Þjóðviljinn - 25.07.1948, Blaðsíða 3

Sunnudagur 23. júli 1948.
ÞJÖDVILJINN
3
---------------------------------- --------------Á HVÍLDARDAGINN------------------------------------------------------------------------------------
Barátta al]»ýðusamtak- viðræðna sem fram fóru um ekki sízt þar sem Alþýðu- káupastofnun ríkisins nær arðbærasta atvinnugreinin í
anna við auðstéttina er bar- stjómarmyndun í kringum biaðinxi hefur láðst að halda ekki fram að gauga; láta'oy- Keykjavík og ótrúiega mikl-
át*ta nm það hvernig skipta áramótin 1946—1947. Og þeim á loft undanfarið. Á- inbera innkaupastofnun um hluta innfluúningsins er
skuli þjóðarauðnum, þeim þess hefði mátt væriia að lyktun 20. þings Alþýðu- flytja inn þær vörur sem dreift á þann hátt. Fjárl'lótt
arði sem þjóðin aflar sér þær viðræður hefðu borið flokksius um viðskiptamál er einstakir inhflytjendur hafa inn heldur áfram eins og
með viti ogv striti. Sú bar- nokkurn árangur einmitt í á þessa leið: einokun á nú, stofna iiui- íyrr, og „fulltrúi alþýðunn-
átta er fjöíþæX og háð á viðskiptamálunum, þar sem ★ flutningsfélög smákaup- ai“ leggur sig í líma til þess
mörgum vígstöðvum. Kaup- þrír stjómmálaflokkanna, „Alþýðuflokkúrinn telur manna og framleiðenda, efla að koma í veg fyrir að tak-
gjaldsbaráttan er aðeins Sósíalistaflokkurinn, Fram- ástandið í viðskijXaináhun neytendahreyfingunst, veXa a- >1 megi að hafa úpp á þeim
einn ltluti hennar, mjög mik- sókuarflokkurinn og Alþýðu- þjóðarinnar algeriega óvið- þeim einum leyfi sem geta hundruðum milljóna sem
ilvægur þó. Nátengd heuni flokkurinn, hafa gerbreyt- unandi. Fyrirkomulag inn- útvegað vörur fyrir lægst geymdar eru erlendis á ó-
er barái'ian fyrir bættuni ingn viðskiptaháttanna á flutningsverzhmarinnar er verð, læklta álagningu veru- löglegan og glæpsamlegan
verzlunarháttum,, algerum stefnuskrám síniun. Sú leið með þehn hætti, að það er lega einkum í lieildsölu. hátt. Vöruverð er hærra en
umbótum í viðskiptamáium, var einnig reynd sem kunn- óhóflega dýrt að koma inu- ★ nokicru siíini fyrr. Fölsun
því Iífskjör almenmngs ugt er, myndun vinstri fluttum vörum úr sklpi til , Slíkar vot*u þá lífsreglur vísitölunnar keyrir úr hófi
verða eklci metlin eftir kaup- stjórnar sem hefði nýsköp- neytandans, enda kostar það þær sem „l’ulltrúi alþýðunn- fram. Al'.ar tilraunir saiú-
gjaldi einu saman, hekiur un verzlunarinnar sem eitt stundum álílca milcið og nem ar“ tók með sér inn í rílcis- vinnufélagánna iil að fá rétt
hlutfallinu milli kanpgjaids aðalstefnuatriði, en þegar á ur kaupverði vörunnar er- stjórnina, þegar $jálfstæðis- an hlu*t sinn hafa verið hunz
og vöruverðs. Þess vegua átti að herða slcarst Afþýðu- lendis. — Iimflutningsleyli ílolckurinn lét honum eíýir _ aðar. Og þannig mætti haida
hat'a viðskiptamállu ævin- flokkurinn úr leik. Þess í eru veiX án nokkurrar trygg viðskiptamálin, þannig hafði áfram að telja upp bre.c t-
lega verið rílcur J»á»ttur í stað lcomst síðan á laggirn- ingar fýrlr því, að um ódýr þing Alþýðuflokksins falið ingu eftir breytingú sem orð-
stjórnmálabaráttu alþýð- ar „fyríAa stjórnin sem Al- og hagkvæm vörukanp sé að honum að starfa, Samkvæmt ið hafa í viðskiptamálunnin
unnar. þýðutlokkurinn hefur niynd- ræða og er það enn \arhuga [ni ber að meta störf hans, síðan „fulíírúi alþýðunnar"
★ að“, og eitt athyglisverðasta verðara fyrir þá sök, að fyr- hverju liaim hefur áorkað og tólc við stjórn þeirra, allar
En það eru eklci aðeins atriðið við myndun þeirrar irko»nulag verðlagseftirlits- hvað hann hefur látið hjá hagstæðar auðstéttinni, all-
alþýðusamtökin sem haía stjórnar var það, að $jálf- ins stuðlar að ýmsu leyti að líða. Og það mat er auðveli ar á kostnað almenniugs.
gert sér þessa staðreynd stæðisfleklcurinn, flokkur því, að innílytjendur hafi og fljctgert, Hvert einasta ★
ljósa, eiimig auðstcétiu þeklc- heildsalanna, slepffi við- hag af að kaupa sem dýr- atriði þeirrar gagnrýni sem Hafi einliver fylIzJt gleði-
ir hana mætavel, og þegar skiptamálununi fúslega úr asta vöru »iil landsins. Með- 20. þing Alþýðuflokksins bar legri undrun yfir þvt fyrir
alþýðusamtökin hafa unnið höndum sér í fyrsta sklpti á an fyrirkomulag innl'lutn- fram stendur enn óhaggað hálfu öðru ári að Sjálístæð-
sigúr í kaupgjaldsbaráttu og ferli sínum og fól þau „full- ingsverzfunarinnar er eins og í enn fyllra giidi en íyrir isflokkurinn iét fjöregg sitt,
lcomizt höndum yfir aukinn trúa alþýðunnar“. og það er nú, er ógjörningur hálfu öðru ári. Ekki ein ein- viðskiptamálln, aí höndum
hluta þjóðaiCekuanna er æv- ★ að koma í veg fyrir, að inn- asta af tillögum þeim, seni við „fulltrúa alþýðunnar"
inlega reynt að jafna haii- Það hefðu einhvern tíma flytjandi sernji um það við 20. þing Alþýðufloklcsins hlýtúr sú undrun nú að hafa
ann með hærra vöruverði, þótt glcðXíðiiidi að „flokkur viðskiptamenn sína eriendis, iagði fyrir fulltrúa sinn að breytzt í skilning. Auðstétt-
svo að almeimingur beri ekki alþýðnnnar“ myndaðl fyrstu að læra verð keyptrar vöru framkvæma, hefur komizt á. in vissi að hún gat borið
meira úr býtum en fyrr. Það stjórn sína og að í þelrri hærra á reikninginn en það Matið hlý'tur að verða eins fullt traust til „alþýðufull-
er engin tílviljun að stjórn- stjórn færi „fulltrúl alþýð- er í raun og veru, svo sem neikvætt og hugsazt getur, trúans“, og hann liefur sann
málasamtök auðstcttarinnar uunar" eimnibi með við- áX hefur sér stað, en á þann shuldadálkurinn þéttskrifað- arlega eklci brugðizt því
á íslandi hafa iagt á það skiptamálin. Og ef tll vill hátt er gjaldeyri' komið til ur, tekjudálkurinn gapandi érausti. Enda hai'a samtölc
megináherzlu, jafnvel öllu hafa elnhverjir alþýðumenn útlarrda og verðlags- og auður. Og það er ekki eitfu heildsalanna tjáð honum
iiðru fremur, að tryggja vald glaðzt. „Fulltrúi alhýðunu- skattalögin brotin. — Alþýðu shmi svo vel að „fulitrúi al- þakkir sínar bæði t ræðu og
sitt yfir viðskiptiunálunum, ar“ tók ekki heldur veganest fiokkurinn telur brýna nauð þýðunnar“ hafi látíð hjá líða riti. Urn þaklclr almennings
og það er eldci heldúr neiit islaus við hinu nukHvæga syn bera til róttækra að- að framkvæma nokknrn er ekki getið, og mætti liann
•lilviljun að heildsalastéttin >Xarfi sínu, honúm höfðu gerða í viðskiptamálunum. slcapaðan hlut til bóta, undir þó þaklca þá dýrbeyptu
er styrkasta stoð Sjáifstæðis vrið lag'ðar strangar lífsregl- Hann álítur það hið æskl- stjórn haus hafa viðskipta- reynslu setn hann hefur öðl-
flokksins á íslandi. Einmitt ur hállum þriðja mánuði áð- legasta fvrirkomulag þess- málin komizt á það stig að aí.*i. En gaman verður að sjá
yfirráðin yfir viðskipta- ur á 20; þingi Alþýðutlokbs- ara máia, að allúr innflutn- því verður aðeins jafnað til hverjar saniþykktir 21. þing
málunum voru auðstéttinni, ins, og að sjálfsö'gðu hlutu iirgur til landsins fari um tíma erlendra einokunarkaup Alþýð’uflolclcsins í haust ger-
allgóð trygging þess að hún þær lifsreglur að verða hendur einnar opinberrar manna. Hópur úrvalsheihl- ir um viðskiptiunál. Það
héldi bróðurhluta-sítKitn aí biblía hans r starfinu, svo : stofnuiuir, innkaupastofuun- saia hefur raunvernlega ein- verða væntanlega þakkir
þjóðartekjumun og yki Itann mikill lýðræðisfloickur sem ar ríkisins, er starfi i nánu okun á meginhlrita innftutn- fyrir hin stórfelldu afrek og
fremur en skerti. Alþýðutlokkurinn er. Það er sambandi við hlIð-Xæðar ingsins og hagar honum sam áskoranir um að haklu á-
★ því rétt að rifja þessar lifs* stofnanir, er annast útflutn kvæmt þvi. Vöruskorturinn fram á sötnu braut.
I»að var því mjög eðliiegt reghtr upp, til þess að meta . ing.“ — Að lokum er bætt cr eítt alvariegasta vanda-
að einniitt viðskipiamálin það hvilílujm afrekutn „full- við uokkrum varatillögum ef »nál alþýðuheimilanna. Svart
voru einn helzíi kjarni Jæirra ‘irúi alþýðuiutar“ hefur náð, aðalötefnumálið um inn- ur markaður er orðinn ein

SKÁK
Ritstjóri Guðmundur Arnlaugsson
•i-i-t—H-i-i—l-i-l—i-l-H-l- i-i-i-H tf—1-1-j
Sildlejjarleiknr
Skákþing Danmerlcur, 25.
marz 1948
(Meistaraflokkur)
Palle Ravn Poul Koming
(Kaupmannahöfn) (Árósum)
1. e4.e5 c7—c5
2. Rgl—f3 Rb8—c6
3. d2—d4 c5xd4
4. Rf3xd4 Rg8—f6
5. Rbl—c3
Svartur á nú um þrjár leiðir að
velja. Fyrst er Drekatilbrigðið
með g7—-g6 og Bg7, þá Schev-
eningentilbrigðið með miðpeðiii
á dö og e6. Loks sú leið, er
svartur veíur hér og kölluð er
fjögra riddara sikileyingur. ..
. 5,— —. : - e8 ý
Nú er það hvítur sem á völina.
Euwe mælir með Rd~b5, t. d.: 6.
Rdbö Bb4 7. a3 Bxc3f 8. Rxc3
d5 9. exd5. o. s.. frv. . Hvítur
heldur biskupaparinu og staka
drottningarpeðið prýðir ekki
taflntöðuna hjá svörtum. Fleira
kemur til greina. Hvítur þarf
tvéniis að gæta. Hann þarf að
hindra svartan í að leika d5
(nema sér i óhag) og valda sitt
eigið peð á e4. Hvorttveggja
sér lrikurinn Rbd5 um, en leik-
urinn .sem hvítur velur í staðr
inn gerir það engu síður.
6’ g2—g3 Bf8-S4
Hindraði síðasti -leikur hvíts þá
dS? Svarið er (eftir 6.—d5) 7.
•Rg2 og t. d; dxé4 8. Rxc6 Dxdlf
9. Kxdl bxcö 10. Rxe4 og hvítur
stendur greinilega betur, þótt
ekki muni miklu.
7. Bfl-—g2 Dd8—a5
En hér kom d5 sterkíega til
greina. í sicák milii Alexanders
og Miesesar var leikið 7. — d5
8. exd5 Rxd5 9. 0—0! og nú er
mjög hættulegt fyrir svartan
að taka peðið á c3. T. d. 9. —
Rxc3 10. bxc- Bxc3 11. Rxc6
bxc 12. Hbl Bd7 (Ekki DxD
vegna 13. HxD Bd7 14. Hb7
og svartur er búinn að vera)
13. Ba3 og hvítur hefur glæsi-
léga stöðu fyrir peðið.
8. 0—0 Bb4xc3
9. b2xc3 Daðxc3
10. Rd4—bö
Djarflega - teflt og næstum
glannalega. . Hvítur lætur nú
skiptamun og peð. Þar eð
-svartur nær drottningarkaupum
litlu siðár hlýtur sú spurning
að \islma bvort hér aé um að
ræða rökrétta ' refsingu fyri-'
leikinn 7. —5 Ða5 eða hvort
hvítur er bara að leika sér miPi
skers og báru.
10. — — Dc3xal
11. Rb5—d6+ KeS—f8
12. Rd6xc8 Kf8—g8
(Drottnmgin var í hættu)
13. Rc8—d6 Dal—d4!
Það er greinilega bezt fjTÍr
svarcan að knýja fram drottn-
ingakaup. Hann missti af hrók-
un, en við frúakaupin hjaðnar
aðalárásarhættan. Hitt er lak-
ara að menn svarts standa
'flestir illa og' vinna lítið sam-
an. Hvíti riddarinn á g6 er ó-
þægilegur og menn hvíts standa
yfirleitt mikiu betur að vígi.
14. Ddlxd4 Rc6xd4
, 15. Bcl—b2 Rd4—c6
16. Hfl—dl
Nú kemur hétur í ljós hve erfið
. taflstaðan er svörtum. . Hann
þarf að rýaia línuna milllhrók-
anna en g7—g6 kemur ekki til
greina í bili. En h7—h6?
Sennilegt frainhald væri þá:
17. eö Rd5 18. c4 Rde7 19. Rxb7
Kh7 20. Hxd7 og hvítur á
óskaotöðu. Svartur hmdrar e4-—
e5 með næsta leik.
16. --- e6—e5
17. f2—f4 b7—b6
1S. Bg2-—f3 e5xf4
19. g3xf4 Kg8—f8
Hægt gengur svörtum. Hann
valdnði b-peðið með því að
leika því fram. Að vísu var það
alger óþarfi meðan hvíti bisk-
upinn stendur óvaldaður á b2,
en það er erfitt að benda á
nokkuð betra.
.20. e4—e5 Rf6—e8
21 Rd6—f5
Nú hótar Hvítur Hxd7 og ridd-
arinn stendur í uppnámi.
Svartiir verður að valda ha,nn ,
með hróknum en þá vinnur ‘
. .• r’e... .. • '• • . ’ '• - #
FramliaM á 7 ; ''