Þjóðviljinn - 24.12.1957, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 24. desember 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Nikita Krústjoff svarar Bertrand Russell
Kæri Russell lávarður
las með mikilli athygli
opna bréfið sem þér hafið
sentj forseta Bandaríkjanna 'og
mér. í bréfi yöar drápuð þér
á mikilvægustu atriði núver-
andi ástands í alþjóðamálum,
sem fólk um allan heim hef-
ur haft þungar áhyggjur af
um langt skeið. Við, íbúar
Sovétríkjanna, skiljum og
metum mikiis meginhugsun
bréfs yðar —• að vemda mann-
kynið gegn hættunni á styrj-
öld, sem háð yrði með ægi-
legustu eyðileggingarvopnum
sem nokkurn tíma hafa.
þekkzt; að tryggja frið og
velsæld um heim allan á
grundvelli friðsamlegrar sam-
búðar ríkja með ólíka þjóð-
félagshætti og umfram allt
með því að færa sambúð Sov-
étrikjanna og Bandaríkjanna
í eðlilegt horf.
\ llir eru á einu máli um að
ef styrjöld brýzt út myndi
hún leiða ólýsanlegar hörm-
ungar yfir mannfólkið. Af
þessari ástæðu ætti öllum,
'hver sem viðhorf þeirra eru,
að vera það efst í huga að
koma í veg fyrir slíka óheilla-
þróun. Skynsemi mannsins og
samvizka leyfa honum ekki
að sætta sig við slíka hættu,
hann hlýtur að rísa upp gegn
áróðrinum sem hljómar í
éyrum hans daginn út og dag-
inn inn, áróðri sem ætlað er
að venja þjóðirnar við hug-
myndina um að kjamorku-
styrjöld sé óumflýjanleg.
Ríkisstjórn og Kommúnista-
flokkur Sovétríkjanna gera í
samræmi við óskir þjóðanna í
landi okkar allt og munu
halda áfram að gera allt sem
í þeirra valdi er til að koma
í veg fyrir að ný styrjöld
skelli á. Við erum sannfærðir
um að styrjöid er ekki óum-
flýjanleg, eins og nú horfir,
og að hægt er að koma í veg
fyrir ófrið, ef allir sem vilja
varðveizlu friðarins leggjast á
eitt í skipulegri baráttu.
¥»að vakti ánægju okkar að
■* þér emð fvigjandi stcðvun
vígbúnaðarkaupphlaupsins sem
aðeins eykur styrjaldarhætt-
una. Þér hvetjið til þess að
hætt verði útbreiðslu kjarn-
orkuvopna, svo að herir
þeirra ríkja sem liafa enn ekki
eignazt slík vopn fái þau ekki
í hendur. Að sjálfsögðu myndi
þetta vera spor í rétta átt,
einkum ef þess er gætt, að
uppi eru ráðagerðir um að
láta t. d. V-Þýzkalandi í té
kjamorkuvopn, en ríkisstjórn
þess lands fer ekki dult með
landakröfur sínar í Evrópu;
og einnig þess að kjamorku-
vopn, sem flutt hafa verið
yfir Atlanzhafið, eru nú
geymd í löndum Evrópuríkja
Atlanzhafsbandalagsins. Þess-
um vopnum er þröngvað upp
á þessi ríki undir því yfir-
skini að þau megi nota í varn-
arskyni gegn árás. En í raun-
inni grafa kjarnorkuvopn í
löndum þessara ríkja alger-
lega undan öryggi þeirra.
Rjúfi árásarriki friðinn, þá
imin óhagganlegt lögmál
stríðsins gera óhjákvæmilegar
molandi endurgjaldsárásir á
þau lönd þar sem kjamorku-
stöðvar em.
V/ður er að sjálfsögðu kunn-
■*• ugt um að Sovétríkin
hafa oft lagt fram tillögur
um að kjamorkuvopnum verði
ekki komið upp utan landa-
mæra þeirra ríkja, sem þegar
étrikin álita að hættunni á
kjarnorkustyrjöld verði þá
fyrst algerlega og endanlega
bægt frá, þegar algert bann
hefur verið sett við fram-
íeiðslu og notkun kjarnorku-
og vetnisvcpna og birgðir
þeirra eyðilagðar. Sovétstjórn-
in hefur nú bráðum i tólf ár
Nikita Krústjoff
ráða yfir þeim, og að þau
hafa einnig sérstaklega lagt
til að Bandaríkin, Bretland og
Sovétríkin ættu að gera með
sér samning um að koma
hvorki upp kjamorkuvopnum
í Vestur- né Austur-Þýzka-
landi. Ríkisstjóm A-Þýzka-
lands hefur að sínu leyti lagt
til við ríkisstjóm V-Þýzka-
lands, að þær geri sameigin-
legar ráðstafanir til að sjá
um að hvorki þýzk né er-
lend kjarnorkuvopn verði höfð
á þýzku landi. Ríkisstjómir
Póllands og Tékkóslóvakíu
hafa tilkynnt, að ef samkomu-
lag takist milli V-Þýzkalands
og Austur-Þýzkalands, muni
hvorki Pólland né Tékkóslóv-
akía framleiða kjamorkuvopn
eða leyfa þau í löndum sín-
um. Eins og sjá má gera sós-
íalistisku ríkin allt sem í
þeirra valdi stendur til að
koma í veg fyrir frekari út-
breiðslu kjarnorkuvopna. Því
miður hafa vesturveldin enn
ekki tekið undir þessa við-
leitni. Þau tvö cnnur ríki sem
eiga kjarnorkuvopn — Banda-
ríkin og Bretland—gera þvert
á móti allt sem þau geta til
að flækja bandamenn sína í
Atlanzhafsbandalaginu enn
frekar í undirbúning kjam-
orkustyrjaldar.
En þess skal lika gætt, að
hættunni á kjarnorkustyrj-
öld myndi ekki bægt frá dyr-
um, jafnvel þótt okkur tæk-
ist að koma í veg fyrir frek-
ari útbreiðslu kjamorkuvopna.
Því að hættan er mjög mikil
jafnvel nú, þegar aðeins þrjú
ríki eiga kjarnorkuvopn. Sov-
krafizt slikrar lausnar á þessu
máli og hefur lagt fram ekki
allfáar ákveðnar tillögur á
vettvangi SÞ í þessu skyni.
Ef vesturveldin myndu láta
í ljós einlæga ósk um að binda
endi á hættuna á kjarnorku-
styrjöld, þá væri hægt — jafn-
vel þegar á morgun — að
tryggja frjálsan þroska and-
legrar auðlegðar mannsins í
allri sinni fjölbrej'tni um leið
og öllum verða tryggðar alls-
nægtir — við skiljum sérstak-
lega vel áhyggjur yðar út af
glæpsamlegri stefnu hernaðar-
sinnanna, sem sóar verðmæt-
um þjóðfélagsins, sem spillir
siðgæði mannsins og leiðir til
þess að menn em aldir upp í
anda ótta og haturs: Það er
ekki hægt að sætta sig við
slíkar horfur — og ]>etta er
því sannara í dag þegar hin-
ar dásamlegu uppgötvanir vís-
indanna hafa veitt manninum
slíkt vald yfir náttúmöflun-
um. Það eru nú í rauninni
engin takmörk fyrir því
hvernig hægt er að breyta
hinum eyðileggjandi öflum
náttúrunnar og nota auðlindir
hennar til að tryggja velmeg-
un allra þjóða á gmndvelli
friðsamlegrar samvinnu þeirra.
ér skiljið vel sem heimspek-
ingur og mannvinur, sem
hefur þungar áhyggjur út af
hinu óeðlilega ástandi er nú
ríkir á alþ jcðavettvangi, á
hvern hátt leysa skuli vand-
ann. „Það eina sem þarf“,
skrifið þér, ,,er að austrið og
vestrið viðurkenni réttindi
hvors um sig, játi að hvorum
um sig verði að lærast að búa
með hinum og láti rökræður
koma í stað valdbeitingar
í viðleitni sinni að íitbreiða
hugmyndakerfi sín. Það er
ekki nauðsynlegt að annar
hvor aðilinn kasti trúnni á
málstað sinn. Það er aðeins
nauðsynlegt að hann hætti við
að reyna að breiða út trú
sína með vopnavaldi“.
■pg er fús að taka undir
þessi orð, þar sem þau
em í fullu samræmi við þann
skilning á friðsamlegri sam-
búð milli ríkja xneð ólíka
stjórnarhætti, sem land okk-
Hér birtist svar Nikita Krústjoffs, framkvæmda-
stjóra Kommúnistaflokks Sovétríkjanna, við opnu
bréfi til hans og Eisenhowers Bandaríkja-
forseta frá brezka heimspekingnum Bertrand
Russell. Bréf Russells birtist í vikublaði brezkra
sósíaldemókrata New Statesman 23. nóvember s.l.
(og i Þjóðviljanum s.l. sunnudag), en svar Krúst-
joffs birtist í sama blaði 21. desember.
halda áfram á þessari braut.
Það mætti í fyrstu gera ráð-
stafanir eins og að hætta þeg-
ar í stað tilraunum með kjarn-
orkuvopn og lýsa yfir að þau
verði ekki notuð. En það verð-
ur að segja það hreinskilnis-
lega, að við höfum því miður
hingað til ekki orðið varir við
slíkar óskir af hálfu ríkis-
stjórna Bandaríkjanna, Bret-
lands eða Frakklands. Stað-
reyndln er að þeir sem móta
stefnu þessara landa vilja ekki
afsala sér styrjöld sem tæki
til að koma fram stefnumið-
um sínum í utanrikismálum.
\7ið, íbúar Sovétríkjanna, sem
’ vinnum að því að byggja
upp þjóðfélag kommúnism-
ans — þjóðfélag sem mun
ar hefur miðað utanríkis-
stefnu sína við frá fyrsta
degi sovétstjórnar. Eg þarf
ekki að taka fram hve feginn
ég yrði að frétta að orð yðar
hefðu fengið svipaðar undir-
tektir frá bandarisku ríkis-
stjórninni.
Til að „búa saman“ — það
er til að tryggja friðsamlega
sambúð — verða báðir aðilar
að viðurkenna það sem stjórn-
málamenn kalla status quo,
verða að viðurkenna ríkjandi
ástand. Það verður að viður-
kenna rétt hvers lands til að
þróast á þann hátt sem þjóð
þess kýs. „Kalda st.riðið“, hót-
anir á víxl, viðleitni til að
breyta landamærum og íhlut-
un í innanlandsmál annarra
ríkja í því skyni að breyta
þjóðfélagskerfi þeirra — ekk-
ert af þessu má leyfa. „Kalda
striðið“ og vígbúnaðarkapp-
hlaupið munu leiða til nýrrar
og bióðugrar styrjaldar.
¥|ér hafið auðvitað algerlega
* á réttu að standa, þegar
þér haldið fram að ein helzta
ástæðan fyrir núverandi við-
sjám í alþjóðamálum og öllu
þvi sem felst í orðunum „kalt
stríð“, sé hin óeðlilega sam-
búð Sovétríkjanna og Banda-
ríkja Norður-Ameríku. Eng-
inn vafi er á því, að alþjóða-
ástandið yfirleitt myndi. batna,
ef sambúð þessara ríkja yrði
færð í eðlilegra horf á skyn-
semisgrundvelli frðsamlegrar
sambúðar og virðingar fvrir
réttindum og hagsmunum
hvors annars. Sovétríkin hafa
jafnan sótzt eftir slíkri eðli-
legri sambúð við Bandaríkin
og munu halda því áfram. Við
höfum tekið nokkur ákveðin
skref í þessa átt. Þér minnizt
þess sennilega til dæmis, að
sovétstjórnin bauð rikisstjórn
Bandaríkjanna í janúar 1956
að þær gerðu með sér vin-
áttusáttmála og samvinnu.
Tillaga okkar er enn í
fullu gildi. Við h "fum reynt
og munum halda því á-
fram að koma aftur á við-
skiptasambandi milli Sovét-
ríkjanna og Bandaríkjanna,
sem rofið var af rlkisstjórn
Bandaríkjanna, og við viljum
taka upp menningar-, vís-
inda- og tækniskipti við
Bandaríkin. í Washington
standa nú annars yfir samn-
ingar að frumkvæði sovét-
stjórnarinnar um aukið menn-
ingarsamband milli ríkjá okk-
ar beggja.
Leiðtogar Sovétríkjanna hafa
jafnan trúað því og gera
enn, að persónuleg kynni milli
stjórnarleiðtoga hinna ýmsu
landa séu mjög mikils virði
og ein bezta leiðin til að bæta
sambúð ríkja. Við tókum fús-
ir þátt í fjórveldafundinum
í Genf, og við höfum, eins og
yður mun sjálfsagt kunnugt,
einnig hitt stjórnarleiðtoga
margra annarra ríkja. Slíkir
fundir, og þá sérstaklega
Genfarfundurinn, stuðluðu á-
reiðanlega að bættu ástandi í
alþjóðamálum.
t'g er algerlega samþykkur
■^ þeirri tillögu yðar, Russ-
ell lávarður, að leiðtogar Sov-
étríkjanna og Bandarikjanna
komi saman til hreinskiln-
ingslegra viðræðna um sltil-
yrði sambúðarinnar. Við enim
eins og þér sannfærðir um að
þau mál þar sem hagsmunir
Sovétríkjanna og Bandaríkj-
anna eru þqir sömu eru miklu
fleiri en þau, þar sem hags-
munir þeirra rekast á. Þetta
er einmitt ástæðan til þess
að Sovétríkin hafa svo oft
látið í ljós þá skoðun að fund-
ur æðstu manna Sovétríkj-
anna og Bandaríkjanna myndi
vera mjög gagnlegur báðum
ríkjúnum og friðnum í heimin-
um.
Við höfum að sjálfsögðu
engar fyrirætlanir eða óskir
um að komast að samkomu-
lagi við Bandaríkin sem væri
á kostnað nokkurs annars
Framhald á 11. síðu
nar