Þjóðviljinn - 14.09.1948, Qupperneq 4

«
ÞJÓÐVILJINN
Þriojudagur 14. september 1948
Útgefandl: Samelningarflokkur aiþýðu — Sósíalistaílokkurínn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, SigurSur Guðmundsson (áb).
Fréttaritstjórl: Jón Bjarnason.
BlaSam.: Ari Kárason, Magnúa Torfl Ólafsson, Jónas Amanon.
Rltetjóm, afgTeiðsIa, augiýslngar, prentsmiðja. Skóiavörðu-
rtíg 10. — Stmi 7600 (þrjár Unur)
'JLskriítarvarð: kr. 10.00 á m&nuðL — Lausasöluverð 50 aur. elnt.
Prentfunlðja t*jóðrrUjaiis h. f,
SósiailstafioKkurlnn. Þörsgötu 1 — Simi 7610 (þrjár linur)
Alþýðan hafnar
gengisiækkun og verðhækkunum
Alþýðusambandskosningar þær sem nú eru hafnar eru
'ekki aðeins örlagarikar fyrir þær launastéttir sem að
sambandinu standa heldur aha íbúa þessa lands. Átökin
snúast ekki aðeins um það hvort haga eigi málefmun sam-
bandsins á einn eða annan hátt, heldur um sjálfa stjóm-
málastefnu iandsins, lifskjör almermings um ófyrirsjáán-
lega framiío. Tvö nærtaik dæmi samia þetta svo að ekki
verður um villzt.
k
Eins og öllum er kurnmgt hefur ríkisstjórnin nú á-
kveðið að lífskjör launþega skuli skert á tilfinnanlegan
hátt til þess að hægt sé að tryggja bændum 5% tekjuhækk-
un. Landbúnaðarafurðir hafa ýmist verið hækkaðai' bein-
íínis í verzlunum eða óbeiniinis með niðurgreiðslum og
'uppbótum úr ríkissjóði af almannafé. Þessi nýja árás k
Mfsafkomu íslenzkrar alþýðu er aðeins liður í langri keðju
sem öllum er í fersku minni: tollahækkanir, þrælalög, vöru-
skortur, verðhækkanir, svartur markaður o. s. frv. Þetta
er braut rikisstjórnarinnar, sú braut sem hún ætlar sér
að ganga hindranalaust, ef agentar hennar ná tökuru á
Alþýðusambandinu. Og ósvifnin sézt bezt á því að rikis-
stjómin leyfir sér að framkvæma hækkun sína á landbún-
aðarafurðum fyrir Alþýðusambandskosningamar — hvaö
mun þá að þeim loknum?
★
Annað dtriði sem öllum er nú ríkt 5 huga er hverjar
þær ,,dýrtíðarráðstafanir“ verði sem ríkisstjómin leggur
fw'ir Alþingi í haust, en af reynslu siðasta árs áttu menn
ekki von á góðu. Þjóðviljinn hefur nú skýrt frá þeirri stað-
reynd, að ríkisstjómin hefur í fómm sínum nákvæmar
skýrslur sem hún lét sérfræðinga sína safna um áhrif
gengislækkunar. Er þar miðað við 35% gengislækkur og
rakin áhrif hennar á atvinnuvegina og lífskjör ýmissa
stétta. Ennfremur er talið að ríkisstjómin hafi þegar sótt
run heimild til aKt að 40% gengislækkunar til hins alþjóö-
lega greiðslujöfnunarsjóðs. Ríkisstjórnin hefur ekki verið
fær um að koma með skýríngu á þessum staðreyndum, og
hún hefur ekki treyst sér til að koma með opinberlega yfir-
lýsingu um það að hún sé hætt við gengisJækkumna og
íuuiii elvk-5 undir nökkrum Itringumstæðum stýía krómiaa.
Almenningur mim draga af ■ ••' rínar ályktánir.
'k
Þetta eru tvö nærtæk dæmi um þ^ð sem í húfi er við
Alþýðusambandskosningarnar. Þess vegna eru þær sóítar
af slíku kappi sem raun ber vitni. Ríkisstjórnin og atvinnu-
rekendur vonast til þess ,að fá vald yfir þessum hagsmuna-
samtökum alþýðunnar og nota þær aðferðir að reyna að
biinda menn með pólitískum ofsa — ef það tekst vita
afturhaldsöflin að eftirleikurinn er óvandari, þá verður
hægt að stýfa krónuna og auka dýrtíðina svo um munar.
En alþýðan veit einnig hvað 1 húfi er, hún hefur þegai’
-sýnt að hún er staðráðin í því að standa vöið um sum-
tök sín og hagsmuni og hún mun sýna það enn betur. Á
öbrotgjörnum samtökum hennar munu óskadraumar aft-
(Urhaldsins molast í rúst.
BÆ.I ARPOSTtKI N Nj
bæjarbletti,
Nýlega opinberuSu
trúlofun sína, ung-
frú Sigríður Jóns-
^ dóttir, önnuhúsi,
Ytri-Njarðvik og
Bogi Guðmunds-
son, sjómaður, Ár-
Reykjavik.
Spurt um áttir í
Austurbæjarbíó
arbrún eina, sem áður hefur . . T, . . ,
’ Naeturvoröur er í Rcykjaviku.’
verið til umræðu: „Kæri bæjar- apoteki, sími 1760.
póstur. — Einu sinni birtir þú
Siðastliðinn sunnudag var ; ___
b bref fra manni, sem vildi, aö
haldinn fyrirlestur um mikil- .... „
brunin á gangstetunni, þar sem
ekið er upp hjá Sunnuhvoli yrði
tekín burt, svo að bílar gætu
átt þar auðfama leið, Maður
um
vægt menningarsögulegt efni í
Austurbæjarbíó. — Fyrirlestur-
ir.n hófst kl, 1.15. Kortéri seinna
voru gestir enn að staulast
gegnum myrkrið til sæta sinna.
Það vom sýndar myndir með
fyrirlestrinum, og þessvegna
varð að vera myrkur. Hinir síð-
búnu fálmuðu sig áfram, spúrðu
hver annan um áttirnar óg töl-
Tímaritið Urval.
Blaðinu hefur bor
izt júlí-ágúst heftið
af Úrvali, fjöl-
bro.ytt að vánda.
Efni þess er með-
Álirifavald amerískra
Svefn og svefn-
al annars:
þessi hlýtur. að hnfa verið ný- fréttastofnana'
kominn í» bæi.nn. því að hann leysi; „Að umgangast ófrískar kon
, . ur", „Geislamögnuð efni í þjón-
talaðl tim þessa gangs ' ar llsj.u ia,knavisindanna‘, „Veðra-
brún, eins .og hún væri við brigði í uppeldismálum", „Máttur
Hringbraut. Gatan þama heitir auglýsinganna t-r nukill i Amn-
ncfmlcga Rauðararstigur. ^u fæðíngarinnar-i „Afstaða kowm-
þetta er aukaatriði .... Aðal- únista til tjáningarfrelsis",' työ út,-
uðu hatt einsog gangnamenn í atriðið er> að gangstéttar- varpserindi flutt í brezka útvarpið,
, , , - « . r u „Sírnahringing" smásága eítir
brun þarf að hverfa. L.M. ^Qrpthy p;rlíer, „Nylon.., vöru-
. bíl til steinaldarinnar", „Matvæla-
JL ástandið 1 heiminum" útvarpser-
indi eftir Sir John Boyd Orr, „E-
vídamín við hjartasjúkdQmum".
„Fæðing nýs mahnlifs", „Að lesa í
lófa", „Eru námsbækurnar að
éyðiieggja augú' barrianna?" „Er
konuríkið á -.nasstu . grösum?"- og-
langur' kafli úr bókinni: „feöffimu-
drengur vefður að manni", cí'tir
Max Eastman.
niðaþoku á afskekktri heiði, þar
sem ekki eru hugsanleg í næsta
nágrenni önnur eyru en eyru
sauðkindarinnan. Fyrirlesaran-
um stöfuðu af öllu þessu xniklar
truflanir. — Sætaskellir, nauð
og nöldur. Svona fólk ætti ekki
að kaupa sér miða á mennmgar
sögulegan fyrirlestur, fyrren
það er búið að læra á klukkuna.
★
Þjóðarlöstur
Óstundvísi er íslenzkur þjóð-
arlöstur.
íbúar þessa lands hafa —
Guði sé lof — flestir komizt
svo langt frammá veginn til
Máiverkasýiiing norratma. rnynd
Akuiey kom fiá Englandi í geer. listaxmanna í Sýningarikálanum,
Herðubreið kom úr strandfer?. er opin dagiega ltl. 11—22.
Vatnajökull. Lingestroom og
Skjaldbreið voru hér í gær.
MjTicUistarsýnlngin í sýmngar-
sal' Asmundar Sveinsson við
Freyjugötu er opin daglögá frá kl.
12 til 22.00.
Eimskip:
Brúarfoss er í Leith. Fjallfoss er
fullkomins þrifnaðar Og snyrti- í Antwerpen. Goðafoss fór frá Hull
mennsku að lúfíin trevstii- nér * gærkvöld. 13. 9. til Rvikui. Lag- Gjiií til Slysavarnalclags íslands.
mennsku, ao usm treysur ser ^ . GautabQrg Reykjafoss HaUdór steinþór6Son verkstjóri
ekki lengur tll að fylgja þeim kom tjl Borðeyrar í gærmorgun Fálkagötu 26, sem átti sjötugs af-
eftir. En þó að þjóðinni hafi á 13. 9. Sélfoss kom til Köga í fyrra mæn 9. þ. m., afhenti mér í því
síðari árum orðið vel ágengt daE 12- 9- <r& Lysckil. Trðllafoss tilefni 6000 króna- gjöf til Slysa-
, v . , , , „ , . er á Akureyri. Horsa cr á. Þing- varnafélags Islands er hann gefui
1 aðdrepa lusma, þa hefur henni eyri )estar frosinn fisk. Suther- félaginu tn minningar um foreldm
ekki að sama skapi orðið á- lnnd fór frá Vestmannaeyjum í sina hjónin Steinþór Eiríksson og
gengt í að temja sér stundvlsi.' g»rmorgun 13. 9. til Skagastrand- - Sigríði Jónsdóttir er bjuggu' að
„ , . » * - ar. Vaínajökull kom til Rvíkur i
Samt er þama um að ræða o-
Arnarhóli í Gaulveijarbtejar-
hreppi. Er þetta ekki í fyrsta skipti
sem Halldór gefur félaginu, því
fyrir örfáum árum afhenti hann
myndarléga gjöf til félagsjns til
almennra siysavarna. Eg vil því
fyrradag 12. 9. frá Leith.
þrifnað, álíka slæman og lús.
— Lúsin er vafasamur lífsföru- BíkisskJpi
, * . • ' Hekla er á leiðínni frá Akureyxi
nautup, en það er emnig þjoðar , , „
Smán að skilja ekki, til hvers á Íeiðinni frá Glasgow til Rvíírur. hér nieð leyfa mér að færa lionum
klukkan er. — Menningarþjóðir Herðuhreið er í Rvík. Skjaldbreið beztu þakkir félagsins fyrir gjöf-
eru lausar við lús. - og þær °'r ! ,R*k; ?ú*1? j^11 ina 0ÍÍ velvild 111 ^avamaétarf-
° er a ieið fra Husavík til Rvikur.
eru líka stundvísai’.
if 19.13 Tónleikar
Hleypt inn bakdyra-
megin
í sambandi við umræddan fyr
irlestur mætti gjarnan minna.it 20.36 Erindi
á annan ókost, sem forráða
menn blutaðeigandi samkornii
seminnar um leið og ég óska hon-
um állra heilla og langra lífdaga.
F. h. Slysavarnafélags islands
Árni Árnason
gjaldkeri.
Lög leikin á bíó-
orgel. (plötúr.)
20.20 Tónleikar:
Píanólög eftir
Haydn (niötnr). „...w...,.. , .. ,
Jaf,an.sl:a slórvcldiðpy.%:^
og
magiste
et
húss áttu sennilega sök á. Það Cn (pJöturk 21.26 Upplestur: „FióU .
var hleypt inn bakdýramegin, inn“. smásaga eftir Fiitppíu Krist-' *
jánsdóttur (Höfimöur les). 22.05
■ ' : •• '■
i Á
'•vw wujicui.m(t O'.n . . ' i - vf,
X hrun þess (Skúli Uórð-’- * '■'-r-
agister). 21.00 Tónl< ikr..-: v jý' ' "■***&£
X i Fxlúr op. 126 •■•;'.. ’■ ■" -■. ■ , ~ ‘ ' í
og af þeim ástæðum urðu enn
meiri truflanir en ella hefði.
þurft að vera, þegar hinir ó-
stundvísu hrukku inní salinn.
Bakdyrnar eru nefnilega rétt
hjá sýningarsyiðinu, þar sem
fyrirlcsarínn stóð. -— Ekki er
auöveit að skilja, af, livaða á-
stæðum þessi tilhögun var höfö. Hekia fór kl.
Prestvík og
Geysir var væntan^ ~ ‘
legur kl. 19.40 if * ’
g9 ikvö’.d mcð 2-": ■ ■* * .
farþega frá N. V • !/•-,
Átti að fara héðai'fe,
kl. 8 i moi.-.n'
Kaupmannahafriar. feé
2 í nó'tt til Amster-S
ri— Þegár Roy Rogers lætur
skammbyssuna dynja til
skemmtunar reykvískum smá-
strákum, g.anga gestirnir gegn
um hið fagurbúna anddyri sanT-
komuhússins; en þegar fluttur
er fyrirlestur um einn merk- Andersen
dam og Rómaborgar.
asta þáttinn í menningarsögu
íslendinga, brúkast bakdyrnar.
Gangstéttarbrún, sem
þari að hverfa
Svo er hér bréf um gangstétt
Nýlega voru gef
,in saman í
hjónabaird á
■Siglufirði Stef-
anía Jóhanns-
dóttir og Jón
Skeiðsfossi í Fljótum.
— Nýlega voru gefin siman í
hjónaband, Æsa Karlsdóttir (Dúa-
sonar) stúdent og Páll G .Árdal,
stúdent, bæði til heimilis á Sigiu-
firð'i. — Nýlega voru gefin saman
i hjónaband á Akureyri .ungfrú
Lovísa Jónsdóttijr frá Dalvík og
Páll Axelssón, kaupmaður. — Séra
Pétur Sigúrgeirsson gaf brúðhjón-
in salrja n.
Fiinmtugur er í dag, Hjörtur B.
Helgason Melabergi, Sandgerði.
Næturakstur í nótt annast I „tla
bílstöðin simi 1380.
Na'turlæknir er í iæknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólanum. —.
Sími 503a
Veðurútliiið í dug:
Vestan gola eða
kaldi. Skýjað en
úrkómuláust að
méélu.