Þjóðviljinn - 07.12.1955, Blaðsíða 1

VILJINN
Miðvikudagur 7. desember 1955 — 20. árgangur — 278. tölublað
Það verður að tryggja stöðugan rekst-
ur alls togaraflota landsmanna
Nýff frumv. um kaup eða leigunám rikisinsáfogur-
um, sem sföSvasf hafa um lengrifíma
Þingmenn þrigg'ja flokka, þeir Gils Guðmundsson, Karl 1 ið, að flest borgi sig betur
Guðjónsson og Hannibal Valdimarsson, flytja á Alþingi
fi-umvarp um að ríkið kaupi eða taki leigunámi togara,
sem liggja aðgerðalausir um lengri tíma. — Aðalatriði
frumvarpsins éru þessi:
★ Ríkisstjórnin láti fylgjast
með því, hvort togarar í eigu
einstaklinga, hlutafélaga eða
bæjar- og svéitarfélaga séu í
stöðugum rekstri.
"k Hafi togari íegið aðgerða-
laus í 30 daga, án þess að um
aðkallandi viðgerð sé að ræða,
þá skal ríkisstjóminni heimilt
að leita eftir kaupum eða leigu
á skipinu og gera ráðstafanir til
að koma því tafarlaust á veiðar.
Kommúnístar
sigra í Ruhr
Fréttaritari brezka út-
varpsins i Bonn sagði í gær,
að vesturþýzk stjórnarvöld
hefðu þungar áhyggjur af
vaxandi gengi kommúnista í
Vestur-Þýzkalandi.
Einkum hafa úrslit kosn-
inga í starfsmannaráð
stærstu stálverksmiðjunnar
í iðnaðarborginni Dortmund
í Ruhr vakið mikla athygli í
Vestur-Þýzkalandi. Listi sá
sem kommúnistar studdu
kom að 17 mönnum af 25
sem skipa starfsmarmaráðið.
★ Eftir 60 daga stöðvun er
ríkisstjórninni skylt að léita
samninga um kaup eða. leigu
og ef samningar takast ékki
innan viku, skal togarinn tek-
inn eignar- eða leiguná.mi.
Rekstur skips, sem tekið er
leigunámi, skal vera eigendum
að skaðlausu, en ekki greidd
leiga þar umfram.
★ Skip, sem ríkið hefur yfir-
tekið, skal hefja veiðar svo
fljótt, sem kostur er og vera. í
stöðugum rekstri. Haga skal
rekstrinum með hliðsjón af at-
vinnujöfnun milli staða, þannig
að þeir leggi upp afla þar sem
hráefni skortir, en skilyrði til
vinnslu eru fyrir hendi.
★ Selja má eða leigja skip,
sem ríkið hefur yfirtekið, að
því tilskildu, að tryggður megi
teljast samfelldur rekstur
skipsins.
Framleiðslan er undirstaða
þjóðarbúsins.
1 greinargerð leggja flutn-
ingsmenn áherzlu á það, að
togararnir eru einhver mikil-
vægustu framleiðslutæki lands-
manna og þótt þróunin hafi
verið með þeim einkennilega
og óheilbrigða hætti undanfar-
en framleiðslustörfin, þá seu
þau þó undirstaða þjóðarbú-
skaparins. Það megi ekki líta
á það eitt hvað kalla megi að
„borgi sig“ í þrengstu merk-
ingu þess orðs, heldur hitt
hvað hagkvæmast og heilbrigð-
ast sé fyrir þjóðarheildina.
10—12 millj. á ári.
Stöðugur rekstur togaranna
sé eitt af frumskilyrðum þess,
að þjóðin geti búið við sæmi-
leg kjör. Togari, sem leggur
upp afla sinn í hraðfrystihúsi
eða aðrar fiskvinnslustöðvar,
aflar útflutningsverðmætis, sem
nemur allt að einni milljón kr.
á mánuði eða 10—12 milljón-
um á ári. Af þessu verður ráð-
ið hve mikilvægt það er að
togararnir stöðvist ekki.
Framhald á 10. síðu
204 millj. k hallí á viðskiptum við
Brelhnd og Bandankin
Fyrstu tíu mánuði pessa árs fluttum við íslend-
ingar inn vörur frá Bretlandi fyrir 112 milljónir
króna og frá Bandaríkjunum fyrir 230 mttljónir
króna, eða samtals fyrir 342 miUjónir. Á sama
tíma key-ptu Bretar af okkur fyrir 56 mttljónir og
Bandaríkjamenn fyrir 82 milljónir, eða samtals
fyrir 138 milljónir. Verzlunarjöfnuðurinn við pessi
tvö ríki er sem sé óhagstœ&ur um 204 milljónir á
pessu tímabili.
Þetta dœmi sýnir glöggt hvernig verzlunarmál-
unum er stjórnað. Þeim er ekki hagað eftir eðli-
legum sjónarmiðum útflutningsatvinnuveganna,
heldur í samrœmi við einkahagsmuni íslenzkra.
heildsala og erlendra auðfélaga sem greiða peim
umboðslaun. Auk pess sem Bretland og Bandarik-
in fást varla til pess að kaupa framleiðsluvörur
okkar greiða pau svo lágt verð fyrir pað sem pau
kaupa að bátagjaldeyrisálagið er helmingi hærra
par en í vöruskiptalöndunum.
Það eru slíkir verzlunarhœttir — hin svokallaóa
„frjálsa verzlun“ — sem ,eru að hleypa öllum gjald-
eyrismálum okkar í strand.
den andv
rauname
ursföl’
jarnorkuvopn
Brezka stjórnin er algerlega mótfallin því að stórveldin
geri með sér samning nm að hætta tilraunum meö kjarn-
orkuvopn.
land yrði verr sett en önnur ríki.
Bæði Bandaríkin og Sovétríkin
hafa sprengt vetnissprengju en
Bretland enga.
Edexi forsætisráðherra lýsti
þessu yfir þegár hann svaraði á
þingi í gær fyrirspurn frá
Svertingjaieil-
togi ntyrtnr
í gær fannst limlest lík
svertingja að nafni Herbert
Lawson í fenjamýri nálægt
borginni Schulenburg í Tex-
as í Bandaríkjunum. Lawso.i
var formaður Framfarafé-
íags liörundsdöklis fólks í
borginni, en þau samtök
berjast fyrir jafnrétti svcrt-
ingja við hvíta menn. Lög-
reglustjórinn í Schulenburg
segir að ljóst sé að maður-
inn hafi verið myrtur, c i
ekkert hafi komið í Ijós
sem bent geti á morðingi-
ann. Undanfarna mánuði
hafa forustumenn Framfara-
félagsins á ýmsum stöð
um í suðurríkjunum verið
nyrtír. Ekkert af þeim
morðum liefur verið upplýst.
Tvísýn skák
Pilniks ogFridríks
í gærkvöld
Herman Pilnik og Friðxúk Ól-
afsson tefldu 5. einvígisskákina
í gærkvöld. Ilafði Pilnik hvítt og
lék kóngspeðinu e2—e4 eins og
hann er vanur, en Friðrik svar-
aði með Sikileyjarvörn^ Hélt
Pilnik uppi öflugri sókn lengi
framan af en Friðrik varðist vel.
Þegar Þjóðviijinn frétti síðast
um kl. 23,45 töldu menn Friðrik
eiga unnið endatafl, ef hann
gæti staðizt sókn Pilniks, eins
og ailar líkur bentu til.
Stérveldin ábyrgjost
hlutleysi Austurríkis
Stjórnir Bandaríkjanna, Bretlands, Frakklands og
Sovétríkjanna hétu því í gær aö viröa ævarandi hemaö«
arlegt lilutleysi Austurríkis.
Anthony Eden
Verkamannaflokksþingmanninum
Roy Mason. Hafði Mason spurt,
hvort forsætisráðherrann væri
fáanlegur til að leggja til við
Eisenhower og Búlganin að stór-
veldin hætti tilraunum með
kjarnorkuvopn.
Eden svaraði, að ríkisstjórnin
væri jafn staðráðin í því og áður
að láta smíða brezka vetnis-
sprengju. Hún myndi því ekki
fallast á neitt það samkomulag,
sem hefði í för með sér að Bret-
Þorp sektað
á Kýpur
Ha.rding, herlandstjóri Breta
jí Kýpur, hefur lagt sekt og
jútgöngubann á alla íbúa þorps-
ins Lefkoniko. Pósthúsið í þorp-
inu var brennt til ösku fyrir
skömmu.
í gær var strengjúm varpað
að brezkum herbílum á götum
hafnarborgarinnar Fama.gusta.
tum Iiábjartan dag. Tilræðis-
Imennirnir náðust ekki.
Sendiherrum Austurríkis í j fjórveldanna
London, Moskva, París og Wash-
ington voru afhentar orðsending-
ar frá ríkisstjórnum fjórveld-
anna um þetta efni.
í haust þegar hemámslið

Duiles hrekur
Indverja í íangið
á kommúnistunta
Dulles, utanríkisráðhcrra
Bandaríkjanna, itrekaði á fundi
xneð blaðamönnum í gær að það
sé álit Bandaríkjastjórnar að
nýlendan Goa á Indlandsströnd
sé hluti af Fortúgal. Bandarísk
tru alfarin frá.
Austurríki bætti austurríska
þingið því ókvæði inn i stjóm-
arskrána, að Austurríki myndi
um alla framtíð fylgja hlutleysis-
stefnu. Ríkið mætti aldrei ganga
í neitt hernaðarbandalag og
engu erlendu ríki mætti veitS
herstöðvar í landinu.
Þegar samið var í vor um að
aflétta hernámi Austurríkis hétu
utanríkisráðherrar fjórveldanna
austurrísku ríkisstjórninni þvi,.
að fjórveldin myndu á sínun>
tima viðurkeuna hlutleysi Aust»
urríkis á formlegan hátt.
mgascsmvinnii
Miðstjórn franskra sósialdemó-
blöð liafa deilt mjög á Dullcs lcrata hafnaði í gær boði mið*
fyrir þessa afstöðu. ! stjómar kommúnista um að*
Bandarískur fréttamaður í flokkarnir hafi með sér lista-
Kalkútta á Indlandi hafði í gær j bandalag við kosningarnar 2»
eftir bandarískunv kaupsýslu- í jan. Jafnframt heiinilaði hút>
manni scm þar er búsettur, að | flokksdeildunum í kjördæmunurrí
cngu væri líkara en Dulles væri að gera kosningabandalög við-
staðráðinn í að reka Indland i það brot Róttæka flokksins semi
: i
fangið á konuministarikjunum j fylgir Malndés-France og tvö»
mcð afstöðú sinni til deilu Portú-
gals og Indlands út af Goa.
önnur borgaraleg flokksbrot sem
aðhyílast stefnu hans.
Starfið fyrir Þjóðviljann — seljið happdrættið