Þjóðviljinn - 05.01.1949, Blaðsíða 4

ÞJÖÐVILJINN
Miðvikudágur 5. janúar 1949,
Þióðviljinn
litgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstiórar: Magnús Kjartansson- Sígurður Guðmundsson (áb).
Préttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Arl Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmið.ia, Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línur)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mánuði.—Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmlðjá Þjóðviljans h. f.
Bóslalistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Slmi 7510 (þrjár línur)
Faltisii maSar gsngur aftisr
Síðan Ólafur Thors hrökklaðist úr ríkisstjórninni við
smán, staðinn að ódrengskap, óheiðarleika og algerum svik-
um við málstað íslenzkra manna, hefur hann haft hljótt
um sig í íslenzkum stjórnmálum. Hann hefur þagað þótt
nýskopun sú, sem hann taldi eitt sinn einlægasta áhuga-
mál sitt, hafi verið svikin að fullu. Hann hefur þagað þótt
reynt hafi verið að eyðileggja það allt sem bezt \ur gert í
tíð fyrrverandi stjórnar. Og hann hefur raunar gert meira.
Þegjandi hefur hann stutt núverandi stjórn, hrunstjórn-
ina, ’hvenær sem hún hefur þurft á liði hans að halda. En
hann hefur dregið sig í hlé, búið við örlög þess manns sem
eitt sinn var fiestum vinsælli en sveik í ti*yggðum það íólk,
sem treysti honum.
En nú er allt í einu svo komið að Ölafur Thors getur ekki
þagað lehgtir, nú er allt í cinu komið á dagskrá rhál sém
er honum svo hjai’tfólgið að hann fær ekki orða bundizt
heídur birtir langlokugrein í Morgunblaðinu ásamt til-
heyrandi bandarískri fígúrumynd. „Fallinn er Öli fí-
gúra“ var sungið. í Atómstöðinni, en það hefur löngum
gerzt á íslandi að fallnir menn gangi aftur. Og hvað er það
þá sem hefur raskað svo grafró þessa fallrta manns, að
hann fær ekki haldizt kyrr. Það ér framhald herstöðvamáls-
ins, áframhald Keflavíkursamningsins,' alger innlimun Is-
lands í hernaðarkerfi Bandaríkjanna. Þégar á að svíkja
sjálfstæði ísienzku þjóðarinnar, afsala landsréttindum,
gera íslendinga að bandarískri leppþjóð, þá verður Ólafur
Thors að fá að vera með — og helzt fremstur í flokki. Hin-
'ir bandarísku yfirboðarar vérða að fá að vita að þarna er
maður sem slægur er í, maður sem hægt er að'verzla við,
maður sem hægt er að kaupa.
Hin nýju herstöðvaskrif Ólafs Thors eru í engu frá-
brugðin greinum þeim sem þjónn hans Valtýr Stefánsson
hefur fyllt Morgunblaðið af undanfarnar vikur, enda eru
þær allar innblásnar vestrænum dollaraanda. Þó má nefna
eitt dæmi um heilindi þessa manns, sannleiksást og stefnu-
festu. Hann segir nú að Islendingar hafi af ásetningi af-
salað sér hlutleysi sínu, þegar hem-jrndarsamningurinn
var gerður 1941. En 9. júlí 1941 sagði þessi sami Ólafur
Thors, þá atvinnumálaráðherra og beinn aðili herverndar-
samningsins í þingræðu:
,,ég neita því að með þessu hafi ísland brotið í bág
við yfirlýsta stefnu um ævarandi hlutleysi. Háttvirtir al-
Jiingismenn spyrja, hver nauður hafi rekið ríkisstjórnina
til þessara aðgerða. Eg bið menn að gæta þess, að sú rík-
isstjórn, sem þessa ákvörðun tók, var ríkisstjÖrn hins
hetnumda Islands.' Það, sem ríkisstjórnin gerði, var að
skipta á hernámsliði styrjaldaraðila og herliði hlutlauss
stórveldis, að þiggja hervarriir hlutlausrar þjóðar ,í stað
hernáms, ófriðaraðila. Þetta eru forséndur málsins. Þetta
er höfuðatriðið".
En síðan er liðið’ hálft áttunda ár og ihargt hefur
breytzt á þeim tíma. M. a. það að nú gengur samvizka
áslenzkra manna kaupum og sölum í kauphölium dollai-
ans, og það virðist vera auðveit að gleyma ef nógu hátt
■er boðið.
Það er óþarfi að furða sig á afstöðu Ölafs Thors,
hann viidi ganga skrefið að fullu 1946, láta af hendi her-
stöðvar til 99 ára, en kom vilja sínum ekki fram vegna
haráttu sósíalista. Hitt er geigvænlegra að árið 1946 voru
til þéir menn meðal forustumaima Sjálfstæðisflokksins sem

BÆ J AUI*0ST|iRI M N
Tillaga um útvarpsum-
ræður.
Sem kunnugt er kom fram á
stúdentafundinum sl. sunnu-
dag tillaga frá Guðmundi Thor-
oddsen prófessor þess efnis, að
í útvarpinu yrðu teknar upp um
ræður um þátttöku íslands í
Norðuratlanzhafsbandalagi. Til-
laga þessi var samþykkt ein-
róma. Nú er það á valdi út-
varpsráðs, hvort látið verður að
tillögu þessari, sem áreiðanlega
túlkar, ekki einasta afstöðu
menntamanna, heldur allrar
þjóðarinnar- Það er sjálfsögð
og eindregin krafa þjóðarinnar,
að þetta alvarlega mál verði
rækilega rætt á opinberum vett-
vangi. -— En verði þessum til-
mælum neitað, þá má það auð-
vitað skoðast sem dæmi um ást
núverandi ríkisstjórnar á hinu
margrómaða málfrelsi; því að
verulega stenctur á bak við á-
það er ríkisstjórnin sem raun-
kvarðanir útvarþsráðs. — Við
sjáum hvað setur.
fioldi í Hafnarf jarðar-
strætó.
Yfirleitt held ég .að fólk sé
mjög ánægt með strætisvagna
þá, sem ganga milli Reykjavík-
ur og Hafnarfjarðar. Samt 'virð
ast þeir ekki vera gallalausir, ef
'dæma skal af ummælum éíns
hréfritarans, sem segir: — „Hr.
Bæjarpósturl Míg langar áð
koma eftirfárandi áleiðis: •—"í
• ■■ ■ !j-< m-<-
dag fór ég með strætisvagni súð
ur til Hafnárfjarðar. Þegar ég
var setztur upp í vagninn varð
ég undrandi ýfir því, sem ég
sá þár. Rúðurnár á bílnum vbru
allar hvítar af hélu að því únd-
anskildu að sumum farþegum
hafði tekizt að bræða smágat á
íslagið, sem var orðið nokkuð
þykkt. Farþegarnir sátu í
hnipri, skjálfandi af kulda og
stúlkan, sem afgreiddi farmið-
ana var með rauðar og kaldar
hendur og munnherkju. — Eg
hélt fyrst að upphitunartæki
þessa vagns hefðu bilað, en þeg-
ar ég kom til baka fór ég með
öðrum vagni, og þúr endurtók
sama sagan sig.
Á engan hátt forsvaran-
„Mér. finnst það óverjandi
sinnuleysi, sem . komið hefur
fram í sambandi við þetta, auk
þess sem það ber vott um kæru-
leysi og óviðeigandi framkomu
gagnvart þeim, sem þurfa að
nota þessi farartæki. — Gagn-
vart stúlkunum, sem afgreiða
farmiðana er þetta algjörlega
óverjandi- Starfi þeirra er
þannig varið að engin leið er að
halda á sér hita við það. Þessar
ungu stúlkur eru dæmdar til að
standa í helkulda, (þegar þann-
ig viðrar), mestallan timann,
sem þær eru við vinnu. Slíkt
getur á engan hátt talizt for-
svaranlegt. Eg veit að úr þessu
er hægt að bæta með tiltölulega
lítilli fyrirhöfn, og ég skora á
viðkomandi aðila að gera það
sem fyrst. — Reykjavík 1/1 —
1949. — Magnús“.
Geir kom frá Englandi í gær.
Belgaum og Jón forseti komu frá
Englandi síðdegis i gær. Tröliafoss
fór áleiðis til Ameríku kl. 6 í gær-
kvöld.
RIKISSKIP:
Esjá Var- á Þórshöfn i gærmorg-
un á norðurleið. Hekla fór frá
Akureyri í gærmorgun á austur-
leið. Hérðúbreið fór !fí-á RVik kl.
19 í gærkvöld tii Vestfiafðá: Skjald
breið ya.r á Siglufirði i gærmorg-
ibn. Súðin fór frá Rvík kl. 18 í gær
kvöld aleiðis til Hornafjarðar. Þyr-
ill ep,!í Reykjavik.
‘‘Í: í U,t>K .(’■
Skip Elnarsson & Zoega:
Foldin fór frá Reykjavík kl. 10
á þriðjúdagsmorgun vestúr og no'fð
Ur, lestav frosinn lisk. Lingestroom,
fermir. í Amsterdam 6. þ. m. Eemst
room er í Amsterdam. Reykjanes
er í Reykjavík.
i ; ,:r . ,
K I M S K I P :
Brúatfoss fór frá Vestmannaeyj
um í fyrradag til Grimsby. Fjall-
foss fór frá Gdynia 31. 12 til Rvík-
ur. Goðafoss er i Rvík. Lagarfoss
hefur væntanlega farið frá Imm-
ingham í fyrradag til Rvíkur.
Reykjafoss fór frá Rvik 1. 1. ’49
til Kaupmannahafnar. Selfoss er
væntanlega á Siglufirði. Tröllafoss
fór frá Rvík kl. 18.00 i gærkvöld
til N. Y. Horsa kom til Rvíkur
í fyrradag frá Leith. Vatnajökull
fór frá Norðfirði 31. 12. til Eng-
lands. Halland kom til Rvíkur 1. 1.
frá N. Y. Gunhild fór frá Rvik
31. 12. til Englands. Katla kom til
Rvíkur 2. 1. frá N. Y.
Gullfaxi fór til
Prestvíkur og
Kaupmannahafnar
,1*!. 9 i gærmorgun.
Væntanlegur ’kl. 5
; 'é.’h. í dag. Geysii'
og Hekla eru í Reykjavik.
Á gamlársdag
voxu gefin sám-
an í hjónaband,
ungfrú Ester
Sigurbjarnar-
dóttir og Gunri-
ilaugur Þorsteinsson verkamaður,
Kaplaskjólsvcg 56, Reykjavík. Séxa
Hálfdán Helgason að Mosfelli gaf
hrúðhjónin saman. — Á gamlárs-
dag voru gofin saman í hjóna-
mótmæltu herstöðvum, en nú kwður enginn þeirra sér
hljóðs. Hafa nú borizt þau boð sem duga, eða hvað veldur?
Er enginn íslenzkur maður tii meðal forustumanna þessa
flokks sem kermir sig við þá hugsjón sem þjóðinni .er
helgust?
band, ungfrú Guðjóna Benedikts-
dóttir og Jakob Einarssor), þóndi
að Noi'ðui'-Reykjum í Mosfellsdal.
— Nýlega voru gefin samar. í
hjónaband, ungfrú Erna Þórðar-
dóttir, Brekku i Norðurárdal og
Andrés Sverrisson. bifreiðastjóri
frá Hvammi i sömu sveit. Sr. Berg
ur Björnsson í Stafholti gaf brúö-
hjónin sáman.
A gamlárskvöld
^ opinberuðu trúlof-
| un sina, PáSína
v' Guðjónsdóttir frá
Siglufirði og Ragn
ar GuSmundsson
frá Hafnarfirði. —•
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína, Bergþóra Friðgeirsdóttir,
Sur.dlaugav. 25, og Guðmundur
Steinbach stud. polyt., Bei'gþóru-
götu 55. — Á gamlárskvöld opinb.
trúlofun sína Björk Dagnýsd.,
Laugav. 40, og Bolli Sigurhansson,
rafv.nemi, Laugav. 93. — Á gaml-
árskvöld opinberuðu trúlofun sína,
ungfrú Anna Loftsdóttir, Hagamel
8 og Veturliði Gunnarsson, list-
málari, Laufásveg 45 B. — Á gaml-
árskvöld opinberuðu trúlofun sína,
ungfrú Sjöfn Hafliðadóttir, Sjafn-
argötu 6 og Rögnvaldur Finnboga
son stud. mag. — Á gamlárskvöld
opinberuðu trúlofun sína, Dag-
björt Hafliðadóttir, Sjafnargötu 6,
og Guðmundur Helgason, starfs-
maður i Tollstjóraskrifstofunni. —
Nýlega opinberuðu trúlofun sína,
Anna Aðalsteinsdóttir, Stórholti 39
og Kristján Jökull, húsasmíða-
moistari, Holtsg. 34. — Á nýárs-
dag opinberuðu trúlofun sína, ung-
frú Þórey Edith Kristjánsdóttir
Eyri Glerárþorpi, og Agnar Jóns-
,son, Grandaveg 37, Reykjavik. —
Á 'gamlárskvöld opinberuðu trúlof-
un: sína ungfrú Jóhanna. Erlends-
dóttir, símamær, Keflayik, og.
Bragi Sigurðsson, Grundarstíg 2,
Reykjavík. — Nýlega opinberuðii
trúlofun sína, ungfrú Herdis G.
Ólafsdóttir, hárgreiðslustúlka,
Bergþprugötu 19, og Gunnar
Bjar'nason vélvirki, Njálsg. 104. —
Nýlega opihfcerúðu trúlofuri sína;
ungfrú Guðrún Siteinsen, . skrif-
stofumær,'Sólvallagptu 55 og Emil
Ágústsson, stud. jur. Sólvallagötu
22. -j- Á gamlárskvöld opinfcerúðu
trúlpfun' sína, Sigurborg Helgaj
dóttir,, hjúkrunarnemi frá Unaðs-
dal ;við Isafjarðardjúp og Björn
Andrés Óskarsson járnsmiður.
18.30 Islenzku-
kennsla. — 19.00.
Þýzkukennsla.
19.25 Tónleikar:
Lög leikin á gitar
og mandólin (plöt-
ur). 20.30 Kvöldvaka: a) Gísli Guð
mundsson fyrrv. alþm. flytur er-
indi: Þegar Alþingi var endurreist.
b) Kristján Eldjárn þjóðminjav.
les kaflann „Rómverskir peningar
á Islandi" úr bók sinni „Gengið á
reka“. c) Upplestur: „Valsinn",
smásaga eftir Dorothy Parker.
Ennfremur tónleikar. 22.05 Óska-
lög.
Hjóirunum Guð-
björgu Guðmanns-
dóttur og Magnúsi
Ólafssyni, Grana-
skjóli 13, fæddist
10 marka dóttir í
fyrrad., 3. jan. — Hjönaeíniinutn
Únni Johannésdóttur, Nönnug. 10,
og Vali Jóhannssyni, pi'entara
fæddist 17 marlca sonur á nýárs-
dag. — Hjönunuin Þorbjörgu Þor-
valdsdóttur og Ólaíi Guðmunds-
éýni, Stórholti 32, fæddist dóttir
þapn 3. janúar.
•.«..•• - ui l . • ; . : ' ..’i
Næturvörður er í Reykjavíkur-
ápóteki. — Sími 1760.
Næturakstur í nótt Hreyfili —
Sími 6633.
Næturlæknlr er í ueknavarðstot
unni, Austurbæjarskólanutu. —
Sími 5030
Veðurspáin í gærkvöld: Vax-
andi austanátt í nótt. Sumstað-
ar allhvass og snjókoma með
morgninum. Gengur senniLega. í
norðaustan átt og birtir til síð-
degis í dag„