Þjóðviljinn - 19.11.1969, Blaðsíða 1
DIMIINK
Miðvikudagur 19. nóvember 19€9 — 34. árgangur — 255. tölublað.
Stöðnuð einokunarviðskipti við Suður-Evrópu
Sönrn strígapakkningar í 50 ár
Alþý($ubanclaiagi<$ er
Eini flokkurinn sem heill
erst gegn aðild að EFTA
Alþýðuflokkurinn áfjáður í EFTA, íhaldsforustan einnig, en
ágreiningur í flokknum, hannibalistar með, Framsókn þrískipt
- Alþýðubandalagið heldur fund í Austurbæjarbíói á föstudag
□ Það er nú orðið ljóst að Alþýðubandalagið
er eini stjórnmálaflokkurinn sem heill og óskipt-
ur leggst gegn EFTA-aðild. — Á flokksráðsfundi
Alþýðubandalagsins var tekin skýlaus afstaða
gegn EFTA-aðild. Og á föstudagskvöldið næstkom-
ándi klukkan níu gefst fólki kostur á að heyra rök-
semdir.EFTA-andstæðing'a á opnum borgarafundi
r Austurbæjarbíói uim ísland og EFTA.
Sennilega er Alþýðuílokfcuir-
inn einlitastiur EFTA-flokikair í
landinu. Forustumenn hans hafa
a.m.k. lýst sig — ekki ednungis
samþykka — heldiur áfjáða í
EFTA-aðild. Skoðanir munu hins
vegar skiptari í Sjálfstœðis-
flokknum og eru ýmsir iðnrek-
endur á gióðum um fyrirtæki sín
og aitvinnuirekstur ef af EFTA-
aðild verðuir. Hins vegiair. hefur
verið reynt að halda iðnrekend-
um í fáfræði um áhrif EFTA-að-
ildar, en fáum sérfræðingium fal-
in forusta í málinu. Er því víst
að allmargir atvinnurekendur
eru uggandi um hag sinn verði
af EFTA-aðild og er Sjálfstæðis-
flokikurinn ívið varkárari en Al-
þýðuflokkurinn, enda þótt þeg-
ar sé ljóst að hver einasti þing-
maðUr íhaldsins mun greiða at-
kvæði með EFTA-aðildinni þeg-
ar til kastanna kemur.
Framsóknairflokkurinn virðist
Við flytjum enn saltfisk tif í- [ eins og annars staðar, og þar séu
talíu og Spánar í 50 kílóa striga- á markaðnum mikilu minni
pakkningum eins og íslcndingar pakkningar, allt niður í smáar
gerðu fyrir hálfri öld, enda þótt j neytendapakkningar, sagði Guð-
á þessum tima hafi orðið miklar laugur Gíslason á Alþingi í gær,
breytingar á kröfum fólks til [þegar hann mælti fyrir þingsá-
neyzluvarnings í þessum löndum lyktunartiliögu sinni um skipun
viðskiptálfulltrúa á Spáni og í í-
talíu-
TaHdi þingimadurixin ad sendi-
ráðið í Osiló sem gegnir ibaigs-
munum íslendinga í ftalíu vaari
of langt í burtu til þess að gera
gagn í við.sikiptaímálunum, og
eáns væri um sendiráðið í Hond-
on sem ednnig á að vera full-
trúi ístenzkm hagsimuna á Spóni.
Talldi Guðlaugur að í báðum
þessum löndum iþyrfti að fyiigj-
ast betur með miarkadniuimi og
aettu að vera þar aufcnir mögu-
Xeikar á saltfisksöilu. Einnig á-
taldi hann að . fiskiurinin væri
flutbur út minna verkaður en
áður, þegar hann var fluttur út
aíliþurr.
En þaroa var komið við við-
kvæman bllett, saltfiskeinokunina
bil Suð’ur-Evrópu. Utanrfkismð-
herra Emil Jónsson flótr í ræðu-
stóllinn oig taldi tillöigu Guð-
fauigs óþarfa, viðskiipti oJókair við
Spán og ítalíu væru „gömul og
gróin“ og væri engin þörf á við-
skiptafulltrúa þar, nóg væri að
stjórninni væri gefin almenn
æP a að skipta sér í EFTA-mál-
inu eins og í flestum stórmálum
áðuir. Síðustu daga og vikur
hafia átt sér stað harðvítug átök
innan Fnamsóknarflokksiins og
mun Eysteinn Jónsson hafa beitt
sér gegn E.FTA, en ýmsiir Fram-
sóknanmenn, þar á meðal Jón
Skaftason, með. Formaður
flokksips togast á milli skauta
og veit ekki í hvorn fótinn hann
á að stíga og fer sennilega svo
er yfir lýkur að flokkurinn skipt-
iir sér í hluta í afstöðunni til
málsins.
Og nú hefur EFTA-sinnum
bætzt nýr liðsauki — nýr stjórn-
máliaf'lokkur. Eins og kunnugt er
sitofnuðu Hiannibalistair flokk um
síðustu hel.gi og fyirsta verk
flokksins vair að samþykikja for-
tafcstitla stuðningsyfirlýsingu um
EFTA. Þannig hugsa forseti og
varaforseti Alþýðusambandsins
Framhaild á 3. síðu-
hedmild til að skipa viðskipta-
fuEtrúa eins og gert væri f nýju
lógunum um utanríkislþjónustuna-
Guðlaugur íét saimt ekki sann-
færast og var á honum að heyra
að honum fyndist viðskipti Is-
lendinga við Suðurevrópulöndin
orðin heldur stöðnuð og mosa-
gróin.
Stórslasaðist í
Síldarvinnslunni
á Neskaupstað
Það sllys varð í Síldarvinnsi-
unni á Neskaupstað rétt áður en
vinnu lauk kl. 7 í fyrrakvöld, að
löndunarkrabbi, sem verið var að
gera við, féll niður og lenti á
einum starfsmanni verksmiðj-
unar, Gejr B. Jónssyni. Slasaðist
hann mjög mifcið, mieiddist á
höfði, nefbrotnaði, kjálkahrotn-
aði og brákaðist á hrygigjarlið-
um. Gert var að meiðslum Geirs
á sjúkrahúsinu á Nesikaupsitað og
var líðan hans eftir atvikum
sæmileg í gær.
'
Rausnargjafir
vöktu gruB og'
vísuðu á þjófinn
Rausnarleg gjöf sem ung-
lingstelpa fékk frá vinum
sínum leiddi í fyrrakvöld
til þess að rannsóknarlög-
reglan upplýsti þjófnaðinn
úr glugga „Módelskart-
gripa“ á Hverfisgötu 16,
þar sem um helgina var
stolið skartgripum fyrir um,
70 þúsund króna virði.
Fannst aðstandendum
stúlkiunniar girunsamlega
dýnmæifcir hringir, sem hún
sagði stráka hafa gefið sér,
og gerðu lögreglunni aðr
vart. Hefur 16 ára piltur
nú viðurkennt innbrotið, en
ránsfengnum hiafði hann
síðar skipt með tveim kunn-
ingjum sínum og voru all-
ir þrír handteknir við Þórs-
kaffi í fyrrakvöld. Hefur
i pilturinn verið úrskurðað-
, Ur í gæzluvarðhald, en hann
hefur verið yaldur að mörg-
um innbrotum að undan-
förnu, sem upplýsbust fyrir
aðeins fáum dögtum.
Sýning Braga
framlengd
Sýning Braga Ásgeirssonar
liistmálara í Unuhúsi verður
framlengd til kvölds, miðviku-
diag. — Fr sýningin opin í dag
frá \kl. 14-22.
Aðalatriði frumvarps Magnúsar og Eðvarðs um útgerðarstofnun ríkisins
ÖFLUN SKUTTOGARA 0G BÁTA 0G
HRÁEFNISJOFNUN Á MILLISTAÐA
□ í framsöguræðu á Alþingi á mánudaginn
um frumvarp þeirra Eðvarðs Sigurðssonar um Út-
gerðarstofnun ríkisins til atvinnujöfnunar, lagði
Magnús Kjartansson áherzlu á að meginefni þess
væri tvíþætt, öflun skuttogara og báta og hins
vegar kerfi til miðlunar sjávarafla til frystihúsa
og annarra fiskvinnslustöðva til atvinnutryigg-
ingar.
HeymardeiM fær smás/á til
notkunar við eyrnauppskurði
Hinni nýju heyrnardeiid Borg-
arspítalans, scm tekur til starta
í næstu viku, var í gær afhcnt
þörf og merkileg gjöf, — smasjá
til notkunar við heyrnarupp-
skurði, sem Lionsklúbburinn
Njörður í Reykjavík hefur keypt
handa deildinni- Er tækið eitt af-
örfáum slíkum, sem til eru á
Norðurlöndum.
Formaður Lionsklúbbsins
Njarðar, Guðjón Eyjólfsson, af-
henti smásjána fyrir hönd félaga
klúbbsins, sem voru margir við-
staddir, en Jón Sigurðsson borg-
airlæknir tók við og þakkaði gjöf-
ina. Gat hann þess, að heym-
ardeildinni væri ætlað það hlut-
verk að annast sifcurðaðgerðir á
sviði háls-, nef- og eyx’nalællm-
inga og þynfti því bæði mikinn
og dýran tækjabúnað, en m.a.
smásjá eins og sú sem Njörður
hefur nú gefið er mrjög naiuð-
synleg við uppskiurði á heyrnar-
daufum.
Steflán Skaftason yfirflæknir
heyrnardeiildarinnar þaikikaðx
einnig og gait þess m,.a. að slik
smásjá, sem er þýzk, a£ Karl
Zeiss gerð og hálfrar mdljónar
króna virði, væri aðeins til á
tveirn stöðum í Danmörku og ein
til tvær í Svíþjóð, en ekld ann-
arsstaðar á Norðurlöndunum.
Sýndi hann smásjána og útskýrði
notkun hénnar og sfcírði að Hok-
Framíhald á 3. síðu
Frumvarpið var einnig fflutt á
þinginu í ■fyrra, þá aif Ragnari
Arnalds, fönmanni Allþýðuibanda-
laigsins, en efcki aifgredtt úr
nefnd. Átalldi Magniiis þann hátt
og taldi að forsetar ættu að hlut-
ast meir til um, að nefndir sfcil-
uðu frá sér málum. En góð mál
gengi illa að svæfa, það sannaö-
ist m.a. á þessu frumivarpi, því
nú heíðu Framsóknai'þingmenn
tekið upp hugmynd þess og ffutt
um sérstakt frunwarp. Taldi
Magnús það ekki að neinu leyti
ámælisvert heldur bæri að fagna
þeim liðsaiuka sem hugmynd.in
hefði fengið og gœti bent till þess
að nú væri mcirihluti fyrir mál-
inu á Alþingi ef Alþýðuilokkur-
inn héldi enn fast við margyfir-
lýsta stefnu i þeim málum. Og
nú væri meira að segja svo
komið að Sj ál fs tæði sf 1 okkur in n
væri ekki. með. öllu afhuga h.ug-
myndinni að ríkisivaldið stuðli að
endurnýjun togai-afllotans, og
vitnaði Magnús í ályktun sjávar-
útvegsimálanefndar 18. lands-
fundar Sjólfstæðisflokksins.
★ Aíturför
Magnús minmti á, -að Aiþýðu-
bandalagið hefði nú í áratug
flutt tillögur um ráðstafanir til
endurnýjunar togaraifllotans, og
nú ligigi fyrir efri dieild eitt sllfkt
frumvarp, frumivarp Gils Guð-
mundssonar og Kai'Is Guðjóins-
sonar um togarakaup ríkisdns.
Svo væri nú komið að allir við-
ui'kenndu, að minnsta kosti í orði,
þörfina á slíkri endurnýjun. Fyr-
ir áraitug þegar núverandi stjóm-
arsamstarf hófst vom íslenzku
togarai’nir 48, en nú eru þeir um
20. Meðalaldur' þeirra er 18 ár,
hinir yngstu 9 ára, og þeir svara
ekki kröfum þeim sem nú eru
gerðar til togara. 1 Reykjaivik
einni hefur togiurum fæikkað um
10 og í Hafnanfiirði úr 10 í 3,
og þar hefur líka vélþátum
fækikað um tvo þriðju síðast liðin
tóllf ár. Togaraaflinn verður si-
minnkandi hluti af heildrafla
landsmanna, var 1959 41% af
heildaraflanum, en 1968 34%.
Áratuginn 1959-1968 fækkaði
ársmönnum við frystihúsán í R-
vík um 200-300, en á sama ára-
bili fjölgaði um ’ 14 þús. til 15
þús. á því svæði sem frystihús-
in sœfcja vinnuafl sitt til.
ic Uppgefið einkalramtak
Magnús sagði að þær afsakan-
ir hafi verfð fluttar fyrir þessari
þróun méla að flramitak ednstak-
lmgsins hafi etoki villjað leysa
vandann, það hafi ekki verið
nein eftirspui'n eftir togurum,
engir einkaaðilar hafi haft boi-
niagn eða vilja til’að kaupa tog-
ara. Þaö er ekki ný og ekki
gild afsökun. 1 stríðslokin 1945
höfðu einkiaaðilar hvorki getu
eöa vilja til að endurnýja ís-
lenzka togaraflotann- Rikisstjórn-
in ákvað þá að Islendingar
skyldu kaupa 32 togara. Og
þegar einkaaðiilar reyndusit ekki
Eramhald á 9- síðu
Nautnalyfíð var amfetamín
Niðurstöður munu nú liggja
fyrir hjá Þorkeli Jóhaimessyni,
piófessor, um það hvaðá nautna-
lyf hafi verið haft um hönd í
húsi einu í Hlíðunum aðfaranótt
sunnudags hjá 5 ungmennum 18
tíi 20 ára- Mun það vcra am-
fetamín.
Sýnishorn af þessu nautnaiyfi
hefur ennfremur verið sent ul
Danmerkur, að tilmælum pró-
fessorsins, til staðfestingar
niðurstöðum hans. EfcBci hafa ®ar-
ið fram firekari yfirheyrzlur yfir
hinni 18 ára stulku, sem hand-
tekin var fyrir meint smygl á
þessu nautnalyfi. Er hún ennþá
■undir læknishendii.
Það er álit löigii'egiluyfdrvalda,
að þetta sé fyrsta tilraunin tdl
smy.gls og sölu á nautnalyfjum
meðal æskufólks hér á landi.
Þaroa sé brotið blað í sogunni.
Amfetamínneyzila er hér á landi
háð Ijrfseðium fró læknum. Am-
fetamín mun líka vera- ein meg-
inuppistaðan í ýmsum megrunar-
lyíjum til þess að taika af fólki
n-.atarlyst- Nýlega er tekin upp
vfða um heim barátta fyrir
strangara eftirliti með amfeta-
nxínneyzlu og skyldium efnum að
tilmælum Sameinuðu þjóðanna.
Landteknir fær lfka mánaðarlegt
yfirlit yfir útgáfu á lyfseðlum
— af hverjuim neytt og hvaða
læknar' gefa lyfseðlana út. Er
þetta jafnóðum unnið í sikýrsiu-
véium og liggja fyrir mánaðar-
legar niðursitöður hverju sinni.
Svo mun einig vera um önnur
nautnalyf.