Þjóðviljinn - 05.08.1944, Blaðsíða 1

Lesið greinina um
Eistland á 4.—5.
síðu í dag.
9. árgangur.
Laugardagur 5. ágúst 1944
172. tölublað.
ífl
Og adeíns 140 km. frá Slésíu
Rauði herinn stefnír í hraðri sókn til Krakow og
þýzka iðnaðarhéraðsins, Slésíu.
Þar sem Rússar eru lengst komnir, eru þeir aðeins
65 km. frá Krakow og 140 km. frá Slésíu.
Á leiðinni til Krakow tóku þeir meir en 50 bæi og
þorp.
Harðar orustur geisa í úthverfum Varsjár, en inni
í borginni láta pólskir föðurlandsvinir æ meir til sín
taka.
Rauði herinn er á einum stað næstum fast við
landamæri Austur-Prússlands.
Hersveitir þær, sem sækja til
Krakow virðast ætla að fara á
hlið við varnarvirki hennar fyr-
ir norðan. — Krakow er frá
fornu fari ákaflega rammlega
vígirt borg.
Með sama sóknarhraða og síð
astliðinn sólarhring (35 km.)
ætti rauði herinn að vera kom-
inn að landamærum Slésíu eft-
ir 4 daga, en varla er hægt að
Uppspuni. Vísis
um verkfatl
iðnverkifólksíns
Vísir gerir verkfall Iðju að
umtalsefni í gær, á þann hátt,
sem við var að búast úr þeirri
átt. Þótt gera megi ráð fyrir
að flestir sem til þekkja, taki
skrif þess blaðs ekki sem óskeik
ulan sannleika, getur verið rétt
að upplýsa eftirfarandi:
Vísir segir, að erindrekar
Iðju hafi gengið á vinnustaði
og stöðvað vinnuna yfirleitt.
Þetta eru ósannindi, vegna þess
að yfirleitt gerðu iðnrekendur
enga tilraun til þess að láta
vinna, eftir að verkfallið var
hafið, nema Niðursuðuverksm.
S. í. F. Hún er óvefengjanlega
aðili að þeim samningi er gild-
andi var milli F. í. I. og Iðju
og telur stjórn Iðju henni því
vera óheimilt að reyna að af-
stýra verkfalli með aðstoð
verkakvennanna, en um það át-
riði mun Félagsdómur fjalla.
Þá er það með öllu tilhæfu-
laust að reynt hafi verið að
stöðva Niðursuðuverksmiðju
Sláturfélagsins, þvi hún er alls
ekki starfandi á þessum tíma.
Og þá einnig hitt að sendimönn
um Iðju hafþverið vísað á dyr,
því þeir komu þar aldrei inn.
Mjög er það tvísýnt að iðn-
rekendur verði þátttakendur í
fögnuði Vísis yfir því að þessi
deila muni verða það langvinn
að hún gangi af fleiri eða færri
Iðnfyrirtækjum dauðum.
Bjöm Bjarnason.
gera ráð fýrir slíkum sóknar-
þunga í marga daga í röð, enda
þótt engin stórfljót eða fjöll
séu á leiðinni til hindruiíar. Aft
ur á móti er þar fjöldi borga,
stórra og smárra, sem vafalaust
verða varðar kappsamlega.
Rauði herinn stækkaði mikið
umráðasvæði sitt fyrir vestan
Vislu í gær og tók meir en
100 bæí og þorp.
VARSJÁ
Þjóðverjar verjast einbeitt-
lega 1 úthverfum Varsjár. —
En inni í borginni sjálfri eiga
þeir líka í hörðum orustum
við pólsku föðurlandsvinina.
Yfirforingi Pólverja í Varsjá
hefur gefið út tilkynningu um
bardagana í Varsjá. Segir hann
stóra hluta miðborgarinnaí og
„gömlu borgarinnar,, vera á
valdi Pólverja. •
Pcjlverjar hafa rafmagnsstöð-
ina og gasstöðina á sínu valdi.
Þjóðverjar ráða enn yfir aðal-
símastöðinni.
Pólski foringinn ber ógurlega
glæpi á Þjóðverjana. Þeir hafi
px a. smalað saman pólsku
fólki óg notað það sem lifandi
skjöld fyrir skriðdreka sína.
Segist Pólverjinn hafa gert ráð
stafanir til að hefna grimmi-
' lega fyrir ódæðisverk nazista.
Á LANDÁMÆRUM ÁUSTUR-
PRÚSSL ANDS
Hersveitir Tserniakofskis hafa
sótt langt vestur fyrir Marian-
Framh. á 8. síðu.
Rey k javíkurmótið:
Úrslitakappleikur Reykjavík-
urmótsins var háður í gær-
kvöldi milli K. R. og Vals. Leik
ar fóru þannig að K. R. sigr-
aði með einu marki gegn engu
og vann þar með nafnbótina:
Reýkjavíkurmeistari í knatt-
spyrnu 1944.
Fékk K. R. 4 stig, Valur 3,
Víkingur 3, en Fram 2.
Hitier byrjar hreinsiin í
býzkðlhernum
Hitler hefur fyrirskipað gagn
gerða hreinsun innan þýzka
hersins.
I þýzka útvarpinu í gær var
sagt frá því, að þýzki herinn
hefði beðið Hitler um leyfi til
að stofnsetja svokallaðan „heið-
ursdómstól“ til að ganga úr
skugga um tryggð hersins við
Hitler. — Hitler veitti leyfið.
Meðal dómendanna eru mar-
skálkarnir von Rundstedt og
von Keitel og 5 hershöfðingjar.
Dómstóllinn á að rannsaka hvaða
herforingjar hafi verið viðriðn-
ir uppreisnina gegn Hitler. Á
svo að reka þá úr hernuril og
dæma þá fyrir svonefndum
„fólksdómi“, en dómur hans
verður svo lagður fyrir Hitler
til staðfestingar eða breytinga. !
Framh. á 8 síðu. I
Tvær myndir frá austurvígstöðvunum.
Efri: Riddaraliðsmaður úr rauða hernum. Neðri: Rússar
athuga þýzkan skriðdreka sem Þjóðverjar hafa flúið frá,
óskemmdum.
Frafebaf hreisif í Rensies
Bandaríkjamenn eru aðeins 45 km. frá stórborginni
Nantes við mynni Leirufljóts (Loire). En til hafnarbæj-
arins St. Nazaire eiga þeir ófarna um 60 km.
Sökum sóknarhraðans er hernaðarafstaðan nokkuð
óljós, en sennilega eiga Bandaríkjamenn hokkuð styttri
leið ófarna til sjávar vestur á Bretagneskaga. En er
þangað kemur eru þeir búnir að loka inni her Þjóð-
verja á Bretagne.
Hátíðleg athöfn fór fram í
gær á aðaltorginu í Rennes.
Fór fram innsetning nýs
héraðsstjóra í embætti.
Mikill mannfjöldi hafði safn-
azt saman. Franskur heiðurs-
vörður stóð þar fylktu liði.
Fyrrverandi héraðsstjóri
hafði flúið með Þjóðverjum og
sömuleiðis meirihluti lögreglu-
liðsins, en hinir höfðu verið
handteknir. Voru þetta allt
starfsmenn Vichystjórnarinnar.
Bæjarbúar sjálfir handtóku
þegar í gær fjölda marga Þjóð-
verjavini og afhentu lögreglu
J3andamanna.
Viðreisnarstarfsemi er hafin
í borginni en hún heíur lítið
skemmzt.
SÓKNARHRAÐINN
Ein af vélahersveitum Banda
ríkjamanna hafði .í gærkvöldi
sótt fram 100 km. á einum sól-
arhring.
Bandaríkjamenn voru þegar í
gær komnir, framhjá St. Malo
á norðurströnd Bretagneskaga,
þar sem þeir tóku þá bæinn
Dinan. í gær voru sumar her-
sveitir um 10 km. frá St Malo.
Aðrar héldu áfram vestur á
bóginn eftir töku Dinans og
voru í gærkvöldi komnar í út-
hverfi bæjarins Loudeac, rétt
fyrir norðan bæinn St. Brieuc
og um 120 km. frá Bresú
Á leiðinni til St. Malo hafa
Þjóðverjar teflt ffam Tigris-
j skriðdrekum á móti Bandaríkja
mönnum, en þeir eyðilögðu
; marga þeirra og löskuðu aðra. I
! Fyrir norðaustan Rennes hafa í
Bandaríkjamenn tekið bæinn
Tougéres. Er hann með merkari
| bæjum á Bretagne og hefur
; rúml. 20000 ífoiia.
| NORMÁNDÍVÍGSTÖÐV-
; ARNAR
: I gærdag sáust merki þess,
! að Þjóðverjar ætluðu að hörfa
úr Villers Bocage, én í gær-
kveldi fréttist, að Bretar hefðu'
brotizt inn í bæinn.
Kanadamenn eru í uthverf-
um Evrecy. Þjóðverjar veita
örvæntingarfulla mótspyrnu til
að halda undanhaldsleið sinni
opinni.
MANNTJÓN ÞJÓÐVERJA
Manntjón Þjóðverja í Frakk-
landi nemur nú um 200000
mönnum. Þar af eru um 100
þús. fangar. Bandaríkjamenn
hafa tekið um 70 þús. fanga,
en Bretr um 30 þús.. Fallnir og
særðir Þjóðverjar eru taldir
vera um 100 þúsund.
LoUárðsir á Kiel, Hamborg,
Rostock o.fi. foorgir
200 amerískar sprengjuflug-
vélar gerðu í gær árás á Norð-
ur-Þýzkaland.
Ráðijú var á flugvélaverk-
smiðjur í Rostock, á skipasmíða
stöðvar í Kiel, og á olíuhreins-
unarstöðvar í Bremen, Ham-
borg og Marienburg.
Meir en 1000 langflugs-orustu-
flugvélar fylgdu sprengjuflug-
vélunum.
I
í