Þjóðviljinn - 24.07.1968, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Miðvílkjudagur 24. júM 1368.

''fMr '

fi fm. Ww%m' 'Pm
'' | il
» / Ji
i
B i |Hg| 1
isb ;
WÆmm.m
^ w&má * m

BnUWBHgH

aiiiniiBii
.

|h|h iiij
Piliii
•Ttlf.íH ..
í V'i iii

'
‘III | ....
1
"-♦(WflHtUIlHt.

•:••»■ it * i»n

Íilil'njij
•■ f.fciip
.

Sovézk neðansjávar
rannsóknarstöð
Myndinniar sem hér fylgja eru
af fyrsbu neðamsjávarraninsólkin-
arsböðinni sem sovézkir haf-
fræðinigar byggja og nefnist
h.ún Chertndmor. Eins og sést
á mdn.ni mynddinini er rannsójcn-
arstöðin eins og sávalningur í
iaginiu og er hann 3 metrar i
þvenmál og 8 metrar að lengd.
Myndirmar eru teknar
skötmimiu áður en stöðán var
fyrst send niður { hafdjúpin við
Gelendsjijí til rannsóíkna. Fjög-
urra manna áhöfin er í stöðinni
í einu, tveir vélfraeðingar og
tveir vísindamenn á sviði haf-
rannsékna. Hafa átta, menm
verið þjálfaðir til þess að
vinna í sitöðinni og stoiptast þeir
á um að vera niðri f hafinu
eina tii tvær viikur í senn. Er
stöðin þanniig útbúin að vís-
iindamennimir geta dvaidzt þar
að sitörfum langan tffna án þess
að kooma upp á yfirborðdð,
þannig er loftið t.d. hreinsað
með sérstökum efnafræðilegum
aðferðum. Tvö útgönguop eru á
rannsóknarsföðinnii og er annað
setflað vísindamönnum til að
nota við rannsóknir utan sivain-
ingsins en hitt i neyðartilféll-
um, ef eitthvert slys ber að
höndium. >
☆ ☆ ☆
Á minni myndinni sést rann-
sóknarstoðin rétt áður en hún
var látin síga í hafið en á stserri
myndinni sést áhöfnin yfirlíta
taeki stöðvarinnar utanborðs áð-
ur en lagt er í djúpið.
— (Ljósm. Tess).
Svar til Starra í Mývatns-
sveit um rafmagnsmálin
Starri i Garði í Mývatnssvieát
setti fyrir ali'löngiu fram ýmds-
legiar fyrirsipumir táil RaÆmagns-
veitna ríkdsims um verðlagsmál
raíonku, viðskipti við Kísiliðj-
una, verðjöfnun rafmagns, o.fl.
Þiessar fyrirspuirniir birtust
fyrst i Þjóðviljaniuim og síðam
í Tímonum, en vegna aruna hef-
ur mór ekiki gefiz,t tóm tii að
greiða úr þeim, og vil óg biðja
Starra velvirðingar á draettinum.
Fyrsta spuming Starra er um
ástæðu tii síðustu hækkunar
raflmiagnsverðs.
f>ví er til að- svara, að aðal-
ástaeðan var gengisibreytingin í
lok s.l. árs.
Af þeim sökum einum hækk-
uðu eriand lán Rjafmagnsvedtna
ríkjisins um 120 milj. kr. big ár-
legar greiðsliur tii vaxta og af-
borgana um 13 midj. kr.
Ennfromur af sömu sökum,
svo og veigma verðhækkana er-
Xendis, hækkuðu árlag útgjöld
fyrir díisilolíu um 6 mdlj. kr,
en Rafmagnsveiturnar stari-
rækja dísilrafbtöðvar á 29 stöð-
uim í landimu.
I>á hækkaði á sama tíma verð .
á raforku, sem Rafmagnsvéit-
ur ríkisiins kaupa frá Lands-
virkjun, Laxárvirkjun og öðrum
raforkuverum i eigu ýmisea
sivedtariélaga. Nam sú hækkutn
um 12 malj. kr.
Til viðbótar þessu hækkuðu
ýmsir rekstrarliðir urn 5 milj.
kr.
Af þessurn sökum þótti óhjá-
kvsermiílegt að hækika gjald-
sknána, bæðd varðandd sölu
beint til notenda og tdl raf-
viedtna, ,som sjáiíar endurseija.
Varðandi viðskipti vdð Kísil-
iðjuna gætir nokkurs misskiln-
ings hjá Starra, sérstakilega ' að &
því er viðvíkur þættd Laxár-
virkjunar i þvi máid.
Verð tál Kiísiliðjummar er ó-
háð aðgerðum Laxárvirkjunar,
þvi Kisiliðjan kaupir raforku af
Raiflmagnsveitum rikisins og á
svæði þeirra ér jafnaðarverð,
þ.e. sama gjaidskrá í gdldi hivar
som er á inndinu, miðað við
notkunarflokka. Laxárvirkjun er
sameiign ríkisins og Akureyrar-
lcau.pstaðar og er stjóm hennar
tiinefnd af eigmaraðilum, ölium
búsettuim á Akureyri, enda er
einn.ig rafveitustjóri Akureyrar
jafnframf framikvæmdastjóri
vi rk junarinniar. Tveir aðilar
kau.pa afl virkjunarinnar, Raf-
veita Akiureyrar vegna notkunar
á Atoureyrarkaupstað, og Raf-
mognsveiitur ríikisins vieigna not-
kunar í Eyjafjarðarsýslu og
Þingeyjarsýslu. Rafmagnsveitur
ríkiisins eru ekki þátttakendur í
virkjunarmólium þessa lands-
hluita, einda hefur Laxárvirkjun
látið i ljós áhuga um að annast
ein þau mál.
Að lokuim um þetta atriðd,
vegna fyrirsipuimar Starra: Kís-
iliðjan hefur að fluilu staðið f
skilu.m með greiðsilur fyrir raf-
orku samkvæmt ákvæðum
gjaldskrár.
>á spyr Starri um vierðjötfn-
un ratfmagins, og þykir honum
ærið ósanngjamt, að bæmdur
þurfli að sastta sig við hærra
verð fyrir rafmagnið en kaup-
staðarbúar.
Þetta er móleflni, sem lengi
hefur snert kvifcu margra, og
varla á það hættandi að ræða
slokt í blaðagrein. Þó gét ég
reymt að skýra ncfckur atriði.
Vegna þess hve mikflu dýrara
það er, miðað við hvem not-
anda, að dredfa raforfcu í dreif-
býli, var með lögum frá 1965
sett gjald til jöfnunar á aflfla raf-
oricusölu í landinu. Gjald þetta
nemur 22 milj. kr. á ári og
rennur það til Raflmagnsveitna
ríkisins til að baeta aðstöðu
(þedrra til ratforkusölu í strjál-
býlinu.
Hér er að visu ekki um hreina
verðjöfnun að ræða, því etftir
sem áður eiru engar tvær raf-
veiitur flandsins með sömu gjald-
skrá, en í. lamdinu munu vera
um 20 bæjarrafveitur auk Raf-
magnsveitna ríkisins.
Hrein verðjöfnun mifl'li a'llra
þessara rafveiisna er, að beztu
vitund, óframkvætnamleg, enda
hvergi framikvæmd í neinu
landi, sem tii þefckist hér.
Rafmagnsveitur rikisins taka
lán til þess að byggja upp raf-
veitukerfið á sínu oifcusvæðd, þ.
e. stofnlMmiur vegna sveiitaraf-
væðimigar og annarra, veitukerfi
í þorputm og bæjum, orkuver
o.þ.h., en sjállfar línumar bednt
tnl sveitaibæja eru lagðar skv.
stotfnti'lilagi frá ríkinu. Hið síð-
amefnda er venjulega minni
hflu.ti hedldarfjáriestingar.
Þráitt fyrir þessa aðstoð tdl
dmfbýlisdns og margíháttaðar
ráðstatfanir til spamaðar í
rékistri, er rétt. á mörkum að
tekjur nægi fyrir aflmnennum
reikstrargjöldum.
Með aukinni raifvæðingu 1
sveitum eylcst enn sá þáttur í
starisemi Ratfmagnsveitna ríkis-
ins, sem veldur fjárhagslegum
rekstrareröðledkum.
Til þess að mæta þessu sfculu
hér nefnddr noikifcrir valkostir,
sem ræddir hafa verið manma
á milli.
Einn er siá, sem otft er tailinn
nærtækastur, að leita i ríkds-
kassamn etftir meira framlagi
eða/og jatfntframt hæfcfca verð-
jöfnunargjaidið.
Anmar er só að fara að daemi
Bretlands, Frakklands og Italíu
að slá öilllum ratfvedtum landsdns.
saman i eitt fyrirtæki og ætfla
því aðstoðarllaust að amnast aila
rafvæðimigu í byggð og bæ. Þetta
mun þó efcki vera í samræmi.
við hin nýju Oikuflög.
Þriðji valkosturinn er að
stuðiað vierði að því að draga
fledri þéttbýlisikjama inn í sama
rekstur og strjálbýlið, en jafn-
framt verði fjárhagslega hag-
kvæmar vatnsafflsstöðvar téfcn-
abmeð í þeirri fjölskyldu. Þetta
er svipað fyrirkomulag, sem
er i Svíþjóð.
Vænfanlega kunna einnjg aðr-
ar leiðir að vera færar til þess
að verða við óskum Starra í
Mývaitnssveit um sarna raf-
magnsverð í sveit og bæ, en ég
vil þó að sinni láta hér sbaðar
numið.
P. t Egiflsstöðum 18. júlí 1968
Valgarð Thoroddsen
ÚTBOÐ
Tilboð óskast í að byggja þrjú dreifistöðvarhús
hér í borg, fyrir Rafmagnsveitu Reykjavikur.
Útboðsgögn eru afhént í skrifstofu vorri geg»
2.000,00 króna skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað miðvikudaginn
7. ágúst n.k. kl. 11,00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
VONARSTRÆTl 8 - SÍMI 18800
- og símamá/astjornin
óskar eftir tilboðum í byggingu undirstöðu
masturs á Skálafelli.
Útboðsigagna má vitja á skrifstofu-Radio-
tæknideildar í Landssímahúsinu við Thor-
valdsensstræti.
w