Þjóðviljinn - 08.09.1961, Blaðsíða 12

Föstudagur 8. september 1961. — 26. árgangur — 204. tölublað.
'Brasilíu 7/9 — Joao Goulart var í dag settur í embætti
forseta Brasilíu, ellefu dögum eftir stjórnarkreppuna sem
varö þegar Quadros forseti sagði af sér embætti.
Allt þar til innsetningarat-
tiöfnin hófst í þinghúsinu í höf-
-uðborginni Brasilíu gekk um það
orðrómur að ekkert myndi verða
•af henni.
Tald forsetans stórlcga
-skert.
Forseti Brasilíu hefur til þessa
haft framkvæmdavaldið í sínum
höndum og staða hans verið
svipuð og Bandaríkjaforseta. Nú
hefur Brasilíuþing hins vegar
hreytt stjórnarskránni og stór-
lega skert vald forsetans. Fram-
kvæmdavaldið verður nþ fengið
í hendur ríkisstjórnar sem verð-
•ur ábyrg gagnvart þinginu.
Terður borið undir
lijóðina.
Goulart sór embættiseið sinn á
'Sameiginlegum fundi beggja
þingdeilda. í innsetningarávarpi j
sínu sagði hann að hann myndi,
leggja stjórnarskrárbreytinguna'
undir þjóðaratkvæði.
Hann minnti á að hann hefði
tvívegis verið kjörinn varafor-
ceti lýðvcldisins og sýndi það
að hann hefði stuðning þjóðar-
innar og það væri hennar vilji
að hann tæki nú við forseta-
embættinu. Hann þakkaði öllum
þeim sem lýst hefðu stuðningi
við sig síðustu daga og bar m.a.
fram sérstakar þakkir til kirkj-
unnar.
Enginn forsætisráðherra enn.
Mikill mannfjöldi var saman
kominn við þinghúsið þegar
Goulart tók við .embætti sínu og
var hann hvað eftir annaö hyllt-
ur.
Enn hefur enginn forsætisráð-
Utanríkisráðherrar Norður-
landa hvetja til afvopnunar
ÍCaupmannahöfn 7/9 — Utanríkis-
ráðherrar Norðurlanda leggja á
l>að áherzlu í yfirlýsingu eftir
fund sinn í Kaupmannahöfn að
cins og nú horfi viö í heiminum
«é nauðsynlegra cn nokkru sinni
að raunhæfar viðræður hcfjist
um almenna afvopnun með
traustu eftirliti.
í ávarpi þeirra segir að smá-
ríkjunum sé jafnmikil lífsnauð-
syn og stórveldunum að úr við-
sjám dragi í heiminum og að
samkomuiag takist um afvopn-
un. Það sé hlutverk þeirra að
fylgja því 'eftir að stórveldin
setjist að samningaborði og
leysi ágreiningsmál sín. Ráð-
herrarnir láta í Ijós von um að
viðræðum verði haldið áfram um
afvopnunarmálið sem verði svo
vel undirbúið að á.rángur náist í
því á 16. allsherjarþingi SÞ í
haust.
Ráðherrarnir harma að bund-
ínn hefur verið endir á nærri
því þriggja ára langt hlé á til-
raunum með kjarnavopn og
skora á kíarnorkuveldin að hætta
þeim aftur og taka aftur upp við-
ræður um bann við þeim.
Þeir leggja áherzlu á að æski-
legt sé að á næsta allsherjar-
þingi verði fundin lausn á deil-
nnni varðandi aðild Kína að SÞ.
Ýms önnur mál voru rædd á
fundi ráðherranna, m.a. Kongó-
málið.
Næsti fundur þeirra verður
haldinn í Reykjavík í vor.
herra verið skipaður. Goulart
ræddi við ýmsa stjórnmálafor-
ingja í gær, en þær viðræður
hafa enn ekki borið neinn árang-
ur og ekkert er vitað um hvern-
ig hin nýja ríkisstjórn verður
ckipuð. Þó er talið víst að eng-
inn af herforingjunum sem áttu
sæti í stjórn Quadros, en helztur
þeirra var Denys hermálaráð-
herra, muni verða í hinni nýju
stjórn, enda beittu þeir sér allir
af alefli gegn því að Goulart
fengi að taka við forsetaembætt-
Margar skipakom-
ur til Akureyrar
Akureyri, 7 9 — Övenju mikið
hefur verið um skipakomur hér
í þessari viku. í byrjun vikunn-
ar kom Hamrafellið hingað með
1700 tonn af áburði, er verðúr
geymdur hér til vors. Þá hafa
komið hingað tveir fossar og nú
er hér til viðgerðar danskt ílutn-
ingaskip, Lise Hojsgaard. Þetta
er 500 tonna skip, er losaði salt
á Bakkafirði, en tók þar niðri og
kom því hingað til athugunar. í
síðustu viku kom skip að taka
lýsi í Krossanesi, var það stærsta
skip, er komið hefur þar að
bryggju, á fimmta þúsund tonn
að stærð. Þá kom hingað um
síðustu helgi rússneslct tankskip
að taka vatn.
Ilann er úr Hafnarfirði og heitir Stefán Daði Ingólfsson pilturinn
sem situr þarna liugfanginn við að láta sandinn renna um grcip-
ar sér úr slcónum sínum. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.)
Gagngerar endurbœtur í gatna-
gerðarmóiunum óhj
Ýtarieg iillaga Alþýðubandalagsmanna um það eíni fluS! í hæjarstjórn Bcykjavikur í gær
Enn einu sinni hafa fulltrúar Alþýðubandalagsins í
bæjarstjórn Reykjavíkur vakið athygli á ófremdarástand-
inu, sem ríkir og ríkt hefur í gatnagerðarmálum höfuð-
borgarinnar. Á bæjarstjórnarfundi í gær fluttu þeir til-
iögu, sem gerir ráð fyrir gagngerum endurbótum í þess-
um efnum, en íhaldsfulltrúarnir sýndu enn áhugaleysi
sitt og vísuðu tillögunni til bæjarráðs.
Tillaga bæjarfulltrúa Alþýðu-' gagngerðum endurbótum á því
bandalagsins var svohljóðandi: sviði. Felur bæjarstjórnin bæj-
„Bæjarstjórn Reykjavíkur tel- j arráði og borgarstjóra að hefja
ur ástandið í gatnagerðarmálum þegar í stað undirbúning að-
bæjarins með öllu óviðunandi og gerða er miði að því að nialbik-
samþykkir að beita sér fyrir 1 un eða steinsteyping gatna og
Verk 75 listamanna sýnd
o norrœnu
Norræna listsýningin sem opnuð
verður á morgun í Reykjavík er
stærsta listsýningin scm nokkru
sinni hefur verið haldin hér á
landi. Alls eru á henni 324 verk;
málverk, hiiggmyndir, graflist,
gouache og vatnslitamyndir eft-
Ir 75 listamcnn.
Sýningin er haldin af Nor-
ræna listabandalaginu og er hún
bæði á Listasafni íslands og í
lústamannaskálanum. Hún verð-
ur opin í þrjár vikur, frá 9.
september til 1. október, og
nefnist Norræn list 1951—1961.
Eins og nafnið bendir til eru
allar myndirnar á sýningunni
frá árunum 1951 til 1961. Ab-
strakt list er áberandi enda er
mikill hluti listamannanna af
yngri kynslóðinni og hafa sýn-
ingarnefndir iandanna fimm
kappkostað að taka sem mest
með af ungu fólki sem er að
koma fram og þykir efnilegt.
Eldri meistarar eiga þó verk
þarna líka og fer harla vel á
því að ba.fa saman í sýningarsöl-
unum verk eldri og yngri
manna.
Tólf íslenzkir listamenn eiga
verk á sýningunni. Eru það
málararnir Einar G. Baldvins-
son, Eirikur Smith, Jóhannes
Jóhannesson, Jón Stefánsson,
Sverrir Haraldsson, Bragi Ás-
geirsson, Hörður Ágústsson og
Svavar Guðnason og mynd-
höggvararnir Ásmundur Sveins-
' son, Guðmundur Benediktsson,
. Jón Benediktsson og Ólöf Páls-
' dóttir.
Frá Danmörku koma einnig
verk tólf listamanna, frá Finn-
j landi nítján, sextán frá Nor-
egi og sextán frá Svíþjóð.
j Norræna listabandalagið hefur
haldið slíkar samsýningar síðan
j árið 1946, fyrst á hverju ári en
I Framhald á 3. síðu.
gangstéttalagning verði stórauk-
in og gatnagerð sem fyrst komið
í svipað horf og bezt gerist er-
Iendis.
Bæjarstjórnin vill á þessu
stigi leggja áherzlu á eftirfar-
andi atriði:
.1. — Nákvæm rannsókn fari
fram á orsökum þess, hve seint
sækist að fullgera götur í bæn-
um, enda eðlilegt að ráðstafanir
til úrbóta verði siðan reistar á
grundvelli þeirrar atliugunar.
2. — Óhjákvæmilegt er að
gatnaverkfræðingum í þjónustu
bæjarins verði fjölgað að mun,
svo sem sérfróðir ráðunautar
bæjarins hafa ráðlagt fyrir
löngu. Skal veita verkfræðing-
um og öðrum tæknifræðingum,
er að gatnagerð vinna, sem bezt
starfsskilyrði og aðstöðu til að
fylgjast að staðaldri með nýj-
ungum á sviði gatnagerðar er-
lendis og til sjálfstæðra rann-
sókna í sambandi við störf sín.
Þá skal og annað starfslið gatna-
gerðarinnar eiga þess kost að
njóta sérstakrar tækniþjálfunar
eftir því sem hentugt þykir.
3. — Unnið verði stöðugt að
því að endurbæta aðgerðir við
val og vinnslu þess efnis, sem
notað er til gatnagerðar, og þess
jafnan gætt, að tiltækar séu þær
vinnuvélar, sem á hverjum tíma
teljast herttugastar.
4. — Mikilsvert er við gerð
nýrra gatna, að undirbúningur
allur, þar með taldar jarðvegs-
rannsóknir, sé sem vandaðast-
ur, og að sjálf gatnagerðin
geti farið fram við sem hentug-
ust ytri skilýrði. t.d. að henni
sé að mestu lokiö áður en bygg-
ing húsa í nýjum hverfum er
leyfð.
5. — Gatnágerð skal fara fram
samkvæmt samþykktri áætlun
er nái nokkur ár fram í tím-
ann.
6. — Cheppilegt er, að fjár til
gatnagerðar sé nær einvörðungu
aflað með útsýárum, og því þarf
að leita nýrra tekjustofna. Tel-
ur bæjarstjórnin eðlilegt að
kaupstaðir fáí ríflega lilutdeild
i benzínskatti og biíreiðaskatti
og ályktar að fara þess á leit
við Alþingi. Einnig æskir bæj-
arstjórnin atliugunar á þeim
miiguleika að leggja hóflegt
gatnagerðargjald á bifreiðar í
bænum svo og á þaér fasteignir,
sem hækkað hafa í verði vegna
skipulagsaðgerða eða annarra
Framhald á 3. síðu.
lapcnsstjérn ber
fram mótmæli við
Bandaríkjcjstjórn
Washington 7/9 -— Sendiherra
Japans í Washington aihenti í
dag Bandaríkjastjórn orðsend-
ingu frá stjó.rn . sinni þar sem
mótmælt er-.ákvörðun Banda-
ríkjanna að hofjn aftur tilraun-
ir með kjarMvopn. í orðséhd-
ingunni' er á það bent að jap-
anska þjóðin sé eina þjóð heims-
ins sem orðið hafi fyrir hörm-
ungum kjarnasprengjuárásar.