Þjóðviljinn - 05.02.1950, Blaðsíða 4

1
Þ JÖÐ VILJINN
Sunnudagur 5. febrúar 1950.
IIIÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur aiþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttastjórí: Jón Bjarnason.
Biaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, aígreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línur)
Askriítarverð: kr. 12.00 á mán. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f,
Sósiailstaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár linur)
Er Framsékn ráðin á Éhaldsskúitma?
„Ábyrgðartilfinning og falslaust samstarf" heitir leið-
ari Morgublaðsins í gær. Er þar lýst ástandinu í efnahags
máium þjðarinnar á þessa ieið.
„Togaraútgerðin á heljarþröm".
„Gömlu togaramir bundir“.
„Nýsköpunartogararnir reknir með tapi“.
„Vélbátaútgerðin fengið bráðabirgðalausn.“
„Afleiðingin af þessu hörmungarástandi er gjörsam-
Jega óviðunandi verzlun og viðskiptaástand, vöruþurrð og
gjaldeyrisbrask.
Það sem blasir við er stöðvun atvinmilífsins, f járþrot
ríkisins, atvinnuleysi og algert öryggisleysi.“
Þannig er lýsing Morgunblaðsins á efnahagsástandi
áslenzku þjóðarinnar eftir þriggja ára stjóm þejrra þriggja
„ábyrgu“ flokka, sem við völdum toku í byrjun febr. 1947.
Og eftir þessa lýsingu kemur svo grátklökk áskomn, vel
orðuð, til gömlu samstarfsflokkanna um að hef ja nú sam-
starfið aftur til björgunar úr þessu öngþveiti.
Hins vegar láist höfundi leiðarans að geta iþess,
ihvernig lýsing þessi er játning þess sannleika, sem þjóðin
er þegar farin að reyna, að loforðin, sem fyrrv. stjóm
gaf.þegar hún settist að völdum, hafa verið svikin hvert
af öðru og afleiðing þeirra brigða er núverandi efnahags-
ástand. Og þess er ekki heldur getið að aðalforsprakki
þeirrar stjórnarstefnu sem leitt hefur yfir þjóðina þetta
efnahagshrun er Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra,
maðui’ sem glatað hefur beztu mörkuðum sem þjóðin hefur
nokkru sinni fengið og nú hefðu haft úrslitaþýðingu fyrir
efnahagsafkomu hennar, ef þeim hefði verið haldið.
Nú er að verða að veruleika sú staðreynd sem Sósíal-
istaflokkurinn sagði fyrir að koma mundi, þegar gengið
var inn í hina svokölluðu efnahagssamvinnu, eða Marshall-
áætlun, að þeir tímar væru ekki langt undar. að hin %'est-
rænn viðskiptalönd lokuðu mörkuðum sínum fyrir frani-
leiðsluvörum okkar, vegna þess að þá yrðu þau sjálfum
‘sér nóg á því sviði. Þetta var talinn ósvífnisáróður af
borgaraflokkunum, en nú „hafa þeir síðustu játað“.
En annar leiðari Tímans þennan sama dag er líka
fróðlegur. Hann fjallar um viðskiptin við Sovétríkin og
er sýniiega skrifaður til þess að þvo Bjarna Ben. hreinan
af þeim ásökunum, að hann eigi sök á markaðstapinu þar.
Það er mjög eftirtektarvert, að hér tekur Tíminn að sér
að vinna verk, sem jafnvel Morgunblaðið treystir sér ekki
til lengur. Svo augljósar liggja staðreyndirnar fyrir í
þessu efni.
í þess stað vill Tíminn skella þeirri sök á Sósíalista-
flokkinn, með gamla songnum um framleiðslukostnað okk-
ar. Hins vegar væri fróðlegt að fá svar við þeirri spurningu
hvað Framsókn 'hefur gert til að iækka framleioslukostnað
•á Xslandi. Almenningur hefur a.m.k. lítið orðið þess var.
En bæði þessi flokkamálgögn ganga fram hjá því sem
iáður en nefnt, að núverandi markaðir eru að lokast, ekki
vegna framleiðslukostnaðar, því dýrtíð fer ekki lækkandi
£ þeim löndum sem við höfum selt til, heldur vegna þess
að þær þjóðir eru að fullnægja þörf sinni með eigin fram-
leiðslu og neita að hleypa okkar vörum inn, til samkeppni
við þeirra eigin sjómgnn og útgerðarmenn. Það er þetta,
sem er alvarlegasti þátturinn í efnahagsmálurn okkar,
þáttur sem ekki verður leystur á nokkurn annan hátt en
að vinna aftur þá markaði sem Marshallstjórnin týndi
vegna -pólitísks ofstækls. Með gengislækkun þeirri sem gerð
líÆJApOSTim^N
Útvarpsstjóri um mið-
bylgjuútvarpið.
Jónas Þorbergsson, útvarps-
stjóri, skrifar: — „I bæjarpóst
inum 1. febr. birtist bréf frá
ónafngreindum lesenda, þar
sem hanh lýkur lofsorði á þá
nýbreytni, að útvarpað hefur
verið umræðum fyrir bæjar-
stjórnarkosningar í ýmsum
kaupstdðum landsins, og er
jafnframt skorað á útvarpsráð
að taka upp þessa nýbreytni
að því er varðar dagskrárefni
Ríkisútvarpsins. — Til þess að
leiðrétta misskilning, sem ber-
sýnilega virðist ríkja í sam-
bandi við þetta mál, óskar Rík-
isútvarpið að upplýsa, að fyrr-
nefnt útvarp á umræðufundum
í ýmsum kaupstöðum )andsins
hefur ekki farið fram á. v<-gum
Ríkisútvarpsins heldur á veg-
um stjórnmálaflokkanna á
hverjum ‘stað, að fengnu leyfi
Ríkisútvarpsins og að tilskildu
fullu samkomulagi allra flokka
um tilhögun.
□
Stöðvarnar í eigu
Landssímans.
„Stöðvarnar, sem notaðar
hafa. verið tii þessa miðbylgju
útvarps, munu flestar eða all-
ar vera 1 eign og þjónustu
Landsímans og hafa ákveðnu
fjarskiptahlutverki að gegna.
Ríkisútvarpið á því miður eng
ar útvarpsstöðvar nema Vatns
endastöðina og endurvarpsstöð-
ina á Eiðum, sem útvarpar á
miðbylgjum. Framkvæmdir eru
hafnar til þess að setja niður
sterkari stöð að Eiðum og
flytja núverandi Eiðastöð í
Hornafjörð. Ennfremur sækir
Ríkisútvarpið um heimild til
þess að mega setja upp endur
varpsstcýð á Akureyri á næst-
unni. — Af þessu verður ljóst,
að það - er ekki á valdi Ríkis-
útvarpsins að hefja slíkt mið-
bylgjuútvarp víðsvegar í kaup
stöðum landsins, með þvi að
allar þær stöðvar, ■ sem um er
að ræða, eru í eign Lands.ím-
ans og eiga fullu hlutverki að
gegna.
Reykjavík, 3. -febrúar 1950.
Jónas Þorbergsson.
□
Svanasöngur í ntvarps-
umræðum.
„Hlustandi í Borgarnesi"
skrifar: — „1 útvarpsumræðun
um þann 26. janúar dró Jó-
hann Hafstein upp mjög dökká
og ömurlega mynd af bugsana
gangi og sálarástandi „komm-
únista“, en endaði svo máls-
greinina með þessum orðum:
„Þetta og þetta er þeirra venju
legi svanasöngur.“ í tilefni af
þessum ummælum datt mér í
hug eftirfarandi visa;
Margt þó leyfist Jífs í þröng
Júmslíum auSvaldsþrjótum,
aldrei s!á þeir svanasöng
úr svörtum íhaldsnótum.
Það er kannski vegr.a minnar
alþýðlegu fákunnandi, að ég
gat ekki fundið listasamræmið
í þessari samlíkingu ræðumanns
ins. — Hlustaixdi í Borgarnesi.“
□
Köll og hróp í strætó.
S. T. skrifar: — „Kæri bæj-
arpóstur! — Þú ert stundum
að tala um það, að tæknin og
vísindin hafi ekkj verið tekin
nógu rækilega í þjónustu reyk
vísku strætisvagnanna. Sízt
skyldi ég andmæla þeirri skoð
un þinni...... Eitt merkilegt
atriði, sem snertir þetta efni,
hefur þú þó aidrei nefnt, svo
að ég viti til. — Eins og við
öll vitum, þá er því svo varið
með strætisvagnana okkar, að
menn verða að kalla tii vagn-
stjórans, ef þeir vilja komast
einhversstaðar út. Þetta fyrir-
★
Framhald á 7. síðu.
HÖFNIN:
Helgafell kom af veiðum síð-
degis í gær.
EINARSSON & ZOfiGA H.F.
Foldin fermir í Hull á mánudag.
Lingestroom er í Amsterdam.
RÍKISSKIP:
Hekla er á Austfjörðum á norð-
urleið. Esja er væntanleg til Rvík
ur um hádegið í dag að vestan og
norðan. Herðubreið er í Reykja-
vík. Skjaldbreið var í Stykkis-
hólmi í gær á suðurleið. Þyriil er
í Reykjavík. Skaftfeliingur átti
að fara frá Reykjavík síðdegis i
gær til Vestmannaeyja.
Eimskipafélag Reykjavíkur h.f.
Katia er væntanleg til Reykja-
víkur í dag.
EIMSKIP:
Brúarfoss fór frá Reykjavík
kl. 16.00 í gær til Huli og Ábo í
Finnlandi. Dettifoss kom til Hull
1. 2. frá Antwerpen. Fjalifoss fór
frá Reykjavík 31. 1. til Leith.
Frederikstad og Menstad í Nor-
egi. Goða'foss er í Vestmanna-
eyjum, lestar frosinn fisk. Lagar-
foss kom til Reykjavílsur í gær
var gagnvart dollar á s.l. hausti, var aðstaðan um sölu til
Sovétríkjanna bætt því Sovétríkin hafa ekki lækkað sitt
gengi gagnvart dollar. En það þarf bara enginn að halda
sá hafi verið tilgangur Marshallstjórnarinnar.
En af þessum tveimur leiðurum má líka sjá fleira.
Sósíalistar sögðu það fyrir á s.l. hausti, að kosningarnar
væru aðeins skripaleikur, sem ætti að blekkja fólkið, lof-
orðin mundu gleyirfast og allt mundi falla í ljúfa löð að
þeim loknum. Nú er þetta að koma fram. Morgunblaðið
hrópar á samstarf, Tíminn hefur svarið tilbúið fyrirfram.
Og svarið er þetta: Mesta vandamáíið er svo sem ekki
Sjálfstæðisfiokknum að kenna, heldur kommúnistum. Þann-
ig er samstarfið þegar hafið bak við tjöldin, og blöðin
tekin að búa liðsmenn sína undir það sem koma skal:
„ábyrgöartilfirmtngu og faislaust samstarf“.
frá Álaborg. Tröllafoss kom til
Reykjavíkur í gær frá N. Y.
Vatnajökull kom til Hamborgar
19. janúar.
t gær voru gef-
in saman í
hjónaband i
Hafnarfirði,
ungfrú Bryndís
Kristinsdóttir
og Albert Þorsteinsson, Langeyr-
arveg 12. — 1 gær voru gefin
saman í hjónaband af séra Þor-
steini Björnssyni, ungfrú Auður
Elíasdóttir og Kjartan Guðmunds-
son, blikksmiður. Heimiii brúð-
hjónanna verður á Njálsgötu 73.
Næturakstur i nótt annast Hreyf-
ill. — Simi 6633. Aðra nótt annast
Litla bílstöðin, sxmi 1380, nætur-
aksturinn.
Helgidagslæknir: Bei-gsveinn
Ólafsson, Ránarg. 20. Sími 4985.
Yfirlýsing.
Á fjölmennum fundi, sem stuðn-
ingsmenn séra Árelíusar Níelsson
ar í prestkosningunum til Frí-
lcirkjunnar, héldu 1. febrúar s.l.
var eftii-farandi tillaga samþykkt
með atkvæðum allra fundarmanna:
„Að gefnu tilefni skal það skýrt
tekið fram, að við viljum vinna að
einingu Fríkirkjusafnaðarins í núf
tíð og framtíð eftir beztu getu
samkvæmt óskum þeim, er séra
Árelíus bar fram í lok ræðu sinn-
ar 15. janúar s.l.“
Ofanskráð yfirlýsing barst Þjóð
viljanum í gær. Hinsvegar er blað-
inu ekki kunnugt um að boðað
hafi verið til neins opinbers fund-
ar með stuðningsmönnum sr. Ár-
líusar, veit heldur ekki hvar fund
urinn hefur verið haldinn, né frá
hverjum yfirlýsingin er komin.
Laugarnesklrkja.
Messa kl. 2 e. h.
— Séra Garðar
Svavarsson. Barna
guðsþjónusta kl.
10 f. h. —■ Séra
Garðar Svavarsson. — Foss-
vogskirkja. Messa kl. 4 e. h. —
Séra Garðar Svavarsson. — Dóm-
klrkjan. Messa kl. 11 f. h. —
Séra Bjarni Jónsson. Messa ki. 5
e. h. — Séra Jón Auðuns. —
Hallgrímskirkja. Messa kl. 11 f.h.
—Séra Jakob Jónsson. Ræðuefni:
Trúmennkka. Barnaguðsþjónusta
kl, 1.30 e. h. — Séra Jakob Jóns-
son. Messað kl. 5 e.h. Séra
Sigurjón Árnason. —• Fríkirkjan.
Messa kl. 2, séra Sigurbjörn Ein-
arsson setur hinn nýkjörna prest,
séra Þorstinn Björnsson, inn í em-
bættið. Séra Þorsteinn Björnsson.
prédikar. — Nesprestakall. Messað
í Mýi’arhúsaskóla kl. 2,30 e. h.
Gísli Kolbeins stúd. theol. prédik-
ar. — Séra Jón Thorarensen.
11.00 Morguntón-
leikar (plötur).
14.00 Messa í FrÞ
kirkjunni í Reykja
vík (séra Sigur-
björn Einarsson
setur hinn nýkjörna prest, séra
Þorstein Björnsson, inn í embætt-
ið; — séra Þorsteinn Björnsson
prédikar). 15.15 Útvarp til Islend-
inga eriendis: Fréttir. — Erindi
(Margrét Indriðadóttir fréttamað-
ur). 15.45 Útvarp frá síðdegistón-
leikum í Sjálfstæðisbúsinu (Carl
Billich, Þorvaldur Steingrímsson
og Jóhannes Eggertsson leika).
18.30 Barnatími (Þorsteinn Ö.
Stephensen): a) Frásaga: „Gvend-
ur Jóns í sjóorustu" (Hendi’ik
Ottósson). b) Söngur með gítar-
undirleik (Huldumeyjar). c) Tvö
ævintýri: „Kötturinn með ljón's-
hjartað" og „Refurinn með pok-
ann" (Guðmundur M. Þorláksson).
d) Stefán Jónsson kennari les
framhald sögunnar „Margt getur
skemmtilegt skeð“. 19.30 Tónleik-
ar: Kvartett í Es-dúr op. 50 nr.
3 eftir Haydn (plötur). 20.20 Tón-
leikar: Sónata fyrir fiðlu og píanó
eftir Debussy (Björn Ólafsson og
Árni Kristjánsson leika). 20.35 Er-
indi: Sjónleikir og trúarbrögð; I.:
Með fornþjóðum (séra Jakob Jóna
son). 21.00 Tónleikar: Gerharfi
Húsch syngur lög eftir Kilpinen
(plötur). 21.20 Upplestur með und-
irleik á píanó: „Bergljót" cftir
Björnstjerne Björnson, í þýðingu
Þorsteins Gíslasonar (Þóra og
Emilía Borg flytja). 21.35 Tónleik
ar: Tilbrigði eftir Brahms um stef
Fraiahald á 6. síðu.