Þjóðviljinn - 13.09.1948, Blaðsíða 5

MámKtagur 13. sept. 19-4S.
ÞJÖDVILJINN
- 9
Sm. menu»riam
Á Hafnarárum minum sóttu'
þyrstir stúdentar altmikið nokkr
a.r dimmar knæpur í hinum
gamla hiuta Kaupmannahafn-
ar. Þá kom þaó ósjaldan fy,'ir.
að þár væri staddur roskinh
maður, þreklega. vaxinh, andllt-
ið .nokkuð stórskorið, en svíp-
mikið, hæruskotinn og hærður
vel. Qft sat hann einn og drakk
dökktn bjór með brennivíni.
Hdim hét J. H. O. Djurliuus,
mesti Ijóðskáld Fæioyínga. Án
efa mundi Ixmum í.kipað á bekk
með fiemstu Ijóðskáidum Norð-
urlar.da, ef hinar norrænu
bræðraþjóðir hirtu nokkuð um
fámennustu frændþjóðina. Ein í
veizlrsöium norrænnar sam-
vinnu hefur hinn fjarlægi, fá'-
tæki frændi venjulega skipað
hinn óæðm iiekk. Þótj, þessar
lirjósfrugu eyjar Atlanzhafsins1
þyki kannski ekld tilkomumik}-
ar í samanburði við auð og rið-
lendi annarra Norðurianda, þá
hafa þær borið skáki, sem bar
þeim þennan vitnisburð:
Lougri norður, longri norður,
har sum berg og fjail og
sicorð er,
fosturströnd.
Ei Jasmin og hvit Kastanja,
— tó mær röttu álvalönd.
Har á drcymasnældum spann
eg ja.
gu’i og silki, ævintýr,
giæstribörg í eystri vann
eg ja
og prinsessuna har býr —
mæ-- Jasmin og bvít Kastanja.
Djurhuus var fæddur í Þóra
hö-fn 5 Færeyjum íu-iö 1881 og
var af bændum kominn að lang
feðgata-li. Hann varð stúd«u)t
árið 1900 og Jauk embættisprófi
í lögum við Kaupnxannahafnar-
háskóia árið 1911. Dvaldist
bann síðan langvistum í Dan-
mörku en flutti alfarinn heim
tíl Færeyja stuttu fyrir eíðari
heimwtyrjöld og andaðist þar
•fyrir nokkrum clögum, 67 ára
að ainri,
Fyístu íjóð Djurhuus, Vrk-
ingar, komu út árið 1914, lltið
ijóðakver, er var endurprentað
1923 nokkuð aukiö. Árið 1938
koma út N.ýggjar yrkingar, um
síðari útgáfur ijóða hans er
mér ekki kunrrugt. Það xem
hann orti var ekkj mikið að
vöxtvm, cn alit var það drifin
smið. Djurhuus var af þeirri
A HJUCUM
NATTAHTiMA
A halgTim ná-ttartímn —
og dagsins krjpin trölt
týnast burtui' alt
og rýxna —
tá hálvt eg vaki, hálil eg sori
og óvit er við vlCi samauvovíð,
tá si ehnar inn í mína trongu stovu
ein clrejTnosjóu nm skógv og ong
og Volmar kong
á ferft, á ferð til Tctve.
Og allir iiiglar sj’ngja
unt bej g og dal,
og kJára-r Uetdur ringja
sinn lilokkuspæl,
eitt tokuslör, diinlætt, av Mvum vovið,
seg swjpar ejT»t nm skógv og ong
og Vdtmar kong
«vg sætu, sæJu Tove.
!So háhir yvlv ífós-t og scuátt
eíli' .‘.crixí &v tv?'rpj.v\ • ,:-r*ar.voii8,
fað srgnar alt á skógv og ong
og Yoimar kong,
íð e-Iskar, elskar Tove.
Og aJlir iúgíar liga
um ctal og lveyg,
og tigandi Ceir siga:
Tove er deyð.
Kitt toli'usíör, regntungt, av gráti vovið,
seg sveifwu- katl um skógv og' ong
o.g Volmar kong,
íð sjTgir, syrgir Tove.
I
t
kynslóð norrænna skálda, eí
varð íyrir ríkurn áhrifum frá
Frödir.g, en að öðru leyti bera
ljóð hans þokka þjóðvísunnar
og trega. Því að Djurhuus var
fyrst og fremst skáld tregans.
Sjálfur var hann ao morgu Icyti
hai'mkvælamaður. Örlögin lustu
hann sárum, sem greru scint
eða aidrei, en lund hans var
gljúp og viðkvæm, þó.tt hann
bærí það ekki utan á séf hvers-
dagslcga. En hann gat leiteo
huggunar i skáldskápnum að
hætti Goetlies:
Und vrenn der Menseh in seiner
Qual verstummt,
gab mír cin Gott zu sagen was
ieh lekie.
Djurhuus fékkst míkið við
Ijóðaþýðingar. Hann var. grísku
maður ágætur og mat Hómor
skóld, mest. Árum saman vann
hann aö þýðingu Hómei'skvæða
á bundið mál, en ekki er mér
kummgt um með fhllri vis.su,
hve langt var komið því verki.
Eg get ekki stillt mig um í
þessu sambandi að birta hér
sýnk lmrn af bandbragði Djur-
huus, er liann sneri erlendum
snillirgum á færeyska tungu:
Yvir hvörjum tiudi
er ró,
av uökrum vindí
valla Ijóð
villist um völl.
Blikurin blundar á sundi —-
burtur í blundi
be’ ast við öll.
Fn.-mkvæðið er kvöldljóð
Goethes: tJber allen Gipfeln rst
Ruh, crt í gróskumikium skóg-
um 3V: iðevrópu, En í þýðír.gu
Djurhuus er maður horfinn tíl
Færeyja með blundandi b’lka
á surdum. Á líka lund þýddi
Jónas Haligrímsson Heine.
Djurhuus var vel að sér í ís-
lenzkum bólcmenntum, einkum
fonrvm. Hann kom einu sinni
til íslands oe varð hrifinn r.f
fegurð þc-ss — en þó einkura
víðáttu. Einu sinni. er við átt-
um (al saman, harmaði hann
það mjög, hve Færeyjar væru
litlnr. Hann sagðist öfúnda ís-
Iendinga mest af víðáttu lands-
ins. Við ffiundum hafa nóg að
starf?. ui;« aidír við að r;wki.a
þctta mik'a land —- „e.n að ræ’.rf-’.j
tend er eir»s og að f.r,. .!
konu“ bætti. hann við. H"mn
fann sárt til þess, hve lands-
kostir Færevja mörkuðu þjóo-
inni þröngan bás. En ást hans
á Fa'reyjum var jafnan sterk
og hvergi mun hann hafa viljað
bera beinin annars staðar en
þar. 1 huga hans voru Færeyjar
jafnan svo sem hr.mi hafðí 'ýst
þeim í einu fegursta kvæða
sinna:
„og blánaudi víður er
ki-ansur,
ein mo: gunföddur álvanna
dansur.“
Sverrir Kristján'sson.
Framhald af 1. síðu.
Sendlar og synir
atvinnurekenda
fengu háðulega
utreið í i$ju
Alþýðublaösmcnn og at-
vmnurekendur gerðu ör-
væntingarfulla tilraun tii
þess að smala atkvæðum í
Iðju. Þegar íðjufólk kom á
fundarstaðinn I gær stóð við
dymar sonur eins atvinnu-
rekendans og ásamt honum
nokkrir stráltar er aldrei
hafa í verksmiðju mmið og
þaðan af síður verið félags-
meim í Iðju, og útbýttu þess-
ir sendlar listum með nöfn-
um þeirra manna er atvinnu
rekendui- vildu fá kosna!
Iðjtifólkið veitti sendhunj
þessum verðugt svar. Fram-
bjóðendur atvimnuekenda
fengu flest 15 atkvæði, en
sameinganneim 93.
Þessir sameiningarmenn
voru kjömir fulltrúar Iðju á
Alþýðusambandsþing:
Björn Bjamason, Pétur
Lárusson, Halklór Pétm’sson,
Gauðlaug Vilhjálmsdóttir.
Helgi Ólafsson, Aragrímur
Ingimmtdarson, og Fanney
Vilhjálmsdóttir.
*r'i ' IIIM—«WH1I’||'|-"’H|'I-
Sameiningarmenn
sjálfkjörnir á
Norðfirði
Á Norðfirði gerðu Alþýðu-
blaðsmenn og atvinnurekend
ur enga tilraun til þess að fá
menn kosna á Alþýðusam-
bandsþing og voru samein-
ingarmenn því sjálfkjörnir.
Fulltrúar Verkalýðsfélags
Neskaupstaðar eru þessir:
Lúðvílc Jósefsson, Guð-
mundur Sigurjótisson og
Hörður Bjamason.
'Fuíltrúi Vélstjóraféiagsins
Gérpis er Sigfinnur Kavls-
son.
• :í
Á Akureyri hafði hin svarta
samfyllcing' mikinn viðbúnað, en
beið maklegan ósigur. Bæði 1
Iðju, félagi verksmiðjufólks og
Verkamannafélagi Akurey ar-
kaupstaðar fengu sameiningar-
menn alla fulltrúa kjöma. £
Iðju fékk listi einingariunar
136 atkv. en afturhaldslistinu
70. 1 Verkamannafélagi Akur-
eyrarkaupstaðar fékk eining-
arlisthm 176 atkv. en aftur*«
haldslistinn 165.
Þessir eru fulltrúar Verka-
mannafélags Akureyi*arkaup-
staðar:
Bjórn Jónsson, Höskukiiu’ ■
Egilsson, Jóhannes Jóefsson og
Kristinn Árnason.
Þessir eru fulltrúar Iðju á
Akureyri:
Jón Ingimarsson, Brynhildur
Björgvinsdóttir og Sveina
Benediktsson.
Önnur félög í gær
Félag Garðyrkjumanna lcaus
einnig fulltriia sinn í gær og’
var Halldór 0. Jónsson kosinn,
M,|ólkuríneðingafGag ís-
lands kaus Svein Erlendsson.
Verkamannai'élag' Vopna-
fjarðar Jökull Homafirði lcusu
fulltrúa sína í gær.
Kjcsa í dag
Þessi félög lcjósa fulltrúa í
dag:
Verkamannafélagið Dagsbiúii,
fvuidur þess vetður í Iðnó i
kvöld kl. 8,30.
Verkama miaf élagið Hlíf i
Hafnartirði, fundvu’ þess verð-
ur kl. 8.30 í Góðtemplarahús-
inu.
Yerkaniannaf élagið Þrótt u r
á Siglufirði, þitr lýkur allslierj-
aratkvæðagreiðslu í kvöld.
Matst eina- og veltingaþjóna-
félag Islands, fundur þess verð
ur í Sjálfstæðishúsinu kl. 2
A.S.B., félag afgreióslu-
stúlkna í brauða- og mjólkur-
sölubúðum, fimdur þess vetðug
á Þórsgötu 1 kl. 8,30.
Mjésa á morgun
Á morgun kjósa. eftirt ilin
félög: FéJag járnioiuúiar-
manna, fundurinn hefst ki,
8,30 í fundarsal Landssmiðj-
mraar. Sveinafélag liúsgagna-
s.r.'.>a, fundurinn hefst kl. 8.30
á llverfisgötn 21. SveinaJVag
húsgagnabólstrara, funduvinn
hefst kl. 8,30 í Baðstofu Iðn-
aðarmanna.

í Sðnó í kvöleí ki HJtO