Þjóðviljinn - 22.08.1952, Blaðsíða 1
Kurt Schumacher Iátinn
Föstudagur 22. ágúst 1952 — 17. árgangur — 187. tölublað
Kurs Schumacher, höfuðleið-
togi hægrisósíaidemokrata í
Vestur-Þýzkaiandi, lézt að
heimili sínu við Bonn í fyrrinótt
56 ára að aldri. Hann hafði
lengi átt við vanheilsu að striða.'
Greiðsluhagnaður Reykjavíkur aðeins 840 þús. þótt
tekjurnar færu 13 millj. kr. fram úr áætlun
Skulelir bæjarins 42 niilljón-
ir. hærri en nokkru siiuii lyrr
Reikningar Reykjavíkurbæjar árið 1951 voru
lagðir íyrir bæjarstjórn í gær og íór fram fyrri um-
ræða um þá.
Framsögumaður bæjarfulltrúa sósíalista, Guð-
mundur Vigfússon, gagnrýndi harðlega þá stefnu
bæjarstjórnarmeirihlutans, að auka sífellt eyðslu
í bæjarrekstrinum og þyngja álögur á bæjarbúum
svo að þær eru að verða almenningi óbærilegar.
Gunnar Thoroddsen borgar-
stjóri gaf ýmsar athyglisverðar
upplýsingar í framsöguræðu
sinni.
Skuldir bæjarins, sem voru
24,5 millj. kr. í árslok 1949,
hækkuðu upp í 40,5 millj. 1950
og enn upp í 42,5 millj. 1951.
ískyggilegt fjárhagsútlit.
Innheimta útsvara gengur æ
tregar. í árslok 1947 voru inn-
heimt 88,9% álagðra útsvara.
I árslok -948 voru 82,2% inn-
heimt, 1949 79,9%, 1950 76,7%
og í árslok 1951 voru ekki inn-
heimt nema 71,7% álagðra út-
svara.
Kvað borgarstjóri því ekki
að leyna að um greiðsluörðug-
leika væri að ræða hjá bænum
og yrði að ræða það mál á,
næstunni. Stafaði það í fyrsta
lagi af æ tregari innheimtu út-
svara og i öðru lagi af því að
möguleikar á öflun lánsfjár
hafa þorrið: Mestur hluti skulda
ibæjarins eru lausaskuldir. Á
síðastliðnum fimm árum hefur
Bruðl íhaldsins
aðeins tekizt að afla Reykja-
víkurbæ eins fasts láns, sjö
millj. króna til þriggja ára.
Þá skýrði borgarstjóri frá
því að ríkisstjórnin trássaðist
við að greiða ýmis lögboðin
framlög ríkissjóðs svo sem til
skólabygginga og yrði leitað
úrskurðar dómstólanna um
greiðsluskyldu ríkisins á þessu
fé.
Sjóðir eyddir.
Guðmundur Vigfússon benti
á að á fjárhagsáætiun bæjar-
sjóðs árið 1951 var gert ráð
fyrir 75,2 millj. kr. tekjum og
með aukaniðurjöfnuninni 81,1
millj. Nú reyndust tekjurnar
88.2 millj. eða 13 millj. meiri
en upphaflega var gert ráð
fyrir og 7.1 millj. meiri en
endanlega var áætlað. Þegar
þess er gætt, hve geysilega
tekjurnar fóru fram úr áætlun
'hefði mátt búast við glæsilegri
rekstursafkomu. Flestir myndi
•hafa búizt við að skuldir
myndu lækka eða að minnsta
kosti yrði komist hjá skulda-
hækkun. En nú hefur reynslan
orðið sú að greiðsluhagnáður
hefur aðeins orðið 840 þús. kr.
og skuldir eru hærri en nokkru
sinni fyrr, hafa hækkað á ár-
Guðmundur Vigfússon.
inu um tvær millj. kr. upp í
42,6 millj.
Eins og fyrri daginn eru
framkvæmdasjóðir bæjarins
ekki fyrir hendi, ef grípa ætti
tii þeirra, svo sem ráðhússjóðs,
yrði að leggja álögurnar, sem
þeir nema, á bæjarbúa að nýju.
Eyðslustefna íhaldsins.
Rekstrarreikningur sýnir það,
sagði Guðmundur, að nær allir
gjaldaliðir hafa farið fram úr
áætlun og sumir mikið. Á sum-
um liðum kann þetta að vera
eðlilegt en mestu veldur þó
tvímælalaust eýðslustefna bæj-
arstjórnarmeirihlutans, sem
haldið er áfram af fullkomnu
andvaraleysi þrátt fyrir ítrek-
aðar aðvaranir minnihlutaflokk
anna. Kostnaður við stjórn
bæjarins vex hröðum skrefum.
I hitteðfyrra fór hann 500 þús.
kr. fram úr áætiun og nú 700
þús. enda þótt til hans væri
riflega áætlað. Engin frambæri-
leg rök eru færð fyrir greiðslu
367 þús. kr. fyrir aukavinnu á
bæjarskrifstofunum.
Bifreiðakostnaður bæjarins er
1 nú 294 þús. og er hann sjö
: þús. 'kr. lægri en 1950. Óhætt
er að fullyrða að hin harða
; gagnrýhi, sem þessi kostnaðar-
liður hefur sætt, hefur borið
þann árangur að honum hefur
verið haldið niðri.
Afleiðingar lánsfjár-
kreppunnar.
Guðmundpr Vigfússon benti
á að fyrirtæki bæjarins skulda
bæjarsjóði stórfé, rafveitan t.
d. 3.6 millj. Þessu veldur bann
ríkisstjórnarinnar við útlánum
úr lánsstofnunum. Það ráð er
tekið að hækka álögur og gjöid
fyrir veitta þjónustu. Almenn-
ingur í bænum er þannig látinn
taka að sér það hlutverk, sem
iánsstofnunum ber að hafa á
hendi. Fé er sótt í vasa al-
Harding er yfirmaður brezka
Rínarhersins, en mun í haust
taka við embætti herráðsstjóra
brezka heimsveldisins. Hann
lýsti því m. a. yfir við blaða-
menn, að ,jþýzk hernaðarvísindi
mundu eigá mikinn þátt íl vörn-
um Vesturveldanna“.
„Þrátt fyrir allt voru það
mennings, sem nú á fullt í
fangi með að sjá sér farborða.
Æ meira er þrengt að gjald-
þegnunum. 'Ekki var laust við
uggs gætti í ræðu borgarstjóra
og er það ekki að furða. En.
það er ekki við góðu að búast
meðan fylgt er þeirri stefnu
Framhald á 6. síðu.
299 þorp jöfnuð
við jorðu
Fréttaritari Pravda í Pyong-
yang hefur skýrt frá því, að
meira en 200 þorp í Kóreu
hafi verið jöfnuð við jörðu í
loftárásum B'andaríkjanna síð-
ustu vikurnar.
18.000 sprengjum hafði á
þrem vikum verið varpað yfir
Pyongyang, Wonsan, Hamung
og Chonchin.
fejóðverjar sem börðust við'
Rússa í heimalandi þeirra í
síðasta stríði,“ bætti hann við.
Þegar einn blaðamannanna
minnti á, að Þjóðverjar hefðu
goldið afhroð í þeim viðskiptum
brosti hann og sagði: „Það er
aldrei of seint að læra af and-
streyminu“.
Reynsla þýzka hersins mikilvæg
fyrir varnir Vesturlanda!
Ummæli brezks hershöfðingja tilefni fyrir-
spurna í brezka þinginu
Þingmenn úr brezka Verkamannaflokknum munu þeg-
ar brezka þingið kemur saman aftur eftir sumarleyfin
gera fyrirspurn til stjórnarinnar vegna ummæla brezks
hershöföingja, Hardings að nafni, á fundi méö blaða-
mönnum í Bonn fyrir skömmu.
Á reikningum bæjarins árið
1951, sem borgarstjóri lagði
fram á bæjarstjórnarfundi í
gær, var einn lítill liður, sem
vakti nokkra athygli bæjarfull-
trúa og sýnir glögglega bruðl
íhaldsins og meðferð þess á fé
almennings.
Þessi litli liður er gjaldaliður
V-3-b og kallast þóknun til
leikvallanefndar. Samkvæmt
reikningnum höfðu 5.700.00 kr.
verið greiddar til leikvallanefnd
ar á árinu 1951. Það upplýstist
á bæjarstjórnarfundinum, að
Benedikt Gröndal, sem er í leik-
vallanefnd, hafði enga þóknun
fengið. Hann sagðist hafa farið
á bæjarskrifstofurnar til að
afla sér uppiýsinga um þessa
einkennilegu greiðslu. Fékk
hann þá þær upplýsingar að
bara formaður leikvallanefndar
hefði fengið greiðsluna og hún
skiptist þannig:
3000.00 kr. fyrir formennsku
í nefndinni.
2700.00 fyrir eftirlitsstörf.
5700.00 kr.
Benetlikt sagði, að Ieik-
vallanefnd hafi á öllu árinu
1951 haldið aðeins einn f’und
og hann stóð í tæpan ktukku-
tíma!
Fjármálastfórn bœ]arst]órnarlhaldsms:
Rúmlega 22 millj. kr. af útsvarsklyf j»
unum óinnheimtar um áramót
Greiðslui fyrir aukavinuu í bæjarskrifstofunum námu 367 þús. kr. — þar af kí. 222 þús. í skrifstofu
borgarstjóra. Kostnaður bæjarins af bifreið borgarstjórans nam nær 80 þús. kr. árið 1951
Bœjarsjóður Eótinn greiða borgarstjóra 36 þús. Ecr. í „risnu"
viðbótar 22 þús. kr. föstu risnufé hans!
Eggert Þorbjarnarson, endurskoöandi bæjarreikning-
anná, hefur birt viö þá ýtarlegar athugasemdir sem bera
greinilega vott um hvert stefnir með sívaxandi álögum
íhaldsins á bæjarbúa og vægast sagt furðulega meðferð
þess á fé bæjarinis. Þann 31. des. sl. nam upphæð ó-
greiddra útsvara er lögð voru á 1951 samtals kr. 22.161.
881,31. Samtímis hækkaði innheimtukostnaður annar en
laun úr kr. 143.808,54 er hann var 1950 í kr. 214.703,07
árið 1951. í skríifstofum borgarstjóra, bæjai-verkfræðings,
húsameistara, byggingarfulltrúa, endurskoðunar ogmann
tals voru greiddar kr. 367.518,83 fyrir aukavinnu á árinu,
þar af kr. 222.027,45 í skrifstofu borgarstjórans sjálfs!
Kostnaður bæjarins við bifreiðina R-612, sem er einka-
bifreið’ Gunnars Thoroddsen borgarstjóra, nam á árinu
samtals nær 80 þús. kr. eða nákvæmlega kr. 79.452,50.
Þá heíur borgarstjóri í'engið greiddar samtals 58 þús. kv.
í persónulega risnu og eru ekki nema 22 þús. af þclirri
upphæð hið fastákveðna risnufé borgarstjófa. Má sjá af
þessum dæmum einum saman að borgarstjóri mun bæj-
arfélaginu býsna dýr þegar öll kurl koma til gi'afar. Hér
l'ara á eftir athugasemdir Eggerts Þorbjarnasonar í heild:
„1. 31. 12. 1951 nam upphæð greiddra útsvara, tekjul. I-l-a,
kr. 50.708.080,00 (skv. höfuðbók). Óinnheimt útsvör voru á sama
Framhald á 3. síðu.