Þjóðviljinn - 08.09.1950, Blaðsíða 6

?
*
,.rs, j iMWff
ÞJÖÐVÍLJINN
,0S6Í Jq$& .8 itrgf btiízö'%
; - ; Föstudagur 8. sept. 1950.
... v, vijneiits4 æj.'4
--------------------'■ -JrUl,-,
rr'oft
»*í
.■ *>^<%p<w«wrHgjyvr-;.j^'yv>hp,vyy<yywvv>ieyevvvvyvvyw;

ii Eniiaiiiiiiii
ERS GREIFA
Sigurðor Haralz íslenzkaði
Luckner greifi er þekktur maður um allan heim. Sæ-
úlfurinn var gælunafn á lionum, og hann var hreykinn
af því nafni. Þessa dagana er hann á ferð til Vestur-
heims, að rifja upp fomar minningar. Endurminningar
greifans hafa aukið frægð hans og eru mikið lesn-
ar. Rithöfundurinn Lewell Thomas ritar skemmtilegan
og ítarlegan formála fyrir bókinni. Hann segir m.a.:
Vinur minn Luckner greifi er skrýtinn maður. Hann
hefur ferðast um Bandaríkin síðastliðin tvö ár og hald-
i'ð þar fýrirlestra, sem óhemju aðsókn hefur verið að.
Hann er líka aílt það, séhi þú getur búizt við af aðals-
fhanni, sem strauk að heiman, þegar hann var drengur,
og fór til sjós. Sjómaður var hann í mörg ár, en varð
síðan liðsforingi í hinum keisaralega þýzka sjóher. 1 fyrra
heimsstríðinu lagð’, hann a.f stað frá Þýzkalandi á gömlu
seglskipi, komst fram hjá Englendingum og sökkti mörg
um skipum Bandamanna á Atlantshafi cg Kyrrahafi. Þá
gáfu Bandamer.n honum naftiið ,,Sædjöfullinn“. Þessu
hélt hann áfram, ';ar til háhn að lokum strandaði skipi
sínu á kóralrifi í ifLióúrhöfum.
Eitt sinn á þeún lögum, er hann var í siglirigum. vann
hann sem tjaldmaðnr'hjá indverskum fakírum í Astralíu,
og af þeim lærði hann svolítið í sjónhverfingalist, sem
hann þreyttist aldrei á að leika.
Lowell Thomas segir; Margt kvöld hef ég setið við
á Sæúlfihri segja söguj frá dögum
fórum t ckemmtisiglingar kringum
■ ha-finu á hinu stóra seglskipi hans,
'.r.ili sitt, og á þessu ferðalagi var
;gja sögur. Eg. náði í mikið af ævin-
•f stárfsferli hans í bók mína:
ju-i
oíum daglega
úryals tómata og annað grænmeti
í öllum bnðum vortim.
Lesið smáaugiýsingarnar á 7, síðu
árininn og hius'.
seglskipanna. Vi
eyjarnar í Karab
sem hann kallar
góður t:mi til að ,xej
týrura og áðalþraðir
Endurminningar I. .:c!<iiers greifa.
Nú er bókin kýmir. í úíenzkri þýðingu Sigurðar Har-
alz. Þessi fcók vei$ ir lesin. Hún er ein skammtilegasta.
bokin, sc:n koœi.ð h?:ur lengt.
3 ® k a n e i s 1 si«- J s a I a I d a r í
'•AW.V.VVl,,V«*Ar»,»VS%W»*.V»,VA",V.’,V»"wW\iV^V’/«W
úv;....................................................................."'■« /■> '""HllfBMMp g -y -
L V
#
G e r 11 n d L i 1 j a :
Hamingjuleitin
44. DAGUR.
Og um leið og hún s.æi nafnið á nafnspjaldinu
mundi bylgja hita, andstöðu, þrjósku, blíðu og
áhyggjuleysis — og reiði við guð og menn um-
lykja haná. Og þær dyr yrðu opnaðar.
TÓLFTI KAFLI
Sjung og studentens....
Hinrik Tómasson stóð í auðri kennslustofu
og horfði niður á skólavöllinn. Þar voru leikin
hin gömlu, velþekktu atriði, faðmlög, gleðitár,
tolleringar, fagnáðáróp, blóm. Allir dimittend-
arnir höfðu vérið jafnir og duglegir, einkunna-
gjafimar gengið slysalaust, engir árekstrar milli
kennara og prófdómara.
Bengtsson umsjónarmaður rölti um völlinn.
Næsta ár mundi hann eiga son í hópi stúdent-
anna, ekki Hugo, heldur Ragnar, duglegan, ið-
inn og gáfaðan pilt. Hann mundi ekki valda föð-
ur sínum eða skólanum neinum óvæntum von-
brigðum. Bengtsson hafði átt erfitt með að
fyrirgefa Borgström rektor og Hinrik, sem hann
áleit að bæm ábyrgðina á brottvísun Hugos.
, .Hann á skilið hýðingu“, hafði Bengtsson sagt
hvað eftir annað. En svo átti allt að vera
gleymt. „Hýðingu“, hafði hann endurtekið og
látið sem hann heyrð.i ekki skýringar þeirra
um skólareglur, slæm fordæmi og því um líkt.
Mánuðir höfðu iiðið án þess að hann vildi líta
í augu rektorsins og Hinriks. Starf sitt annaðist
hann eins og vanalega, en hann sagði ekkert
nema hið allra nauðsynlegasta, vingjarnlegt rabb
kom ekki til greina. Staðhæfingar þeirra um
að Hugo væri bezt fallinn til einhverrar iðnar,
hafði hann látið sem vind um eym þjóta og
endurtekið: Hýðingu á hann skiiið.... Rektor-
inn og Hinrik höfðu verið famir að óttast að
Bengtsson mundi aldrei sættast við þá, þeir
höfðu verið farnir að forðast hann og líta
á hann sem þeirra svörtu samvizku. En einn
góðan veðurdag fékk Hugo prýðilega stöðu sem
afgreiðslumaður í fataverzlun. Bengtsson varð
aftur vingjarnlegur við rektorinn og Hinrik, varð
föðurlegur og hlýlegur við þá eins og áður.
Stúdentarnir' voru að kveðja. Smádrengirnir
hlupu eins og hvolpar kringum stúdentahóp-
inn. Ár eftir ár var hið sarna endurtekið.
Fáninn blakti við hún. Hinrik liorfði á hann
þenjast í vindinum, og hanga máttlausan niður á
næsta augnabliki, eins og hann vildi sýna sigur-
hrós, stolt, vonleysi og sorg. Yfir skólavöllinn
þakinn pappír, blómum, blöðum og basti, gengu
félagar hans tveir og tveir, eða í smáhópum,
sumir voru enn ungir og gengu greitt, aðrir
voru eldri .og þreytulegri i göngulagi. Hinrik
var gripinn samúð með þeim, næstum við-
kvæmni: höfðu þeir ekki verið sviknir? Eða var
það þetta sem þá dreymdi um, þegar þeir rudd-
ust sjálfir út um skóladymar, örvita af gleði?
Loks var enginn maður eftir á skólavellinum.
Hinrik ætlaði sjálfur að fara að leggja af stað
heim, þegar hann kom aftur auga á Bengtsson.
Hann kom frá íbúð sinni í útbyggingunni og
gekk að flaggstönginni. Hann rjálaði við línuna,
endaþótt H.inrik gæti ekki séð að neitt væri að.
Nú var hann búinn að losa hana og byrjaði með
hægð að dí'aga fánann niður.
Hvern fjandann átti þetta að þýða? Stúdent-
amir máttu gjarnan vera komnir úr augsýn
áður en fáninn var dreginn niður.... Hinrik
flýtti sér út til að mótmæla. í útidymnum nam
harui staðar: fáninn var nú aftur kyrr — en
í hálfa stöng,
Hann stóð hreyfingarlaus og horfði á fán-
ann. Neðar í götunni hljómaði hávaði og söngur
hinna nýju stúdenta. — Inge sorger án I vára
sinnen------Och den ljusnande framtid----------
Hinrik gekk til Berigtsson sem stóð kyrr við
stöngina.
„Hvað hefur komið fyrir?“
„Hefur lektorinn ekki heyrt það? Borgström
rektor .... Hann er dáinn“.
--------Án klappar hjártat með friska — —
„Hann fékk aftur slag. Ég var að frétta það
gegnum símann....“.
--------frjödas i ungdomens-----------
Hinrik og Bengtsson horfðu þögulir hvor á
annan. Bengtsson dró upp rauðan vasaklút og
snýtti sér.
,3ara þeir verði nú ekki komnir alla leið áður
en þeir frétta hvað hefur komið fyrir“, sagði
hann og benti niður götuna, þar sem söngurinn
fjarlægðist óðum.
„Það gerir ekkert til, honum hefði þótt vænt
um það“, sagði Hin.rik loðmæltur.
Stúdentarnir voru einmitt. á leið til Borg-
ströms rektors. Það átti að þakka honum og
hylla hann og það strax. Staðgengill hans hafði
,ekki verið þeirra rektor.
Á einu götuhornmu staðnæmdust þeir, ráku
burt alla óviðkomandi, og héldu loks í fylk-
ingu inn í götuna þar sem rektorinn bjó.
Það var til of mikils mælzt að þeir þegðu
þangað til þeir kæmu að húsinu; raddir þeirra,
' sem voru að byrja að verða hásar, sungu stúd-
tntasöngvana án afláts af innri gleði.
Allt í einu nam foringinn staðar. Hvað í.... ?
Fánar dregnir upp eins og vera bar, en í hálfa
stöng. Hann leit á hús rektorsins: fáninn var
í hálfa stöng. Hann sneri sér við.
„Haldið þið kjafti“.
Piltarnir þögnuðu undrandi; hlýðnin við for-
ingjann var ennþá rík í þeim, Hann benti á fán-
D a v i 5