Þjóðviljinn - 14.01.1950, Blaðsíða 4

ÞJÓÐVILJINN
Laugardagúr 14.. janúar 1950.
þlÓÐVIUINN
i Útgefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — SóaíalistaXlokkurlnu
I Ritstjórar: Magnúa Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
| Fréttaatjóri: Jón Bjarnason. *•-*
; Blaðazn.: Arl Kárasoo, Mag-nús Torfí Ólafaaon. Jónaa Árnaaon
| Auglýaingaatjórl: Jón3teinn Haraldaaon
. Ritatjóm afgrelðala, augiýaingar, prentamiðja: Skólavörðu*
«tíg 19 — Simi 7500 (þrjár Unur)
Preatsmiðja Þjóðviljana h.f.
Xakriftarverð: kr. 12.00 á mán. — Lausaaöluverð 50 aur. elnt.
Sósíallataflokkurtnn. Þóragötu 1 — Síml 7510 (þrjár línur)
T' fbldið þýðir atwiiialeysi
f Þýðingarmesta atriðið í bæjarstjórnarkosninganutn
. Í29. janúar er að kjósendur ráðstafi atkvæði sínu þautiig,
‘að þeir reyni að koma í veg fyrir atvinnuleysi. Ögn at-
fvinnuleysisins vofir nú aftur yfir alþýðu Reykjavíkur og
, tmun verða hættulegasti vágestur allri afkomu Reykvík-
. íinga á fiæstunni, ef ekki verða straumhvörf í þeim bæjar-
'jstjómarkosningum, sem nú erú fraoftúndan.
1 íhaldið hefur ásamt Framsókn Óg Aiþýðuflokknum
. junnið skipulagt að því a.ð kotna atvinnuleysinu á. Og af
ihverju? Af því atvinnuleysið er forsendan og skilyrðið
lifyrir því að hægt sé að koma fram þeirri launalcúgun,
hsem þessir flokkar hafa verið að reyna að koma á und-
anfarin ár, en aðeins tekizt að nokkru leyti, vegna þess
að atvinna var enn allmikil, vegna ráðstafahanna frá ný-
' eköpunarárunum.
Reykvíkingar þekkja hvernig auðmenn íhaldsias aota
latvinnuleysið. Þeir nota það til þess að níðást á verka-
toiönnum, lækka laun þeirra, þegar þeir eiga bágast og
- iskorturinn sverfur að á alþýðuheimilunum. Reykvikíngar
þekkja líka hvað atvinnuleysið þýðir fyrir millistéttj.mar.
‘ÍÞað þýðjr stór minnkaðar tekjur, eignamissi og gjaldþrot,
■ af því grundvöllurinn fyrir efnahag smáatvinnurekandans
ibrotnar í atvinnuleysi og kreppum.
Sósíalistaflokkurinn hefur verið eini flokiaxrhra, sem
'alþýða Reykjavíkur 'hefurgetaðtreyst tií -þessað bevjast
'fyrir fullri atvínnu og hugsa beztu ráðin til að tryggja
fólkinu fuílá atvinhu á sem hagrænastan hátt.
Sósíalistaflokkurinn kom með hugmyndina um ný-
sköpunartogarana. Með framkvæmd þeirrar hugmyndar
. fvar hægt að tryggja Reykjavlkurbæ þessi stórvirku at-
/vinnutæki og sjálft bæjarfélagið fékk í siun hlut tíu
Wiýsköpunartogara. Þessa togara gat Reykjavíkurfcær rekið
jsjálfur og séð um að þeir væru reknir í sífellu og sköpuðu
þannig sém mesta vinnu og auð., Era hvað gerði íhaídsbæj-
arstjórnin ? Hón seJdi elnsfakliúgum sex af þessum
' jnýsköpunartogurum, svo það er -|l$- j^þdir geðþótta ein-
istakra auðfélaga, hvort þair eru rsknir eða ekki. Ihald-
Ið seldi gæðingum sínum þessa nýsköpuaartogara á rúnn-
)ar þrjár milljónir króna, nú kosta nýir togarar 414 milljón
og fást ekki fyrr en 1951 og verða þá máski komrnir upp
7 milljónir kr., ef íhald og Framsókn skríða saman til
gengislækkunar. — Og hvernig fór svo íhaldið með þá
mýsköpunartogara, sem það ekki þorði að selja? Það stöðv
; aði þá 2-3 mánuði á aðalvertíðinni í fyrra, þegar sölurnar
voru beztar, auðmönnunum til samlætis, til þess að reyna
>að kúga sjómenn! — Og þessir menn segjast svo vera sér-
tfræðingar í að stjórna fjármála>'fi og atvinnulífi!
Umhyggjan á sviði húsbygginganna er svipuð.
Hneyksli íhaldsins eru svo kunn á því sviði að ekki þarf
að rekja þau. Er hvernig verður svo, þegar þeir leggja
' allir saman: Ihaldið, Framsókn og Alþýðuflokkurinn?
IStjórn Fjárhagsráðs á húsnæðismálum Reykvikinga er sýn-
ishornið af sameiginlegri stjórnlist þeirra.
Þar sameinast þeir um að bánna Reykvíkingum að
ibyggja yfir sig, nema sem allra minnst. Þar koma þeir
gér saman um að draga útgáfu byggingarleyfa fyrir 1949,
1 tsem átti að afgreiða t desember 1948, þangað til í ágúst
11949, til þess að eyðileggja það fyrir Reykvíkingum að
geta byggt sumarið 1949. Þar leika þeir svo skrípaleik með
itillögur bæjarstjómarinnár, til þess að géta rifist um hvor
Hannes og Ku Klux.,
Klan.
Hannes á horniau skrifar í
gær um kvikmyndina Eldkross
inn, en hún er nú sýnd í Hafn-
arbiói og fjallar um starfsemi
hins bandaríska glæpafélags
Ru Klux Klan. Ég get ekkert
sagt um kost eða löst á kvik-
mynd þessari sem slíkri, hef
ekki séð hana. En ég vil gera
ofurlitla athugasemd við skrif
Hannesar um haaa. Samkvæmt
þeirri ástríðu Alþýðublaðs-
manna að grípa hvert tækifæri
til áð láta í Ijós dálæti sitt á
höfuðvígi heimskapítalismans,
reýnir Hannas að Læða því inn
hjá le3endum sínum, að banda-
rísk stjórnarvöld fordæmi starf
semi Ku Klux Klan, þáð er
jafnvel á honum að skilja að’
félagsskapurinn 3é látinn sæta
ábyrgð fyrir alla hina ógeðs-
legu glæpi sína.
□
Haegur vaodi að upp-
ræta félagsskapiuu.
Staðreyadimar segja hins-
végar allt aaoað. Það væri
hægur vandi fyrir bandarísk
stjórnarvöid að uppræta félags
skap þennan, ef vilji væri fyrir
hendi. Foringjar hans, yfir-
glæpamennirnir, eru ekki nein-
ar leyndardómsfuilar persónur,
það eru skrifaðar um þá langar
greinar í blöðin eins og fræga
ieikara og myndir með. Hver
sem vill getur fengið að ,.;vita
heimilisfang þeirra. Ekkert
ætti því að hindra lagregluna
i að ba.nka uppá hjá þeim, fará
msð þá fyrir rétt, fá þá dæmda
og féiagsskapinn léystan upp.
En þeir eru bara ekki dæmdir
og félagsí'kapurina etolci leyst-
ur upp.
□
Skyldleitíinu er of mikill.
Og ég veit að .Hannesi er
kunnugt um ástæðuna fyrir
þessu, hann er efcki sá glópur
að skilja elcki eðli þsss þjóð-
sltipulags sem ríkir þar vestra,
þó annað komi fra.m í skrifum
hans. En þetta þjóðskipuiag
er einfaldíega einkafyrirtæki
manna, sem undir niðri eru
næsta svipaðs sinnis og þeir í
Ku’Klux Klan, hinir fyrmefhdu
hafa aðeins sett upp hræsnis-
grímur frjálslyndis og logins
lýðræðis til að ganga með bær
um stjórnarskrifstofur landsins,
meðan hinir síðarnefndu setja
upp skuggalegar hettur og fara
út í náttmyrkrið til að inyrða
svertingja, Gyðinga ag róttæka
verkamenn og bæadur. Stjórn-
, arvöld Bándaríkjanna eru of
skyld 'Ku Klux- Klaa til þess
að þau hafi 'nokkrá longun fil
að hefja öfluga baráttu gegn
félagsskapnúm.
□
Hin nýja tí/.ka, —
eymapúðarnir,
D.T. skrifar: — „Kæri Bæj-
arpóstur! — Það er ný tizka
komin í bæinn, og hef ég hálf-
vegis verið að búast við að þú
mundir segja þitt álit á henni.
En þú sýnist ekki ætla að gera
þetta, og þá verð ég sjálfur að
taka pennann. Þetta er sem sé
merkiieg tízka, við skulum
kalla hana eymapúðatízku. —
Fyrir jólin fluttist hingað til
landsins einhver ósköp af
eyrnapúðum handa kvenfólki.
Það þarf ekki að lýsa þessum
fyrirbrigðum, svö mikið hefur
almenningur séð af þeirn sein-
ustu vikumar, eyrnapúðarnir
sýnast bókstaflega hafa verið
„rifnir út“, einoa líkast þvt
sem kvenfólk þjóðarinnar hafi
frá upphafi vega verið haldið
áköfu3tu þrá eftir þeim.
□
Gera enga stúlku
laglegri.
„Nú máttu ekki halda, að ég
vilji ekki unna kvenfólki okkar
þess að láta sér vera hlýtt á
eyrunum. Eg er þvert á móti
þeirfar skoðunar, að eyrnapúð-
arnir séu hin nauðsynlegustu
tæki. En stúlkurnar ættu bara
ekki að tileinka sér þá með
sama hætti og breytingar I
tízku, t. d. 'éins ög. nýja hár-
greiðslu eða eitthvað slíkt ....
.... M. ö. o. 1 kuldatíð skai
ég alls ekki amást við þvi að
stúlkumar gangi með eýrna-
púða. En ég mótmæli því, að
þær séu með þá sýknt og heil-
agt, taki þá ekki einu sinni af
sér í ágætasta veðri og hlý-
um. Því að þótt margt gott
megi segja um eyrnapúðana, þá
held ég að engin stúllca verði
taglegri af því að ganga með
þá. — D.T “
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til London 12J..,
fer þaðan væntanlega 16.1. til
Hull og Reykjavíkur. Dettifoss fór
frá Akureyri síðdegis í gær 13.1.
til Keflavíkur og Reykjavikur.
Fjallfoss fór frá Gautaborg 12.1.
væntanlegur til Leith 14.1'. Goða-
foss kom til Hull 10.1. fer þaðan
13.1. til Reykjavíkur. Lagarfoss er
í Kaupmannahöfn. Selfoss er' á
Siglufirði. Tröllafoss fór frá Siglu
firði 31.12. væntanlegur til N. Y.
13.1. Vatnajökull kom til Gdynia
11.1. fór þaðan 12.1. tii Stettin.
Katla kom til Reykjavíkur 9.1.
frá N. Y.
' ». i Hjónunum -Lilju
\' ✓ Bjarnadóttur og
S X — Oigeiri Guðjóns-
syni, Laufásveg
( r ^ 36 B’ fæddist 12
marka dóttir í
gær, 13. janúar.
Listi Sósíalistafiokksinsí í
Reykjavík er C-issfinn..

18.30 DÖnsku-
kannsla; II. fi. —
19.00 Ensku-
kennsla; I. fl.
19.25 Tónleikar.
20.30 Útvarpstrió-
ið; Einleikur og tríó. 20.45 Leik-
rit: „Fógeti hans hátignar" eftir
Alexander Kielland (Léikstjóri:
Brynjólfur JóhannesBon). 21.45
Tónleikar: Lög eftir Vic|tor ' Her-
bert (plötur). 22.05 Danslög. 24.00
Dagskrárlok.
' . . -I
Listi Sósialistaflokksins £
Reykjavík er C-lLstinn. .
Næturlæknir er í iæknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólanum.' ------
Ungbarnavernd .Líknar Templ-
arasundi 3, er opin þriðjudaga,
fimmtudaga og föstúdaga
kl. 3.15---4.
Listl Sósialistafiokksins í
Reykjavík er C-Ustinn.
Næturakstur í nótt anoast
Hreyfill, > Sími 6633. • .
NæturvörSur er I Lyfjabúðinni
Iðunn. ----, Sílni 1330.
. í fyrradag
voru gefin sam-
an í hjónaband
af séra Jóni
Thórarensen,
k (I' JIHIIBIW ungfrú Laufey
Eiríksdóttir frá Stokkseýri og
Barðí G. Jónsson, sjómaður, Lauf
ásveg 82. — Á nýársdag voru gef-
in saman í hjónaband af séra
Sigurbirni Einarssyni, ungfrú
Þuríður Einarsdóttir og Hálfdán
Á. Brandsson. Heimili ungu hjón-
anna er að Karfavogi 21.
Listi Sósíalistafiokksins í
Reykjavík er C-Iistinn.
HÖFNIN:
Egill Skallagrímsson fer á veið
ar í dag. Neptúnus var væntan-
legur af veiðum í gærkvöld. Þýzk-
ur togari kom hingað í gær eftir
koium.
\
Skipadeild S.l.S.
Arnarfell kom til Reykjavíkur
í gær. Hvassafell er i Álaborg.
þeirra sé aðalsk&m.mdarvai'gurina í húsnæðismálum
Reykvíkmga.
Reykvíkirtgar J>urfa í þessum bæjarsfcjó roarkosningum
að fylkja sér um Sóslalístaflokkiim, C-listann. Það er sú
vörn; sem aiþýðan getur skapað sér bezta gegn atvinnu-
leysinu. Ef Sásíalistaflokkurinn styrkist og efli3t í bæjar-
stjórn Reykjaivíkur, þá minnkar að sama ákapi ár-seði og
máttur_aftúrhaMsia.s; til Arásanoa á lífekjörtfóltesina.
Nýlegá hafa opin-
berað ' trúlofun
sína, ungfrú Ipj’á-
björg Jónsdóttir,
Setbergi, Húsávák
og Sigiirður Jóns-
son, Sandfellshaga, Axarfirði. —
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína, ungfrú Hulda Karlsdóttir,
Grimsstöðum, Hólsfjölium og
Haukur Haraldsson, Húsavík.
Guðsþjónustur á morgun:
Laugarneskirkja:
Messa kl. 2 e. h.
sr. Garðar Svav- ‘
arsson. Barnaguðs
þjónusta kl. 11
sami. —• Dóm-
kirkjan. Messa kl. 11 f. h. — Séra
Jón Auðuns. Messa ki. 5 e. h. —
Séra Gunnar Sigurjónsson cand.
theol. — ElliheimUlð Grund. Mess-
að kl. 10 f. h. 2. sunnudag eftir
þrettánda. —-Séra Ragnar Bene-
diktsson. Fríkirkjan. Mesea kl. 11
f. h. — Séra Þorsieinn Björnsson.
KI. 2 e.h. — Séra Árelius Níels-
s»n. K1 5 Emil Björnsson canú'
theol.
Happdrætti Háskóia Islands.
Dregið verður í 1. flokki l950'á
mánudag. Umboðsmenn í Reykja-
vík og ‘ Hafnarfirði hafa opið til
kiriO í kvöid.