Þjóðviljinn - 16.02.1964, Blaðsíða 4
4 SlÐA
fcfrt?)VII,T|Tm
Sunnudagur 16. febrúar 1964
r 4BB' ÆS&r éSS’’ JPSjr
Fréttir af strákunum
Ctgefandi: Sameinlngarflokkur alþýðu — Sóslalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Simi 17-500 (5 linur). Askriftarverð kr. 80 á mánuði.
r
A hverjum stendur?
rpvær aðalkröfur verkalýðshreyfingarinnar árið
-*• sem leið voru, auk kauphækkunarinnar, kröf-
umar um verðtryggingu kaupsins og styttan
vinnudag. Þær kröfur miða að því, að vernda
verkamenn og aðra launþega fyrir óðaverðbólgu
„viðreisnarinnar" og gegn vinnuþrælkuninni, enda
hefur þær um margra ára skeið borið hátt í bar-
áttu verkalýðshreyfingarinnar. Verkamenn höfðu
með verkfallsbaráttu á stríðsárunum tryggt sér
nokkra verð’fryggingu á kaup sitt, þó aldrei væri
hún neitt nándar nærri fullkomin. Samt var hún
nokkur hemill á þá tilhneigingu að skrúfa verð-
lagið upp úr öllu valdi og verðbólgubraskinu.
l^að er nú að komast í tízku hjá andsíæðinga-
*■ blöðum verkamanna að skrifa um þessi mál á
þá lund, að núverandi ríkisstjóm sé og hafi verið
öll af vilja gerð að koma á verðtryggingu kaups
og stuttum vinnudegi með mannsæmandi kaupi,
hins vegar hafi staðið á verkalýðshreýfingunni að
þiggja þetta! Sannleikurinn er þó sá að Sjálf-
stæðisflokkurinn og Alþýðuflokkurinn, afnámu
með meirihluta sínum á Alþingi þá verð-
'tryggingu kaupsins sem verkalýðshreyfingin
hafði samið um og bönnuðu verðtryggingu kaups
með lögum. Og ekki nóg með það. í ræðu eftir
ræðu og grein eftir grein lýstu aðalforingjar Sjálf-
stæðisilokksins og Alþýðuflokksins verðtryggingu
kaupsins, „vísitöluskrúfunni" eins og það var
kallað, sem einu mesta böli verkalýðsins og þjóð-
arinnar allrar og væri göfugt þjóðþrifaverk að
afnema hana og banna með lögum!
Nú þegar öll þjóðin sér hvílík endileysa hér var
á ferðinni og árás á samninga og rétf verka-
manna, þá reyna stjómarflokkamir að snúa við
blaðinu, og viðurkenna nú í orði gildi verðtrygg-
íngar kaupsins. En það er fjarstæða að ríkisstjórn-
in hafi boðið verðtryggingu kaups í samningunum
í vetur. Ummæli hennar um það mál voru svo
oljós að enginn vissi hvað við var átt, það eitt var
ljóst að kauptrygging, samfara smánarlega lágri
kauphækkun, átti ekki að koma til framkvæmda
fyrr en eftir að allar mögulegar verðhækkanir
væru komnar fram, þar á meðal hækkunin á sölu-
skaftinum, þó nú sé reynt að afsaka þá hækkun
með því að samið hafi verið um of mikla kaup-
hækkun. Eins er tal vissra ráðherra og andstæð-
ingablaða verkamanna um stuttan vinnudag með
mannsæmandi kaupi. Viðurkennt er í orði sjónar-
mið verkalýðshreyfingarinnar í því máli, en
andstaðan gegn því í verki hefur ekki breytzt
agnarögn.
Hvers vegna náðu ekki þessar fvær aðalkröfur
verkalýðshreyfingarinnar, um verðtryggingu
kaupsins og styttan vinnudag með mannsæmandi
kaupi, fram að ganga? Var það vegna skorfs henn-
ar á samningsvilja? Nei, slíku þýðir ekki að halda
fram. Svonefndir vinnuveitendur stóðu gegn öll-
um réttlætiskröfum, og ríkisstjórnin reyndist enn
alls ófús í verki að stuðla að heiðarlegum samn-
ingum um þessi mál, jafn mikilvægir og slíkir
samningar hefðu reynzt fyrir þjóðina alla og
vinnufrið i landinu. — «.
!
!
I
*
í
Oskudagsumræöur
um kaupmennsku
0g það eru svosem ékki
mikil tíðindi þótt fullorð-
inn maður labbi á öskudags-
morgni fram hjá nokkrum
strákum sem fást við jákvæð
og skapandi störf í sand-
kassa.
Heyrðu lagsi, sögðu þeir,
Það hanga aftan í þér tveir
pokar.
Ég vissi þetta vel en varð
auðvitað hissa og hæfilega
hneykslaður.
Einn þeirra leit upp og
sagði: Það hefur víst ein-
hver smápatti hengt aftan f
þig þennan rauða poka. Ég
á hann nefnilega.
Það kom á daginn að þessi
ungi maður var frekar leið-
ur yfir því að hafa spand-
órað öllum sínum pokum
snemma um morguninn og
hefði kannske ekkert á móti
því að fá einhverja til baka.
En ég beindi þá talinu að
öðru og vildi vita hvort þeir
hefðu ekki étið yfir sig á
sprengidag.
Þeir létu vel af því. Og
einn þeirra sem var kannske
ekki nema fimm ára og rauð-
hærður og freknóttur tvísté
heldur en ekki ánægður með
frammistöðu sfna: Ég át
tveir bitar og tveir grautar,
sagði hann. Ég át svo mikið
að ég gat ekki labbað.
Það var haldið áfram með
mannvirkjagerð, prýðilegir
vegir lagðir um landið þvert
og endilangt, tvöfaldir vegir
með stuttum jarðgöngum til
að koma í veg fyrir árekstra.
Samt gerðist nú einn slíkur,
og foringi liðsins, sem áreið-
anlega hefur verið orðinn átta
ára. stefndi þeim seka um-
svifalaust og dæmdi hann í
tvöþúsund króna sekt og þar
að auki skyldi ákærður
borga viðgerðarkostnað. Það
var sannarlega ekkert makk
á bak við tjöldin í þeim
málefnum.
Við töluðum einnig um
gæði bílanna sem notaðir
voru, — þeir létu ákaflega
vel af þeim: voðalega sterkir
bílar, maður, alveg óbrjót-
andi — og kosta ekki nema
tuttugu og fimm krónur. En
meðan þessar tæknilegu við-
ræður fóru fram hafði sá
litli sem át tvo grauta tekið
drossíu heldur virðulega út-
úr sandbílskúr og brunað af
stað með hana yfir grimm-
úðleg sandfjöll kassans.
Hvað er að sjá þetta? sagði
foringinn og var meir en lít-
ið hneykslaður. Er ekki
vinnumaðurinn kominn á
forsetabílinn!
Ég spurði þennan valda-
mikla mann hvort hann ætl-
aði að halda áfram að vera
forseti þegar hann væri orð-
inn stærri. Hann tók spurn-
ingunni ekki illa, en sagðist
bara vera svona forseti núna.
Hinsvegar gaf þessi fram-
vinda málanna tilefni til að
ræða framtíðaráform manna
á staðnum.
*
Nei, ég ætla ekki að verða
flugmaður eða skipstjóri,
sagði einn skakktenntur og
fjörugur náungi áður en
nokkur hefði tíma til að
spyrja hann. Það er svo
hættulegt.
Afi minn var einu sinn á
skipi og svo fórst það og
áhöfnin drukknaði, hélt hann
áfram. Það er svona að vera
á þessum helvítis skipum.
En hvað ætlarðu þá að
gera? spurðum við.
Ég ætla að verða kaupmað-
ur, sagði hann.
Hinir strákamir höfðu að
vfsu lfka lifað drjúgan spöl
ævi sinnar í viðreisninni, en
þeir horðu samt mjög for-
viða á þennan náunga sem
pípti bæði á sjó og loft og
ætlaði að fara að verzla. Gat
það verið nokkuð spennandi?
Einn tók meira að segja að
sér að verja sjómennskuna á
nokkuð sérstæðán hátt. Hann
sagði: Pabbi minn var lengi
á sjó. Og einu sinni var bátn-
Bj
um þeirra sökkt. En þeim £
var öllum bjargað.
Til hvers ætlarðj að verða J
kaupmaður? spurði ég.
Til að græða sagði hann, l.
og lét sér hvergi bregða.
Og hvað ætlarðu að gera k
við peningana?
Ég kaupi mér svona pen- k
ingaskáp og svo læt ég sko J
peningana f hann. ■
★ 2
Mér datt í hug hvort hér B
væri um að ræða áhrif «
frá Skrögg gamla 1 eilífðar- B
æfintýrum Andrésar Andar w
en spurði þó til vonar ag |
vara hvort hann ætíaði að ‘
\
I
\
ekki að nota neitt penmg-
ana. k
Fyrst kaupi ég mér bííl ^
sagði hann, fínan bíl. Svo B
kaupi ég mér hús.
En, spurðum við, það verða g
kannske einhverjir peningar
eftir í skápnum hjá þér?
Þá, sagði hann kaupi ég *
mér fleiri bíla. Hef einn til
að rúnta á í Reykjavík, einn
Landróver hef ég til að ferð- w
ast uppá fjöllum, og einn ^
rútubíl fæ ég mér til að ferð- k
ast með mörgu fólki.
Þessi mál voru rædd all-
lengi fram og aftur af mikl- .
um áhuga og grautarmaður- k
inn litli gat rúsað með for- B
etabílinn eins og hann vildi. ■
En Stjáni, svo hét þessi verð- J
andi kaupmaður — sat fast B
við sinn keip. Það væri gott J
og öruggt starf að vera kaup- \
maður. Hann var alveg viss k
um það. Þetta ætlaði að |
verða nokkuð flókið mál. Þar k
til einn hœglátur kubbur. \
sem lítið hafði látið á sér Ik
bera, kom með framlag sem *
sætti alla við tilveruna — b
nema þá kannske Stjána.
En kaupmenn geta farið B
á hausinn, sagði hann. . . J
Eftir nokkrar mínútur voru I
bílamir aftur famir að flytja ?
óhjákvæmilegan vaming yfir B
Strákalandið mikla. J
A.B. Q
jókst um 7.39%
n Þ'jóðviljanum hefur borizt skýrsla frá Mjólkureftir-
liti ríkisins um mjólkurframleiðsluna á árinu 1963 og
gæðamati hennar. Samkvæmt skýrslunni nam heildar-
mjólkurmagn mjólkurbúanna á árinu 94.697.791 kílói og
er það 7,39% aukning frá árinu áður. Eftir gæðum skipt-
ist mjólkin þannig að 97,81% fór í I. og II. flokk, 2,02%
í III. flokk og 0,7% í IV. flokk.
Eitt nýtt mjólkursamlag hóf
starfsemi á árinu, Mjólkursam-
lag Kaupfélags Vopnfirðinga á
Vopnafirði og eru mjólkursam-
lögín þá orðin 16 talsins.
Innvegin mjólk hjá Mjólkur-
stöðinni í Reykjavík var á ár-
inu 1963 6.501.572 kg. og er það
3.46% minna magn en árið áð-
ur.
Hjá Mjólkurstöð Kaupfélags
Borgfirðinga á Akranesi jókst
framleiðslan um 3.39% og fór
upp í 1.773.453 kg.
Mjólkursamlag Borgfirðinga
í Borgamesi jók framleiðsluna
um 12.23% og var innvegin
mjólk hjá þvi 9.949.924 kg.
Innvegin mjólk hjá Mjólkur-
stöð Kaupfélags lsfirðinga á
Isafirði var 1.505.156 kg. og
nemur aukningin 3.60%.
Hjá Mjólkursamlagi Kaupfé-
lags Vestur-Húnvetninga og
Kaupfélags Hrútfirðinga á
Hvammstanga var innvegin
mjólk 2.704.296 kg. og er það
16.84% meira en árið áður.
Mjólkursamlag Húnvetninga
á Blönduósi jók framleiðsluna
um 7.52% og var innvegin
mjólk hjá þvi 3.399.836 kg.
Innvegin mjólk hjá Mjólk-
ursamlági Skagfirðinga á Sauð-
árkróki var 5.762.521 kg. og er
bað 17.59% aukning.
Mjólkursamlag Kaupfélags
Ólafsfjarðar á Olafsfirði jók
framleiðsluna um 20.72% og
fór innvegin mjólk upp í
359.959 kg.
Hjá Mjólkursamlagi Kaupfé-
lags Eyfirðinga á Akureyri
jókst framleiðslan um 7,79%
og nam innvegin mjólk
18.002.094 kg.
Mjólkursamlag Þingeyinga á
Húsavík jók framleiðsluna um
13.98% og fór innvegin mjólk
upp í 5.401.596 kg.
Hjá Mjólkursamlagi Kaupfé-
lags Vopnfirðinga á Vopnafirði
nam innvegin mjólk 63,671 kg.
Þetta er nýtt mjólkursamlag er
tók til starfa í október 1963.
Mjólkursamlag Kaupfélags
Héraðsbúa á Egilsstöðum jók
framleiðsluna um 26,78% . og
var innvegin mjólk hjá því
1.864.551 kg.
Hjá Mjólkurbúi Kaupfclags-
ins Fram í Neskaupstað minnk-
aði framleiðslan um 2.29% og
nam innvegin mjólk hjá þvi
495.510 kg. v
Mjólkurbú Kaupfélags Beru-
fjarðar á Djúpavogi jók fram-
leiðsluna um 63.15%. Nam inn-
vegin mjólk 269.224 kg.
Hjá Mjólkurbúi Austur-
Skaftfellinga i Höfn i Homa-
firði var innvegin mjólk
1.192,464 kg. og er það 15,84%
aukning.
Innvegin mjólk hjá Mjólkur-
búi Flóamanna á Selfossi var
35.452.964 kg. sem er 2.33%
aukning frá árinu áður.
Lítill bíll með
stóra framtíð,
fallegur 4 manna
bíll með rúmgóða
farangursgeymslu.
Kostar kr. 65.000,
kominn á götu.
Aðalumboð: INGVAR HELGASON.
Söluumboð:
B í L A V A L Laugavegi 90 - 92.
Sími 19092 — 18966 - 19168.
Kutmmt
Ungur klæðskeri með kunnáttu í sniðagerð eða
áhuga á framhaldsnámi á þvi sviði getur feng-
ið framtíðaratvinnu. Upplýsingar gefur Böðvar
Jónsson, Þverholti 17.
Verksmiðjan Föt h.f.