Þjóðviljinn - 14.03.1969, Síða 1

Föstudagur 14. marz 1969 — 34. árgangur — 61. tölublað.
Ennþá yfir 900 skráiir at-
vinnuleysingjar í Reykjavík
- Hefur aSeins fœkkaS um 148 á 12 dögum
<♦>
-<$>
Löndunarstöðvun á
loðnu í Reykjavík?
Mikill tvppgripaal'li al' loönu hef-
ur verið að undanförnu og lá við
löndunarstöðvun hér í Reykjavik
í fyrrinótt. Er allt þróarpláss nú
uppurið hjá Síldar- og fiski-
mjölsverksmiðjunni og mátti
engu muna að hún gæti tekið á
móti loðnuafla bátanna í fyrri-
nótt.
Síildar- og fiskimjölsiverksoniðj-
an hafði tekið á mióti 20 þúsund
tonnum af loðnu í gær og brætt
11 þúsund tonn í tveimur vea-k-
swiiðjum síðan 20. febrúar. Þaö
er í verksmiðjunni í örfirisey
og verksmiðjunni á Kletti.
Þannig liggja fyrir 9 þúsund
tonn í þróarrými og losnar eldd
þróarpláss fyrr en eftir 4 daga.
Þá Iosnar 1600 tonna geymdr úti
Sovézk togara-
áhöfn drukknaði
NEW TORK 13/3 — Sovézkur
togari með uppundir 20 manna á-
höfn lenti í dag i árekstri við
olíuskip frá Fanama og sökk úti-
fyrir strönd Norður-Carolina. Er
búÍ7,t við að allir um borð í tog-
aranum hafi farizt.
Að sögn bandarísku strand-
gæzlunnar tilkynnti yfirmaður
soyézka fiskiflotans, sem stund-
air veiðar í Atlanzhafi, sjálfur
um áreksturinn til strandgæzl-
unnar. Sagði ha'nn að öll áhöfn-
in væri að drukkna, en bað
bandarísk yfirvöld ekki aðstoðar.
Stnandgæzlan sendi þó þyrlur,
fluigvélar og skip á slysstaðinn.
Áreksturinn varð 31 sjómílu
frá landi snemma i morgun í
góðu veðri. Panamaskipið heit-
ir ,,Esso Honduras" og er 21.627
brúttólestir.
Umræðufundur
A morgun, laugiardag, genigst
Alþýðubandalagið fyrir umi-æðu-
fundi i Lindarbæ uim ástandið í
lei'khúsmálunum. Pundurinn hefst
kl. 2 síðdegis og meðal máls-
hefjenda verða Eyvindur Erlends-
son, ErQin,gur Gíslason, Magnús
Jónsson og Oddur Björnsson.
í örfirisey. Eítir 8 daga losnar
pláss hjá veiiksmiðjunni inni við
Klett og er ekki fyrirsjáanlegt
annað en löndunarstöðvun verði
hér í Reykjavík á næstunn i .
Við höfum ekið um bæinn og
athugað ýmsa möguleika á
geymslurými, sagði Jónas Jóns-
son, framkvæmdastjóri Síldar- og
fisfaimjöilsverksmiðjunnar í við-
tali við Þjóðviljann í gær.
Helzt kemur til greina pláss
fyrir loðnuna, þar sem hún nær
ekki að flæða út um allar triss-
ur. Samt höfuim við athugað
fluigbraut út á Reykjavíkurflug-
velli, en við höifum fengið afsvar
hjá f 1 ugvaHaryfiivöidu;m.
Satt að segja eyigjum við ekk-
ert geyimslurými fyrir 4 méiri
loðnu, sagði Jónas, Verksmiðjurn-
a,r bræða um 900 tonn á sólar-
hring og 9 þúsund tonna
geymsilurými er líka til staðar
hjá okkur.
Núna er skollin á bræla og
spumingin er, hvort reynir á los-
un báta innan fjögurra daga hér
frá. Þá skellur á löndunarstöðv-
un hér í Reykjavík. Við náðum
að losa bátana í nótt en það
mátti engiu muina, saigði Jónas.
FIÐLARINN FRUMSÝNDUR
1 'kvöld verður frumsýning i
Þjóðleikhúsinu á söngleiknum,
Fiðlaranum á þakinu. Er þetta
ein umsvifamesta sýning er leik-
húsið hefur ráðizt í á þeim 19
árum, sem það hefur starfað. Um
60 Icikarar og söngvarar taka
þátt í sýningunni og nær v 30
manna hljómsveit leikur með.
Aða-lhlutvcrkið er leikið af Ró-
bert Arnfinnssyni og hefur hann
æft hlutverkið í nær því fjóra
mánuði. Hljómsveitarstjóri er
Magnús Blöndal Jóhannsson, en
leikstjórar eru Stella Clair og
Benedikt Árnason. Leikmyndir
eru gerðar af Gnnnari Bja-ma-
syni.
Eins o.g fyrr segir verður frum-
sýningin í kvöld en næstu tvær
sýningar verða n.k. Iaugardag og
sunnudag.
Myndin cr af Róbert Amfinns-
syni, Jóni Gunnarssyni og Völu
Kristjánsson í hlntverkum sínum.
□ í fyrrakvöld, 12. marz,
voru 911 á atvinnuleysisskrá
hér í Reykjavík og er það 148
færra en var 28. febrúar sl.
Dregur orðið mun hægar úr
fækkun atvinnuleysingja hér
í Reykjavík heldur en var
fyrstu dagana eft.ir að vertíð
hófst. Komst atvinnuleys-
ingjatalan hæst í 1410 5.
febrúar og hélzt nálægt 1400
fram um 20. febrúar.
Af þessum 911 atvtninuleysingj-
um eru 707 karlar og 204 konur
en um síðustu mánaðamót voru
798 kairlar og 261 kona á aitvirmu-
leysisskrá. Hér á esfitir veirða
taldir stærstu hópair atvinnuleys-
ingjanna og eru tölumar frá 28.
febrúar sl. í svigum til saman-
burðar:
Verkamenn 357 (417)
sjómenn 37 (54)
verzlunarmenn 33 (35)
trésmiðir 64 (77)
vörubílstjórar 93 (77)
málarar 31 (28)
múrarar 47 (62).
1 20 aitvinnugreinum öðrum
eru skrádir aitvinnuleysingjar.
Verkakonur 62 (98)
verzlunarkomrr 46 (49)
starfsstúlkur
veitingahúsa 22 (39)
starfsstútkur
sjúkrahúsa 21 (24)
iðnverkakonur 45 (53)
ÍHALDIÐ RÆÐST Á MENNTASKÓLA-
FRUMVARP OG GYLFA RÁÐHERRA
Er frumvarpið um breytinguna á menntaskólalögunum aðeins skrautsýning?
□ Sá óvenjulegi atburður gerðist á Alþingi í
gær að þingmenn annars stjóinarflokksins röðuðu
sér á mælendaskrá og helltu sér yfir einn ráðherr-
anna og stjórnarfrumvarp það sem hann var að
mæla fyrir. Þetta var þegar Gylfi Þ. Gísla^ön
menntamálaráðherra flutti framsöguræðu iim
stjórnarfrumvarpið til nýrra menntaskólalaga.
• Þrír ihaldsþingmcnn með Sig-
urð Bjarnason í fararbroddi
réðust á frumvarpið, og lýsti
Sigurður yfir að það hefði ekki
verið rætt í þingflokki Sjálf-
starfðisflokksins áður en það
var lagt fram. Yrði það aldrei
samþykkt án verulegra breyt-
inga.
• Þingmenn úr Framsókn og Al-
þýðubandalaginu töldu hins
Akveðið þessa daganai h vernig
veittum heimildum skal beitt
Alþýðusambandsþing sl. haust ,gaí mjög ótvíræðar yfirlys-
ingar um verðtryggingu launa, eins og margoft hefur verið
bent á hér í blaðinu. Siðan liefur hvert verkalýðsfélagið á
fætur öðru tekið undir kröfur Alþýðusambandsþings og fjöl-
margir forustumenn í verkalýðsfélögunum — úr öllum
stjórnmálaflokkum — hafa lýst stuðningi við vísitölukröf-
una í viðtölum við Þjóðviljann. Báðir stjórnarandstöðuflokk-
arnir standa að kröfunnj um vísitölubætur, þannig að þessi
krafa á án efa allan stuðning þorra launafólks og meiri
hluta landsmanna. ’
Nú hafa að undanförnu staðið yfir samnineaifiuindir með ait-
vinnurekendum óg launafólki um kjaradeiluna og heíur ekk-
ert gerigið né rekið. Er því ljóst að verkalýðsbreyfingin hlýt-
ur þessa dagana að undirbúa virka-r aðgerðir til þess á raun-
bæfan háfct að hrinda ofbeldisárásum ríkisstjómarinniar.
í gærkvöld hófst samningafundur í kjaradeilu atvinniurek-
enda og ríkisstjómiarinniar gegn launafólki kl. 20.30. Hafði
blaðið ekki freginir af fundinum í gærkvöld siðast, en búizt
var við að sáttanefnd eða sáttasemjari reyndu eitthvað að
hreyfa við málinu, enda tími til kominn eftir langt funda-
vafstur út , í bláinn.
I
Iiins og komið hefur fram í Þjóðviljanum hafa öll stærstu
aðildarfélög Alþýðusambandsins þegar heimilað stjórnum
og trúnaðarmannaráðum að boða vinnustöðvun ef ástæða
verður til, í því skyni að knýja fram vísitölukröfuná til sig-
urs. Má nú búast við því að verkalýðsfélögin muni um helg-
ina kanna á hvern hátt lieimildin til vinnustöðvunar yrði bezt
nýtt — þ.e. hvernig verkfallsvopninu yrði beitt og livar högg-
in verða látin falla þegar og ef að þvi kemur.
Það eru um það bil fjörutíu félög sem hafia þegar veitt
félagsmenm. — Blaðinu er ekki kunnugt um andstöðu í nokkru
verkfiallshei'mild ódagsetta að vísu og teljia félögin um 20 þús.
(æsara félaga fram til þessa.
vegar margt gott í frumvari>-
inu og stefna þess væri um-
bótastefna. En Jónas Árnason
lét í Ijós efa um að þetta væri
stjórnarfrumvarp nema að
nafninu til, og benti á heiftar-
skrif i aðalmálgögnum forsæt-
isráðherra um aðalmálgagn
menntamálaráðhcrra varðandi
þetta mál og gagnkvæmt. Taldi
hann flutning þess nú nánast
skrautsýningu af hálfu mennta-
málaráðherra en frumvarpið
yrði vart samþykkt nema að
afloknum stjórnarskiptum.
•k Peningahyggjan réði
Jóuas Áruason minnti á æsku-
lý$sm ál af rumvairpið sem laigt var
fyrir þingið í fyirra og hafði bamm
talið gleðilegt að eftir áratuga
japl og jaml og fúður hafi loks
komið fram stjórnarfrumvarp um
málið þar sem gert var ráð fyrir
ýrnsum framkvæmdum til heilla.
En örlög málsins hafí orðið þau,
aðí menintamálariefnd; hafi flokks-
maður ráðherrans sem mælt híafði
innilega með írumvarpinu sagt,
að_ ekki vteri hægt að afgréiða
málið því það kóstaði peniinga
að framkyæma það. Og þarmeð
h-afi Stjóriiá'rflokk-arTiir syæft
málið. ‘Um tugur. manna hafi
unnið að, undirbúndngi frum-
varpsins í þrjú 'ár'. En a Alþin-gi
hafi flutningur málsins ekki ver-
ið annað en skrautsýndng. Pen-
inigasjóniairmiðið var iátið ráða,
málið var einungis sjónhverfing-
aratriði.
★ Skrautsýning?
Jónas kvað flutn-ing mennta-
skólafrurrwarpsins hafa verið sér
mikil tíðindi. Einnig þetba ftrum-
varp sé þrungið glæsilegum fyr-
irheitium en©u síður en fnm-
varpið um æskulýðsanálán. Álika
stór hópur jhinina lærðustu manna
hefur unnið að því enn lengri
tima, í sex ár. Eln hitt skiptí meg-
inmáli að fyrirheitin raetisit. Og
þó menntamálaráðherra væri all-
ur af vilja gerður til að láta þau
rætast sé honum settur stólldnn
fyrir dyrnar af hinni menningar-
Framhald á 7. síðd.
61,7% verS-
hœkkun á
appelsinum
Algengt kaup hjá verka-
mönnum ogi iðnaðarmönn-
um er 10 til 12 þúsund kr.
á rnánuði og þessu fólki er
ætlað að taka á sig óbættar
verðhækfcanir af völdum
gen gi sfelli n gari n na r. Nefn-
um dæmi af verdhækkunum
á lifsnauðsynjum í búðuim.
Hveiti 10 lbs. pk. kostaði
. í júlí k-r. 71.75. Samskonar
hveitipoki kostar kr. 99.00
núna í búðunum. Það er
38% hækikiun.
Stmásyfcur kostaði kr. 8.60
hvert líg. Núna kostar kg.
13.00. Það er 51% hækfcun
og, stafiar að hluta af verð-
hækfcun á heimsmarkaði.
Döðlur 6 oz. pk. kostuðu í
sumiar fcr. 8.60 eru komnar
núna í kr. 12.60. Það er
46.5%, hæfckun.
Appelsínur, Jafifa, 1 ks.
kostaði í júlí kr. 447.25.
Núna kostar svona kassi kr.
723.40. Það er 61.7% hæfcfc-
un.
I