Þjóðviljinn - 24.10.1975, Page 15

Föstudagur 24. október 1975. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 15
Ráöstefna ASÍ og BSRB um réttindamá! kvenna:
Áskorun um undirbúning
alhliöa stefnumörkunar
Af tilefni ráðstefnu um réttindamál kvenna á
vegum Alþýðusambands Islands og Banda-
lags starfsmanna rikis og bæja, sem haldin
var í Munaðarnesi 26. — 28. sept. s.l., hafði
Þjóðviljinn tal af þeim Snorra Jónssyni,
framkvæmdastjóra ASf, og Gunnari Eydal,
lögfræðingi og starfsmanni BSRB og spurði
þá hvað væri á döfinni í framhaldi af ráð-
stefnunni. Þeir Snorri og Gunnar gáfu eftir-
farandi upplýsingar:
Á ráðstefnunni var samþykkt tillaga, sem
fól i sér áskorun á ASI og BSRB um að kynna
aðildarfélögum sínum verkef ni og niðurstöður
ráðstefnunnar og undirbúa alhliða stefnu-
mörkun þessara samtaka í réttindamálum
kvenna og karla. Nú er verið að senda út ýtar-
lega greinargerð til allra aðildarfélaganna um
þátttöku í ráðstef nunni, störf hennar og niður-
stöður.
Miklar umræður urðu á ráðstefnunni um
skattamál, sérstaklega þá hugmynd, sem
fram hefur komið af hálfu stjórnarvalda að
leggja til grundvallar að nýjum skattalögum
þa reglu, að skipta til helminga tekjum hjóna,
hvernig sem tekjuöf lun er háttað Það var bent
á að slíkt kynni að torvelda mjög þátttöku
giftra kvenna í atvinnulífinu. Kosin var
sérstök nefnd á ráðstefnunni til að kanna
málið nánar og koma á framfæri við stjórnar-
völd stjónarmiðum ráðstefnunnar varðandi
skattlagningu hjóna. l nefndinni eru af hálfu
ASí Vilborg Sigurðardóttir, Guðríður Elías-
dóttir, Ásmundur Stefánsson og af hálfu
BSRB Kristín Tryggvadóttir, Valborg Bents-
dóttir og Gunnar Eydal.
Einhugur var um að ráðstefnan væri aðeins
upphaf að því starfi, sem þar var tekið fyrir.
Kynntar voru áætlanir um þetta efni frá
öðrum Norðurlöndum og sérstaklega gerð
grein fyrir sænskri áætlun um verkalýðs-
hreyfingu og f jölskyldumál. Komið var inn á
hversu mjög aðstæður á heimilum eru undir-
stöðuatriði varðandi aðstöðu fólks á vinnu-
markaðinum.
dþ.
50% kvenna virkar
í atvinnulífinu
Hallveig E i n a r s d ó 11 i r ,
formaður Félags afgreiðslu-
stúlkna i brauð- og mjólkur-
búðum:
—Ég var i starfshóp sem
fjallaði um atvinnuþátttöku og
launakjör kvenna. Þar kom
meðal annars fram að um
helmingur giftra kvenna væri
virkur i atvinnulifinu. t þvi
sambandi var rætt um hið tvö-
falda vinnuálag, sem fjöldi
kvenna býr við, það er að segja að
þær vinna margar bæði fullan
vinnudag utan heimilis og gegna
jafnframt húsmóðurstörfum. Þá
kom til umræðu nauðsyn þess að
breyta hugsunarhætti kvenna,
þannig að þær teldu sig ekki endi-
lega skyldugar til að þjóna öðrum
fjölskyldumeðlimum. Kaup-
trygging verkakvenna i frysti-
húsum kom og til tals, en það kom
fram að nokkur brögð væru að þvi
aö atvinnurekendur kæmu sér hjá
að borga fastráðnu starfsfólki i
frystihúsum kauptryggingu.
Hvað konur i frystihúsum snertir,
er þaö enginn vafi að störf þeirra
eru ekki metin sem skyldi, svo
nauðsynleg sem þau eru fyrir
þjóðarbúið, en þær eru i tölu
þeirra lægstlaunuðu.
Yfirleitt tel ég að ráðstefnan
hafi tekist vel og geri mér vonir
um að hún hafi einhver jákvæð
áhrif. dþ.
Hallveig Einarsdóttir.
Fordómar valda
minnimáttarkennd
Aöalheiöur Bjarnfreösdóttir.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir, i
varastjórn Starfsstúlknafélagsins
Sóknar, var i starfshópi um þátt-
töku kvenna i stéttarfélögum.
Aðalheiði fórust orð á þessa leið:
— I stéttarfélögum, sem skipuð
eru bæði körlum og konum, er það
áberandi hvað hlutur kvenna er
litill i stjórn félaganna. Hjá körl-
um á ráöstefnunni kom fram aö
konur mættu vel á fundum, en
hefðu sig ekki nóg i frammi. Hins-
vegar er það sjónarmið okkar
kvenna að hér ráði nokkru um
gamlir fordómar, sem valda
minnimáttarkennd hjá konum.
Hitt er lika atriði að konum hefur
aldrei boðist að vera með i réttu
hlutfalli, þannig að þær fyndu
virkilega liðstyrk sinn innan fé-
laganna, samanber að þær eru
43% af meðlimurrt Alþýðusam-
bands Islands, en i stjórn ASl eru
aðeins tvær konur. Það segir sig
sjálft að svona litill minnihluti.
hefur litia aðstöðu tii að koma
fram sinum málum. Sama er að
segja um hlut kvenna i samninga-
nefndum, þannig áttu þær engan
fulltrúa i aðalsamninganefnd
ASt. Styrkur kvenna er alls ekki
nógu mikill við samningsgerðir
yfirleitt.
Verkalýðshreyfingin þarf sem
heild að berjast fyrir rétti lág-
launakvenna og reyndar einnig
annarra láglaunahópa. Við þurf-
um að minna okkur sjálf á gamla
kjörorðið: Einn fyrir alla og allir
fyrir einn.
Skáldkonur fyrri alda I-II og
Islenskar ljósmæður I-III
Hörpuútgáfan á Akranesi
hefur sent frá sér ritsafnið
„Skáldkonurfyrrialda” I-II, eftir
Guðrúnu P. Helgadóttur, skóla-
stjóra. Bækur þessar hafa verið
ófáanlegar, en Kvöldvökuútgáfan
gaf þær út áður. Höfundur skýrir
frá hlutdeild islensku konunnar i
sköpunarsögu islenskra bók-
mennta fyrstu aldirnar. Sagt er
frá : Þórunni á Grund, Steinunni á
Keldu, Þórhildi skáldkonu,
Jóreiði i Miðjumdal, Steinunni i
Höfn, Látra-Björgu, Maddöm-
unni á Prestsbakka, Ljósavatns-
systrum, Vatnsenda-Rósu.
Hörpuútgáfan hefur einnig sent
frá sér ritsafnið Islenzkar ljós-
mæður I-m., sem hefur verið
ófáanlegt, en þær bækur komu
áður út hjá Kvöldvökuútgáfunni.
Séra Sveinn Vikingur bjó til
prentunar. 1 þessu ritsafni er sagt
fráum það bil 100 ljósmæðrum,
sem starfað hafa viðs vegar um
landið. Brugðið er upp myndum
Framhald á bls. 18.
Innrœta þarf
kennurum jafn-
réttishugmyndir
Af tilefni ráðstefnu ASI og BSRB
um jafnréttismál, sem haldin var
i Munaðarnesi 26. — 28. sept. s.l.
hafði Þjóðviljinn tal af nokkrum
þeirra, er ráðstefnuna sóttu og
störfuðu þar istarfshópum. Helga
Sigurjónsdóttir, bæjarfulltrúi i
Kópavogi, sem var i starfshóp um
menntunarmál, mælti á þessa
leiö:
—Umræður á ráðstefnunni urðu
aðallega út frá jafnréttissjónar-
miðinu, og voru allir sammála
um að skólarnir væru mjög
mikilsverðar uppeldisstöðvar.
Börnin koma úr allskonar
umhverfi, þar sem misjöfn
áhersla er lögð á þessi mál,
þannig að hér þarf skólinn að
ganga á undan. Þvi er nauðsyn að
byrja á þvi að móta kennarana og
innræta þeim jafnréttishug-
myndir. Námskeið fyrir kennara
i mörgum greinum fara nú fram
yfir sumarið, og væri þvi ekki
nema eðlilegt að einnig væri
komið á námskeiðum fyrir þá um
jafnréttismál. Sumarnámskeiðin
hafa farið fram á vegum mennta-
málaráðuneytisins og Skólarann-
sókna, og þessir aðilar gætu sem
best fengið efni viðvikjandi
námskeiðum um jafnréttismál
frá öðrum Norðuriöndum, þar,
sem þeim hefur þegar verið
komið á fót. Endurskoðun
námsefnisins á grunnskólastigi
stendur nú yfir, og við teljum
mjög mikilsvert að jafnréttis-
málin verði höfð i huga við endur-
samningu námsbóka.
—Hvernig er þeim málum gerð
skil i þeim skólabókum, sem nú
eru notaðar?
—Þær eru mjög á eftir timanum
og i þeim gætir viða áhrifa frá
hefðbundinni verkaskiptingu
kynjanna. I tiu til tólf ára gamalli
lestrarkennslubók, sem nú er
fyrst komin til úthlutunar, fyrir-
finnstekki nokkur kona, sem ekki
er heima og helst i eldhúsinu með
svuntu. I reikningskennslubók-
unum fær kaupamaðurinn hærra
kaup en kaupakonan og fleira er
eftir þessu.
—Hvaða vonir gerirðu þér um
árangur af ráðstefnunni?
—-Ég vonast til að skólarnir taki
við sér og kennarar finni hjá sér
þörf til að ganga á undan. Þeir
eru sérmenntaðir og þvi eðlilegt
að þeir eigi auðveldara með að
skilja nauðsyn málsins en margir
Ilelga Sigurjónsdóttir
aðrir. Þess má geta að hér i
Kópavogi er starfandi jafnréttis-
nefnd, og er Kópavogur eina
bæjarfélagið, þar sem slik nefnd
er við lýði. Nefndin hefur beitt sér
fyrir umræðum um þessi mál i
skólunum, enda eitt af verkefnum
hennai að koma þessum málum
inn i skólana. A næstunni mun
nefndin halda fund með skóla-
stjórum i bænum um það hvernig
jafnréttismálum sé háttað í skól-
unum.
I Munaðarnesi var rik áhersla
lögö á að allt námsefni fyrir bæði
kyn ætti að vera það sama, enda
mæla lög svo fyrir. Hinsvegar er
ekki svo að þeim lögum sé að öllu
leyti framfylgt, til dæmis er það
hvorki gert i verklegri kennslu né
iþróttakennslu. dÞ-
Kaupið bílmerki
Landverndar
CVerjurnK
fSBgróöur}
f/vemdumj
jtlandÖfO
Til sölu hjá ESSO og SHELL
bensínafgreiðslum og skrifstofu
Landverndar Skólavörðustig 25