AvangnâmioK - 01.06.1945, Side 6

54
AVANGNÅMIOK’
nr. 6
ssuaKalerpoK, tamåkunanilo fiterneKartarput angmag-
ssagssuit (gaffelbitar, sardiner), eKaluit, natårnat re-
jetdlo il. il., fabrikit taimåitut ingmingnut akilernig-
ssait nunane avdlanisut ama pingårtigingmat fitigag-
ssat kipisanatik åssigingajagtumik tikitissortuartaria-
Karput. maskinat kipisanatik suliuartariaKarput ani-
ngaussat atortut erniaKartuartariaKarmata.
nauk Islandime aulisartut 5—6000 migssiliui-
naraluarait nuna tåuna pissaKarfiussutsimigut 1936-
me Europame nunat aulisarfiunerussut sisamagåt
tuluit nunåt, Norge Tysklandilo kisisa inugarlnar-
dlugit. taimåitumik Islandime pigssarsiat aulisartut
atautsiåkårdlugit avguaKatigigsitdlugit angisfipiloru-
jugssuput. 1930-me Islandimiut aulisagarsimåput au-
lisartOK atauseK 50 tons migss. pissaKartarsimavdlu-
ne, Norgemiut 30 tons migss. pissaKartarsimavdlu-
tik, 1943-milo Islandime pissaussut aulisartumut
atautsimut agdleriarsimåput 66 tonsingordlutik. kisiå-
ne pissaussartut taima amerdlatigigaluarmata taimåi-
toK pissanit tamåkunånga akigssarsiat muminganga-
jagdluinarput. sårugdllt tarajortigkat akikeKaut. 1944-
milo Islandime tarajorterissoKångiussardluinarpoK.
åmåtaoK sårugdllt Kerititat aké aulisagkanut flina-
ssunut nalerKutdlugit, pingårtumik nakunanut nime-
rissanutdlunit åmassunut nalerKutdlugit sungitsui-
nåuput. nauk Islandime pissaussut oKimailutait Dan-
markime pissaussut OKimailutåinit sisamariangajag-
dlutik amerdlanerugaluartut, taimåitoK aké Danmarki-
me akigssarsiat agfait Kångingåtsiåinarsimavait. Dan-
markime aulisagkatigut akigssarsiat kg-mut 45 orit
erKåningmata Islandime kg-mut 8—9 orit migssiliui-
narpait.
pissuseK tamåna arajutsisimaneKångikaluarpoK,
manalo Kalorssuarnik sulfissalingnik aulisarneK pitså-
ngorsarniardlugo sulissutigineKartorujugssflvoK. rejet
sulugpågkatdlo ama pissat kg-mut akeKarnerånut
ikiortfltauleraluaKaut, Kularnarungnaerunardlugo pi-
ssutsip pitsångfitigilerå. soruname Islandime aulisar-
tOK tulungmit danskimitdlo aulisartoKatiminit kg-mut
akigssarsiakinerungitsorsinåungilaK. Islandimit umiar-
ssuartigut angatdlåssineK akisoKaoK, nunamilo nang-
minerme tunitsivigssat angnertungeKaut, taimåitumik
pissat amerdlanerssait ilångautinut (toldafgift) akiliu-
taussariaKarput. taimåikaluartordle Islandime aulisa-
garpagssuaKarmat namagtumik tamatuma taortigsså-
nik akigssarsissarput, Islandimilo aulisartut akigssar-
siait silarssuarme aulisartut amerdlanerit akigssar-
siåinit angnerussaKaut.
imamik misigssuinikut nalunarungnaerpoK At-
lantip avangnåtungåne imap kissarnera agdliartor-
tOK. tamånalume åma malungnarpoK Grønlandip
imartaine sårugdligpagssuaKalerneratigut. tamåna (ki-
ssarnerulernera) patsisigalugo Islandip erKåta ang-
magssagssuarpagssuaKalernera pilersimavoK, ilame
agdlåt aulisagarujugssuit eKalåssarssuit (Tunfisken)
mana oKautigineKarsinaulerpoK Islandime KaKutigor-
tåjungnaeKissoK.
imap kissarpatdlålernigsså Islandime sårugdle-
Karneranut ajoKutauvdluinalersinauvoK, tamåkunu-
ngale taorsiutdlutik aulisagkat avdlarpagssuit åma
nagdliukiartorsinåuput, ånilånganata oKarsinaugunar-
titdluta imaK Islandime pigssaKardluarfiujungnaersi-
nåungitsoK. sorssungnerssfip nalåne misilingneKar-
poK umiarssuit aulisariartautit nutangorsardlugit.
1944-me kutterit nutårpagssuit Sverigimit pisiarine-
Karput, 1945-milo nålagkersuissut pilerssårutigilersi-
mavåt umiarssuit trawlerigdlit moderningortiniardlu-
git. nålagkersuissut påsivdluarsimagunarpåt tamåkua
sårugdleKarnera atåssutigalugulo ajoKutigissaråt.
naggasiutdlugo aulisartup Islandimiup pissusia
OKautigitsiarniarpara. inoKatigit akornåne tåussuma
pissusia nunane avdlane amerdlanerne pissuserine-
Kartunit avdlauvoK. Islandimiut aulisartut aningau-
ssarpagssuaKarajugtarput, tamånalo pissauneKaulau-
ssartoK amerdlanerssaisa puiortångeKåt. niviarsiat
Siglufjordime angmagssagssualerissussartut akornå-
ne takugssaussarput palasip nakorsavdlo pané auli-
sartut paninut akulerutdlutik sulissut, kiname nalu-
naeKutap akunere 5 migssiliordlugit sulivdlune 20 krfl-
nisisagune någgåsangmat. trawlerinik aulisartut kiv-
fait tamangajangmik ilaxartarput iliniarnertånik atau-
siungitsunik iliniagkamingnik ingerdlåssiumavdlutik
aningaussarsiniartunik. inilsugtorpagssuit 14-nik
ukioKalernermingnit 20-nik ukioKalernermingnut u-
miartortarput tamatuma kingorna sumik ilinialeru-
mavdlutik. sulissartuinait Kåumarsagauvdlualeriartor-
nerata ilapilorujugssua ajornarungnaersimavoK auli-
sagkatigut aningaussarsilertortarneK, igdluatungåti-
gutdlo aulisagarniarnerup agdlisagaunerujugssua pi-
lersimavoK aulisartut Kåumarsagauvdlualerneratigut.
Kularnångitsumik silarssuarme 'atorfigdlit ang-
nerit procentikfltårdlugit Islandimisflt amerdlatigissu-
nik aulisartunik ilaKångitdlat, tamdnalo ajoriautigi-
nguångilåt, ilaunå. tamåko tamaisa aulisartup Is-
landimiup nalunagitdlo misigisimavai, taimåitumik
tåussumane takussåinarparput ingminut ilisimårineK,
isumavdluarneK tamarmilo erssineK. anersakutdlQnit
timimigutdlunit pigssaKarniarnermigut avdlanit