Þjóðviljinn - 11.01.1939, Blaðsíða 1

4. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAG lt. JAN. 1939.
8. TÖLUBLAÐ.

Iðii ííIIdo klMnetFa Irá
járnörantlnii illli SiBdf- og Norður-Spánar
Undanfatrna da$a hefur lýðveSdisherínn feMd 2 þúsund
ferkffómetira ðands af fasístunum
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJANS. KHÖFN I GÆRKV
Hersveítír spönsku sfjómaránnar halda áfram
sóbnsnní á Esírcmadura«vígsföövunum# og eru
nú aðeíns 5 22 kilómefra fjarlaegð frá járnbrauf*
ínní mííli SevíIIa ©$ Salamanca.
Lýðveldíshernum miðar nú haegar áfram en
fyrsfu daga sóknarínnar, enda hefír Franco
neyðzf fíl að flyfja mikínn líðssfýrk fíl Esfrema«
dura « vígsf öð van na.
Stjórnarherínn hefur sótt fram á 60 hm. víglínu, og
homÍEt lengst 75 km. framar fyrrí stöðvum. Landsvæðí
Það er fasístarnír hafa orðíð að láta af hendí eru um
2000 ferkilómetrar, og á því eru rnjög þýðíngarmíklar
íárn-, kola- og fósfatnámur.
Hjálparlíð það er Franco hefír sent tíl Estrema-
dura er frá öllum öðrum vigstöðvum, þar á meðal
allmíkið líð frá Katalóníuvígstöðvunum.
Sókn uppreísnarmanna þar hefír stöðvazt að
mestu, og er nú aðeíns bariát á syðsta hluta Katalóníu-
vígstöðvanna. Þar gerðu ítalskar hersveítír í dagákaf-
ar árásír á vígstöðvar lýðveldíshersíns, en án árangurs.
FRÉTTARITARI.
S|ómannafél. Aknreyrar
með i varnarbandalagi
Dagsbrénar
EINKASKEYTI til rjóðv.
akureyri í gærkvöldi.
Á fundi Sjómannafélags Ak-
Ureyrar var eftirfarandi ti'.laga
&amþykkt með samhljóða at-
kvaeðum allra fundarmánna.
\
Fiundur í Sjómannafélagi Ak-
nreyrar, haldinn 8. jan. 1Q39,
luótmælir framkomu Alþ.sam-
Eandsstjórnar gagnvart félag-
Inu, þar sem hún neitaði kjörn-
Urn fulltrúa félagsins um þing-
setu á síðasta sambandsþingi,
Þó að hann væri kbminn til
keykjavíkur í þeim tilgangi og
byði greiðslu á skuld félagsins
V|ð sambandið, samkvæmt skil-
yrði sem Sambandsþing setli,
er það mótatlcvæðalaust sam-
þykkti að taka félagið í sam-
bandið.
Fundurinn samþykkti að fé-
lagið geri,st aðili að samningi
verka'ýðs- og iðnfélagaium gagn
kvæman stuðning og undirbún-
ing óháðs fagsambands, sem
Dagsbrún og fleiri félög hafa
þegar gert með sér, og ákveður
að kjósa einn mann er komi
fram sem fulltrúi félagsins í
þessum málum.
Fulltrúi var kosinn Sigvaldi
Rorsteinsson, mótatkvæöalaust.
FRÉTTARITARL
SésíilMaléL
stoleisii mií
Svarfdala
37 ineðL
E‘NKASKEYTI TIL ÞJÓÐV.
ÓALVÍK í GÆ.RKV.
Hinn 9. þ. m. var stafnað í
ahík „SósíalistafSlag Svarf-
uæla“.
Stafnendur vom 37. í aða!-
stjóm viom kosntr: Formaður:
ngimar óskarssion, náttú'uiræð
jngur, ritari Stefán Bjarman,
euinari, Eéhirðir Jón E. Stefíns-
sm‘ður. Varastjórn: For-
a ur Kristinn Jónssion, sund-
kennarr, ritari Sigtýr Sigiurcs-
son, bílsíjóri, féhirðir Haraldcur
Zóphóniassioíi verkamaður.
Verklýðsfélag Dalvíkur hélt
aðalfund sinn nýlega. Fovmaður
var kosinn Kristján Jóhannes-
»ion með 06 atkv., Kristinn Jóns-
son fékk 53 atkv. Ritari Jóhann
Páll jónsson (endurkosinn), fé-
hirðir Eiríkur Líndals (endur-
Kosinn) meðstjórnendur Pá 1
Framhaid á 4. síðu.
Gbaibepiain op Halitax
hoia tíl ifiiabDFoaF í dag
Afviimuleysíngíair jí Losidon* sfna
Chamboflain knýffa hnefa.
EréÆíí kbmmánísfar dreífa áf flng~
miða gegn áformnm Chamberlaíns
og Mnssolínis

Modesto, einn af hershöfðingjum lýðveldishersins.
AtviBBBkðgan Ihaldsins
Baejatrsíjórnasráfialdíð noiar vald sííí iíf að bæ$ja
pólíiískum andsiœðln$um frá opínberrí vínnu. —
o$ hlaða undír kosníngasmala sína.
það er alkunna, að ihaldið
motar alla þá vinnu, sem það
hefur ráð yfir, til þess að hlaða
undir kosningasmala sína og
aðra framfærslummn Jafnframt
er það vitað, að þetta sama
íhald gerir allt, sem það rnegn-
ar til þess að bola andstæðing-
um sínum frá störfum eða jafn-
vel þeim sjálfstæðismömum,
sem ekki hafa þann áhoiga á
málum flokksins, sem íhaldið
heimtar og krefst.
Hér skulu tilfærð nokkur
dæmi um starfsaðferðir íhalds-
ins á þessu skviöi.
Pegar fjölgað var í atvinnu-
bótavinnunni nokkru fyrir jól,
•• voru meðal annars teknir þang-
að þrír flokksstjórar, Jóhannól-
afsson, Sigurður Guðnason og
Jóhann Benediktsson. Litlu síð-
ar var bætt nokkuð við í at-
vinnubótavinnunni og þá voru
íeknir meðal annars tveir nýir
flokksstjórar sem ekki höfðu
gengt þeim storfum áður. Þess-
ir menn voru þeir Siguröur Hall
dórsson form. ,,ÓÖins“ ogGuð-
mundur R. Magnússon.
Þegar vinna hófst að nýju
eftir nvár, brá svo undarlega
við, að hinir þrír fyrstnefndu
flokksstjórar fengu enga vinnu,
en nýliöarnir tvcir, Sigurður
Ha'ldórsson og Guöm. R. Magn
ússon, eru látnir halda áfram.
Hér kemur það heldur ekki til
greina, þó að minusta kos'itveir
af þremenningunuin, sem voru
settir hjá hefðu þyngra heimiti
og verri ástæður en tvímenn-
ingarnir, sem voru látrir halda
áfram.
Sá maður, sem að minnsta
kosti opinberlega ræður vali
flokksstjóranna er Valgeir
Björnsson bæjarverkfræðingur,
hvaða öfl sem annars kunna að
standa honum að baki.
Hér er ekki um annað að
ræða en nýja staðfestingu þeirra
alkunnu sanninda, að íhaldið
lætur einskis ófrcistað til þess
að hlúa að atkvæðasmölum sín-
um á kostnað bæjarins og þeirr-
ar vinnu sem i bæjarins umsjá
er unnin til alrnenningsheilla.
Þegar um kosningasmalana er
að ræða, kemur hitt ekki mál-
inu við, hvort þeir hafa mesta
þörfina fyrir vinnu, hvort þeir
hafa hæfileika til þess að leysa
það af hendi, eða hvort þörf
er lyrir starf þeirra.
Framboðslistar
til Digsbrúoar-
kosainga
Framboðslistar til kosninga í
stjórn og trúnaðarráð Dagsbrún
ar samkvæmt'Tillögum uppstill-
ingarnefndar félagsins, voru
lagðir fram í gærkvöldi.
Lagt er til að stjórn félagsins
verði þannig skipuð:
Héðinn Valdimarsson, formaður
Siguröur Guðnason, varaform.,
Eggert Guðmundsson, ritari,
Þorsteinn Péíursson, fjárm.ritari
Friðleifur Friðriksson, gjaldkeri
Síðar mun blaðið birta fram-
boðslistann til kosni igar í Trún
aðarráð. Enn hafa ekki komið
jðrir listar fram.
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
KHÖFN I GÆRKV.
Chamberlain iog Halifox
Iögðu af stað í dag áleiðis til
Rómabiorgar. Við bnottför
þeirra frá London urðu miklar
kröfugöngur, log voru bornar
fram kröfiur um vopn til Spánar.
Daladier, forsætisráðherra
Frakka, var í dag afhent skjal,
þar sem krafizt var að franska
stjórnin láti ekki undan landa-
kröfum ítala hvað sem það kosti
Undir skjál þetta rita tíu fyr-'
verandi ráðherrar, þar á meðal
Yvon Delhos, fjöldi þingmannaj
fimm hershöfðingjar, 47 með-
Iimir Akademísins franska og
fjöldi blaðamanna, háskólakenn-
ara og annarra menntamiamSaJ
Bonnet, utanríkisráðherra
Frakka, hefur lýst yfir því, að
ekki komi til mála nein tilslökun
af hendi Frakka fyrir kröfum
Mussolinis, hvorki nú eða síðar.
FRÉTTARITARI.
KHÖFN í GÆRKV. F.6.
Þeir Chamberlain og Halifax
óku frá Viktoría-stöðinni
í London í hraðlestinni „Gylta
örin“ og hafði Chamberlain |
meðferðis hina heimsfrægu regn
hlíf sína. Á járnbrautarstöðinni
hafði margt atvinnleysingja safn
azt saman og æptu þeir nokkuð
að Chamberlain. Kváðu við úr
hópi atvinnuleysingjanna köll
um það að honum væri nær að
gera eitthvað til þess að ráða
bót á atvinnuleysinU í Bretlandi
heldur en að vera að bisa við
Mussolini. Sáust í hóoi þeirra
nokkrir hníttir hnefar. Lögregl-
an átti í dálitlum brösum við
þennan mannsöfnuð, en tókst
þó að halda honum í skefjum1
j án þess að til nokkurra óeirða
kæmi, eða nokkrir væru hand-
teknir.
Víðsíáín í da$
Friðrik Á. Brekkan.
Góðtemplarareglan á íslandi
átti í gær 55 ára afmæli. 1
tilefni af því ritar Friðrik Ás-
mundsson Brekkan, rithöfund-
ur og stórtemplar, grein í Víð-
sjá Þjóðviljans í dag, um þró-
un bindindishreyfingcrinnar,
Góðtemplararegluna og Stór-
stúku íslands.
Chamberlain í Róm: „Halló,
Daladier! Mussolini vill endi-
lega fá Túnis. Þú verður
að gera hoimin það til geðs,
hann ætlar þá að hætta að
hugsa um Korsíku í bili“.
Ksmmúnxstar í Englandi hafa
gefið út flugrit, þar sem þeír
telja sig vera að gera heyrum
kunnugt hvað það sé sem
Mussolini og Hitler séu aðnarra
Chamberlain út í. í blaði þessu:
er því haldið fram, að með und-
anlátsstefnu sinni við einræðis-
herrana sé Chamberlainaðleiða
Frakkland og England í glötun.
Hefúr blaði þessu verið dreift
út um allt England.
SbemmtanirSós-
iallstaf élagsins á
snnnadaginn var
Barnaskemmtun Sósíalistafé-
Jagsins t Alþýðuhúsinu á
sunnudag var mjög fjölsótt. —
Urðu því miður margir frá að
hverfa. Skemmtunin var að því
leyti frábrugðin öðrum jóla-
skemmtunum, að Ungherjar
skemmtu þar með ýmsu mótí.
Til dæmis léku þeir smáleik-
inn Rauðhettu. Gerður Björns-
dóttir, ungherji frá Akureyri,
hefur undanfarið kennt þeim
listdansa og sýndu Q telpur
nokkra þeirra. Tíu litlir „negra-
strákar“ sungu þarna kvæði
sitt, var þeim tekið svo vel að
þeir urðu að margendurtaka
sönginn.
Að vísu var ekkert jólatré
hægt að hafa, en börnin sökú-
uðu þess eklci eins fyrir það,
að þegar skemmtunin stóð sem
hæst, kornu tveir jólasveinar
með Stóra poka á bakinu fulía
af kökum og sælgæti handa
börnunum.
Þessa rausnarlegu sælgætis-
poka má fyrst og fremst þakka
þeim bökurum og sælgætis-
verksmiðjum sem seldu ódýrt
og gáfu innihaldíð, til þess að
hægt væri að hafa skemmtunina
svo ódvra að börn frá fátæk-
urn heimilum, sem lítið fara á
skemmtanir, gætu notið þessa.
Um kvöldið hélt Sósíalistafélag-
ið kafiikvöld, sem einnig var
mjög vel sótt. Skemmtu Ung-
herjarnir þá afbir með upp-
lestri, söng og dansi.
Það er auðséð, að Ungherj-
arnir hafa verið ötulir að starfa
síðan þeir hófu vetrarslarfsemi
(Frh. á 4. siðu.)