Þjóðviljinn - 27.03.1952, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 27. marz 1952 — 17. árgangur — 71. tölublað
Forsætisráðherraembætt-
ið á Ceylon adgengt
Stjórn brezkt samveldislandsing
Ceylon virðist vera fjölskyldu-
fyrirtækí. Stephen Senanayake
forsætisráðherra beið bana við
að falla af hestbaki um helgina
og í gær tók við völdum nýr
forsætisráðherra, sonur hans
Dudley Senanayake.
Franskt hernaðareinræði,
fjöldahandtökur í Túnis
Öllum sem mófmœla hófaS hráÓum bana
Frönsku nýlenduyíirvöldin í Túnís hafa nú
gripið til víðtækra ofbeldisaðgerða til að reyna
að brjóta á bak aftur sjálfstæðishreyfingu landsbúa.
1 fyrrinótt lét de Hautecloc-
que, landstjóri Frakka í Túnis
taka Mohammed Chenik for-
sastisráðherra og þrjá aðra ráð
herra höndum og flytja þá í
flugvél á afskekktan stað í
eyíimörkinni inni í landi. Sam
tímis voru sett herlög í Túnis
og franska hernum fcngin öll
völd í landinu.
de Hauteclocque lét til skav
ar skríða þegar Beyinn af Tún-
is hafði neitað að setja ráð
herra sína af og beðið Auriol
Frakkiandsforseta að taka í
taumana. I útvarpsræðu sagði
de Hauteclocque, að franska
stjórnin gæti ekki þolað það
að ráðherrar Beyans styddu
Bretar jaína Mal-
ajaþorp við jörðu
Fréttaritari Reuters í Singa-
pore segir frá því að brezki
herinn á Malakkaskaga hafi
jafnað enn eitt þorp malaja við
jörðu og varpað þorpsbúum í
fangabúðir fyrir að styðja
skæruliða sjálfstæðishreyfingar
landsbúa. Þorp þetta, sem var
í Kuala Selangor, var brennt
. til grunna og íbúarnir, 250 tals-
ins, fluttir á brott með valdi.
Malfk viíl
rannsókn SÞ
Á fundi afvopnunarnefndar
SÞ í New York í gær ítrekaði
Malik, fulltrúi Sovétrikjanna,
tillögu sína um að nefndin rann-
saki ásakanirnar í garð Banda-
ríkjamanna um sýklahernað í
Kóreu. Hann hafnaði tillögu
Bandaríkjamanna um að fela
Ráuða krossinum rannsóknina
á þeirri forsendu, að liin svo-
kallaða alþjóðanefnd Rauða
krossins væri alls ekki alþjóð-
leg heidur svissnesk.
kröfur þjóðernissinna um full-
veldi Túnis og teldi óþolandi
að tveir þeirra hefðu borið
fram við SÞ kæru yfir fram-
ferði Frakka í Túnis.
Yfirforingi franska hersins í
Túnis tilkynnti í gærmorgun,
að fundir allir væru bannaðir,
útgöngubann sett frá sólarlagi
til sólarupprásar og ritskoðun
komið á. Kvað hann hvern
þann, sem reyndi að blása að
glóðum andúðar í garð Frakka
myndi veröa skotinn þegar í
stað.
Auk ráðherranna var fjöldi
annarra Túnisbúa handtekinn í
gær. Er talið að 500 for’ystu
mönnum allra flckka Túnisbúa
frá kommúnistum til afturhalds
samra þjóðernissinna hafi verið
varpað í fangelsi. Tólf helztu
leiðtogar þessara flokka voru
handteknir í vetur og fluttir
í útlegð en í gær var skipt um
verustað þeirra og er nú ekiki
vitað, hvar þeir eru niður
komnir.
De Hauteclocque er nú sagð
ur úrkula vonar um að hann
geti kúgað Beyann til að skipa
nýja ráðherra í stað hinna
handteknu og sneri hann sér
síðdegis í gær til elzta sonar
Beyans og bauðst til að svipta
föður hans völdum og fá hon-
um þau ef hann vildi vera
Frökkum auðsveipur. Talið er
að boðið hafi ekki verið þegið.
M&mdmríhjfimenn stóðu að
núdaráni Matista á Kúhu
Bandaríkjamenn, sem hafa haft hönd í bagga með að
koma á hernaðareinræöi í hverju Suður-Ameríkuríkinu
af öðru á síðustu árum, stóðu einnig að valdaráni
Batista hershöfðingja á Kúbu fyrir hálfum mánuði.
Vesturveldin hafna samn-
ingum um Þýzkaland
Ljóst er af svari Vesturveldanna viö orðsendingu sovét-
stjórnarinnar um friðarsamning við Þýzkaland, að stjórn-
ir þeirra vilja alls ekki viöræöur um málið.
Vesturveldin hafna algerlega
tillögu Sovétríkjanna um að
Þýzkalandi skuli óheimilt að
ganga í hernaðarbandalag, sem
beint sé gegn nokkru ríki, sem
barðist gegn því í heimsstyrj-
öldinni síðari og gera það bein-
línis að skilyrði fyrir friðar-
samningi, að Þýzkaland sem
heild gangi í A-bandalagið og
leggi til hluta af fyrirhuguðum
Vestur-Evrópuher. Meira að
segja krefjast Vesturveldin að
Þýzkalandi skuli heimilað að
ganga í A-bandalagið áður en
friðarsamningur hefur verið
gerður.
Þá neita stjórnir Vesturveld-
anna að taka þátt í nokkrum
viðræðum fyrr en kosningar
Fréttaritari New York Times
í . Havana, höfuðborg Kúbu
skýrir frá því 17. þ. m. að
háttsettir menn í stjórn Prio
Socarras, forsetans, sem Bat-
ista steypti af stóli með hjálp
hersins, hafi skýrt frá að
Bandaríkjastjórn hafi átt þátt
í valdaráninu. Hann segir að
einlægustu vinir Bandaríkjanna
í þessum hóp séu sannfærðir
um að stjórnin í Washington
hafi að minnsta ’kosti vitað af
valdaránsfyrirætlunum Batista
en látið undir höfuð leggjast
að vara Socarras við.
Skýrt er frá því, að banda-
rískur liðsforingi í einkennis-
búningi hafi dvalið í aðalstöðv-
um Batista valdaránsdaginn,
óskað valdaránsmönnum til
hamingju og lýst yfir, að að-
gerðir þeirra kæmu vonum
seinna. Einnig er bent á að
Elliott Roosevelt, sonur Roose-
Munið fundinn að Röðli í kvöld
Fundarefni félagsmál og verkalýðsmál
Sósíalistafélag Reykjavíkur heldur aimennan félags-
fund að Röðli í kvöld kl. 8,30.
Á fundinum verða rædd áríðandi félagsmál og verður
Guðm. Hjartarson, formaður félagsins framsögumaður.
Þá verða rædd verkalýðsmál og er Eggert Þorbjarnar-
son framsögumaður í því máli. Að lokum verður upp-
lestur, Anna Stína Þórarinsdóttir.
Þar sem þessi fundur fjallar um mjög þýðmgarmikil
mál fyrir flokkinn og verkalýðshreyfinguna er þess fast-
lega vænzt að flokksmenn fjölmenni á hann, og taki
þátt í umræðum og afgreiðslu þeirra mála er fyrir
fundinum liggja.
Nýir meðlimir verða teknir inn á fundinum og er
skorað á alla félaga að koma með sem flesta innsækj-
endur á fundinn.
velts heitins forseta, hitti Bat-
ista skömmu fyrir valdaránið.
Þegar herforingjaklílkan í
Venezuela steypti þjóðkjörinni
stjórn Romulo Gallegos af
stóli í nóvember 1948, lýsti
Gallegos yfir að starfsmenn
við bandaríska sendiráðið í
Caracas hefðu staðið á bak við
valdaránið. Svipaða sögu er að
segja af stjórnlagarofum her-
foringjaklíka í Perú og Bólivíu.
Eisenhower
kommúnisti!
Andstæðingar Eisenhowers
hershöfðingja í republikana-
flokknum hafa nú gripið til
þess ráðs til að vinna á móti
því að hann nái útnefningu
sem frambjóðandi flokksins við
forsetakosningarnar í haust að
dreifa flugriti með mynd af
honum og sovétmarskálknum
Súkoff, sem tekin var sumarið
1945 í Berlín. Hershöfðingjarn-
ir skála þar fyrir unnum sigri
í styrjöldinni en undir mynd-
inni stendur í flugritinu: „Kom-
múnistahershöfðinginn Súkoff
sæmir drykkjubróður sinn Eis-
enhower heiðursmerki í Frank-
furt í Þýzkalandi“.
hafi farið fram um allt Þýzka-
iand og stjórn fyrir allt landið
verði sett á laggirnar en benda
þó ekki á neina leið til að koma
þessu í kring án fjórveldavið-
ræðna.
Þá hafna Vesturveldin því að
austurlandamæri Þýzkalands
hafi þegar verið ákveðin og
segja, að þau hljóti áð verða
eitt af umræðuefnum við frið-
arsamningsgerð. Áður voru þau
þó búin að viðurkenna þessi
landamæri með því að sam-
þykkja að Pólverjar flyttu burt
alla Þjóðverja af landsvæðum
þeim, er þeim voru afhent með
Potsdamsamningnum.
Hcpgöngur stúd-
Stúdentar fóru á ný í hóp-
göngur um borgir ítalíu í gær
til að mótmæla framferði her-
námsstjórnar Breta og Banda-
ríkjamanna í Trieste. I Mílanó
fóru 20.000 manns í hópgöngu
til ræðismannaskrifstofa Breta
og Bandaríkjamanna en allt
fór þar fram með kyrrð og
spekt. I Róm og Neapel réðist
lögreglan hins vegar á hóp-
göngurnar með þeim afleiðing-
um, að tugir manna særðust.
Winterton hershöfðingi, her-
námsstjóri Vesturveldanna í
Trieste, frestaði í gær bæjar-
stjórnarkosningum í borginni í
þriðja sinn, í þetta skipti til
25. maí í vor.
Hvcxð gerist næst í olíumálinu?
VerÓlagsdómur lauk rannsókn sinni um siS-
usfu mánaSamóf og hafSi hún sfaSiS eiff ár
Skrifstofa sakadómara skýrði Þjóðviljanum svo
frá í gær að verðlagsdómur hefði lokið rannsókn á
olíumálinu um síðustu mánaðamót og þá sent dóms-
málaráðuneytinu málið, en að sjálfsögðu væri ekki
vitað hvort ríkisstjórnin teldi framhaldsrannsókna
þörf á einhverjum atriðum.
Málið var sent til rannsókn-
ar um miðjan marz' í fyrra,
þannig að rannsóknin hefur
tekið næstum því eitt ár. Er
þetta mjög umfangsmikið mál,
skjölin sem ríkisstjórninni voru
send munu vera á þriðja hund-
rað síður og m.a. var fram-
kvæmd endurskoðun á öllum
bókum og skjölum Olíufélags-
ins.
Það var 9. janúar í fyrra
sem Þjó'ðviljinn kom upp um
þetta stórfellda hneykslismál
og sýndi fram á að Oliufélagið
myndi hafa haft óeðlilegan
gróða af gengislækkuninni sem
næmi um tveim milljónum
króna. Mál þetta vakti þegar
stórfellda athygli og krafa
Þjóðvil-jans um opinbera rétt-
arrannsókn fékk hinar almenn-
ustu undirtektir.
Hins vegar var aðstandendum
Olíufélagsins þegar mikið í mun
að koma í veg fyrir rannsókn,
og neytti Vilhjálmur Þór í því
sambandi undirtaka sinna á
AB-flokknum. Verðgæzlustjór-
inn, AB-maðurinn Pétur Pét-
ursson, gerði tilraun til að
svæfa málið endanlega með
yfirlýsingu um að Olíufélagið
væri sýknt sa’ka, án þess þó
að hann hefði framkvæmt
nokkra rannsókn! Vakti þessi
yfirlýsing AB-mannsins hina
mestu furðu og var nú enn
hert á kröfunum um réttar-
rannsókn.
Um miðjan febrúar var svo
komið að ríkisstjórnin treyst-
ist ekki til annars en áð fela
tveim lögfræðingum, Jónatan
Hallvarðssyni og Theódóri
Líndal, að rannsaka málsmeð-
ferð .verðgæzlustjórans. Skiluðu
Framhald á 2. síðu.
MÍR Hafnarfirði
heldur fund í Goodtemplara-
húsinu í kvöld klukkan 9
e. h. Guðgeir Jónsson for-
maður bókbindarafélagsins
mun segja frá för sinni til
Sovétríkjanna, sýndar verða
fréttamyndir og ennfremur
mjög fróðleg og skemmtileg
mynd er sýnir byggingar-
framkvæmdir í Sovétrikjun-
um, hvernig ‘unnið er að því
að leysa húsnæðismálin þar.
— Félagar takið með ykkur
gesti.