Þjóðviljinn - 26.08.1981, Síða 14
1 4 StÐA — ÞJODVILJINN Miðvikudagur 26. ágúst 1981
Meðalgengi Vestur-Evrópumynta hefur lækkað um 5%
frá áramótum gagnvart íslensku krónunni:
Erfið staða iðnaðar
Meðalgengi krónunnar verður óbreytt næstu mánuði
í frétt frá Seðlabankanum i gær
er gerð grein fyrir ákvörðun um
gengisbreytinguna meö svo-
felldum hætti:
Þeirri stefnu hefur verið fylgt i
gengismálum hér á landi frá
siðastliðnum áramótum að halda
meðalgengi islenzku krónunnar
sem stööugustu gagnvart erlend-
um gjaldmiðlum. Hefur einungis
verið gerð ein gengisbreyting á
þessu timabili, og er meðalgengi
krónunnar nú aðeins 3,85% Iægra
en það var i upphafi ársins. Þessi
gengisstefna hefur haft tviþættan
tilgang: annars vegar að auka
traust almennings á peningaleg-
um verðmætum i kjölfar gjald-
miðilsbreytingarinnar, en hins
vegar að hamla gegn vixlhækkun-
um verðlags og kaupgjaids. Hef-
ur umtalsverður árangur náðst
varðandi þetta hvort tveggja og
hefur hann stuölað að þeirri
hjöðnun verðbólgu, sem átt hefur
sér stað á árinu.
Að öðru leyti hefur gengisþró-
unin einkennzt af miklum breyt-
ingum á stöðu helztu viðskipta-
mynta, en þar skiptir mestu mjög
mikil hækkun á gengi
Bandarikjadoilars gagnvart
öðrum gjaldmiðlum. Þar sem
gengi islenzku krónunnar hefur
verið bundið við vegið meðal-
gengi, hefur þetta haft i för með
sér annars vegar hækkun á gengi
Bandarikjadollars, gagnvart
islenzkri krónu, en hins vegar
verulega lækkun á gengi Evrópu-
gjaldmiðla, en hún hefur mjög
bitnað á framleiðslugreinum, er
selja á Evrópumarkaði eða keppa
við innflutning þaðan. Miðað við
gengisskráningu i dag hefur
meðalgengi Vestur-Evrópumynta
gagnvart islenzku krónunni
lækkaö um 5% frá áramótum,
metið eftir hlutdeild landanna i
viöskiptum við Island, en t.d. má
nefna, að sterlingspund hefur
lækkað um 7,4% dönsk króna um
7% og þýzkt mark um 5,3%. Hefur
þetta valdið verulegum erfiðleik-
um bæði fyrir margar greinar út-
flutningsframleiðslu og sam-
keppnisiðnað.
Við þennan sérstaka vanda, er
stafar af hækkun á gengi islenzku
krónunnar gagnvart mörgum
mikilvægum samkeppnislöndum
bætist svo almenm rýrnun á sam
keppnisstöðu atvinnuveganna, er
felst i þvi, að verðbólga og kostn-
aðarhækkanir hér á landi eru enn
verulega umfram þaö, sem á sér
stað i helztu viðskiptalöndum
tslendinga. Eru nú framundan
enn frekari kostnaðarhækkanir i
kjölfar tæplega 9% hækkunar
visitölu framfærslukostnaðar 1.
ágúst sl.
Af þessum ástæðum telur
bankastjórn Seðlabankans
óhjákvæmilegt, að meðalgengi
islenzku krónunnar verði nú
breytt bæöi með tilliti til gengis-
þróunarinnar að undanförnu,
einkum i Evrópu, svo og með
hliðsjón af þeim kostnaðarhækk-
unum, sem framundan eru. Hún
hefur þvi i dag ákveðið, að höfðu
samráði við bankaráð og að
fengnu samþykki rikisstjórnar-
innar, að hækka meðalgengi
erlendra gjaldmiðla um 5%, en
það hefur i för með sér 4,76%
gengislækkun krónunnar. Er
jafnframt áformað að halda
þessu meðalgengi islenzku krón-
unnar óbreyttu næstu mánuði
með sama hætti og að undan-
förnu, enda komi ekki til veru-
legrar hækkunar á gengi islenzku
krónunnar gagnvart helztu
Evrópumyntum.
Gengisbreyting þessi kemur ti
framkvæmda með fyrstu gengis
skráningu Seðlabankans i fyrra
málið, miðvikudaginn 26. ágúst
Fiskimál
Framhald af bls. 10.
lifið frá þessum undirstöðu at-
vinnuvegi okkar.
Til framangreindrar atvinnu-
þróunar þurfum við aukna raf-
orku sem selja þarf á sannvirði.
Sumir menn vilja miða rafvæð-
ingu komandi ára fyrst og fremst
við rekstur stóriðju i landinu. Ég
vil engan veginn útiloka stóriðju i
einhverjum mæli, ef þörf verður
fyrir hana. En I þvi sambandi vil
ég benda á eftirfarandi: I fyrsta
lagi. Stóriðja er hráefnisfram-
leiðsla i næstum þvi öllum tilfell-
um, sem veitir litla atvinnu
miðað viö það fjármagn sem til
hennar þarf. I ööru lagi, fylgir
flestri stóriðju mikil mengunar-
hætta, sem menn hafa ekki ennþá
fullkomna þekkingu á. 1 þriöja
lagi. Stóriðjuframleiðsla I formi
málm- og efnavinnslu er meira
háð markaðs-verðsveiflum og
sölutregöu á mörkuðum heldur en
t.d. fiskiðnaöur og önnur mat-
vælaframleiðsla. I fjórða lagi. Af
framangreindum orsökum getur
fylgt þvi fjárhagsleg áhætta ef
dvergþjóö byggir að verulegum
hluta afkomu sina á stóriöju-
rekstri. Allt þetta þarf aö vega og
meta, þegar velja skal atvinnu-
greinar, sem henta litilli þjóð til
lifsframfærslu nýrra þjóöfélags-
þegna á komandi árum.
Að siðustu vil ég á þaö benda að
fullkomin úrvinnsla hráefna er
traustasta undirstaða nútima
þjóöfélags. En mikil vinnsla og
sala hráefna til annrra þjóða til-
hevrir nýlendustiginu.
ÞORVALDUR ARI ARASON hn
Lögmanns- og fyrirgreiflsiustofa
Eigna- og féumsýsla
Innheimtur og skuldaskil
Smiðjuvegi D-9, Kópavogi
Sími 40170. Box 321 - Rvk
Leiguíbúðir
Framhald af bls. 3
styddi þessa tiliögu eindregið
enda væri það i samræmi við boð-
aða stefnu flokksins og hefði hann
m.a. lagt áherslu á það fyrir slð-
ustu kosningar að Reykjavíkur-
borg byggði upp leiguibiiðakerfi.
Flokkurinn færi með stjórn i
byggingasjóði borgarinnar og
hefði þar átt þátt i þeirri ákvörð-
un sem þar var tekin.
Aðspurður um hvort hann teldi
að unnt væri að ganga lengra i
kaupum á eldra húsnæði til leigu
sagði Björgvin að hann teldi að
þetta væri hæfilegt skref að stíga
nú, framhaldið yrði síðan að
skoðast i ljósi reynslunnar. Höf-
uðáherslan yrði að vera á bygg-
ingu húsnæðis til leigu. Hann
benti einnig á að ákvarðanir sem
þegar hefðu verið teknar i borg-
arstjórn þýddu að byggðar yrðu
100 leiguibúðir á vegum borgar-
innar næstu ár auk annarra að-
gerða sem ákveðnar hefðu verið
til lausnar á húsnæðisvandanum.
En þessar ákvarðanir takmörk-
uðu lika það fjármagn sem til
ráðstöfunar væri og borgin yrði
að velja á milli þess hvort hún
vildi byggja eða kaupa notað hús-
næði.
Björgvin kvaðst ekki vilja tjá
sig um það nú hvort borgin ætti að
stofna til sérstakrar leigumiðlun-
ar á eigin vegum. Hann kvaðst
hins vegar vilja benda á það að
taka Kaupmannahöfn, væru i
gildi lög sem kæmu i veg fyrir að
húseigendur létu húsnæði sitt
standa autt og ónotað. 1 slikum
tilvikum gætu viðkomandi sveit-
arfélög gripið fram i og kom ið þvi
ikring að húsnæðið væri leigt Ut.
Björgvin kvaðst þeirrar skoðunar
að eins og hUsnæðisvandinn væri
vaxinn hér ættiað taka það til at-
hugunar hvort hliðstæð laga-
heimild væri ekki timabær hér.
— j
Menning
Framhald af bls. 4
þau tekin fyrir á föstudag. Fram-
sögumenn eru Pálmi Jónsson
form. Rafmagnsveitna rikisins,
Hörður Jónsson framkvstj. Iðn-
þ-óunardeildar Iðntæknistofnun-
arinnar, Finnbogi Jónsson deild-
arstjóri i iðnaðarráðuneytinu og
Gunnar Ragnars framkvstj.
Slippstöðvarinnar á Akureyri.
Þingið verður sett kl. 3 á
fimmtudag af Bjarna Aðalgeirs-
syni bæjarstjóra á Húsavik og
verða þá lagðar fram tillögur,
ársreikningur, fjárhagsáætlun og
skýrsla fra mkvæmdast jór a
Fjdrðungssambandsins. Um
kvöldið kynnir örn Ingi áður-
nefnda menningarkönnun, Ólafur
Stdnn Valdimarsson kynnir út-
tekt á stöðu samgöngukerfis á
Norðurlandi og Askell Einarsson
athuguná skiptingu rikisútgjalda
eftir landshlutum. Almennar um-
Verkamenn —
trésmiðir
Viljum ráða vana verkamenn og trésmiði.
Upplýsingar i sima 28475 i vinnutima.
/ /
Istak — Islenskt verktak hf.
Lausar stöður
Bændaskólinn á Hólum óskar eftir að ráða
i eftirtalin störf i vetur:
Ráðskonu við mötuneyti skólans
Fjósameistara við skólabúið
Upplýsingar gefur skólastjóri. Skriflegar
umsóknir sendist skólanum sem fyrst.
La ndbúnaðarráðuney tið
25. ágúst 1981
Skólastjóra og kennara
vantar við Grunnskóla Hellissands.
Æskilegar kennslugreinar enska, danska
og iþróttir.
Umsóknarfrestur er til 5. sept. Upplýs-
ingar veitir skólanefndarformaður i sima
93-6605.
ORKUSTOFNUN
GRENSÁSVEGI 9 - 108 REYKJAVÍK
Orkustofnun
óskar að ráða vanan vélritara. Umsóknir
með upplýsingum um menntun og fyrri
störf óskast sendar til Orkustofnunar,
Grensásveg 9, fyrir 1. september n.k.
Orkustofnun
Kennarar
Kennara vantar við Grunnskólann á
Raufarhöfn. Nánari upplýsingar veitir
skólastjóri, Jón Magnússon, i sima 96-
51164.
Skjót viðbrögð
Þaö er hvimleitt aö þurfa aö
bíöa lengi meö bilaö rafkerfi,
leiöslur eöa tæki.
Eöa ný heimilistæki sem þarf
aö leggja fyrir.
Þess vegna settum viö upp
neytendaþjónu$tuna - meö
harösnúnu liöi sem bregöur
skjótt viö.
'RAFAFL
Smiðshöfða 6
ATH. Nýtt simanþmer: 85955
viða erlendis, til dæmis mætti
Hægt er að vera á hálum ís
þótt hált sé ekki á vegi.
Drukknum manni er voði vís
víst á nótt sem degi.
itcuiu vtiua oiuucgiö
w ivoiuuag,
afgreiðsla mála á föstudag og i
þinglok býður bæjarstjórn Húsa-
vikur þingfulltrúum og gestum til
kvöldfagnaðar.
Fjöldi tillagna liggur fyrir
þinginu, ma. um aukna valddreif-
ingu, jöfnun kostnaðar vegna
þjónustu, atvinnumálaráðstefnu,
um menningar- og menntamál,
kirkjulega miðstöð að Hólum I
Hjaltadal, uppbyggingu Hóla og
landbúnaðarráðstefnu, aukin
áhrif á stjórn vegamála, aukna
starfsemi ri'kisfjölmiðla á Norð-
urlandi, iðnþróun og staðarval
stærri iðnreksturs, skipulag sam-
gangna, uppbyggingu flugvalla,
skipulagsmál, viðskipti og þjón-
ustu og fleira.
Blaðbera vantar strax!
Hverf isgata — Lindargata
Efstasund — Skipasund
Suðurhólar — Ugluhólar
uúBmnNN
SÍÐUMÚLA 6. SfMI 81333
Áskrif t -
kynning
YEn'YANiiDH
LAUNAFOLKS
vid bjódum nýjum lesendum okkar
ÓKEYPIS ÁSKRIFT til næstu mánadamóta.
Kynnist bladinu af eigin raun, látid ekki
aóra segja ykkur hvaó stendur í
Þjódviljanum.
sími 81333
DJÖÐV/U/NN