Þjóðviljinn - 09.11.1986, Blaðsíða 12

New York
Sjálf-
stœtt
lífríki
Ekki verður annað sagt en að
New York sé lífleg borg, svo
ótrúlega líflaust sem það orð
annars er. Og kannski er hún
þá líka vingjarnleg eins og
„blaðið" komst svo snilldar-
lega að orði um „leiðtogann"
ádögunum. Ólíkerhúnöðr-
um borgum að því leyti að
aldrei gefst hún upp á fólki og
byrjar að breiða úr bílastæð-
um, blokkahverfum eða hrað-
brautarslaufum eins og flestar
stallsystur hennar. Hér
gengur maður aldrei mann-
eða búðarlaust milli tveggja
götuhornaheldurþrengirsér
áfram um mergðina, fram hjá
söluborðum og símklefum,
hangandi drengjum og stúlk-
um, auk þeirra sofenda sem
sofa svefni óréttlætisins. Það
er sama hve langt er gengið, í
klukkutíma „uptown“ eða
hálftíma „downtown", aldrei
er hætta á berangrinu sem
borgarfulltrúarþrengri bæjar-
stæða kalla „opin svæði". Að
vísu er miðgarðurinn Central
Park á sinn hátt opið svæði en
síður en svo líflaus, innan um
joggara og aðra háskóla-
menn á hjólaskautum skoppa
íkornar, rotturog smáfuglar.
Allt er kvikt í þessari borg sem
gerlafræðingargætu með
vissu kallað sjálfstætt lífríki.
Menn hafa því skiljanlega litlar
áhyggjur af því að reyna „að lífga
upp á miðbæinn“ eins og það
heitir, en sýna frekar áhuga á því
að draga úr því lífi sem einna
mest líf er í og reyna að loka þess
ljótu holum, þaðan sem út skríða
og breiðast þeir hraustlegu sjúk-
Hallgrímur
Helgason,
myndlistarmaður,
dvelst nú í New York.
Hannbróstvelvið
þeirri ósk Þjóðviljans
aðsenda okkur
pistlaafogtilum
mannlífið í
stórborginni. Héró
eftir fer fyrsti pistill
hans
dómar sem veita vísindamönnum
sífellt ný verkefni.
í gegnum
sambataktinn
Þar sem maður situr í eldhúsi
sem er eins og eftirlíking af því
sem notað var í hinni kunnu költ-
mynd „Stranger than Paradise“
heyrir maður, í gegnum samba-
taktinn úr næstu íbúð hlátrasköll
og gantaskap gaulverjanna á
skyndibitastaðnum á jarðhæð-
inni fyrir neðan, þann sama sunn-
udagsmorgun og maður vaknaði
við ókunnugt yfirskegg í gluggan-
um, eigandans sem var að skrúfa í
skiltið yfir þeim sama stað og á
stendur: „Casanova Pizza, free
delivery". Síðar um kvöldið lýsir
það ókeypis upp stofuna.
Og gangi maður niður stigann
og út á stéttina er ekki hægt að
kvarta yfir þeirri smækkuðu
heimsmynd sem þar blasir við
manni. Allan daginn alla daga er
hér jafnmikið „götulíf" og mynd-
ast á því eina horni íslands sem
Austur- og Pósthússtræti mynda,
á milli kl. 3 og 4 hvert föstu- og
laugardagskvöld.
A þröskuldinum klofa ég yfir
tíu ára gömul 50 kíló af suður-
amerískri blöndu sem annað
hvort telst vera strákur eða stelpa
og rekist maður ekki óviljandi á
einn af hinum krúnuðu kúnnum
rakarastofunnar við hliðina er
ekki óalgengt að það sé einn af
hinum klassísku ítölsku nefber-
um sem á golfbuxunum trítlar
eftir vindlunum sínum í tóbaks-
búðinni. Eða sá fjólublái negra-
pabbi á samlitum fötum í
atvinnuleit, kólumbískur kyn-
skiptingur japlandi á sínum út-
runna skiptimiða, náhvítur skrif-
stofumatur á leið í annarskonar
hádegisverð, fjórir ilvolgir innf-
lytjendur af inkaættum jafn
heiðarlegir í framan og húnver-
skir heiðabændur, jafnvel kínver-
skur te-lagermaður með valbrá
byltingarinnar á hægri kinn. Allir
þessir möguleikar geta mögulega
mætt manni, og mæta manni dag-
lega, eins og litlar prufur þeim
sem í eilífri efnisleit á.
Hver lifir
ó öðrum
En eftir nokkurra blokka gang
uppgötvar maður að allt þetta
fólk vill manni eitthvað, eitthvað
af eða frá manni. Það þarf að gefa
því að borða, fyrir lyfjum, játa
því trú sína, kvitta undir málstað
þess og jafnvel veita því kyn-
ferðislega fullnægingu. Á göt-
unni afhjúpast þjóðfélagslögmál-
ið, hver lifir á öðrum. En maður
stendur ekki í þessu, leggur sig
ekki í það, lætur nægja að furða
sig á smáyamingi þeim sem far-
andsalamir hafa töfrað fram á
teppi sín: Gæmgul angórapeysa,
orginal Hendrix-bútleggur,
Penthouse-blað frá Þjóðhátíðar-
árinu. Kjörgripir hver fyrir sig.
Þá er manni viss flótti í Dæn-
ernum hans Danna sem reyndar
er sjálfur ekki við svo þeir gvate-
malar sem þar fara sjómanns-
fíngrum um mat og drykk geta
rólegir slórað við meat-lófann
minn, því að Brúnó frændi er
kom»nn til að sýna þeim nýja leð-
urlfkisfrakkann sinn, nautshúð-
arrauða, sem hann hefur að vísu
enn ekki þorað að fara í, en lyftir
honum svona upp í ljósið svo
strákarnir sjái glampa gervilega á
þessa mikilúðlegu yfírhöfn.
Á heimleið liggur leiðin í eitt af
hinum sjaldséðu bakaríum sem
reynast svo spönskumælandi að
ég hnýt um „Lyftiduftsdverginn"
með 15 hæða brúðkaupstertuna á
hnúðluðu bakinu sem klöngrast
yfir þröskuldinn með hana eins
og alþekkt líking út í leigubílinn
sem öskrar á horninu. Og ofar í
götunni flauta fleiri kynbræður
hans í kór á meðan mínútulöng
limúsína þokast þvert yfir götuna
eins og önnur alþekkt líking. En
afgreiðslukonan, kólumbían
brosir til mín mistenntum munni í
rauðum ramma og blikkar um
leið og ég fer út hugsandi hve
Handke-ískt það sé að sjá
tannvana manneskju blikka.
„Flugeldasýning
í iðrum mér“
Eins og algjör íslendingur geng
ég síðan heim og kannski til að sjá
myndir í sjónvarpinu frá „Is-
landsfundinum" þeirri stærstu
frétt frá fundi íslands, á milli þess
sem minn gamli vinur Valdi birt-
ist í andlitsstærð á skerminum ját-
andi á sig sakir undravatnsins
„Obsession", nokkuð sem
óneitanlega er okkur viss hvatn-
ing, þeim sem eru að reyna að
meika það, hver á sinn pínulitla
hátt. Ekki spillir þá fyrir hin
væntanlega hljómleikaferð ís-
lenska hestsins, sem troða mun
hér upp í Madisson Square Gar-
den innan skamms.
Þangað til hlustar maður á út-
varpið þar sem 3ggja tíma langar
og beinar lýsingar frá úrslita-
leikjum heimsmeistarakeppninn-
ar í beisbolta á milli New York
Mets og Boston Red Sox fylla rá-
sirnar þó róttæku rapparnir á
Kiss-FM komist að með sínar
eiturtungur gegn enn eitraðri efn-
um í bland við félagslegt fönkið
og diskóið: „Ef krakkið þið
smakkið ullar, á ykkur bjakkið".
En annars fjalla dægurlagatex-
tarnir gjarnan um hvað auðvelt sé
að fá það hjá konu. Sem síðan
emjar undan og undir taktinum
um „flugeldasýningu í iðrum
mér“. Allar eru þær svartar og þó
þær heyrist ekki á hinum kalís-
lensku rásum dægranna hef ég
um þær þetta stef úr gömlum þar-
lendum húsgangi:
Blakkur er barmur
bleik er vör.
Djarflega er dregin
hin danshœfa spjör.
Og eins og allar hinar útvarps-
stöðvarnar heldur þetta „líflega“
umhverfí áfram eins og vafnings-
viður að umvefja mann á sinn
„vingjarnlega" hátt.
New York, 21. okt. 1986
Hallgrímur Helgason
VEISLUR -
SAMKVÆMI
Skútan h/f hefur nú opnað
glæsilegan sal, kjörinn fyrir
árshátíðar, veislur, fundi fé-
lagasamtaka og alls kyns
samkvæmi. Leggjum áherslu
á góðan mat og þjónustu.
SKÚTAN HF.
Dalshrauni 15, Hafnarflrði,
afmi 51810 og 651810.

Félagsfundur
Q U Co
Iðju, félags verksmiðjufólks verður haldinn í
Domus Medica þriðjudaginn 11. nóvember,
kl. 5 síðdegis.
Fundarefni:
1. Kjaramálin.
2. Önnur mál.
Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ fjallar
um kjaramálin og Ari Skúlason, hagfræð-
ingur Kjararannsóknarnefndar gerir grein
fyrir niðurstöðum launakönnunarinnar.
Iðjufélagar fjölmennið.
Stjórn Iðju.
12 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN
o nAuKmhsr 1988