfram að kveikja ófriðareldana
svo víða, að saman brenni að lok-
um.
• Og þó að þessi nýja afstaða
Bandaríkjanna, sem hefir lýst
sér í ýmsum smærri viðburðum
síðustu m.án.uðina, en kom skýrt
og ótvírætt fram í ræðu forset-
ans, kunni að nokkru leyti að
vera knúin fram vegna stórvelda
kepni Bandaríkjanna og Japans
og hagsmunamótsetningu þess-
ara ríkja, þá er hún engui að síð-
ur mikilvæg.
★
Öfrávíkjanleg friðarstefna
hefir verið rauði þráóurinn í ut-
anríkismálaafstöðu Sovétrík.1-
anna frá fyrstu tíð. Hvað eftir
annað hafa Sovétríkin leyst al-
varleg deilumál við nágranna
sína á, friðsamlegan hátt, —
deilumál, sem annarsstaðar
hefðu, leitt til ófriðar og með
inngöngu Sovétrí.kjanna í Þjóða-
bandalagið, og samstarfi þeirra
við smáríkin um vióhald friðar-
arins og réttarverndun smáþjóð-
anna, með samstarfi Sovétríkj-
anna við lýðræóisríki Vestur-
Evrópu, einkum Frakkland og
Tékkóslóvakíu, hefir verið aö
myndast á undanförnum árum
það friðarsamband sem eitt hef -
ir megnað að varna því, að eld-
u,r heimsstyrjaldar logai' ekki nú
þegar um öll höfuðlönd álfunn-
ar. Og bætist Bandaríki Norður-
Ameríku í þessa, fylkingu til
Þau firn hafa nú gerst að Al-
þýðuflokkurinn, sem árum sam-
an hefir lýst fyrirlitningu sinni
á öllnm »kennisetningum«, Læt-
ur sameiningu verkiýðsflokk-
anna, sitt »hjartans mál«
stranda á, einni slíkri »kenni-
setningu«, fræóilegri kennisetn-
ingu, sem fjallar um »fjarlæg
sjónarmið«, svo orðalag Al-
þýðublaðsins sé notað.
Fulltrúar Alþýðuflokksins í
samninganefnd hafa skilyrðis-
Lauist krafist, þess, a.ð hinn sam-
einaði alþýðuflokkur Islands
skuldbindi sig til þess um aldur
og æfi, að starfa eingöngu á
grundvelli »laga og þingræðis«
að valdatöku sinni. Þó að Al-
þýðublaðið ha.fi lýst. því yfir
vikum saman að sameining
verklýðsflokkanna væri »lífs-
spursmál« — þá verður nú
þetta »lífsspursmál« að víkja
fyrir því, sem er öllu æðra, öll-
um »1 ífsspur sm álum« veiga-
meira, — sem sé að allir sósíal-
istar á Islandi skuldbindi sig og'
afkomendur sína, að nreyfa
hvorki hönd né fót, til þess að
verndar friói, menningu og lýð-
ræði. Pá er hann orðinn geysi-
sterkt vald, er fasistarnii'
mundu glúpna fyrir.
fc
Smáríkj, eins og Xsland, hljóta
altaf að skipa sér í. þá fylkingu
er vinnur fyrir frið og m.enn-
ingu. Það er því hryggilegt til
þess að vita, að stærsta blað ís-
lenskra verkamanna, Alþýðu-
blaðið, skuji eyða, miklu af rúmi
sínu til að afflytja, rægja og
níða niðuír í augum alþýðu hér
á landi það heim.sveldi, sem fylgt
hefir og fylgir ófrávíkjanlegrí
friðarstefnu í viðskiftum sínu-m
við aðrar þjóðir, og berst, fyrir
rétti smáþjóðannai hvenær sem,
er, verkalýðsstórveldið í austri.
Enginn, efi leikur á, því, að fyr
eða síðar krefst verkalýðurinn,
sem á Alþýðublaðið, þess, — að
pólitískir æfintýramenn, blind-
aðir af persónulegu. ofstæki og
hatri til hins glæsilega,, tvítuga
verkalýðsríkis, hlúi að »eit.Uir-
plöntum« sínum: annarsstaðar en
í dálkum blaðsins.
★
1 baráttunni fyrir frelsi, friói,
lýðræði og menningu standa Sov-
étríkin nú fremst, gegn villi-
mensku, og styrjaldarbrjálæði
fasism,ans. Fleiri og fleiri lýð-
ræðislönd heimsins ganga til
þessarar baráttu við hlið þeirra.
Og verkalýðurinn u,m allan heim
lítur þangað vonaraugum, til
þess sjötta hluta jarðarinnar,
þar sem kommúnistar eru að
byggja u;pp fyrsta verkalýðsrík-
ið í heimi. Jafnaðarmennirnir
horfa, þangað líka, síðan þeir
hættu að líta til Þýskalands og
Austurríkis, sem. þess, er koma
skal.
vinna, að því að hið vinnandi
fólk taki völdin í. larndi sínu,
nema á, grundvelli »laga og þing-
ræóis«.
Þessi heilaga ritningargrein
u,m lögin og þingræðið er ekki í
núverandi stefnuskrá Alþýðu-
flokksins, — Og þó að Fram-
sóknarflokkurinn og Sjálfstæð-
isflokkurinn ha.fi hingað til
bygt alla sína stefnu á hinu
borgaralega ríkisvaldi, lögum
þess og þingræði, þá hefir samt
hvorugum: þeirra þótt svo mikils
við þurfa, að taka slíkar játn-
ingar u,pp á. stefnuskrár sínar.
Hið kynlegasta a,f öllu er þó
hitt, að eftir því, sem best verð-
ur skilið, hefir Alþýðuhlaðið
annað veifið stimplað deiluna
um »lögin og þingræðið«, sem
»hégcimamál« í forustugreinum
sí.num,
Manni fellur allur ketill í eld.
Á »hégóma,mál« að verða til þess
að sameiningin, »lífsspursmálið«
verður að víkja? — Það er al-
veg fráleitt, að nokkur hugsandi
maður geti fallist á þessa skýr-
ingu. — Nei, hin heilaga kenni-
setning Alþýðuflokksf oringj -
anna, sem sett er öl.l.um »lífs-
spursmálum« ofar, hlýtur að
eiga s,ér djúpar rætur.
Og ég held að sannleikurinn
sé líka sá, að hún eigi sér ræt-
ur í hagsmunum. heillar stéttar,
sem sé þeirrar stéttar, sem nú
drotnar í þjóðfélaginu. Við
skulum. athuga þet,t,a nokkru
nánar. •
En af hálfu nefndarmanna
Alþýðuflokksins er krafan um
að setja þessa kennisetningu
inn í stefnuiskrána, borin fram
til að sprengja sameiningar-
samningana. Því svo miklu póli-
tísku skynbragði eru þeir gædd-
ir, að þeir vita, að Kommúnista-
flokkurinn getur ekki fallist á
þessa kenningu.
Tvenskonar lög, tvens-
konar þingræði.
Það er nefnilega til »ríkis-
vald« og »ríkisvald« »lög« og
>xlög«, »þingræði« og »þingræði«.
— Þaó er til ríkisvald verklýðs-
ins og’ ríkisvald bu,rgeisastéttar-
innar, lög og þingræói verka-
lýðsins og lög og þingræði bur-
geisastéttarinnar.
Þegar Alþýðuflokkurinn talar
um; »Jög og þingræði«, þá á
hann við lög og þingræði borg-
arastéttarinnar. Enginn sósíal-
isti leggur hiðFhörgaralega lýð-
ræði og fasismann að líku. Svo
miklir eru kostir hins borgara-
lega lýðræðis fram yfir fasism-
ann frá. sjónarmiði verkalýðsins
— að tiugþúsundir komimúnista
og sósíalista. leggja daglega, lífið
í sölurnar til aó verja hið fyr-
nefnda gegn hinu síðarnefnda.
— En alt um það er hið borg-
aralega lýðræði harla takmark-
að lýðræði, sem við sem sósíal-
istar hljótum að kosta, kapps
um að afnema til, að setja í staó
þess hið miklu fullkomnara lýð-
ræði verklýósstéttairinnar, —
Hið borgaralega lýðræði er »lýð-
ræði« drotnandi stétt,ar, sem
undirokar aðra, sem undirokar
meirihlu.ta þjóðarinnar í skjóli
laga sinna og þingræðis,.
Við skulum bara, lí.ta ofurlítið
í kring um okkur. — Meðai,-
tekjur hvers 5 m,a.nna heimilis 4
landinu er um 5000 kr. á. ári og
meðaleign, 15000 kr. — Samt á
yfirgnæfandi meirihluti fólksins
við fá.tækt. og örbyrgð að búa.
en fáeinir menn eiga jafnvei
miljónaeignir og hafa alt að
100.000 kr. í árslaun. Hinir fá-
tæku eru allur þorri þjóðarinn-
ár. Ár eftir ár er kosið til þings
og bæjarstjórna, og samt. reyn-
ist allsendis ómögulegt. að lag-
færa þetta ástand til hagsmuna
fyrir hina mörgft, heldur þvert
á móti — bilið milli stéttanna
stækkair stöðugt. — Og alþingi
setur lög á móti hinum mörgu
til hagsmuna, fyrir hina fáu —
samanber fátækralögin, tollalög-
in, einokun Kveldúlfs á. fisk-
sölunni, lögin, sem eiga að
banna verklýðssamtökunum að
bæta kjör sín, eins og vinnulög-
gjöfin, sem nú er í, undirbún-
ingi o. s, frv. Og ef nú svo skyldi
fara, samt sem áóur að meiri-
hluti Alþingis tæki upp á að
snúast. alvarlega gegn yfirráða-
stéttinni, þá er séó vio þeim
leka, þar sem: konungur getur
neitað að staðfesta lögin frá Al-
þingi.
I sem skemstu máli: Frá sjón-
armiði verkalýðsins er sá ann-
marki á hinu borgaralega lýo-
ræði, að það er ákveðið forrn,
fyrir drotnun borgarastéttar-
innar. — Borgarastéttin drotn-
ar yfir framleiðslutækjunum,
hún drotnar yfir embættis-
mannakerfinu, skólum, útvarpi,
kirkju o. s. frv. — Hún beitir
lögum og þingræði og dómsvald-
inu til að verja völd sín og
skipulag gegn meirihluta Þjóð-
arinnar. Hún, dæm,ir menn í
fangelsi fyrir starf sitt í þágu
verklýðshreyfingarinnar. Hún
rekur menp jafnvel úr skólum
fyrir að hafa sósíalistiskar skoð-
anir.
Enda, stendur í núverandi
stefnuskrá, Alþýðuiflokksins:
»Awðmennirnir hafa alt vald
á stjómmálmn, meðan þeir ráða
vfir atvrnnavegunum þótt svo
lieiti í orði kveðnu að f ult þjóð-
ræði sé og ahnenningur hafi
takmarkalvtinn kosningaréti og
kjörgengi«.
Og hvað segir m.arxisminn
um þetta:
»En í raun og sannleika er
ríkið ekki annað en verkfæri
einnar stéttar til að undiroka
aðra, og það engu síður í hinu
1 ýðræðissi nn aðasta lýðveldi
lielduii’ en þar sem einveldi e,r«.
(Engels í formálanum fyrir
»Borgarastríðið í Frakklandi).
Það er engin furða þó full-
trúar Alþýðuflokksins, vilji ekk-
ert, hafá með jafn »óljós hugt.ök«
eins og marxismann að gera (!!)
Á grundvelli laganna og þing-
ræöisins, sem, burgeisastéttin
notar til að undiroka hinar
vinnandi stéttir á, verkalýðurinn
að taka. völdin af borgeisastétt-
inni og koma sósíalismanuim á.
— 1 stefnuskrá, sinni á verka-
lýðurinn að skuldbinda, sig til að
beita engum öðrum ráðum til að
ná völduínum, en, »lögum« og
»þingræði« þeirrar stéttar, sem
hann ætlar sér að taka, völdin
af(!) Og úr því Kommúnista-
flokkurinn vil), ekki rígbinda sig
viðl þessa speki, þá getur ekkert
orðið úr »ilífsspursmá,linu«, .sam-
einingu íslensks verkalýðs í einn
flokk(!)
Að trúa á falskar kenni-
setningar og bíða ósigur
— eða að læra af reynsl-
unni og sigra.
Nú skujum við stuttlega at-
huga reynsluna, af kenningunni
u-m »grundvölj laga og þingræð-
is«.
Þýskaland: Sósíaldemókrata-
flokkutr Þýskalands lét óáreitta
hina afturhaldssömu Bruning-
stjórn,. sem bjó í haginn fyrir
fasismann og hjálpaði til að
gera nasistana að því valdi, sem
var þess megnugt aó hrifsa til,
sín, einræði í landinu. Sósíal-
demókratiar létu Bruningstjórn-
ina, í friði vegna þess að hún
var »þingræðisstjórn« og vegna
þess að hin afturhaldssömu, lög
hennar, sem lyftu nasistunum
til valda, voru. »lög« — því flokk-
urinn starfaði eingöngu, á
»grundvelli laga og þingræðis«.
Þegar Papen-stjórnin setti
sósíaldemókratísku stjórnina í
Prússlandi af 1932, lögöu komm-
únistar til, að báðir verkalýðs-
flokkarnir skipulegóu í samein-
ingu, pólitískt, verkfall, til a,ð
endurreisa lýðræðið og koma
hinni réttkjörnu stjórn í Prúss-
landi aftur að. — Sósíaldemó*-
kratar höfnuðu því, en skutu
hinsvegar máli sínu til hæsta-
réttarins í Leipzig, því þeir
störfuðu eingöngu á, grundvelli
»laga« og »iþingræðis«. Aður en .
endanlegur úrskuróur hæsta-
réttarins féll — var Hitler kom-
inn til valda og hæstirét.turin'n
úr sögunni!
Eftir aðl Hitler var kominn til
valda, og hafði kveikt í ríkis-
þingshyggingunni, lögðu, komm-
únistar enn einu sinni til að
verkalýðsflokkarnir skipulegðu í
sameiningu allsherjarverkfari
til a,ð endurreisa lýðræðið. —
Sósíaldemókratar önsuðu því
FRAMHALD Á 4. SIÐU