Þjóðviljinn - 03.06.1947, Blaðsíða 4

4
ÞJÓÐVILJINN
Þriðjudagur 3. júní 1947
L
þJÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Eitstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Ritstjórnarskrifstofur: Skólavörðust. 19. Símar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Áskriftarverð: kr. 8.00 á mánuði. -— Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
BÆ JARPOSTIW M N

Hver eru rökin gegn kröfum
Dagsbránar?
Það er býsna góður siður að röltræða mál, og rökræð-
ur snúast um staðreyndir. í slíkum umræðum eru leidd rök
°g gagnrök, og markmiðið er dómur, byggður á þekkingu
og mati raka. Rökræður eru því nauðsynlegri sem málið er
þýðingarmeira, sem um er rætt og vissulega varðar það
miklu fyrir hverja þjóð, að þeir sem mál hennar ræða fyrir
opnum tjöldum, og móta skoðanir fjöldans „rökræði“ í
orðsins fyllstu og beztu merkingu.
Launa- og kjaramál Dagsbrúnarmanna snertir jrfir
3000 manns hér í bæ beinlínis, og eru auk þess þjóðfélags-
mál, sem varða allan almenning. Hér eru því vissulega mál
sem þarf að rökræða.
En hefur þetta nú verið gert?
Dagsbrúnarmenn hafa borið fram rök, ofur einföld og
auðskilin rök. Þeir hafa sagt, við höfum barizt fyrir átta
stunda vinnudegi, eins og verkamenn allra landa. Við höf-
um unnið sigur i þeirri baráttu, á sama hátt og verkamenn
annarra menningarlanda. Þessi sigur okkar er þjóðinni á-
reiðanlega mjög hollur, hann mun leiða til þess að hvert
mannslið afkastar meira en ella, og hann mun leiða tií auk-
innar menningar og þroska alls almennings, en þessi árang-
ur næst þó því aðeins að verkamenn bei’i þau laun úr býtum
fyrir átta stunda vinnudaginn að þeir geti lifað mannsæm-
andi lífi, Eins og sakir standa fáum við 1644 kr. á mánuði
fyrir átta stunda vinnudaginn, á þessu getur f jölskyldumað-
ur ekki lifað í Reykjavík.
Hver vill mótmæla þessari staðhæfingu?
Hver eru rökin fyrir mótmælum?
Emil Jónsson og Alþýðublaðið segja, að það sé „glæp-
ur“ að fara fram á að þetta kaup hækki, Bjarni Benedikts-
son og Morgunblaðið segja, að það sé „uppreisn gegn þjóð-
félaginu" tilraun til að fótumtroða „lýðræðið" að því ó-
gleymdu að „séra Sigfús“ sé að ,,hrekkja“ og ,,gabba“ Her-
mann Jónasson í þriðja sinn.
Leitið þið með logandi Ijósi, í öllum skrifum allra. blaða
afturhaldsins, leitið af ykkur allan grun, og þið munuð
ekki finna staf eða stafkrók, er vefengi að 1644 kr. á
mánuði séu of lág laun til að lifa af þeim.
Gegn kröfum Dagsbrúnarmanna um kauphækkun hafa.
engin, alls engin, rök komið fram, og þau rök munu ekki
koma fram, því kröfurnar eru tvímælalaust réttmætar og
hóflegar.
Það eina sem verður bent á í þessu sambandi er að
verkamenn hafi yfirleitt meiri laun en átta stunda vinnudag-
urinn bendi til, því þeir vinni eftirvinnu. En við því er það
að segja, að eftirvinnan fer þverrandi og allar líkur benda
til, að brátt hverfi hún með öllu úr sögunni, enda er það
svo að verkamaður á undir öllum kringumstæðum að hljóta
h'fsuppeldi af átta stunda vinnudeginum, það er svo mál á
milli hans og vinnuveitenda hvort hann vinnur lengri tíma,
og verður þá að líta á þau laun, sem hann fær fyrir yfir-
vinnuna sem fundið fé, enda munu verkamenn ekki illa að
því komnir þó þeir fái einhverja aura fram yfir daglegar
þarfir, ef þeir leggja á sig aukaerfiði.
Nú er rétt fyrir verkamenn að taka eftir hvort aftur-
haldsblöðin taka sig tíl og fara að rökræða um kröfur Dags-
brúnar, og þá hver rökin verða, en menn sem hafa engin
rök bíða ætíð ósigur.
ALBERT HEFUR
ORÐIÐ
I eftirfarandi bréfi gerir
Albert Guðmundsson grein
fyrir því, hversvegna hann er
ekki með í úrvalsliðinu sem
keppir við Bretana. Hanr. á-
varpar mig og segir:
„Þar sem þér í „Bæjarpóst-
inum“ s. 1. sunnudag, gerið að
umræðuefni, að ég skuli ekki
leika með Reykjavíkurliði því,
er leikur knattspymu gegn
hin'u enska félagi „Queen’s
Park Ranger“ F. c„ þá bið ég
yður um að birta eftirfarandi.
Það er ekki sök þeirra manna
sem í liðið völdu, að ég leik ekki
með, heldur þeirrar ákvörðun-
ar minnar, að hvíla mig um
hríð, eða jafnvel hætta knatt-
spyrnu alveg.
Þér segið í grein yðar: „Ein
hver hvíslaði því að mér, að
Alli ætti það til að móðgast
yfir smámunum, jafnvel hætta
við þátttöku í leik á síðustu
stundu“.
★
BÆKURNAK
I SÝNA ANNAÐ
„Ekki veit ég hver hefur
'hvíslað þessu að yður, en bæk-
[ ur þær, sem „Valur“, félag mitt
hérlendis, heldur yfir leiki sina,
geta sýnt hve marga leiki mig
hefur vantað, frá því fyrsta að
ég byrjaði að leika knattspyrnu.
Það hefur aldrei komið fyrir
að ég hafi hætt við leik á síð-
ustu stundu.
Að vísu hefur mér verið stillt
upp í lið, sem leika átti til
ágóða fyrir dóttur Jóhanns
Tryggvasonar, tónskálds, en
var þá upptekinn við vinnu úti
á landi, svo þátttaka mín var
útilokuð.
Ennfremur var mér stillt upp
í lið á móti B-liði sem leika
átti æfingaleik undir leiki hins
enska félags, en þar sem ég
hafði sagt þeim sem um spurðu,
að ég myndi ekki leika knatt-
spyrnu hér í sumar, hefði verið
óréttlátt af mér að taka stöðu
frá öðrum leikmanni, sem svo
leikur í því liði sem valið ev
★
ENGAR „UGLUR í
I MÝRINNÍ"
„Eg vil svo taka fram að
það er ekkert á milli mín og
þeirra sem að knattspyrnu
standa, sem kallast getur
„uglur í mýrinni".
Ennfremur tek ég fx-am að
enskir knattspyrnumenn eru
þeir beztu íþróttamenn sern ég
hefi kynnzt, og vonandi eiga
íslenzku knattspyrnumennirn-
ir, sem á móti þeim leika, eftir
að læra mikið af þeim af því,
sem kallað er á ensku „SPORT-
MANSHIP".
Að endingu bið ég yður að
færa íslenzka liðinu mínar
beztu hamingjuóskir.
Virðingarfyllst
Albeit Guðmundsson“.
Eg þakka Albert kærlega fyr
ir þessa skýringu. Það er gott
að fólk hefur nú fengið, að
vita að liér eru engar „uglur í
mýrinni“. Hitt mun mönnum
þykja leitt að frétta, að Albert
sé jafnvel að hugsa um að
hætta alveg við knattspyrnuna.
HNEFALEIKAR
„G.“ skrifar:
„Öll meðmæli með vaxandi
íþróttahreyfingu hér á landi
hafa verið á þá leið, að íþrótt-
ir væru hollar bæði líkama og-
sál. Það má vel vex’a, að marg-
ar íþróttir styrki menn andlega
og líkamlega og auki siðgæði,
en þó virðist augljóst, að
undantekningar séu til frá þess-
ari reglu. Boxið, sem I.S.Í. tók
fyrir skömmu upp á arma sína,
virðist vera ein undantekning.
Það getur naumast aukið sið-
gæðiskennd manna að þjálfa þá
í að berja hver annan á nasinx-
ar, en þó kann slíkt að vera
álitamál. En á hinu er enginn
efi, að það er óhollt að fá sljc
högg.
A
HÁPUNKTUR-
INN
HEILAHRISTINGUR
„Nútíma vísindi álíta lieilann
mikilvægasta líffærið fyrir
sálarlíf mannsins, en þetta
hvorttveggja er aðalsmerki
mannsins. Náttúran hefur búið
svo um þetta líffæri, að það
yrði fyrir sem minnstu hnjaski.
Heilahristingur þykir ennþá
mjög alvarlegt meiðsli og oft
vafasamt, hvort maður nær sér
til fulls eftir slíkan áverka. Nú
er hápunktur boxsportsins að
hrista í mönnum heilann, svo
að þeir liggi í roti stundarkorn.
Ekki spillir það heldur fyrir,
þó önnur líffæri t. d. hjarta,
lifur og nýru, verði fyrir
nokkru hnjaslci. Vel má vera,
að einstaka menn vilji fórna
einhverju af heilastarfsemi
sinni fyrir snögg og sterk slags
málaviðbrögð, en I. S. I. ætti
að hugsa sinn gang, áður en
það eggjar menn til slíkra
fórna.
G.“
Eg læt hnefaleikamenn sjálfa
um allar athugasemdir við
i þetta bréf.
fsiand í vigliim
rík|anna
Fjárveitinganefnd fulltrúa-
deildar Bandaríkjaþings hefur
nú til meðferðar tillögur her-
ráðsins um útgjöld til land-
vai’na á næsta ári. Carl Sjaatz
yfirforingja flughersins var
fyrir fáum dögum boðið
að sitja fund nefndar
innar og slcýra grundvöll og
ástæður fyrir tillögum herráðs
ins.
Spaatz hóf ræðu sína með
því að lýsa yfir því, að land-
varnir Bandaríkjanna byggð-
ust nú á víglínu senx liggur
um Norðurskautið. Hann
kvaðst ekki ætla að nefna neitt
sérstakt árásarríki en kvaðst
þó vilja taka það fram, að þeir
menn, sem sömdu tillögurnar
hefðu fyrst og fremst haft í
huga víglínu sem lægi yfir Iönd-
in á nyrsta hluta norðurhvels
jarðar. Spaatz hershöfðingi
sagði meðal annars. „Engum
getum verður að því leitt, lxve-
nær næsta styrjöld kann að
brjótast út, en hitt er víst, að
við vitum allir hvaðan hennar
er að vænta. Hernaður, sem
Bandáríkjunum getur staðið
hætta af vegna risatækja, hlýt-
ur að byggjast á tveim grund-
vallarforsendum: Fjölmennri
þjóð við alvæpni, frainl. vopna
og hernaðarvéla. guðurhvel
| jarðar lcemur ekki til gi’eina við
] þessa útreikninga því þar er
| ekki um stórþjóðir eða mikinn
iðnað að ræða. Aftur á móti
j fullnægir norðurhvel jarðarinn-
ar þessum skilyrðum báðum.
) Þrjú svæði geta þar komið til
greina og þau eru senx hér seg-
ir: Vestur-Evrópa, Norður-
hluti Evrópu og Asíu (Eurasia)
ásamt nyrztu Kyrrahafseyjun-
um og svo Mið-Asía, hið mikla
landflæmi".
I Spaatz sagði ennfremur í
ræðu sinni: „Enginn vafi leikur
á því að framtíðarvopnin sem
notuð verða gegn oss undir eins
; og til styrjaldar kemur, eru
tvennskonar: Annaðhvort lang-
1
ídrægar sprengjuflugv. eða iang
] dræg spréugjuflúgskeyti sem
j stýrt er frá jörðu. Öll þessi
tæki munu fara eftir leið sem
i
er einskonar baugur dreginn
yfir svæði þau, sem ég hefi
nefnt og til ‘ stóriðnaðarhéi’aða
Bandaríkjanxia. Séu þessar
baugmynduðu leiðir athugaðar
i gaumgæfilega, sést að þær
| liggja ailar yfir löndin næst
! Norðurskautinu eða nálægt
þeim. Vér getum því dregið þá
rökréttu ályktun af þessu, að
varnarstöðvar þær, sem skilja
oss frá óvinum \orum, hljóti
að vera við heimskautsbaug“.
Oft hafa birzt greinar í er-
lendum blöðum þar senx skýrt
hefur verið frá því, að ísland
væri með afhendingu hernaðar-
bækistöðvanna í Keflavík kom-
ið á aðalvíglínu Bandai’íkja-
manna. Landráðamennirnir ís-
lenzku, sem afhentu Banda-
rílcjamönnum öryggi Islands
hafa annaðhvort látið þessarra
skrifa ógetið og þai’með brugð-
izt skyldu sinni gagnvart þjóð
sinni, eða þeir hafa. sagt, að
þeir sem xxtað hafa um þessi
mál væru ómerkir menn.
Nú hefur sjálfur yfirmaður
flughers Bandaríkjanna, sá
maður sem Keflavíkurflugvöll-
urinn lýtur, skýrt frá því að
ísland sé á sjálfri víglínunni.
Er Spaatz þá ómerkur maður
eins og blaðamaðurinn Con-
way?
Ætlar ríkisstjórnin ekki að
gera neitt í niáiinu, ef Spaatz
er elcki ómerkur blaðasnápur í
augum hennar. Þora þeir nú
hinir 32, sem sömdu af oss ís-
lenzkt land að halda' því fram
að bældstöðvar Bandaríkjanna
séu aðeins björgunarwtöð í
mannúðarskyni vegna flugvéla
í neyð?
Kjarnoricusprengjurnar, sem
varpað var á Hiroshima og
Nagasaki tortímdu öllu iifandi
í 30 km. fjarlægð. Það voru
fyrstu kjarnorkusprengjurnar,
sem notaðar voru, en síðan eru
Framliald á 7. síðu.