Þjóðviljinn - 12.01.1939, Síða 4

Ratfðca afeur^
lílj asi snýir afíur
Stórfcngleg kvikmynd frá
United Artists er byggist á
síðari hluta hinnar heims-
frægu sögu Rauða Akurlilj-
an eftir barónsfrú Orczy.
Aðalhlutverkin leika:
BARRY BARNES,
SOPHIE STEWART o. fl.
Leikurinn fer fram, í Eng-
landi og París á dögum
frönesku stjórnarbyltingar-
innar.
iéwhéíiiiIví
NæUirlæknir Halldór Stefáns-
son, Ránargötu 12, sími 2234.
Næturvörður er í Reykjavík-
ur- og Iðunnar apóteki.
Otvarpið í dag.
10.00 Veðurfregnir.
12.00 Hádcgisútvarp.
15.00 Veðurfreg«ir.
18.15 Ddnakuteewsk.
18,45 Euskukensla.
10,10 Veðurfregnir.
19.20 Lesin dagskrá næstu
viku.
Hljómplötur: Létt lög.
19.40 Auglýsingar.
19.50 Fréttir.
20.15 Erindi Skipulagsmál
sveitanna. — Hörður Bjarna-
son byggingameistari.
20.40 Einleikur á celio. —
Pórhallur Árnasion.
21.00 Frá útlöndum.
21.15 Otvarpshljómsveitin leik-
ur. i
21.40 Hljómplötur: Andleg tón-
list.
22.00 Fréttaágrip.
Hljómplötur: Létt lög.
22.15 Dagskrárlok.
Pétur Sigurðsson flytur er-
indi um þjóðaruppeldi, sér-
menntun karla og kvenna, hjú-
skap og atvinnuleysið í kvöld
kl. 8.30 í Alþýðuhúsinu veð
Hverfisgötu. — Frjálsar um-
ræður á eftir. Sjá auglýsingu
á öðrum stað hér í blaðinu.
/
Hörður Bjaraasion bygginga-
meistari flytur erindi í útvarpið
í kvöld kl. 8.15. Erindi sitt kall-
ar Hörður „Skipulagsmál sveit-
anna.
Skipafréttir. Qullfoss er í
Khöfn, Goðafoss er á leið til
Austfjarða frá Hull, Brúarfoss
er á leið til landsins frá Leith*
Dettifoss er á leið til Khafnar
frá Hamborg, Lagarfoss er á
leið til landsins frá útlöndum,
Selfoss er í Reykjavík, Súðin
íer í Reykjavík, en fer í strandJ
ferð vestur og norður annað
fcvöld. Dronning Alexandrine er
á Akureyri.
/
Frá höfninni. Gyllir kom frá
Englandi í fyrrakvöld og fór á
veiðar í gær. Þýzkur togari
kom í gær til þess að fá sér
kol og annar enskur til lítils-
tíáttar viðgerðar. í fyrrinótt
köm hingað saltskip með salt-
farm til Bernhard Petersen.
Trúlofun sína opinberuðu ný-
lega ungfrú Sólbjörg Vigfús-
dóttir og Vernharður Eggerte-
st»n frá Akureyri.
Bæjarstjórnarfundur verður í
dag á venjulegum stað iog tíma.
Fer þar fram framhald 1. umr.
um fjárhagsáætlun bæjarins fyr-
ir yfirstandandi ár.
Um Guðmund R. Magnússun
flokksstjóra í atvinnubótavinn-
unni hafa blaðinu borizt þær
upplýsingar, að hann hefur áð-
ur verið flokksstjóri í bæjar-
vinnunni, tog leiðréttast hérmeð
þau ummæli frá því í gær, að
hann hafi ekki gengt þeim störf-
um áður. Taka má það fram,
að orðin um atkvæðasmala
íhaldsins almennt, ná ekki til
Guðmundar; engir sem til
þekkja, ætla honum slíkt.
Gamla Bíó sýnir um þessar
mundir kvikmynd sem nefnist
„Konungur sjóræningjanna“.
Aðalhlutverkið leikur Frederic
Mareh, Franciska GaalogAkim
Tamiroff. \
Frú Oddný Sen efnir næstu
daga tii kínverskrar sýningar
hér í bænum. Eins og menn
muna, hélt frú Oddný slíka sýn-
ingu hér fyrir rúmu ári síðan
og sóttu þá sýningu um 11 þús-
undir manna.
Pétm Sígttifðssoss
flytur fyrirlestur í Alþýðuhús-
inu við Hverfisgljtu, í kvöld klJ
8V2 um sérmanntun karla og
kvenna, hjúskap, atvinniuleysið
og þjóðaruppeldið. Frjálsarum-
ræður á eftir. — Inngangur 1
k'róna.
Aikki lAús
lendir í æfintýrum.
Saga í myndum
fyrir börain.
50.
þlÓÐVILHNM
Sóskllstafélag Reykjavíbnr
heldur almennan félagsfund í^Alþýðuhúsínu víð Hverf-
ísgötu föstudagín 13. jan. hl. 8.30 síðd.
DAGSKRÁ: _____
1. Kosníngarnar í Dagsbrún, framsögumaður Héð-
ínn Yaldímarsson.
2. Fjárhagsáætlun bæjaríns. Bæjarmálanefndín.
3. Stjórnmálahorfurnar, Eínar Olgeírsson.
4. Onnur mál.
Félagar, fjölmetmið á ftindínn.
Áhugalíðatr# ötrvíö fundatrsóknína.
Félagsstjórnm*
Bergur Jónssion bæjarfógeti
í Hafnarfirði var sborinn upp á
Landsspítalanum í fyrradag við
gallsteinum. Leið honum vel
eftir vipnum; í gærdag.
Eins og skýrt var fr,á hér í
blaðinu í gær var Súðin tekin
úr Slippnum í fyrradag eftir
viðgerð sem gera þurfti eftir
síðasta strand henniar í Gilsfirði'
Hefur Súðin að undanförnu ver-
ið að stranda alltaf öðruhvoru
og væri gaman að vita hve hár
liður viðgerðirnar eru á rekst-
ursreikningi skipsins.
Leshringir æskulýðsfylkingar-
innar. Munið leshring ÆFRum
sósíalismann kl. 8 V* í kvöld,
niðri í Hafnarstræti 21. Mætið
stundvíslega. ■
Leikfélag Reykjavíkur sýnir
leikritið „Fróðá“ eftir Jóhann
Frímann í kvöld kl. 8 í Iðnó;
Aðgöngumiðar seldir eftír kl.
1 í dag.
Yfirlýsing
firá llkarpsráðí
Blaðið hefur fengið eftirfar-
andi yfirlýsingu frá útvarpsráði,
með tilmælum um birtingu:
Út af erindi ’.Péturs Magnús-
sionar guðfræðings frá Vaílanesi
vill útvarpsráðið taka þetta
fram:
•Leikriti hans „í undirheim-
um“ var hafnað einróma af út-
VeirkamanEia^ •
búsfaðiirnír
FRAMHALD AF 1. SÍÐU.
virðist meirihluti bæjarstjórnar
ætla að stöðva.
Hvað getur valdið þessu fram
ferði bæjarstjórnaríhaldsins?
Hvernig verður það samrýmt
látlausu þvaðri þess um þörf
fyrir aukna atvinnu og endalaus
um kröfum þess um aukinn
innflutning á byggingarefni?
Slíkar og þvílíkar kröfur á
verkalýðurinn að fá í stað at-
vinnu og góðra íbúða, en þræl-
ar og þý íhaldsins eiga að fá
okurleigu fyrir heilsuspillandi
kjallara og hanabjálka, frá bæn-
um, vegna hinna allra snauð-
ustu, eða beint frá örsnauðum
verkamönnum, sem berjast við
að þiggja ekki af sveit. Pannig
skiptir Reykjavíkur-íhaldið náð-
argjöfum sínum.
• u ■......wm__1 ■■■ 1_■ ■
Hvað fiefMir þá gl
getrf til að 11
úfbreíða V
Pjéðvíljaiifis B
varpsráði, í því formi sem það
lá fyrir, með því að orðbragð
höfundarins þótti ekki útvarps-
hæft. Leikuriinn hófst á runu
af blótsyrðum ,sem síðan voru
margendurtekin, auk annarra
klúryrða og klámvísu.
Útvarpsráð sér ekki ástæðu til
að hirða að öðru leyti um er-
indi Péturs Magnússonar.
©acnlö l31í>
Konungur
sjóræníngjanna
stórkostleg og afarspenn-
andi kvikmynd, gerð af
CecSl B. de Mille.
Aðaíhlutverkin leika:
Fredric March mg
Fransisca Gaal.*
Börn fá ekki aðgang'.
„Fródá"
Sjónl«ikju|r í 4 þáttum
JÓHANN FRÍMANN
Sýning i kvöld kl. 8.
LÆKKAÐ VERÐ.
Aðgöngumiðar seldir eftir kí-
1 í dag.
Frakkland
FRAMHALD AF 1. síðu.
fleiri atkvæði nú en síðast, er
hann var kosinn til þessa starfa
en þá var Alþýðufylkingin
franska upp á sitt bezta.
Aðalblað jafnaðarmanna, Po-
pulaire, telur kbsningu Duclos
sigur yfir afturhaldsöflunum,
en hægri blöðin öll ráðastákaft
á kosninguna.
FRÉTTARITARL
Pað eru naumast vofur sem Rati: Því ka-kallaðir
eru á ferðinni — ég næ í byss- þú ekki á mi-mig, Mi-
una mína. Mikki. — Farðu frá, ég
ætla að senda þeim
kúlu úr byssunni minni,
bannsettum vofunum —
— en þær eru þá horfnar, —
og burðarkarlarnir allir flúnir,
nú fer illa fyrir okkur.
Hans Kirk:
Sjómenn
— SKÁLDSAGA —
Fremst á bryggjunni stóð dálítill hópur og horfði
út eftir firðinum á hlýju sumarkvöldi. Þeir voru í
línum bláum jakkafötum, með nýburstaða skó
og dökka hatta- Það voru sjómenn að vestan og
voru að bíða eftir skipi með konurnar og börnín.
Nú var það afráðið, að þeir settust þarna að til
fulls- Þeir höfðu keypt veiðirétt gamals stórbýlis
til að leggja álagildrur og lagnet. Páll Vrist var
búinn að vera þarna nokkur ár, komst ágætlega
af og var ánægður. Hinir höfðu sótt hér sjó um
stundarsakir, komið á vorin, þegar sildveiðin fór i
hönd, og horfið heim aftur á haustin, þegar ála-
háfarnir voru dregnir á land. Nú fyrst fluttust þeir
búferlum. Meðan skylduliðið var á Vesturströndinni,
höfðu þeir að sjálfsögðu verið heimilisfastir þar.
En nú átti það að breytast.
Allir voru þeir hátíðlegir. Flestir verða það í
sparifötunum, þegar þau eru einungis notuð við
kirkju og jarðarfarir- Það lá sérkennileg þung alvara
í lyktinni af þeim fötum. En Anton Knopper hafði
álitið það tilhlýðilegt að fara í þau, svo að kon-
urnar gætu séð, að þær væru velkomnar. Svona
var Anton Knopper nærgætinn, og hann hafði á
réttu að standa, þetta var stórfengleg stund.
Þegar Anton Knopper sló upp á spaugi, kímdu
þeir ögn af einskærri kurteisi. Anton var pipar-
sveinn og hafði enga ábyrgð að dragnast með. Nú
virtist fyrirtækið allt í einu svo glannalegt. Heima,
þarna veslur frá, var erfitt að afla til hnífs og
skeiðar. Ef fiskurinn brást eitt ár, var eymd og
volæði víst, en það var viðkunnanlegur blær yfir
minningunum um saltar sjóferðir og hvínandi rok.
Og nú lá það í hendi guðs, hver örlög iðu þeirra
á ókunnri strönd.
Lárus Bundgaard hafði prammann sinn tilbúinn
að róa út að skonnortunni, þegar hún varpaði
akkerum. Andlit hans var flekkótt af tjöru og
i ; ; i eggið upplitað af sólbruna. Hann var
ýttar. j.árus
var þögu og órólegur. Það var ekki ástæðúiaust.
Malena var vanfær og komin á steyptnn. Fleun
hafði verið um og ó að leggja upp í ferðina, en
slóst svo með.
Sólin var enn ekki setzt. Ofan af engjum lagði
angan af heyi. Uti á firði voru nokkrir piltar að
baða sig í kringum bát. Líkamir þeirra sýndust á
sundinu silfurhvítir eíns og perluskeljar. Kvöldið
var þrungið hlýleik og friðsæld. Jens Rön og Lást
vSand stóðu hlið við hlið. Þeir höfðu róið saman á
bát næstum því svo lengi sem þeir mundu til-
Þeir voru nokkuðálútir báðir, en annars gagn-
ólíkir. Jens Rön var |>rekinn og útlimasver, og á
andliti hans með bleikrauða skegginu vottaði
stundum Jfyrir glettni, þótt tilveran hefði ekki verið
hontim blíð. Fátækt og hallæri og mótlæti í öllum
hlutum, það hafði verið hlutskipti hans. Þarna stóð
hann og brosti gætilega og hlakkaði til þess, að
Tea kæmi. Hann hafði leíp t sér hús. Það var
gamalt og ekki gallalaust, en einhvern tíma gat
kannske rekið að því, að þau byggju undir eigin
þaki. Og börnin, Jens Rön fannst hann hefði ekki
séð ]tau árum saman. þótt raunar væru ekki nema
fimm mánuðir síðan.
Lást Sand var langur og renglulegur með undar-
legt, þrautpint andlit í dökku, rytjulegu skeggi-
Hann var voteygður. Lást var ekkjumaður og
átti von á Adolfínu stjúpdóttur sinni, sem átti
að vera fyrir innan hjá honum
Enginn þeirra var beinlínis ungur, en gamlir
voru þeir ekki heldur. Lást Sand var elztur. ný-
lega hálí fimmtugur. Yngsturvar Páll Vrist. þrjá-
tíu og fjögra ára- Lárus Bundgaard1 Anton Knopp-
er, Jens Rön og Tómas Jensen voru allir um fer-
tugt. Nei, þeir áttu langt eftir og víst mundt: þeir
allir bjargast. Guð niundi sjá íyrir þeirra ráði, og
án hans gafst engin'jarðnesk velgengni. Það var
víst og klá.t.
Páll sá vel og kom fyrstur auga á skonnortuna,
örlitinn depil vestnr á firðinum.
— Nú er mQ- nær að halda/að luin sé að konra,
sagði hann. Og brátt heyrðnst vélarskellirnir, sem
bergmáluðu í hæðunum fvrir sunnan.
Kvenfólkið stóð í stafni og horfði á ströndina
óþekktu. í suðri voru hæðirnar rákaðar í reiti með
gulum og grænum ökrum, og í norðri lá þorpið
með þriflegum býlum. Heima var landið bert, haf-
gjólan blés á söndunum, kornið sölnaði í storrn-
inum- Hér stóðu húsin milli hárra, grænna trjáa,
og kornið á ökrunum var gult og þétt.
Malena stóð dyrgjuleg í miðjum krakkahópnum-
Hún hafði sveipað sjalinu upp yfir höfuð til
að verjast kvöldkulinu. Breitt og mikilúðlegt
lit hennar snéri að landi. Gott og dásamlega frj®'
samt sýndist það vera, það varð maður að kannast