Þjóðviljinn - 07.09.1956, Page 3

Fimmtudagur 7. september 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Heimilt að veiða alltað
hreindýr á þessu hausti
Hreindýrum hefur f/ö/goð mjög siSan
1940 - áœtluS áþriSja þúsund talsins
Menntamálaráðuneytið' hefur nýlega gefí'ð út reglur j erfitt er að fá nákvæma tölu
um hreindýraveiðar í Múlasýslum á þessu ári, og má um fjölda dýranna.
700 Stærsti
alls veiða 700 dýr.
Er tólf hreppum heimilað
að láta veiða hreindýr sem hér
segir: 1) Fljótdalshreppur 150.
2) Jökuldalshreppur 130. 3)
Fellahreppur 80. 4) Tungu-
hreppur 75. 5) Hlíðarhreppur
30. 6) Hjaltastaðahreppur 15.
7) Skriðdalshreppur 43. 8)
Vallahreppur 25. 9) Egilsstaða-
hreppur 7. 10) Eiðahreppur 15.
11) Beruneshreppur 15. 12)
Geithellahreppur 15. Samtals
600 hreindýr.
Veiðitíminn er frá 10. ágúst
til septemberloka, en hægt er
að leyfi veiðar síðar á árinu,
ef eftirlitsmaður hreindýranna
mælir með lengingu veiðitím-
ans.
Þá getur ráðuneytið til
reynslu veitt veiðifélagi, er
stofnað kynni að verða, leyfi
til að veiða allt að 100 hrein-
dýr, gegn 250 króna gjaldi fyr-
ir hvert dýr, og rennur gjaldið
í sjóði þeirra hreppa, sem að
framan eru nefndir, að frá-
dreginni þóknun til hreindýra-
eftirlitsmanns fyrir eftirlit með
veiðinni. Samkvæmt reglunum
um hreindýraveiði ber fyrst og
fremst að láta þá bændur, er
fyrir mestum ágangi verða af
hreindýrum á beitilönd sín,
njóta arðs af veiðinni, en síð-
an sveitarsjóð.
Komi í ljós, að eigi muni
veiðast sú tala dýra, sem heim-
ilað er að farga í haust, þá er
hreindýraeftirlitsmanni heimilt
að veiða á kostnað ríkissjóðs
til viðbótar svo mörg dýr, að
alls veiðist 700 dýr.
Hreindýraeftirlitsmaður hef-
ur eftirlit með öllum hrein-
dýraveiðum og þarf að sam-
þykkja þá menn, sem hrepp-
arnir fá til veiðanna, og gefur
hann út veiðileyfi handa þeim,
þar sem tilgreint er m. a.
hvaða tegund og stærð skot-
vopna megi nota. Einnig skal
þess gætt að leyfa eigi veiðar á
þeim stöðum, þar sem æskilegt
er að dýrin hagvenjist. Skal
eftirlitsmaður sjá um, eftir
því sem unnt er, að veidd séu
þau dýr, sem minnstur skaði
er að fyrir vöxt og viðgang
hjarðarinriar.
Eins og kunnugt er halda
Boðin tíi Ráð-
stjórnari íkjanna
Menningarfélagið V.O.K.S. í
Ráðstjórnarríkjunum hefur
boðið Helga Guðmundssyni
fyrrv. bankastjóra og konu
hans í fjögurra til sex vikna
kynnisför um Ráðstjórnarrík-
in. Lögðu hjónin af stað héð-
an í gærmorgun.
‘Svohljóðandi skeyti barst í
gærmorgun frá bændanefnd-
inni sem fór til Ráðstjórnar-
ríkjanna fyrir nokkrum dög-
um: Komnir til Moskvu. Vel-
líðan. Kærar kveðjur .
Síðan haustið 1943 hefur
nokkrum hreindýratörfum ver-
hreindýr sig hvergi nema á ig fargað árlega. Árið 1954
•Austurlandi. Um 1939 var j Var lögunum um friðun hrein-
talið að dýrin væru að deyja
út og álit sumra, að einungis
um eitt hundrað dýr mvndu
vera eftir.
Árið 1940 voru sett ný lög
um friðun hreindýra ög eftirlit
með þeim, þar sem m.a. var
heimilað að siijpa sérstakan
eftirlitsmann með dýrunum og
heimilað að láta veiða hrein-
tarfa, en þeir voru taldir hlut-
fallslega of margir.
Friðrik Stefánsson á Hóli
í Fljótsdal var þá þegar skip-
aður eftirlitsmaður með dýrun-
um og hefur gegnt því starfi
þangað til í haust, að hann
óskaði eftir að verða leystur
frá því. í hans stað kemur
Egill Gunnarsson á Egilsstöð-
um í Fljótsdal.
Síðan 1940 hefur hreindýr-
unum farið fjölgandi og telur
Friðrik Stefánsson að þau
muni nú vera hátt á þriðja
þúsund. Þó lætur að líkum, að
dýra breytt þannig, að ef eft-
litsmaður hreindýra telur, að
dýrunum hafi fj"lgað svo, að
stofninum stafi eigi hætta af
veiðum, getur ráðherra heim-
ilað veiðar og sett reglur um
þær, að fengnum tillögum hlut-
aðeigandi sýslumanna og eft-
irlitsmanna.
Samkvæmt þessari heimild
voru hreindýraveiðarnar í
fyrsta sinn leyfðar
i togari landsins
hleypur af stokkunum
Norðfjarðartogarinn nýi í Bremenhaven
Á þriðjudaginn hljóp af stokkunum stærsti togari sem
smíðaður hefur verið fyrir íslendinga til þessa. )
Togari þessi er Norðfjarðar-
togarinn, sem er í smíðum í
Bremerhaven í Þýzkalandi.
Togara þessum hefur verið
gefið nafnið Gerpir.
Skipið er nokkru stærra en
nokkur togari sem Islendingar
eiga, er það dísilskip, búið öll-
um fullkomnustu siglingatækj-
um.
Áætlað er að skipið verði
afhent í lok nóvembermánaðar
n. k.
MELGAFELL byrjar í dag sölu á
úrvals litprentunum of verk*
um ísíenzkra mólara
Helgafell liefur látið gera lit-
prentanir af málverki Schevings:
haustið Miðdagshvíld, sem eru svo líkar
1954, að höfðu samráði við
hreindj>raeftirlitsmanninn og
sýslumenn Norður- og Suður-
múlasýslna. Var þá veitt leyfi
til að veíta allt að 600 hrein-
dýr og haustið 1955 var enn
heimilað að veiða allt að 600
dýr. En í hvorugt skiptið voru
veidd eins mörg dýr og heimil-
að var, — samtals tæplega 700
dýr af þeim 1200, sem veiða
mátti. Eins og áður segir er
talið að hreindýrin muni nú
vera alls hátt á þriðja þúsund.
3300 smólestír freðfisks til
Bandarík|anna í einum mán.
í þessum mánuði veröa meiri afskipanir á hraðfrystum
fiski til sölu á Ameríkumarkaði en nokkru sinni fyrr.
Fara þrjú skip vestur um
haf í september, hlaðin fram-
leiðslu frystihúsanna, en mark-
aður á íslenzkum fiski fer nú
vaxandi í Bandaríkjunum,
einkum á neytendapökkum
Sölumiðstöðvarinnar. Vöru-
merki hennar * „Icelandic“ og
,,Fresher‘“ ávinna sér nú stöð-
ugt auknar vinsældir almenn-
ings í Bandaríkjunum.
M.s. Drangajökull er þegar
lagður af stað með 540 smá-
lestir af hraðfrystum fiski.
Var hleðslu hans lokið á
þriðjudaginn. Þá leggja tveir
„fossanna“ af stað vestur um
haf næstu daga. Verður lestun
Dettifoss lokið um helgina og
Lagarfoss í næstu viku. Hvor
þeirra tekur um 1400 smálest-
ir og nemur fiskafskipun á
Ameríkumarkað því rúmum
3300 smálestum í þessum mán
uði.
að höfundurinn hefur s.jálfur
villzt á frununynd og eftirlík-
ingu.
Litprentanir þessar eru gerð-
Framhald á 10. síðu
_ Þrengslin í
F æðinganieildinni
Framhald af 1. síðu
Og þegar þær eru fullar, hvað
þá? Það er erfitt að neita um
pláss, enda alls ekki gert nema
ekki sé neins annars kostur.
Þá er ekki um annað að
ræða en grípa til þess rýmis
sem er innan veggja og það er
í algert óefni komið þegar
fjórða hver kona sem tekið er
á móti í Fæðingardeildinni
verður að fæða í baðherberg-
inu eða göngum hússins.
Á sama tíma og þetta gerist
erum við að föndra við að
byggja skrauthýsi skammt
frá — Heilsuverndarstöðina —
fyrir 20 milljónir kr.
Frábært starf
Það liggur í augum uppi að
aðstaðan fyrir yfirlækni Fæð-
ingardeildarinnar og starfs-
fólk hans er hin versta í slíku
húsnæði. Þettta er ekki aðeins
fæðingastofnun, heldur einnnig
kennslustofnun. I Fæðingar-
deildinni er læknastúdentum og
ljósmæðrum kennd fæðinga-
hjálp. Það er mjög gott starf
sem læknirinn og starfsfólkið
vinnur þarna við slíkar aðstæð-
ur. Vinsældir deildarinnar og
sú staðreynd að þrátt fyrir
þetta vilja konur umfram allt
komast í Fæðingadaildina sýnir
bezt hve frábært starf yfir-
læknirinn og starfsfólk hana
leysir af höndum.
I
Hefur ekki verið svarað
í hálft annað ár!
Reykjavíkurbær hefur greitt
% af stafnkostnaði og rekstri
Fæðingardeildarinnar. Halli
rekstursins hefur verið um
1 millj. kr. á ári. En stjórn
deildarinnar er í höndum
heilbrigðisstjórnar landsins.
Yfirlæknir Fæðingardeildar-
innar hefur skrifað stjórn
hennar um málið og gert til-
lögur, en þetta bréf læknisina
mun hafa legið hjá bæjarráði
í hálft annað ár, án þess ég
viti til þess að nokkuð hafl
verið gert til úrbóta í mál-
inu, sagði Inlgi.
Hver liggur á niálinu.
1
Tjörutíu útgeröarmenn fóru meö Sólfaxa, flugvél Flugfélags íslands, nú í vikunni
ileiöis til Lundúna. Ætla peir að kynna sér nýjungar varðandi skip og útgerð í Eng-
landi, Hollandi og Danmörk. í Hollandi munu þeir m.a. kynna sér síldveiöar og verk-
un síldar, en í Danmörk bálaútgerö í Esbjerg. — Myndin er tekin á flugvellinum
viö brottfönna. — (Ljósm. P. Thomsen).
Dr. Sigurður Sigurðsson
reyndi í ræðu að milda við-
horfið til þessa óafsakanlegaj
sinnuleysis. Auður Auðuns, nú’
borgarstjóri, vildi telja að ekki
stæði á Reykjavíkurbæ, Um-
rætt bréf læknisins hefði verið
sent frá heilbrigðisstjórninni
til bæjarráðs, bæjarráð hefði
óskað umsagnar borgarlæknis,
og myndi hún ókomin enn
(eftir ll/2 ár!) en orsök þesg
væri sú að hann hefði ekki
fengið þær upplýsingar um
málið frá heilbrigðisstjórninni,
sem hann teldi sér nauðsynleg-
ar áður en hann gæfi umsögn.
En hverjum sem er að kenna
sinnuleysið í þessu máli er það
með öllu óverjandi. 1
Auður Auðuns flutti tillögu'
um að vísa tillögu Inga frá, til
bæjarráðs. Að viðhöfðu nafna-
kalli samþykktu eftirtaldir
íhaldsfulltrúar að vísa tillög-
unni ærá: Auður Auðuns, Gróa'
Pétursdóttir, Geir Hallgríms-
son, Sigurður Sigurðsson, Þor-
Thoroddsen, Björgvin Fredc-
rikssen og Guðmundur H. Guð-
mundsson. J