Þjóðviljinn - 02.11.1954, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 2. nóvember 1954
m
i i g g n t i © i ð i E
NIÐURSUÐU
VÖRUR

-<?>
í
Útsala —Útsala
Verzlunin er að flytja
Allt á að seljast.
Mikið af nýjum vörum.
Mikill afsláttur
Ægisbúð
Vesturgötu 27.
Andspyrnu-
hreyfingin
hefur skrifstofu í Þingholts-
stræti 27. Opin alla virKa
daga kl. 7—9 síðd., sunnud
kl. 4—6.
Komið og takið áskriftalista
og gerið skil.
Nauðsynlegt, að aðseturs-
slcipfi séu ávallf filkynnf
Manntal fellur niSur I Reykjavik
Þjóðviljanum hefur
borizt eftirfarandi
fréttatilkynning frá
Hagstofu íslands um
allsherjarspjaldskrána
og ráðstafanir í sam-
bandi við niðurfellingu
manntals í Reykjavik:
Ibúaskrá frá allsherjarsjald-
skránni kemur í stað
manntals.
Vegna spjaldskrár þeirrar
yfir alla landsmenn, sem kom-
ið hefur verið á fót, hefur
bæjarstjórn Reykjavíkur á-
kveðið að felia niður manntal
í Reykjavík í ár. I stað þess
kemur íbúaskrá frá alls-
herjarspjaldskránni, er lætur
í té slíka skrá fyrir öll sveit-
arfélög landsins.
Beitt verður viðurlögum.
Síðan nýju tilkynningará-
kvæðin komu til framkvæmda
vorið 1953, hefur verið leit-
azt við að kynna þau sem
bezt, og getur nú enginn af-
sakað sig með því, að honum.
sé ekki kunnugt um þau.
Fram að þessu hefur eldd
verið beitt viðurlögum fyrir
brot gegn þessum áicvæðum,
og er ætlunin, að húsráðend-
um og öðrum hlutaðeigendum
verði áður gefinn kostur á
að bæta úr vanrækslu í þessu
efni. í því skyni eru þessa
dagana borin í hvert hús í
Reykjavík eyðublöð undir til-
kynningar um þá, sem farizt
hefur fyrir að tilkynna.
Hlutverk húsráðenda og
húseigenda.
Tilkynna skal þá, sem
bætzt hafa í húsið síðan 1.
des. í fyrra og hafa ekki enn
verið tilkynntlr. Á skrá, sem
fylgir eyðublöðunum, sést,
hvaða einstaklingar eru tald-
ir hafa verið í húsinu 1. des.
1953, samkv. allsherjarspjald-
skránni. — Einnig þarf að
tilkynna þá, sem síðan 1. des.
1953 liafa farið til útianda
til tilkynningarskyldrar dval-
ar þar. Hins vegar skal ekki
tilkynna þá, sem flutt hafa í
annað hús í Reykjavík eða
út á land, — þeir eiga að til-
kynnast af húsráðanda í því
húsi, sem þeir hafa tekið sér
aðsetur í.
Tilkynna skal alla, sem eru
í húsinu 1. nóvember 1954, en
voru þar ekki 1. des. í fyrra
samkv. hússkránni — enda sé
ekki þegar búið að tilkynna
þá. Fáeinar undantekningar
frá þessari reglu eru taldar í
leiðbeiningum, sem húsráð-
endur og húseigendur eru
beðnir að kynna sér vandlega.
Óskað er eftir því, að menn
leiðrétti skekkjur, sem kunna
að vera í nöfnum og fæðing-
ardögum á hússkránni 1. des.
1953, sem ásamt eyðublöðum
undir aðseturstilkynningar og
leiðbeiningar eru borin í hvert
hús.
Gögn hvers húss eru heft
saman, þegar þau koma í hús-
ið, og má ekki leysa þau í
sundur. Húsráðandi, sem þarf
að útfylla aðseturstilkynn-<^>
ingu, gerir það, án þess að
losa eyðublaðið frá hinum
blöðunum, og hann afhendir
næsta húsráðanda öll gögnin
samföst.
Húseigandi er í ábyrgð fyr
ir því, að þessi gögn fari um
hendur allra húsráðenda í
húsinu, og að þeim öllum sé
skilað þannig í einu lagi til
Manntalsskrifstofunnar eða
lögregluvarðstofunnar í síð-
asta lagi 8. nóvember. I fjöl-
býlishúsum með mörgum í-
búðareigendum er húsráðandi
á 1. hæð (eða á neðstu íbúð-
arhæð, ef ekki er íbúð á 1.
hæð) beðinn um að sjá um,
að gögnin berist um allt hús-
ið, og að þeim sé skilað á rétt-
an stað.
Athygli ér vakin á þvl, að
húsráðandi, sem hefur engan
að tilkynna — hvort sem það
er vegna þess að enginn hef-
ur flutt í húsnæði það, er
hann hefur til umráða, eða af
þvi að tilkynningarskyldu
hefur þegar verið fullnægt —
þarf ekki að gera annað en
athuga hússkrána og leið-
rétta hana, ef þess er þörf.
Ef hann er jafnframt húseig-
andi, þarf hann auk þess að
sjá um, að gögnunum verði
skilað á Manntalsskrifstofuna
eða lögregluvarðstofuna í
síðasta lagi 8. nóvember,
hvort sem nokkuð hefur verið
gert við þau eða ekki. Eins og
áður segir er húsráðandi á 1.
hæð beðinn um að gera þetta,
þegar um er að ræða fjölbýl-
ishús með mörgum íbúðar-
eigendum.
Góð samvinna við almenning
nauðsynleg.
Þess er vænzt, að hlutað-
eigendur bregðist fljótt og vel
við því, sem hér er farið fram
á, m.a. til þess að ekki þurfi
að gripa til annarra ráða.
Aðseturstilkynningar eru
nauðsynlegar fyrir rekstur
spjaldskrárinnar.
Sá meginmunur er á eldri
tilhögun þessara mála og
hinni nýju, að í stað þess að
skrá alla á hverju ári, eru að-
eins gerðar áriegar breyting-
ar á vélspjaldskránni, eftir
tilkynningum um aðseturs-
skipti fólks, og eftir skýrslum
presta um fæðingar, skírnir,
hjónavígslur og mannslát. En
að öðru leyti er sami spjalda-
stofninn notaður frá ári til
árs, við gerð íbúaskrár o.fl.
Ibúaskrái’nar, sem spjald-
skráin lætur sveitarfélögum í
té, geta ekki orðið réttar,
nema hún fái tilkynningar um
öll aðsetursskipti, sem eiga
sér stað, og má af því ráða,
hversu mikilvægt það er, að
allir fullnægi tilkynningar-
skyldu. Að vísu var skylt að
tilkynna flutning í Reykjavík,
áður en lög um tilkynningar
aðsetursskipta voru sett 1953,
en það hafði takmarkaða þýð-
ingu, vegna þess að hinar ár-
legu manntalsskrár voru ekki
að neinu leyti byggðar á flutn
ingstilkynningum. En eftir
að allsherjarspjaldskráin kom
til sögunnar eru flutningstil-
kynningar — öðru nafni að-
seturstilkynningar — megin-
undirstaða hinnar árlegu íbúa-
skrár, sem kemur í stað mann
Framhald á 11. síðu.
<r~
Rússneska
POBEDA"
heíur þegar sannað ágæti sitt á íslenzkum vegum
Sterkbyggður, hár undir, aílmikil vél, þægilegur í akstri
á misjöfnum vegum.
Bifreiðin er til sýnis í Bílaverzluninni á Ægisgötu 10
Bifrelðar- og landbanaðarvélar h.f.
ósmtím
Prestar í húsvitjun — Lestur barna og fullorðinna
— Rangar beygingar, málvillur, hljóðvillur
SVIPALL skrifar: Þegar ég
var lítill, varð mér mjög illa
við, er ég heyrði þess getið
að presturinn væri væntanleg-
ur í húsvitjun. Þá vissi ég að
hann mundi láta mig lesa, og
það virtist mér með því versta
er ég vissi af í þá daga. Síð-
an hefur það haldizt, að mér
hefur ekki verið um presta
gefið, hvort sem það á rætur
sínar að rekja til þessa eða
ekki. Það sem ég hræddist
mest, eins og fleiri börn á
þeim tímum var það að lesa
vitlaust. Það fannst mér ævi-
löng skömm sem ekki var
hægt að losna við.
Nú eru börnin liætt að Iesa
fyrir prestinn, nú lesa þau
fyrir alla þjóðina og ferst það
engu síður en fullorðnum, sem
í útvarpið lesa. Það er ekki
óalgengt að heyra fullorðið
fólk misbjóða málinu með^
röngum beygingum og hljóð-a
villum, sem talar eða les í út-í

varp, og er það mjög leiðin-
legt og skaðlegt. Hér á ég^
við þá sem vitað er að hafaðj
eitthvað lært í íslenzku málil
og hljóta þess vegna að vita^
aðalbeygingarreglur málsins,^
sem hverju fermingarbarni er'j'
nú orðið gert að skyldu að i
læra. Þetta hlýtur því að"
stafa af hugsunarleysi og j
fljótfærni, og er það síztJ
betra. — Einna mest ber )
af hugsunarleysi og fljótfærni,
og er það sízt betra. Mest ber
á því að föðurnöfn kvenna
séu ranglega beygð, sérstak-
lega ef þau standa í þolfalli
og þágufalli og jafnvel eignar-
falli. En fleira kemur þó til
greina, svo sem málrómur
manna og annað. Einu sinni
flutti maður nokkur erindi í
útvarpið, ef erindi skyldi
kalla, því að lítið heyrð-
ist til hans annað en ræsking-
ar, en þær eru ekki sérlega
aðlaðandi í útvarpi. En fyrir
þetta varð maðurinn frægur
um allt land, þótt sú frægð
yrði á annan hátt en hann
hefur sennilega ætlazt til.
Sumir mundu nú segja, að
þetta séu óþarfa aðfinnslur
og smámunir einir, þótt eitt
og eitt orð sé skrifað, talað
eða beygt skakkt, en þegar
betur er að gáð, þá liggur
okkar menning fyrst og
fremst í því smáa, það er
ekki aðalatriðið að gera stóra
hluti, heldur hvernig. Ef smið-
urinn hugsaði alltaf sem svo,
að smágallar (smíðisgallar)
gerðu ekkert til á þeim hlut-
um er hann smiðaði, það tæki
enginn eftir þeim, þá yrði
hann aldrei góður smiður. —
Hluturinn vitnar alltaf um
meistara sinn. Annað hvort
lof eða last. — Svipall.