Þjóðviljinn - 25.03.1950, Blaðsíða 6
1
5JÖÐVILJINN
X.augardagur 25. marz 1950.
Framhald af 5. síðu
ar útflutningsframleiðslu, er
auðvelt að afsanna. I fyrsta
lagi fer afurðaverðið lækkandi
og markaðirnir þrengjast. Þeir
láta sem þeir viti það ekki. —
1 ööru lagi er aðstaða bátaút-
vegsins mun verri eftir að
gengislækkunarlögin ganga í
gildi og hin nýja skipan kom-
ip á. Hagfræðingamir halda
því fram, að verðið á nýja
fjskinum verði 93 aurar fyrir
kílóið. En frystihúsin fullyrða,
að þau geti í hæsta lagi greitt
75 aura, eða sama verð og áð-
ur. Áður fengu útgerðarmenn
sem svarar 85 aurum fyrir kg.
a£ nýjumi fiski, þegar beini
gtyrkurinn er reiknaður með.
Þ,ar viö bættust „hrognapening-
aínir“, sem nú falla niour. M.
ö. o eftir að „bjargráðið" kem-
ur til framkvæmda, fá útgerð-
ármenn miklu lægra verð fyrir
fískinn 'samtímís því sem all-
u'r tilkostnaður.stórhækkar. Við
slíkar aðátæður mun þykja ær-
ið áhættupamt, að ge,ra þátana
lít, og erfitt að fá menn á þá,
líema um mikið og almennt at-
Vinnuleysi verði að ræða. Það
e'ru litlar líkur til að hægt verði
að gera báta á Norðurlandi,
Austurlandi og Vcsturlandi út
á sumarvertíð. Og ef ckki cr
mr.rkaður fyrir meira cn 15
] ' . tonn af hraðfrystum fiski,
] :' verður útgerð þeirra báta,
sern vciða fyrir hraðfrystihus-
in stöðvuð, þegar þ:éir';háfá
veitt það magn. Ef togararnir
verða að fara á saltfiskveiðar,
þá er.hæpið að mikill markaður
verði afgangs fyrir bátaflot-
ann í þeirri framieiðslugrein.
Það er alveg áugíjóst, áð
með cömu stefnu í utanríkis-
verzluniilni verður stórkostleg-
Bjargráð
og
örbirgðarinnar
bjargráðanna
ur samdráttur í sjávarútvegin-
um, eftir að ,,bjargráðið“ er
gengið í gildi. Það ætti engum
að koma á óvart, þó að næsta
haust sæjum við fram á hrun
og öngþveiti miklu geigvæn-
legra, en þá örðugleika sem við
eigum nú við að stríða.
Gjaldeyrisöflunin mun því
dragast satnan. Það þýðir meiri
vöruskort, meiri eftirspurn i
hlutfalli við framboð, jafnvel
þótt við gerum ráð fyrir mik-
illi tekjurýrnun almennings.
Fyrirheitið um afnám haftanna,
sem öll bygging hagfræðing-
anna hvílir á, er því fjar-
stæða. Verzlunin verður ekki
gefin „frjá.ls" heldur mun
verða hert á einokunarhöftun-
um. Enda er ekki hróflað við
verzlunarfyrirkömulaginu í íög-
unum. Fyrirheitið um „frjálsa
verzlun" í greinargerðinni, er
því vísvitandj blekking. Annar
flökkurinn " í * rikisstjórninni.
Framsóknarflokkurinn, hefur
líka staðfest þetta og lagt rska
áherzlu á, að allt tal um frjálsa
verzlun væri firra. Eysteinn
Jónsson sagði að ]5að væri
sama og að stinga hö ' )inn í
saridimf. Samkvæmt áli.i áöh-
arra hagfræðinga þarf a. m. lc.
7—800 millj. kr. gjaldeyristekj.
ur, til að hægt að afnema
höftin, án þess að leiði til
skuldasöfnunar erlendis. Fáir
iriunu nú svo bjartsýnir að þeir
búist við meiru en 500 milljón-
um.
höfum við séð efndirnar. Nú
koma þessir herrar til okkar og
segja að ekkert sé framundan
nema hrun og rikisgjaldþrot.
Og á ný fara þeir fram á marg-
falt stórkostlegri kjaraskerð-
ingu, líka í þeim tilgangi að
bæta hag þessa sama fólks,
sem á að taka á sig byrðarnar.
Enn lofa þeir öryggi og velmeg.
un. Á sama tíma lýsa þeir því
yfir í greinargerð, að „bjarg-
ráðið“ frá 1947 hafi aðeins
leitt til ófarnaðar, hafi verið
eintóm hringavitleysa, hafi ver-
ið byggt á röngum forsendum,
einmitt frá sjónarmiði hagfræð-
innar. Og nú ætlast þeir til
þess að við tökum þessa sömu
„hagfræði“ fyrir góða og gilda
vöru. Við horfum nú ekki að-
eins upp á efnahagslegt gjald-
þrot heldur líka andlegt gjald-
þrot þeirra manna, sem hafa
! ieitt okkur út í ófæruna. Þeir
I eiga ekkert annað eftir en
steigurlætið.
Loforð @g elndir fyrr og nú
Fyrrverandí ríkisstjórn und-
ir forsæti Stefáns Jóh. Stefáns-
rionar, hóf feril sinn, rrieð þvi. að
lœkka laun verkalýðsins með
þvingunarlögum frá Aiþingi.
Hú:i fullyrti, að þctta væri gert
til aö bæta hag verkalýðsstétt-
árinnar og mundi koma fram
í- bættum kjörum, þegar fram
liðu stundir. Þetta var stutt
meci hagfræðilegum rökum,
sem borin voru fram af
okki minna steigurlæti en
nú. Síðan gerði hún ís-
land að aðila í Marshallsamn-
ingnum og lofaði að árangur
þess skyldi verða öryggi og
velmegun, gull og grænir skóg-
ar. Hún lofaði atvinriu handa
öllum, niðurfærslu dýrtíðarinn-
ar, stórstígum atvinnufram-
kvæmdum og nýsköpun. Nú
Höfuðvandamálin, sem þarf
að leysa eru þessi:
Það þarf að afla nýrra mark-t
aða. '
Það 'þarf að draga úr fram-
leiðslukostnaði útgerðarinnar.
Það þarf að efla útflutnings-
framleiðsluna og auka gjald-
eyri: tek j urhar.
Það þarf að stefna að því;.
að koma upp stórvirkum fram-.
íeiðslutækjum í nýjum framr
leiðslugreinum, til þess að firra_
þjóðina öryggisleyEi hinnar ein-
hæfu framleiðslu.
Það þarf að breyta verzlunar
fyrirkomúlaginu til þess að
lækka vöruverðið og hagnýta
verziunargróða til almennings-
þarfa.
Ég hef nú sýnt fram á að
„bjargráð" ríksistjórnarinnar
og hagfræðinga liennar leysir
ekkert af þessum vandamálum,
heldur gerir illt verra og tor:'
veldar lausn þeirra.
Það útvegar enga nýjá
ma.rkaði. ;
Það eykur framleiðslukostn-
að útgerðarinnar og gerir hag
bátaútgerðarinnar verri.
Það eykrir ekki útflutnings-
framleiðsluna, heldur dregur úr
hénni. Það leiðir ekki til vax-
andi, heldur minrikaridi gjáld-
eyrisöflúnar.
Það leiðir ekki til aukinnar-
tækniþröunar " og framfárá í
atvinnulífinuý héldur stöðvunar
tækriiþröunar og nýrköþunar.
Ilin stórkostlega vei'ðhældum
á erlendum frámleiðsluvörum
hlýtur , að , gera . landsmönnum
illkleift að afla þeirra. Hagur
bænda niuri versna riijog vegna
hinnar miklu verðhækkunár á
erlendum vörum Qg enai bund-
inn:á þær framfarir, sem uridan-
farið hafa orðið í landbúnaðin-
um.
Vöruskorturinn mun aukast
vegna minnkandi ■ gjaldeyris-
framleiðslu, Þáð .verður, ;hert. á
höftunum og verzhmarástandið
mun enn versna. .ö
1 stuttu máli: Árangurinu af
„bjargráðunum“ verður sá einn
að'rýra'stórkostlega kjör hinna
vinriandi stétta til þóknunar
aucmannastéttinni, jafnframt
því, eem öll efnahagsleg vanda-
mál eru sett í enn meiri hnút.
jú
Í-1
Félágs tsÍéAzkiá' Mfféföáéíg'eiidá'
veröur haldinn aö Félagsheimi|íi„ V.R. n.k. mánU-
dag. 27. marz kl. 8.30 síödegisj
Dagskrá: Venjulegi aðalfuridarstörf:"
,1
Stjórnin.
-'W.-.TcrA-;
u r
óskast sttux í. eldhúsiö' í ^Raeppssp'í^alanum.
V ' 1 < •* 1 j
Upplysingar hjá ráðskonunni, sími 4499 og
skrifstofu nkisspítalanna.
Stefna Sósíalisfaflokksms
Sósíalistaflokkurinn hefur
bent á, hvernig leysa megi þessi
vandamál á kóstnað auðmanna-
stéttarinnar, en þó fj'rst og
fremst á kostnað þeirrar hel-
stefnu, sem; .cfulltrfúpi’
mannastéttarinnar j—
Það verður-Æ-kkÍ,,gert méð éinu
„pennastriki“ eða einum
„bjargráðalögum“ frá Alþingi,
heldur með algerri stefnubreyt-
ingu, margháttuðum ráðstöfun-
um og þrautseigu starfi.
1. Flokkurinn hefur sýnt
fram á hvernig afla má nýrra
markaða. Til þess þarf að gera
tvennt : Breyta algerlega um
stefnú í utanríkismálum og
utanríkisviðskiptum og að frám
leiða fniklú fjölbreýttari ' óg
márkaðshæfari vörur úr áfúrð-
um sjávarútvegsins. Til þess
geta seit meira. Ástæðan er
bæði sú að þeir verzla við sós-
íalistjsku löndin og framleiða
fjölbreýttari vöpru, Þeir munu
hjéldur ekki .riafa ekrifstofu-
bíiemoít. iDBrixsv .crrgav i
n .bgPM,r mönnu:
kf
íakn sem .bannar mönnum . s.yo
noortBfa i< Tt(T.ö<>,, ui i ...Bpipct i
þarif áfrámhald nýsköpuriarinn-
ar. Norðmenn hafa selt allar
sínar sjávarafurðir og segjast
gfiXÆaxnlega alJrir...bjargir til..'aÁ
kcifna, vöriim-,, sínum í verð -eáns
ogÍ-við eigum áð búa við hér.
2. Floklcurinn *fiefúr^*Sýnt
fram á hvernig má stórlækka
rek turskostnað útgerðarinnar
og lækka vöruverð í landinu.
Það er hægt að gera með því
að gerbreýta verzlunarfyrir-
komulaginu, þjóðnýta verziunar
gróðanri og annan gróða, sem
•skapast í skjóli verzlunarein-
okunarinnar, méð þVí að lækka
tolla'og afla ríkinu meirí tékna
með sköttúiri á • StóreignárnÖnn-
unum, áuk' beinnar f járiöflunar
með ríkisrekstri, með því að
spara útgjöld tíl" hins hóflausa
skrifstofubákns hins opinbera,
méð því að lækka vexti, sem
er auðvelt, þegar þess er gætt
að gróði bankanna er um 30
millj. króna á ári og með lækk-
un vátryggingargjalda. Það er
einnig hægt að lækka mjög
reksturskostnað með aukinni _
tækni, betri og hagkvæmari
skipulagningu og minni sóun
verðníæta. Að því verður um
fram allt að beina athyglinni
þegar einhver framleiðslugrein
ber sig ekki.
3. Flokkurinn hefur sýn.t
fram á nauðsyn þess, að beina
athyglinni að því verkefni að
koma upp nýjum atvinnugrein-
um með stórvirkum framleiðslu
tækjum á grundvelli þeirra
náttúruauðæfa, sem landið býr
yfir, og stefna þannig mark-
visst áð því að losá okkur við
það öryggivleysi, sem fylgir
einhæfri framleiðslu. Það hefur
verið sýnt fram á að það er
engan vegín óleysanlegt verk-
efni, heldur ekki hin fjárhags-
lega hlið.
Okkur ríður á að auka tækni-
þróunina í stað þess að stöðva
liana, sámkvæmt kenningum
,,hagfræðinganna“. Það er leið-
in til að auka afköstin og bæta
kjör '.almennings í stað þess að
rýra þau. Og það er sannanlegt
mál, að slík tækniþróun er fram
kvæmanleg, með vitúrlegri
stjórn atvinnulífeinv,
Til þess a*- frarpkvæina þecsa
stéfriuskrá þarf vald. Til þess
þarf Sósíalistaflokkurinn að fá
fulltingi ,fólk'siii.s.,
Það cr. QÍtí-'SaCrileikskorn í
áliti hagfi'aéðingánna. Það er
ekki nógvfyrir vexkalýð' félögiri
að hækka kaupgjaldið að krónu
tali. Það- þarf að koma i veg
fyrir aá kjarabæturnar séu að
engu gerðar.
Til þess að tryggja það, sem
áviniist og skapa atvinnuöryggi,
þarf hið vinnandi fólk að fá
híð pólitíska vald í hendur.
Forsenda þess er skiiningur og
þar með ónæmi gegn blekking-
um, jafnvel þó þær séu klædd-
ar í líagfræðilégan búriing.
Framh. af 8, síðu.
bátaútgerðarinnar. Báðir aðilar
hafa því tryggingu hjá ríkinu
fyrir sölunni, -
En verða þetta frv. samþykkt,
hverfur ]tea|i trygging og þar
með núve|áridi öryggi fiskkaup
éndanna
sqgjast því verða
áð reiknæ.iijfið áílri óvissu mark
aðsins, þ. e. a. s. markaðskrepp
unni, sem geti gert mikið af
fiskinum óseljanlegt á hinum
þröngu mörkuðum Marshall-
landanna. Þessari áhættu sinni
og óvissu leitast þeir svo við
að velta yfir á smáútgerðina og
sjómenn með lækkuðu verði á
fiskinum. V
Þeir, sem samþykkja þetta
frv. eru því beinlíifiis að svipta
sjómenn : og smáútgerðarmenn
öryggi fiskábýrgð^rlaganna og
lækka fiskverðið til þeirra, sam
tímis sem -þeir hækka verðið á
öllum nauðþurftum bátaútvegs
ins og fiskimanna.“
£