Þjóðviljinn - 21.10.1966, Blaðsíða 5

Fðstudagur 21. oktober 1966 — ÞJÓÐVTLJTMN — SÍÐA J
Það er bömniuun ævintýri ad vera við réttir — ckki sízt þeim ungmennum sem alast upp í þctt-
býlinu og sjaldan fá tækifæri til að umgangast skcpnur.
„ „Bannid sauðfjárhaldið“
segja 304 borgarbúar í áskorun-
arskjali til borgaryfirvalda
Reykjavíkur“. Þetta er yfir-
skrift yfir blaðagrein, sem birt-
ist í Vísi fimmtodagrnn 22.
sept. síðastliðinn. Blaðagrein
þessi er að mestu leyti samtal
víð Hafliða Jónsson garðyrkju-
stjóra, sem tjáði blaðinu, að
sér hefði borizt áskorunarskjal-
ið fyrir nokkrum dögum. Mig,
fávísan kindakarlinn, langar til
að gera ofurlitla alhugasemd
við fyrrnefnda blaðagrein og þá
skoðun, er þar er haldið fram.
í greininni segir: „Undir það
skrifa aðallega íbúar Voga,
Langholtsbyggðarinnar, Soga-
mýrarinnar og fjöldínn allur af
sumarbústaðaeigendum og garð-
eigendum við Rauðavatn. Enn
fremur hefur fólk, sem er ný-
flutt í Árbæjarhverfið, skrifað
vmdir skjalið.“ Vonandi hefur
Hafliði Jónsson íengið ein-
hverja áhugamenn til þessarar
Fyrirlestraflokkur verður
haldirm á vegum fslenzka
staerðfraeðafélagsins um þær
greinar stærðfræði, sem flokk-
asf undir og tengdar eru tölvísi
(statistik) og lfkindareikni ngi.
Er hér um að ræða hjálparvís-
indi, sem snerta svo til öll svið
vísinda og tækni og notuð eru
við hverskonar gagnaúrvinnslu,
tilraunastarfsemi, framkvæmda-
ákvarðanir og rekstur. Ætlunin
er að kynna grundvallarhug-
tþk og notkun þeirra.
Kynningarerindi mun K.
Guðmundur Guðmundsson, dó-
sent, halda, Þórir Bergsson,
cand. acl'., og Erlendur Lárus-
son cand- act., munu skil-
greina grundvallarhugtök og
éæða notkun þeirra við gagna-
úrvinnslu. Þá mun Bjarni Þórð-
arson, cand. act., tala um
mannfjöldastitistik og notkun
tölvísi f tryggingum. Ottó
Björnsson, cand- stat. mun
fjalla um gaeðamat (quality
smalamenösku nm aöt þetta
svæði, svo að hún verði ekki
á kostnað borgarinnar. En ekki
hefði okkttr kindakörlum þóft
það góðar heimtur, ef okkur
hefðí vantað jafnmikið af fjalli
og Hafliða virðist hafa vantað
í sinni fyrstu leit, þótt hún hafi
íarið fram með hraði. Þá seg-
ir í greininni: „Sækir féð í
kartöflugarða og maljurtagarða
og þýðir alls ekki að haía siikt
íyrir ofan Elliðavatn“. Þessi
málsgrein mælir með sér sjálf.
Þá segir enníremur: „Má því
gera ráð fyrir, að það séu á
milli 6—8 þúsund fjár, sem
ganga í borgarlandinu á sumr-
in, þegar allír hausar eru tald-
ir“. Skyldi hann telja þessa
304 með? Seinna í greininni er
þessi málsgrein: „Fjáreigend-
urnir skella fénu upp á heiði
og láta okkur svo eftir að sjá
um þessar rollur sinar, þegar
þær leita inn í borgina". Skyldi
garðyrkjustjórinn hafa heyrt
control) og dr. Guðmundur
Guðmundsson um tímaraðir.
Kjartan Jóh-annsson, M.S.,
kynnir operations research al-
mennt, linear prognamming Og
queue kenningar. Að lokum
talar Helgi Sigvaldason, lic.
techn., um decision kenningar,
dynamic progromming og in-
ventory conlrol-
Fyrirlestrarnir verða haldnir
í II. kennslustofu Háskóla Is-
lands á mánudögum og mið-
vikudögum kl. 17 til 19.
Fyrsti fyrirlesturinn verður
miðvikudaginn 2. nóv. kl. 17.15
og sá síðasti sennilega 28- nóv.
Þátltaka er ókeypis og öllum
heimil. Efnismeðferð miðast að
mestu leyti við að áheyrendur
hafi þá stærðfræðikunnáttu,
sem krafizt er af stúdentum úr
stærðfræðideild- Þórir Bergs-
son (símar 16374 og 18958) og
dr. Oddur Benediktsson (sími
21344) veita nánari upplýsingar.
marga fjárskelli á heiðum
uppi?
í Vísi 27. sept. sl. kemur fjög-
urra dálka fyrirsögn, sem hljóð-
ar svo: „Sauðfjárhald bannað
í Reykjavík. „Féð sækir eftir
sem áður inn í borgina“, segir
Hafliði Jónsson.“ . í þessari
grein segir meðal annars:
„ „Þótt kostað væri til dýrra
girðinga, þá þýðir það ekkert,
okkur hefur ekki reynzt það
hingað til. Þessar kindur í
Reykjavík haía komizt yfir allt,
jafnvel rimlahlið. Það er eins
og engin hlið hindri þær“,
sagði Hafliði." Það er alls ekki
ætlazt til, að hlið séu hindran-
ir, heldur þvert á móti. Ég get
vel skilið, að garðyrkjustjóra
okkar sé illa við, að rollur komi
að nótu til og éti blóm og ann-
an gróður í borginni, sem búið
er að rækta og hlúa að á ýms-
an hátt, og ég get sett mig í
spor þeirra, sem missa á einni
nóttu ef til vill margra ára fyr-
irhöfn við að hlúa að trjánum
sínum. Ég mundi vilja slyðja
það, að þessar rollur okkar éti
ekki blómin í borginni. En ég
er ekki sammála Hafliða Jóns-
syni um. að það sé rétta leið-
in að ráðast á saklausar skepn-
urnar og drepa þær, því að það
má Haíliði Jónsson og hans 304
hausar vita, að þótt enginn
skallborgari Rvíkur græddi á
rollum, þá kæmu rollur bara
annars staðar að og bitu blóm-
in í borginni.
Nei, það þýðir ekkert að
banna • og banna. Það verður
að líta á þelta mál með fullu
viti og virðingu fyrir mönn-
um og skepnum. Það eina, sem
dugar, er girðing, og hún
þannig úr garði gerð, að mein-
laus sauðkind gangi ekki í
gegnum hana. Það hefur aldrei,
svo ég viti, verið girt fyrir
borgarlandið. Ef verkíræðingar
okkar treysta sér ekki til að
segja til um, hvernig girðing
ætti að vera, svo að kindur
færu ekki í gegnum hana, þá
vildi ég vinsamlegast benda
þessum háu herrum á, að á
Miðnesheiðinni eru menn, sem
mundu vera fúsir á að kenna
þeim að girða.
Ég get vel trúað því, að roll-
ur komi og gæði sér á blómum
og öðrum gróðri í borginni, ef
opið er fyrir þeim, og það
hrelli garðyrkjnstjórann. En að
þær éti kartöflur okkar Reyk-
víkinga er varla hægt að trúa,
því að þær eru aðallcga rækt-
aðar uppi á íjalli langt uppi
í Mosfellssveit, þar sem heitir
Skammadalur. Það er ekki nógu
íínt að rækta matjurtir í borg-
arlandinu. Mig íurðar á því,
að fólk, sem telur sig haía orð-
ið fyrir ágangi sauðfjár, skuii
ckki hafa fyrir löngu farið fram
á ]>að við háttvirt borgaryíir-
völd, að borgarlandið yrði girt
þannig, að hægt væri að hafa
blóm í friði íyrir rollum. Ég
gæti hugsað mér, hvernig þess-
ir háu herrar, sem ekki treysta
sér til að girða fyrir saklausa
sauðkind, yrðu, ef þeir yrðu
allt í einu kallaðir til starfa í
því bandalagi, sem þeir hafa
gengið í og kallað er Nató.
Nei, góðir hálsar, það þýðir
ekkert að banna íjárhald í
borgarlaindinu, því að þótt allt
íjárhald yrði bannað þar, þá
kæmi íóð bara lengra að og
æti blómin hans Hafliða. Eí á
að banna fjárhald til þess að
blóm okkar borgarbúa verði
óétin, dugar ekkert minna en
að banna allt fjárhald í land-
námi Ingólfs gamla Arnarson-
ar. En áður en það verður
íramkvæmt, vorður áreiðan-
lega búið að kjósa í borgar-
stjórn á ný, og yrði þá óvíst,
hvort Geir hefði ráð á nema
sjö höndum til að rétta upp
í loftið á borgarstjórnarfund-
um.
Nú vildi ég mælast til þess,
að Hafliði Jónsson garðyrkju-
stjóri endurskoðaði afstöðu
sína í þessu máli og búi út
bænarskjal til borgaryfirvalda
um, að þau sjái sér fært að
girða borgarlandið þannig, að
allir gætu orðið ósáttir um, að
rétt væri unnið að þessu máli.
Færi svo í aðra smalamennsku
til að vita, hvort hann fengi
ekki fleiri en 304 til að skrifa
undir slíkt bænarskjal. Hugs-
anlegt væri líka að halda fund
um málið, því að þá er ólík-
legt, að fólk léti á sér standa
að koma.
Ég trúi varla. að það þurfi
að benda Hafliða Jónssyni á.
að girðingar koma víða að
gagni, en þó skal aðeins bent
á, að Heiðmörk er girt með
girðingu og kálgarðarnir í
Skammadal eru girtir. Það var
girt um þvert og endilangt ís-
land vegna mæðiveiki, og
bandalagsmenn okkar hafa girt
þau svæði, sem við megum ekki
stíga á. Við, þessir kindakarl-
ar, sem eigum nokkrar kindur
og lönd til að láta þær bíta,
verðum nokkuð þéttir íyrir,
þegar við eigum að beygja okk-
ur skilyrðislaust fvrir sam-
þykktum þeirra heildsala og
lögfræðinga, sem nú mynda
meirihluta borgarstjórnar. Svo
þegar búið er að girða fyrir
ofan Reykjavík, Kópavog og
Hafnarfjörð í sameiningu,
þannig að fé fari þar ekki nið-
ur íyrir, þá á að leyfa eins
mörgum og vilja að hafa kínd-
ur, jafnvel þótt menn vildu
hafa þær í íbúðarhúsum sínum,
aðeins með því skilyrði, að
þær yrðu ekki blómbítar ann-
arra. Því að sauðkindin er sak-
laus og falleg skepna, sem er
öllum rótt gerðum mönnum til
yndisauka. Gildir það jafnt um
menn, sem skipa æðstu stöður
í þjóðfólaginu og hina, sem
lægra eru settir, og mætti þá
benda á, að sjálfur íorsetinn
á um tuttugu kindur sér til
gamans. Og mætti þó ætla, að
hann heíði úr einhverju að
vclja sér til skemmlunar.
Ekki var guði almáttugum
illa við kindur, þar sem hann
valdi fjárhús sem fæðingarstað
fyrir sinn eina son, sem fæðzt
hefur á þessari jörð.
Vitnis-
burður
um
„ísiendu"
Bókin íslenda, sem ég sfcrif-
aði árið 1963, hefur farið víða
um lönd í hendur háskóla og
menntamanna og mest að frum-
kvæði gáfaðra Íslendinga, sem
þó ekki eru kenndir við ha-
skólalærdóm. Einróma hafa
þessir menn við erlenda háskóla
talið þetta einstæða bók og
um sögulega merkilegasta mál
veraldar. Engir hafa lagt í það
að hrekja efni hennar og há-
skólafræðimenn hér heima,
hafa ekki látizt sjá bókina. Og
einróma hafa þeir pienn hér
heima, sem lesið hafa bókina,
sem því miður eru of fáir af
vissum ástæðum — lokið á
hana lofsorði, jafnt að efni
og stíl. Þetta hefur mest farið
íram í tveggja manna tali, en
frá því greini ég aldrei per-
sónulega, en blaðamenn hafa
haft nóg að gera í pólitíkihni
fögru og ritskýrendur við
skrafskáldskapinn í ,.ljóði“
ljóta. En hin erlendu dæmin
gerast nú æ skýrari um áhrif
bókarinnar, og alla leið frá
Kalifomíu hefur bókmennta-
fræðingur skrifað mér bréf um
bókina, sem ég bið yður, hr.
ritstjóri, að birta lítinn út-
drátt úr, með leyfi þess ágæta
manns, sem við höfum kallað
Bessa, og í íslenzkri þýðingu
eins hins færasta manns.
„Kæri herra Benedikt Gislasan:
Ég ætti nú víst að biðjast af-
sökunar á því að skrifa þessar
lípur á ensku en ekki íslenzku,
en ég hef svo Iítið skrifað á
íslenzku upp á síðkastið, að ég
er íljótari að orða hugsanir
mínar nákvæmlega á ensktu En
ef enskan skyldi etanda eitt-
hvað íyrir þér, skal ég grípa
til ísienzkunnar í næsta bréfi.
Ég get varla komið orðum
að því, hve mikla ánægju ég
hafði af að lesa bók þína ís-
Iendu. Herra VTlhjálmur Þór
gaf mér eintak af henni í sum-
ar. Ég las hana strax, melti
hana með mér um skeið, og las
siðan aftur. Og þótt mér virð-
ist mega draga sumt í efa,
sem þar segir — og mér væri
ánægja að tíunda það í öðru
bréfi, ef þú vilt — þá fellst ég
á rök þín í meginatriðum.
Bókin er hin mesta hugvekja,
og gaman hefði ég af að skrifa
um hana í Scandinavian Stu-
dies, ef þér væri það ekki á
móti skapi.
Ég óska þér svo aftur til
hamingju með þessa bráð-
skemmtilegu og eggjandi bók.
Loftur Bjarnason
Prófessor of Literature
U. S. Naval Postgraduate
Schoól“.
Stofnuð samtök sveitar-
félaga ó Austurlandi
B.G.
Unnu mikið þrekvirki meö
frumstæðustu verkfærum
Fyrirlestrahald um tölvísi
eg iíkindareikning í nóv.
Á stofnfundi Samtaka sveitar-
félaga í Austfjarðakjördæmi,
sem haldinn var í Neskaupstað
8. og 9. október s.l., var rætt
um sameiningu sveitarfélaga.
Var einkum fjallað um mögu-
leika á breytingum hreppamarka
og sýslumarka á Austurlandi og
framtíðarskipan sveitarstjórnar-
amdæma í fjórðungunum. Erindi
héldu um málið Bjarni Þórðar-
son, bæjarstjóri, Neskaupstað og
Enngr Stefánsson, viðskiptafræð-
ingur, sem báðir eiga sæti í
Sameiningarnefnd sveitarfélaga.
Kosnir voru fimm menn í
nefnd til að ræða málið milli
funda, og varð nefndin sammála
uip að gera tillögu að svofelldri
ályktun, sem hl?ut einróma sam-
þykki fundarins:
„Stofnfundur Samtaka sveitar-
félaga á Austurlandi, haldinn í
Neskaupstað 8. og 9. október
1966, lýsir stuðningi við hug-
myndina um stækkun sveitarfé-
laga og telur tímabæra þá at-
hugun, sem nú fer fram í „Sam-
einingarnefnd sveitarfólaga“,
stjórnskipaðri. Fundurinn telur
þó fráleitt að sameina núver-
andi sveitaríélög með valdboði,
heldur verði það að gerast með
íullu samþykki viðkomandi að-
ila. Fundurinn telur eðlilegt,
vegna gerbreyttra samgangna og
þjóðíélagshátta, að taka til end-
urskoðunar núgildandi lagaá-
kvæði um héraðsstjórn, með það
íyrir augum, að núverandi kjör-
dæmi verði gerð að héraðsstjórn-
arumdæmum með meira sjálfs-
forræði og fjárráðum en sýslu-
félögin hafa nú“.
(Frá Samtökum sveitarfélaga
í Austfjarðakjördæmi).
Matvæla- og landbúnaðar-
stofnun Samcinuðu þjóðanna
(FAO) skýrir frá því, að 2000
blásnauðar kóreanskar fiótta-
mannafjölskyldur hafi í kyrrð
ug ró unnið sannkallaða hetju-
dáð. Mcð allra frumstæðustu
verkfærum hcfur þcim tekizt
að reisa tveggja kílómetra
langa stíflu eða ficiðgarð fyrir
utan þorpið Daeduk á suður-
strönd skagans og hafa þann-
ig breytt 770 hcktara hafsbotni
í ræktarland, scm allar fjöl-
skyldurnar geta Iifað af.
Hve einstætt þrekvirki er hér
um að ræða, má sjá af því, að
hollenzkir og japanskir verk-
fræðingar álitu, að verkið
mundi taka 8-10 ár — með ný-
tízku tækni og tækniþjálfuðum
verkamönnum.
Flóttamannafjölskyldumar
2000 luku því á 4 árum og 7
mánuðum — með eigin höndum
og heimatilbúnum verkfærum.
Leiðtogar þeirra gera ráð íyr-
ir, að vinnudagarnir hafi sam-
tals verið 1.495.095. Þrisvar
sinnum ruddist vatnið gegnum
flóðgarðinn, og varð þá að
byrja aftur frá byrjun.
Að þessum Iramkvæmdum
stendur kóreanskur flótta-
mannafélagsskapur, sem nú
leggur á ráðin um nýja sókn
til að endurheimta 7000 hekt-
ara í viðbót, af hafsbotninum.
„Endurheimta“ er einmitt rétta
orðið, því að hér er um að
ræða jarðveg sem skolazt hef-
ur til hafs ofan úr fjöllunum.
Jafnskjótt og það fréttist,
hvað flóttamennirnir hefðu
fyrir stafni í Daeduk, barst
þeim hjólp, bæði matvæli cg
efni til litlu vinnustofunnar
þar sem þeir bjuggu til verk-
færi sín. Mannúðarstofnanir í
Suður-Kóreu og Nýja Sjálandi
lögðu fram hjálp, m.a. fyrir
milligöngu Herferðar gegn
hungri. Stjórnarvöldin létu
byggja íbúðarhús, gáfu þorpinu
skóla og sendu 500 atvinnuleys-
ingja af götum Soul til að
hjálpa til.
Lokaáíanganum var náð 30.
maí í ár, þegar forseti Suður-
kóreu kom á vettvang í þyrlu
til að vígja hið nýja landsvæði.
Lét hann í ljós vonir ríkis-
stjórnarinnar um, að fordæmi
flóttamannanna í Daeduk kæmi
til leiðar keðjuverkun eftir
endilangri ströndinni, sem
leiddi til þess að landinu bætt-
ust enn stór flæmi nýrra rækt-
arlanda. (Frá S.Þ.).
★
Maðurinn er mér aHs ókunn-
ur, og við þetta er engu að
bæta nema því, hvort ekki
væri rétt að við hér á íslandi,
sem skiljum þetta mál, stofn-
uðum til félagsskapar til að
reyna að forða þjóðinni frá
yfirvofandi hneisu. Er þó rétt
að taka það fram. sem betra er,
að mjög virðist nú háskólinn
vilja taka sig á í þeim fræðum,
sem ég hef einkum skrafað við
hann um, og mjög tekur þar á
sögu Islands hvort þess synir
vilja vera hér í fararbroddi eða
eftirbátar.
Benedikt Gíslason
frá Hofteigi.